Νέα εποχή για τη Stellantis: Ευκαιρία αναγέννησης ή αρχή της παρακμής;

• Το τέλος της εποχής Ταβάρες
• Η επιλογή Φιλόζα και το μήνυμα της διοίκησης
• Οι μεγάλες προκλήσεις που τον περιμένουν
• Η κινεζική αγορά είναι το ανεκπλήρωτο όνειρο
• Ο ρόλος του Τζον Έλκαν
• Η μεγάλη ελπίδα - και ο κίνδυνος

Η είδηση της τοποθέτησης του Αντόνιο Φιλόζα στη θέση του CEO της Stellantis δεν είναι απλώς μια ακόμα εσωτερική αναδιάρθρωση στην κορυφή ενός παγκόσμιου ομίλου. Είναι η αρχή μιας νέας εποχής για την τέταρτη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία στον κόσμο. Μιας εποχής που γεννά περισσότερα ερωτήματα από όσα απαντά. Και είναι ακριβώς αυτό το σημείο στο οποίο αξίζει να σταθεί κανείς: τι σημαίνει η αποχώρηση του Κάρλος Ταβάρες και τι μπορεί να φέρει η έλευση του Φιλόζα;

Το τέλος της εποχής Ταβάρες

Ο Κάρλος Ταβάρες ήταν ο άνθρωπος που έχτισε τη Stellantis. Κυριολεκτικά. Ήταν ο αρχιτέκτονας της συγχώνευσης PSA–FCA και ο οραματιστής ενός μοντέλου λειτουργίας που βασίστηκε στην επιθετική μείωση κόστους, στις οικονομίες κλίμακας και στην οριζόντια διαχείριση ενός τιτάνιου χαρτοφυλακίου 14 μαρκών. Για αρκετά χρόνια, η στρατηγική του απέδωσε εντυπωσιακά: από το 2021 έως το 2023, ο όμιλος έγραψε ρεκόρ κερδοφορίας και αποδόσεων.

Όμως, από τα μέσα του 2024 και έπειτα, η λάμψη ξεθώριασε. Η καθυστέρηση στην ηλεκτροκίνηση, η απογοητευτική απόδοση της Jeep στις ΗΠΑ, τα προβλήματα σχέσεων με εργατικά συνδικάτα και κυβερνήσεις, και η έλλειψη καινοτόμων νέων μοντέλων, οδήγησαν σε πτώση 70% στα καθαρά κέρδη και αρνητικές ταμειακές ροές ύψους 6 δισ. ευρώ. Ο Ταβάρες κατηγορήθηκε ότι αγνόησε την αγορά των ΗΠΑ, εστίασε υπερβολικά στην κοστολογική αυστηρότητα και απέτυχε να δώσει κατεύθυνση σε έναν όμιλο που είχε ανάγκη από όραμα, όχι απλώς από εξοικονόμηση.

Η επιλογή Φιλόζα και το μήνυμα της διοίκησης

Ο Αντόνιο Φιλόζα, που αναλαμβάνει επίσημα στις 23 Ιουνίου, είναι παιδί του ομίλου. Εργάζεται πάνω από 25 χρόνια σε διάφορους ρόλους στη Fiat και αργότερα στη Stellantis, έχοντας θητεύσει ως CEO της Jeep, COO Λατινικής Αμερικής και πρόσφατα COO Βόρειας Αμερικής. Γνωρίζει τον οργανισμό, τους ανθρώπους και τις αγορές. Είναι ένας διαχειριστής που έχει αποδείξει ότι μπορεί να πετυχαίνει αποτελέσματα, όμως εδώ έρχεται το μεγάλο ερώτημα: είναι κάτι παραπάνω από αυτό;

Η τοποθέτησή του στέλνει σαφές μήνυμα: η Stellantis επιλέγει συνέχεια, όχι ρήξη. Δεν πάει σε έναν εξωτερικό «μεταρρυθμιστή» αλλά σε έναν γνώριμο, που θα επαναφέρει την ισορροπία χωρίς να προκαλέσει τριγμούς. Η διοίκηση δειχνει να ποντάρει στη γνώση του Φιλόζα για τις αγορές της Αμερικής - εκεί όπου σήμερα η Stellantis υστερεί δραματικά έναντι των GM, Ford και Toyota.

