Παράδοξη η κατάσταση στην αγορά αυτοκινήτου: Oι παραγγελίες αυξάνονται και οι πωλήσεις μειώνονται

• Αντί αυξήσεων, μειώσεις στην Ευρώπη
• Η Ελλάδα καταπόδα
• Τα μεταχειρισμένα μέρος του προβλήματος

Την άνοιξη του 2020, κατά το πρώτο ευρύτατο lockdown που επέβαλε η πανδημία της Covid-19, η αγορά αυτοκινήτου στην Ευρώπη και φυσικά στη χώρα μας γνώρισε μια άνευ προηγουμένου ύφεση.

Εργοστάσια έκλεισαν για εβδομάδες, οι παραγωγή νέων αυτοκινήτων μειώθηκε δραστικά ή σταμάτησε και φυσικά οι πωλήσεις πήραν την κατιούσα, καθώς τα περισσότερα σημεία λιανικής πώλησης ήταν επίσης κλειστά και οι δυνητικοί αγοραστές τρομοκρατημένοι και κλεισμένοι στα σπίτια τους.

Ακριβώς αυτή την περίοδο, μπήκαν οι βάσεις για μια ακόμα κρίση που βιώνουμε σήμερα, αλλά άρχισε να «χτίζεται» ενάμιση χρόνο πριν: αυτή των ημιαγωγών. Την ίδια στιγμή που η αυτοκινητοβιομηχανία είχε μπει στον πάγο, αυτή των καταναλωτικών ηλεκτρονικών αγαθών κάθε είδους εκτοξευόταν.

Κλεισμένοι στα σπίτια τους και τηλεργαζόμενοι, οι Ευρωπαίοι και Έλληνες πολίτες άρχισαν να καταναλώνουν ηλεκτρονικές συσκευές όπως ποτέ άλλοτε, τόσο από ανάγκη όσο και για ψυχοθεραπεία.

Το αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής ήταν οι κατεξοχήν κατασκευαστές ημιαγωγών να ρίξουν όλη την παραγωγή τους στις ψηφιακές συσκευές. Την ίδια στιγμή, η αυτοκινητοβιομηχανία, που εξηλεκτρίζεται και ψηφιοποιείται με ταχύτατο ρυθμό, άρχισε να ψάχνει και να μην βρίσκει τα απαραίτητα για τα προϊόντα της chip και κυκλώματα.

Τα πρώτα σημάδια της έλλειψης ημιαγωγών στην αγορά ήταν ήδη ορατά από το τέταρτο τρίμηνο του 2020. Ωστόσο οι κατασκευαστές αυτοκινήτων έχοντας αρκετό στοκ αυτοκινήτων, δεν έδωσαν την πρέπουσα σημασία σε μια μικρή συσσώρευση χιονιού, η οποία στη συνέχεια εξελίχθηκε σε χιονοστιβάδα.

Ταυτόχρονα, οι κατασκευαστές ολοκληρωμένων κυκλωμάτων δεσμεύονταν ολοένα και περισσότερο με τους κατασκευαστές ψηφιακών συσκευών -που αναλογούν στο 50% της απορρόφησης παραγωγής ημιαγωγών- αφήνοντας πίσω της απαιτήσεις των κατασκευαστών αυτοκινήτων.

Εντωμεταξύ, η χαλάρωση των μέτρων κατά της εξάπλωσης της Covid-19 σε όλη την Ευρώπη, ο φόβος των πολιτών να χρησιμοποιήσουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και το γεγονός ότι η αγορά αυτοκινήτου είχε μπει στον πάγο για έναν ολόκληρο χρόνο, δημιούργησαν ένα τσουνάμι ζήτησης νέων οχημάτων ιδιωτικής χρήσης.

Αντί αυξήσεων, μειώσεις στην Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή αγορά καινούριων αυτοκινήτων το πρώτο εννεάμηνο του 2021 ήταν ανοδική σε ποσοστό 6,6%, παρότι ο Ιούλιος, ο Αύγουστος και ο Σεπτέμβριος ήταν καθοδικοί κατά 23.2%, 19,1% και 23,1% αντίστοιχα, λόγω της αδυναμίας παραγωγής νέων αυτοκινήτων.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του τρίτου τριμήνου 2021, ο Όμιλος Volkswagen παραδέχτηκε ότι έχει συσσωρεύσει 500.000 παραγγελίες μόνο στην Ευρώπη, τις οποίες δεν μπορεί να ικανοποιήσει.

