United States of America

Το χάσμα αμoιβών Ανδρών και Γυναικών στο ποδόσφαιρο των ΗΠΑ και η ιστορική απόφαση για το equal pay

Μαριλένα Καλόπλαστου

Οι παίκτριες της εθνικής ομάδας Γυναικών των Ηνωμένων Πολιτειών διευθέτησαν την ομαδική τους αγωγή για ίση αμοιβή κατά της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου των ΗΠΑ (USSF) με εξωδικαστικό συμβιβασμό. Κέρδισαν αποζημίωση ύψους 24 εκατομμυρίων δολαρίων και μια δέσμευση για equal pay στα προσεχή τουρνουά

Ένα εφάπαξ ποσό 22 εκατομμυρίων δολαρίων συν 2 ακόμα εκατ. δολάρια σε έναν λογαριασμό που θα ωφελήσει τις παίκτριες της USWNT στους στόχους τους μετά την ολοκλήρωση της καριέρας τους -κάθε παίκτρια μπορεί να διεκδικήσει μέχρι 50.000 από το ποσό- και μια δέσμευση για ίση αμοιβή στα προσεχή τουρνουά που θα συμμετάσχουν (συμπεριλαμβανομένων των bonus του Παγκοσμίου Κυπέλλου). Αυτά περιελάμβανε η διευθέτηση της αγωγής που είχαν καταθέσει οι παίκτριες της Εθνικής ΗΠΑ Γυναικών. Αυτά είναι τα κεκτημένα ενός πολυετούς δικαστικού αγώνα που έλαβε τέλος την Τρίτη (22/02) και απομένει να δούμε πόσο θα αλλάξει ουσιαστικά το άθλημα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αλλά και σε όλο τον κόσμο κατ' επέκταση.

Η διεθνής μέσος και Πρόεδρο της Ένωσης Παικτών των ΗΠΑ Μέγκαν Ραπίνο, έκανε λόγο για μια «μνημειώδη» νίκη για τον γυναικείο αθλητισμό και το γυναικείο ποδόσφαιρο ειδικότερα. Το σωματείο των γυναικών USWNTPA αναφέρθηκε στη συμφωνία των δύο πλευρών, ως «ένα σημαντικό βήμα για τη διόρθωση πολλών αδικιών του παρελθόντος» και στη συνέχεια συνεχάρη όλες τις παίκτριες και την ομάδα «για την ιστορική επιτυχία τους στην καταπολέμηση των διακρίσεων δεκαετιών που διαιωνίζονται από την Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου των ΗΠΑ».

Οι παίκτριες ζητούσαν 66,7 εκατομμύρια δολάρια αναδρομικών αμοιβών, ενώ ο αγώνας που ξεκίνησαν ενεργά το 2019, είχε πολλές χαμένες μάχες. Το αίτημα για ισότιμη αμοιβή απορρίφθηκε, με τις παίκτριες να ασκούν έφεση, αλλά ο τελικός διακανονισμός που υπεγράφη, ισοδυναμεί με μια μεγάλη νίκη για τις παίκτριες.

Το τέλος της δικαστικής διαμάχης έχει ξεκάθαρο νικητή.

Σχολιάζοντας το συναισθηματικό ρόλερ κόστερ η Ραπίνο τόνισε: «Δεν είμαι μεγάλος οπαδός του τρενάκι του λούνα παρκ, στην πραγματική ζωή ή και μεταφορικά. Πίστευα 100% ότι στο τέλος θα νικούσαμε. Αυτή είναι μια νίκη για εμάς. Μια νίκη για τις παίκτριες της επόμενης γενιάς, για τις γυναίκες παίκτριες σε όλο τον κόσμο».

Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία των ΗΠΑ βγαίνει από αυτή τη διαμάχη «λαβωμένη» έχοντας δεχτεί τεράστια επικοινωνιακή ζημιά. Οι φωνές του κόσμου στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Γυναικών του 2019, στο παιχνίδι των ΗΠΑ κόντρα στην Ολλανδία για «ίση αμοιβή», έδειξε ξεκάθαρα την επικρατούσα τάση. Οι φίλαθλοι ήταν κατά συντριπτική πλειοψηφία στο πλευρό των αθλητριών!