Οι μεγάλες προκλήσεις που τον περιμένουν

Η ανάκαμψη δεν θα είναι εύκολη, καθώς δεν είναι λίγες οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η Stellantis:

• Μια αργοπορημένη στρατηγική ηλεκτροκίνησης, παρά την επένδυση 50 δισ. ευρώ και την υπόσχεση 75 ηλεκτρικών μοντέλων μέχρι το 2030.
• Την απειλή των Κινέζων κατασκευαστών, που πλέον δεν είναι φθηνοί αντιγραφείς αλλά σοβαροί ανταγωνιστές με δικό τους design, τεχνολογία και διεθνείς βλέψεις.
• Ένα χαρτοφυλάκιο μαρκών με ασαφή στρατηγικό ρόλο: ποιες από τις 14 μάρκες θα προχωρήσουν μπροστά και ποιες θα μαραζώσουν;
• Εσωτερική κόπωση και πολιτική πίεση, κυρίως στην Ιταλία και τη Γαλλία, όπου οι κυβερνήσεις απαιτούν τοπική παραγωγή και επενδύσεις.

Η κινεζική αγορά είναι το ανεκπλήρωτο όνειρο

Η Stellantis έχει μείνει πίσω στην Κίνα, τη μεγαλύτερη αυτοκινητική αγορά του κόσμου, όπου τα σήματά της δεν έχουν καταφέρει να αποκτήσουν «κρίσιμη μάζα». Τα πρόσφατα σχέδια του ομίλου για μεγαλύτερη συνεργασία με την κινεζική Leapmotor, με στόχο την κατασκευή και διανομή ηλεκτρικών οχημάτων, δείχνουν ότι η Stellantis αναγνωρίζει τη σημασία της περιοχής.

Ωστόσο, η κινεζική αγορά παραμένει δύσκολη, με τοπικούς κατασκευαστές όπως η BYD, η NIO και η XPeng να κερδίζουν διαρκώς έδαφος σε τεχνολογία και αποδοτικότητα. Η επιτυχία της Stellantis στην Κίνα εξαρτάται από την ικανότητα του Φιλόζα να εξισορροπήσει την ανάγκη για ταχεία ανάπτυξη με την αποφυγή πολυδάπανων ρίσκων.

Ο ρόλος του Τζον Έλκαν

Ο Τζον Έλκαν, επικεφαλής της Exor και απόγονος της οικογένειας Ανιέλι, παραμένει Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και η παρουσία του διασφαλίζει τη συνέχεια στη στρατηγική του ομίλου. Ο Έλκαν έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο τόσο στη συγχώνευση PSA-FCA όσο και στην επιλογή των βασικών στελεχών.

Η στήριξή του στον Φιλόζα υποδηλώνει μια επιθυμία να υπάρξει συνδυασμός διατήρησης της κερδοφορίας με βαθύτερη τεχνολογική ανανέωση και πιο τολμηρή προσέγγιση στις αναδυόμενες αγορές. Παράλληλα, διατηρεί ανοικτό το ενδεχόμενο νέων συμμαχιών ή συνεργασιών, ιδίως στον τομέα της ηλεκτροκίνησης και του λογισμικού.

Η μεγάλη ελπίδα - και ο κίνδυνος

Ο Φιλόζα έρχεται με τη φήμη μιας «ήρεμης δύναμης» που ξέρει να οργανώνει και να κινητοποιεί ομάδες. Έχει αίσθηση της αγοράς και επαφή με τους ανθρώπους. Όμως, μέχρι τώρα δεν έχει δείξει ότι είναι οραματιστής. Κι αυτό ίσως είναι το ζητούμενο για τον όμιλο: όχι άλλος ένας ικανός διαχειριστής, αλλά ένας ηγέτης που μπορεί να εμπνεύσει.

Η Stellantis βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι: είτε θα μετασχηματιστεί σε έναν σύγχρονο, ευέλικτο τεχνολογικό κολοσσό είτε θα γίνει παράδειγμα προς αποφυγή για το πώς ένας υπερβολικά σύνθετος όμιλος χάνει το βηματισμό του.

Ο Αντόνιο Φιλόζα κρατά στα χέρια του ένα τιμόνι που απαιτεί σταθερότητα, διορατικότητα και -κυρίως- θάρρος. Αν τα καταφέρει, δεν θα είναι απλώς ο άνθρωπος που διαδέχθηκε τον Ταβάρες. Θα είναι ο άνθρωπος που έσωσε τη Stellantis.

Φωτογραφίες: Stellantis