Πρωταθλήτρια, μητέρα, πρωτοπόρος, αγωνίστρια. Για την Μαρία Πολύζου μπορεί κανείς να γράψει πολλά επίθετα που να αντικατοπτρίζουν το πόσο σπουδαία προσωπικότητα είναι για τον ελληνικό στίβο και τον αθλητισμό γενικότερα.
Η Πολύζου έσπασε ταμπού, πάλεψε για να καθιερωθεί στη συνείδηση του κόσμου πως και οι γυναίκες μπορούν να τρέχουν εξίσου καλά μαραθώνιο, κατάφερε να γίνει η πρώτη Ελληνίδα που έτρεξε σε αυτή την απόσταση σε Ολυμπιακούς Αγώνες…
Τα επιτεύγματά της είναι πολλά. Πάρα πολλά. Και ένα από αυτά είναι η μάχη που δίνει με τον καρκίνο έχοντας δύο όπλα στην διάθεσή της: την θέληση και το χαμόγελο.
Cover photo by: Ιωάννα Τζετζούμη
Καμία δυσκολία δεν την έχει βάλει κάτω. Ούτε η κακοποίηση από τον πατέρα της σε μικρή ηλικία, ούτε η ασθένεια, ούτε οι προκαταλείψεις των περασμένων δεκαετιών. Συνέχιζε να κάνει αυτό που αγαπούσε. Να τρέχει μαραθώνιο. Και το έκανε με επιτυχία. Και στην συνέντευξη που μας παραχώρησε, δίνει το παράδειγμα και το… σύνθημα να μην τα παρατάει ποτέ κανείς όσες δυσκολίες κι αν βρει μπροστά του.
Μαραθώνιος. Το «άθλημά σας» όπως λέτε. Τι σημαίνει για εσάς ο μαραθώνιος; Γιατί το επιλέξατε και γιατί το αγαπάτε τόσο;
Το άθλημα μου είναι ο στίβος και ιδιαίτερη αγάπη ο Μαραθώνιος δρόμος. Μέσα από αυτό το αγώνισμα κινείται όλη μου η ζωή εδώ και 42 χρόνια που έχω διανύσει στους αγωνιστικούς στίβους. Τρέχοντας ένα μαραθώνιο ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με πολλές εσωτερικές προκλήσεις. Πρέπει να καταφέρνεις κάθε φορά, να ξεπερνάς τον πόνο του σώματος, να τιθασεύεις τον νου και να ξεπερνάς τα όρια σου, ακόμα και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες που μπορεί να τύχει να βρεθείς σε έναν αγώνα. Ο μαραθώνιος δρόμος είναι ο τρόπος μου να πορεύομαι στην ζωή και να προχωρώ.
Ποια ήταν η πιο δυνατή στιγμή στην καριέρα σας;
Αναμφισβήτητα έχω ζήσει σημαντικές και δυνατές στιγμές στην αθλητική μου καριέρα.. Δύσκολο να ξεχωρίσω μία. Συνολικά 14 Πανελλήνια Ρεκόρ, εκατοντάδες μετάλλια. Η συμμετοχή μου στους Ολυμπιακούς αγώνες στην Ατλάντα το 1996 ως η πρώτη Ελληνίδα που συμμετείχα σε μαραθώνιο δρόμο έχει χαραχτεί για πάντα στην μνήμη μου. Οι Βαλκανικοί αγώνες στην Κωνσταντινούπολη και η πρώτη θέση στον Μαραθώνιο τον γυναικών, ακούγοντας τον εθνικό μας ύμνο μέσα στην πόλη είναι για μένα μία κατάθεση ψυχής με το εθνόσημο στο στήθος. Ο Φειδιππίδειος Άθλος η απόσταση των 524χλμ που διάνυσα για να τιμήσω την επέτειο της μάχης του Μαραθώνα, ήταν για μένα το προσωπικό ΝΕΝΙΚΗΚΑΜΕΝ.