Η Ελλάδα καταπόδα

Περίπου ίδια είναι η κατάσταση και στην ελληνική αγορά. Παρότι στο πρώτο εννεάμηνο του 2021 οι πωλήσεις καινούριων αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 36,2% σε σχέση με το ίδιο διάστημα πέρυσι, η εικόνα τους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο ήταν πτωτική κατά 9,6 και 7,0%.

Οι δυνητικοί αγοραστές είναι πολλοί περισσότεροι από τα διαθέσιμα αυτοκίνητα. Κορυφαία σε πωλήσεις εταιρεία, μας ενημέρωσε σε τηλεφωνικό μας ρεπορτάζ ότι «χρωστά» ήδη 6.000 αυτοκίνητα -έχοντας ταξινομήσει συνολικά στο πρώτο εννεάμηνο του 2021 κοντά στις 9.000 μονάδες.

Αντίστοιχη είναι η εικόνα σε όλες τις αντιπροσωπείες, με τους μελλοντικούς κατόχους να περιμένουν 6 και 8 μήνες όχι για κάποιο supercar, αλλά για μοντέλα μαζικής παραγωγής. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ μας, για την εξομάλυνση της κατάστασης θα απαιτηθούν ακόμα περίπου 6 με 8 μήνες.

Τη συγκεκριμένη περίοδο, στα σημεία λιανικής πώλησης αυτοκινήτων οι εργαζόμενοι πασχίζουν να διαχειριστούν τις ελλείψεις, αντί να πωλούν συνεχώς νέα αυτοκίνητα για να ικανοποιήσουν τη ζήτηση. Μάλιστα θα πίστευε κανείς ότι τουλάχιστον τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα θα γνώριζαν τεράστια άνθηση και θα κάλυπταν ένα μέρος από την κολοσσιαία ζήτηση για καινούρια.

Τα μεταχειρισμένα μέρος του προβλήματος

Η αγορά των μεταχειρισμένων αντιμετωπίζει τα ίδια ακριβώς ζητήματα έλλειψης, έχοντας «στεγνώσει» από τα μοντέλα αυτά που έχουν μεγάλη ζήτηση. Η τεράστια μείωση στην διαθεσιμότητα νέων αυτοκινήτων έχει μειώσει στο ελάχιστο τις ανταλλαγές με μεταχειρισμένα. Την ίδια στιγμή, οι μεγάλες εταιρείες που διαθέτουν εκατοντάδες αυτοκίνητα δεν προχωρούν σε ανανέωση του στόλου τους, καθώς δεν μπορούν να περιμένουν για άγνωστο χρονικό διάστημα τα καινούρια.

Κρατούν τα αυτοκίνητα που ήδη έχουν, στερώντας την αγορά από χιλιάδες νέα μεταχειρισμένα, που υπό κανονικές συνθήκες θα ήταν διαθέσιμα. Ταυτόχρονα χιλιάδες νέοι αγοραστές, που χρειάζονται άμεσα αυτοκίνητο και κανονικά θα έβαζαν παραγγελία για ένα καινούριο, στράφηκαν στην αγορά ενός καλού και με χαμηλή ηλικία μεταχειρισμένου, δημιουργώντας ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα διαθεσιμότητας.

Ρεπορτάζ στις ΗΠΑ, όπου παρατηρούνται τα ίδια ακριβώς προβλήματα, κάνουν λόγο για «καπέλο» στις τιμές των ελαφρά μεταχειρισμένων από 3 έως 6.000 δολάρια, με αποτέλεσμα αυτά να ξεπερνούν σε πολλές περιπτώσεις και την αξία τους ως καινούρια.

Η κρίση των ημιαγωγών αποδεικνύει για μια ακόμα φορά ότι η παγκοσμιοποίηση της αγοράς έχει δημιουργήσει εξαιρετικά ισχυρούς δεσμούς αλληλεξάρτησης των τομέων της βιομηχανίας, που με την πρώτη ματιά δεν είναι ούτε προφανείς, ούτε κατανοητοί. Είναι όμως τόσοι πολλοί, που μπορούν να δημιουργήσουν έντονα φαινόμενα κρίσης. Αν μια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, μπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα. Τι, όχι;