Ένα άδειο κέλυφος με 11,5 εκατομμύρια λόγους να (μην) υπάρξει
Δεν ξέρω αν θα έπρεπε να με σοκάρει το γεγονός ότι η McLaren πούλησε το μονοθέσιο του 2026 για περίπου 11,5 εκατ. ευρώ, προτού καν ολοκληρωθεί η κατασκευή του και δύο χρόνια πριν το παραλάβει ο αγοραστής. Η F1 είναι ακριβό άθλημα και μαζί είναι ακριβές οι φιλοδοξίες και ακριβά και τα… παιχνίδια των ανθρώπων που βρίσκονται γύρω της.
Κι όμως, κάτι μέσα μου στράβωσε. Όχι επειδή δεν είναι λογικό να πληρώνει όποιος έχει, αλλά επειδή ένιωσα πως αυτό που αγαπώ στη Formula 1 γίνεται, για άλλη μια φορά, εμπόρευμα. Όχι προϊόν. Εμπόρευμα. Αντικείμενο φετιχισμού. Ένα κομμάτι τεχνολογίας και ιστορίας που καταλήγει να αγοράζεται όπως κάποιοι αγοράζουν έργα τέχνης για να γεμίσουν έναν τοίχο.
Και μάλιστα όχι απλώς μονοθέσιο, αλλά μελλοντικό μονοθέσιο. Κάτι που δεν έχουμε δει, δεν έχει τρέξει, δεν έχει γράψει ιστορία. Πούλησαν το μέλλον. Ένα μέλλον που, από τα ίδια χέρια που χτίζεται, αποτιμήθηκε κιόλας. Κι αυτό, όσο κι αν αντιλαμβάνομαι τη λογική του χρήματος, κάπου με πειράζει.
Η F1 εκφράζει την κορύφωση ανθρώπινης προσπάθειας
Γιατί η F1 δεν είναι μια συλλογή αντικειμένων. Δεν είναι ράφια με τρόπαια. Είναι ένα σύνολο ανθρώπινων ορίων. Είναι ατελείωτες ώρες σε wind tunnel, δοκιμές που αποτυγχάνουν ξανά και ξανά, άνθρωποι που κοιμούνται σε καρέκλες στο εργοστάσιο. Είναι οι μηχανικοί που αναλύουν 20.000 παραμέτρους στον υπολογιστή μέχρι να βγάλουν νόημα από το χάος. Είναι οι οδηγοί που κάθε εβδομάδα ψάχνουν τα όρια της φυσικής. Και είναι ένα άθλημα που ανήκει σε όλους μας, ως θεατές, ως ονειροπόλους, ως ανθρώπους που νιώθουμε κάτι ιδιαίτερο κάθε φορά που βλέπουμε ένα γύρο να αγγίζει την τελειότητα. Το να μετατρέπεται αυτό σε συλλεκτικό τρόπαιο για κάποιον που απλώς μπορεί να το αγοράσει… δεν ξέρω. Κάτι πάνω μου αντιδρά.
Δεν έχει να κάνει με τον πλούτο. Με ενοχλεί η ιδέα ότι ένα μονοθέσιο, που συμπυκνώνει το έργο εκατοντάδων ανθρώπων, μπορεί να γίνει διακοσμητικό. Ότι μπορεί να παραδοθεί το 2028 ως κάτι ανάμεσα σε επένδυση και αντικείμενο πρεστίζ, συνοδευόμενο από πακέτο εμπειριών, πρόσβαση στα paddock και μια θέση στο γκαράζ - περίπου όπως αγοράζεις VIP προνόμια σε μια εταιρεία.
Κι όμως, αυτό που αγοράζεται εδώ δεν είναι μόνο ανθρακονήματα και εξαρτήματα. Είναι η ψυχή της Formula 1. Το άπιαστο. Το απροσπέλαστο. Αυτό που θέλει αίμα, ιδρώτα, ιδιοφυΐα και ρίσκο. Αυτό που δεν φτιάχτηκε για να πουληθεί, αλλά φτιάχτηκε για να τρέξει και να νικήσει.
Όταν το μέλλον πωλείται προτού καν υπάρξει
Θα μου πείτε, μα και παλιά πωλούνταν μονοθέσια - και μάλιστα ιστορικά. Ναι. Αλλά αυτά είχαν ιστορία. Είχαν δώσει μάχες. Είχαν χαράξει τη μνήμη μας. Είχαν κερδίσει ή είχαν χάσει. Είχαν ζήσει. Τώρα αγοράζεται κάτι που δεν έχει προλάβει να γίνει τίποτα. Και πωλείται με περιορισμούς, με όρους, με επιτήρηση, με πακέτο χρήσης που θυμίζει leasing αεροσκάφους. Μια εντελώς αποστειρωμένη εκδοχή αυτού που θα έπρεπε να είναι το πιο ζωντανό αντικείμενο της μηχανοκίνητης κουλτούρας.
Δεν κατηγορώ αυτόν που το αγόρασε. Σχεδόν, ούτε τη McLaren που το πουλάει. Μια ομάδα πρέπει να επιβιώσει, να βρει πόρους, να κεφαλαιοποιήσει το brand της. Κατηγορώ -ή μάλλον προβληματίζομαι βαθιά με- το πώς η F1, που είναι μια από τις τελευταίες πραγματικά ανθρώπινες μάχες ανάμεσα στην τεχνολογία και στα όρια, κινδυνεύει να μειωθεί σε αντικείμενο υπερ-πολυτελούς λαϊφστάιλ.
Ίσως να είναι ρομαντικό αυτό που λέω. Ίσως και παλιομοδίτικο. Αλλά μέσα μου, όταν σκέφτομαι τη Formula 1, δεν βλέπω συλλεκτικά κομμάτια. Βλέπω ανθρώπους που δουλεύουν για κάτι μεγαλύτερο από τους ίδιους. Βλέπω μονοθέσια που είναι φτιαγμένα για να ανήκουν στην πίστα και στον κόσμο που τα θαυμάζει και όχι σε ιδιωτικές συλλογές.
Ίσως η F1 να είναι τόσο όμορφη ακριβώς επειδή δεν μπορείς να την αγοράσεις. Κι όταν κάποιος προσπαθεί να το κάνει, κάτι χάνεται. Κάτι στην ψυχή της, κάτι στη δική μας σχέση με αυτήν. Αυτό με ενόχλησε. Και μάλλον θα με ενοχλεί κάθε φορά που το άθλημα θα μας θυμίζει ότι ζούμε σε έναν κόσμο όπου κάποιοι μπορούν να αγοράσουν τα πάντα.
Ακολουθήστε την σελίδα του gMotion στο Facebook!