Υπήρξε στιγμή που ένιωσες ότι πρέπει να τα παρατήσεις;
Σε μία διαδρομή τόσο μεγάλη όλα αυτά τα χρόνια και έχοντας διανύσει παραπάνω από 280.000 χιλιόμετρα, μπορεί κάποιες φορές να λύγισα αλλά δεν τα παράτησα ποτέ! Συνήθως αυτό που με κούραζε δεν ήταν η σωματική κούραση, αλλά η ψυχική. Εκεί είναι που μπορείς να λυγίσεις, αλλά δεν πρέπει ποτέ να σταματήσεις.
Ποια ήταν η καθοριστική στιγμή που επιλέξατε να ακολουθήσετε τον δρόμο του πρωταθλητισμού;
Δεν νομίζω ότι υπάρχει καθοριστική στιγμή να ακολουθήσεις τον δρόμο του πρωταθλητισμού.. Αυτό έρχεται μόνο του. Ο ένας αγώνας φέρνει τον άλλο, το ένα ρεκόρ διαδέχεται το επόμενο και συνεχίζεις. Απλά εγώ αγαπούσα πολύ να τρέχω και κυρίως μαραθώνιο. Ακόμα τρέχω και δεν θα σταματήσω ποτέ
«Την δεκαετία του ‘80 ακούγαμε άσεμνους χαρακτηρισμούς επειδή τρέχαμε μαραθώνιο»
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει μία γυναίκα αθλήτρια/ πρωταθλήτρια
Όταν ξεκίνησα να τρέχω στην δεκαετία του ¨80 τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα για μία γυναίκα να βγαίνει στο δρόμο και να τρέχει χιλιόμετρα. Μάλιστα νεαρό κορίτσι τότε είχα ακούσει πολλούς άσεμνους χαρακτηρισμούς. Απαντούσα πάντα με τις επιδόσεις μου και τις διακρίσεις
Πώς μέσω του αθλητισμού μπορεί να αναπτυχθεί ένα πλαίσιο γυναικείας ενδυνάμωσης και αλληλεγγύης/αλληλοβοήθειας;
Ο αθλητισμός είναι μία κοινότητα ανθρώπων που ο ένας μέσω από το πνεύμα του ευ- αγωνίζεσθε μπορεί να συμβάλει στην γυναικεία αλληλεγγύη και υποστήριξη. Ως προπονήτρια μου εγώ δει, τόσο υπέροχες γυναικείες φιλίες να αναπτύσσονται και οι γυναίκες μπορούν να κάνουν θαύματα όταν είναι ενωμένες.
Social media; έκθεση/ empowerment/ προσωπική υπόθεση; Τι σας εκφράζει περισσότερο;
Το μήνυμα που θέλω να στείλω στους ανθρώπους είναι να βάλουν την άσκηση στην ζωή τους.. Θα αλλάξει η ζωή τους σε όλα τα επίπεδα. Το οφέλη της άσκησης είναι πολλαπλά.
Γυναικείος αθλητισμός και σεξισμός. Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό;
Νομίζω ότι είναι ώρα να σπάσουμε τα ταμπού. Οι γυναίκες έχουν κατακτήσει κορυφές και έχουν αποδείξει ότι ξεπερνάνε αυτό που φαίνεται ακατόρθωτο.
Πρωταθλητισμός και εφηβεία. Τι πρέπει να προσέξουν κατά τη γνώμη σας οι γονείς αλλά και οι προπονητές μιας έφηβης αθλήτριας;
Πιστεύω ότι στο ξεκίνημα μίας έφηβης αθλήτριας το πιο σημαντικό κομμάτι είναι να χτίσει ο προπονητής την καλή ψυχολογία της αθλήτριας. Πρώτα ο άνθρωπος και μετά οι επιδόσεις. Μετά εννοείται ότι θα πρέπει οι γονείς να είναι κοντά στα παιδιά τους και να τα υποστηρίζουν εξίσου το ίδιο στην επιτυχία και στην αποτυχία.