Το ιστορικό της δικαστικής διαμάχης

Οι 28 παίκτριες της Εθνικής των ΗΠΑ κατέθεσαν για πρώτη φορά μήνυση τον Μάρτιο του 2019 κατηγορώντας την Ομοσπονδία για «θεσμοποιημένη διάκριση λόγω φύλου». Η αγωγή που κατατέθηκε έγινε βάσει του νόμου περί ίσων αμοιβών και του τίτλου VII, του νόμου περί πολιτικών δικαιωμάτων, και επικεντρώθηκε σε δύο τομείς: τις ίσες αμοιβές και τις συνθήκες εργασίας.

Τον Μάρτιο του 2020, ένα χρόνο αργότερα, μια κατάθεση της USSF (Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου των ΗΠΑ) απαξίωσε τις παίκτριες λέγοντας ότι «δεν εκτελούν ίση δουλειά που απαιτεί ίση δεξιότητα και προσπάθεια επειδή η συνολική ικανότητα ποδοσφαίρου που απαιτείται για να αγωνιστούν στο επίπεδο που το κάνουν οι άνδρες επηρεάζεται ουσιαστικά από το επίπεδο ορισμένων φυσικών χαρακτηριστικών όπως η ταχύτητα και η δύναμη»! Μετά από έντονες αντιδράσεις, ο τότε πρόεδρος της Ομοσπονδία, Κάρλος Κορντέιρο, παραιτήθηκε και αντικαταστάθηκε από την Σίντι Πάρλοου Κόουν (αμφότεροι διεκδικούν την προεδρία της Ομοσπονδία σε εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τις 5 Μαρτίου).

Η αγωγή των αθλητριών υπέστη σημαντικό πλήγμα τον Μάιο του 2020, όταν ο δικαστής του Περιφερειακού Δικαστηρίου των ΗΠΑ, Γκάρι Κλάουσνερ, δέχθηκε την πρόταση του USSF απορρίπτοντας ουσιαστικά το αίτημα για ίση αμοιβή. Αποφάνθηκε ότι κατά τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου, κάθε παίκτρια κέρδιζε στην πραγματικότητα περισσότερα χρήματα ανά παιχνίδι από τους άνδρες συναθλητές της.

Ο Κλάουσνερ απεφάνθη ότι οι ισχυρισμοί του Tittle VII σχετικά με τις συνθήκες εργασίες - που περιελάμβαναν την χρήση πτήσεων τσάρτερ για τα ταξίδια, την επιλογή του τόπου διαμονής, τον αριθμό του προσωπικού υποστήριξης και τα καταλύματα διαμονής- μπορούσε να προχωρήσει. Αυτή η πτυχή της αγωγής διευθετήθηκε λοιπόν εξωδικαστικά τον Δεκέμβριο του 2020.

Όμως το μεγάλο αίτημα ήταν το equal pay, και ουδεμία από τις ποδοσφαιρίστριες φαινόταν διατεθειμένη να σταματήσει να μάχεται. Οι αθλήτριες, λοιπόν, κατέθεσαν έφεση αξιώνοντας ίση αμοιβή τον περασμένο Ιούλη. Τόνισαν μάλιστα, ότι ο δικαστής Κλάουσνερ έκανε λάθος, επειδή δεν εξέτασε τα ποσοστά αμοιβής και το γεγονός ότι οι γυναίκες έπρεπε να νικούν πιο συχνά από τους άνδρες για να λαμβάνουν τα μπόνους τους.

Τα μέλη των ανδρικών ομάδων και τα αντίστοιχα των γυναικείων εκπροσωπούνται από ξεχωριστά σωματεία, κι ως εκ τούτου είχαν διαφορετικές δομές αμοιβών στις συμβάσεις τους (CBA). Οι άνδρες λειτουργούν σύμφωνα με ένα καθαρό μοντέλο pay to play. Κοινώς, αποζημιώνονταν όταν καλούνταν στην Εθνική και κέρδιζαν επιπλέον χρήματα αν έπαιζαν.