Υπήρξε φορά που σοκαριστήκατε από συμπεριφορά φιλάθλων/οπαδών (είτε ως αθλήτρια είτε ως φίλαθλος η ίδια)
Ο στίβος ευτυχώς δεν έχει φαινόμενα ακραίων και επιθετικών συμπεριφορών. Αλλά ως πρωταθλήτρια έχω ζήσει να με γιουχάρουν και να με φτύνουν όταν έτρεχα μαραθώνιο μέσα στην Κωνσταντινούπολη το 1990! Ήταν κάτι ακραίο.. αλλά και αυτή την φορά απάντησα με νίκη στο τέρμα!
Ποια είναι η επόμενη μέρα μετά τον πρωταθλητισμό για εσας;
Μετά τον πρωταθλητισμό συνέχισα να τρέχω και να απολαμβάνω το τρέξιμο μου , να τρέχω μαραθώνιους χωρίς να κοιτάω το χρονόμετρο και να προπονώ δρομείς και νέα παιδιά στην ομάδα μου την MARATHONTEAM GREECE by Maria Polyzou.
Αθλητισμός και ψυχική υγεία: Η καλύτερη θεραπεία
Εάν γυρίζατε τον χρόνο πίσω, τι θα λέγατε στον εαυτό σας που τώρα ξεκινάει;
Αυτό που του είχα πει και τότε... να μην τα παρατάει ποτέ όσες δυσκολίες και να έρθουν , όσα εμπόδια κι αν μου βάλουν.
Έχοντας περάσει από την θέση της αθλήτριας, εξελισσόμενη σε προπονήτρια, αναγνωρίζετε μεγαλύτερες ευαισθησίες στον τρόπο που προσεγγίζετε τις αθλήτριές σας;
Εννοείτε ότι είμαι πολύ προσεκτική και αγαπάω, υποστηρίζω με όλες μου τις δυνάμεις τα νέα κορίτσια. Να πιστέψουν στον εαυτό τους και να κυνηγήσουν τα όνειρα τους. Είμαι πάντα δίπλα τους
-Η πειθαρχία του αθλητισμού πόσο καταλυτική ήταν στη μάχη σας με τον καρκίνο;
Ο αθλητισμός με βοήθησε να ξεπεράσω τον καρκίνο με τον καλύτερο τρόπο. Έχοντας μάθει στρατηγική μαραθωνίου όλα αυτά τα χρόνια ήξερα από την αρχή που διαγνώσθηκα ότι ο αγώνας αυτός θα ήταν μακρύς. Χρειάστηκε να κάνω επέμβαση, 16 χημειοθεραπείες και 32 ακτινοβολίες για να κερδίσω και πάλι την ζωή μου. Η άσκηση κατά μήκος όλων αυτών των θεραπειών είναι το καλύτερο παυσίπονο. Τόσο στο σώμα όσο και στο νου μου.
Πριν τρεις μήνες κυκλοφόρησε η αυτοβιογραφία σας με τίτλο " ΜΗΝ ΤΑ ΠΑΡΑΤΑΣ " εκδόσεις KEY BOOKS . Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε να κάνετε αυτή την κατάθεση ψυχής;
Η αυτοβιογραφία μου ήρθε μετά την ολοκλήρωση του καρκίνου. Ήταν η στιγμή που έχοντας περάσει αρκετούς μαραθώνιους ήθελα να μοιραστώ με τους ανθρώπους τον τρόπο που μπορεί κάποιος να ξεπερνάει εμπόδια και να φθάνει κορυφή. Μέσα από την δική μου ιστορία θα ήθελα τα παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση ή έρχονται αντιμέτωπα με δύσκολες καταστάσεις να τολμούν να μιλήσουν και να μην σταματήσουν ποτέ να κυνηγάνε τα όνειρα τους.