Οι γυναίκες λειτουργούν κάτω από ένα υβριδικό σύστημα στο οποίο -μέχρι σήμερα- 16 παίκτριες έχουν υπογράψει συμβόλαια πλήρους απασχόλησης με την USSF με μισθό 100.000 δολάρια ετησίως. Αυτές οι παίκτριες πληρώνονται είτε κληθούν για αγώνα/ προπόνηση είτε όχι, ακόμα κι αν τραυματιστούν. Λαμβάνουν επίσης παροχές όπως γονική άδεια. Οι υπόλοιπες όμως πληρώνονται μόνο όταν καλούνται στην εθνική.

Το κύριο κώλυμα ήταν τα bonus σε κάθε σύμβαση. Κάθε άντρας που καλούνταν σε Παγκόσμιο Κύπελλο κέρδιζε 67.000 δολάρια, ενώ μια γυναίκα 37.500. Μια νίκη από την Εθνική Ανδρών επί μιας ομάδας εκτός των κορυφαίων 25 της FIFA, αποφέρει σε κάθε παίκτη της ομάδας μπόνους 9.375 δολάρια. Μια ήττα 5.000 δολάρια.

Για τις γυναίκες μια νίκη ενάντια σε μια ομάδα που κατατάσσεται εκτός των κορυφαίων οκτώ, δίνει σε κάθε παίκτρια 5.250 δολάρια και μια ήττα, τίποτα! Η κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου δίνει σε κάθε άνδρα μπόνους 407.608 δολάρια, ενώ σε μια γυναίκα 110.000 δολάρια!

Η USSF υποστήριξε ότι τα συμβόλαια των γυναικών ήταν συλλογικές συμβάσεις και πως οι ίδιες προτιμούσαν μια δομή με εγγυημένες απολαβές. Σημείωσε μάλιστα ότι δεν είχε έλεγχο σχετικά με τα μπόνους που πληρώνει η FIFA για τους νικητές των Παγκοσμίων Κυπέλλων και πως αν αναγκαζόταν να πληρώσει ό,τι ζητούσαν οι γυναίκες θα χρεοκοπούσε!

Οι γυναίκες επέμειναν ότι οι διαφορές στα μπόνους καταδεικνύουν τις υφιστάμενες διακρίσεις!

Εθνική ποδοσφαίρου Γυναικών ΗΠΑ: Το πολύτιμο πετράδι του ποδοσφαίρου των Ηνωμένων Πολιτειών

Τέσσερα Παγκόσμια Κύπελλα (1991, 1999, 2015, 2019), τέσσερα χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια (1996, 2004, 2008, 2012, οκτώ κατακτήσεις του Κυπέλλου της CONCACAF. Έξι διαδοχικά χρόνια στην κορυφή του ranking της FIFA (2008-2014): αυτή είναι η εθνική ομάδα γυναικών των ΗΠΑ! Μέχρι σήμερα η κορυφαία εθνική ομάδα στην ιστορία του αθλήματος συνολικά!

Με μεγαλύτερο κεκτημένο της, το ενδιαφέρον ολοένα και περισσότερων νέων κοριτσιών στο άθλημα. Με δράση όχι μόνο εντός αγωνιστικού χώρου, αλλά και εκτός αυτού. Με μια μεγάλη μάχη για την ισότητα σε όλα τα επίπεδα. Μια μάχη που δόθηκε ως το τέλος. Και το τέλος έφερε δικαίωση.

Τουλάχιστον στη θεωρία. Τουλάχιστον επικοινωνιακά. Στην πράξη -και υπό τον αστάθμητο παράγοντα της κραταιής αμερικανικής ελεύθερης αγοράς- θα φανεί αν όντως έφερε δικαίωση και στις χρηματικές τους απολαβές, κι ακόμα περισσότερα αν αυτή η δικαστική απόφαση αποτελέσει πυλώνα για ανάλογες αποφάσεις σε άλλα σπορ.

Ακολούθησε το GWomen στο instagram

Στείλε μας νέα, ιδέες, προτάσεις, απορίες για τον γυναικείο αθλητισμό στο [email protected]