Chaos: Το όνειρο μιας κοινωνίας που δεν ξέρει τι της γίνεται

• Όταν η κοινωνία τρέφεται με φαντασιώσεις
• Ο αντίστροφος «αντουανετισμός»
• Μια χώρα που λατρεύει τις φαντασιώσεις
• Η παθογένεια της εθνικής υπερβολής
• Από τη Λεωφόρο Αθηνών στη Λεωφόρο της Ουτοπίας
• Ο καθρέφτης μιας παρανοϊκής πραγματικότητας

Ο Σπύρος Πανόπουλος επανεμφανίστηκε, ανακοινώνοντας νέες εξελίξεις για το Chaos – το αυτοκίνητο που υποτίθεται ότι θα γινόταν το ταχύτερο στον κόσμο. Σε μια ακόμα δήλωση γεμάτη αυτοπεποίθηση και αναπάντητα ερωτήματα, μας διαβεβαίωσε ότι όχι μόνο συνεχίζεται η ανάπτυξη του αυτοκινήτου, αλλά και ότι πλέον θα κατασκευαστούν ειδικά ελαστικά στην Ελλάδα, επειδή, προφανώς, καμία παγκόσμια εταιρεία δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του.

Ο Πανόπουλος είχε μια φαεινή ιδέα: να φτιάξει ένα αυτοκίνητο. Δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό - είναι μάλιστα μια αξιέπαινη φιλοδοξία. Όμως, αντί να ξεκινήσει από κάτι ρεαλιστικό -μια καινοτόμο μετατροπή, ένα μικρό ηλεκτρικό, κάτι που να ταιριάζει στις δυνατότητές του τέλος πάντων- ανακοίνωσε το ισχυρότερο και πιο εξελιγμένο όχημα που έχει δει ποτέ ο πλανήτης. Και, ξαφνικά, η ιδέα αυτή βρήκε απήχηση - κι αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Πέρα από την κωμικοτραγικότητα της κατάστασης, το γεγονός ότι ακόμα συζητάμε γι’ αυτό λέει κάποια -όχι κολακευτικά- πράγματα για εμάς.

Όταν η κοινωνία τρέφεται με φαντασιώσεις

Η Ελλάδα έχει τον πιο γερασμένο στόλο αυτοκινήτων στην Ευρώπη. Είναι η χώρα με τη χαμηλότερη αγοραστική δύναμη στην Ευρωζώνη. Κι όμως, πολλοί ενθουσιάστηκαν με ένα φανταστικό hypercar εκατομμυρίων ευρώ που υποτίθεται ότι θα ξεπερνούσε κάθε Bugatti και Ferrari. Αυτό δεν είναι απλώς παράδοξο – είναι χαρακτηριστικό μιας κοινωνίας που βρίσκεται σε απόλυτη σύγχυση και αρνείται να δει τα πραγματικά της προβλήματα.

Ο αντίστροφος «αντουανετισμός»

Όταν η Μαρία Αντουανέτα έλεγε «Αν δεν έχουν ψωμί, ας φάνε παντεσπάνι», εκπροσωπούσε μια αριστοκρατία αποκομμένη από την πραγματικότητα. Στην ελληνική εκδοχή, όμως, το ίδιο το κοινό είναι που επιλέγει να παραμυθιάζεται. Αν δεν έχουμε χρήματα για αξιοπρεπή οχήματα, ας ονειρευτούμε ένα supercar που δεν θα αποκτήσουμε ποτέ. Το Chaos δεν είναι αυτοκίνητο, είναι το σύμβολο μιας κοινωνίας που αποφεύγει να δει την πραγματικότητα και επιλέγει να ζει μέσα σε hype, memes και CGI.

Μια χώρα που λατρεύει τις φαντασιώσεις

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα μαγεύεται από μεγαλεπήβολα και αβάσιμα όνειρα. Κάποτε μιλούσαμε για ελληνικές διαστημικές αποστολές, για τεχνολογικές ανατροπές από μικρές startup χωρίς πόρους, για «κορυφαία ελληνικά προϊόντα» που δεν υπήρχαν πουθενά αλλού στον κόσμο. Το Chaos είναι απλώς η τελευταία εκδοχή αυτού του διαχρονικού φαινομένου: μια επίδειξη αυταπάτης, μια αυθυποβολή ότι η χώρα που δυσκολεύεται να διαχειριστεί την κυκλοφορία των αστικών λεωφορείων της μπορεί ξαφνικά να πρωτοπορήσει στην κατασκευή εξωτικών hypercar.

Η παθογένεια της εθνικής υπερβολής

Η επιτυχία του Chaos δεν είναι η αναγγελία της κατασκευής του – που, προφανώς, δεν θα γίνει ποτέ. Είναι η ικανότητα του δημιουργού του να ποντάρει πάνω στην ψυχολογία μιας κοινωνίας που λατρεύει την υπερβολή, που αποφεύγει τη σκληρή αλήθεια και προτιμά το θέαμα. Γιατί να διεκδικήσουμε σύγχρονα μέσα μεταφοράς, καλύτερη οδική ασφάλεια ή μια πραγματική ελληνική αυτοκινητοβιομηχανία, όταν μπορούμε να βυθιστούμε σε ένα ακόμα παραμύθι; Γιατί να έχουμε ασφαλείς δρόμους, όταν μπορούμε να φαντασιωνόμαστε «ταχύτερα από Bugatti» οχήματα που δεν υπάρχουν;

Από τη Λεωφόρο Αθηνών στη Λεωφόρο της Ουτοπίας

Η Ελλάδα είναι η χώρα όπου οι οδηγοί πληρώνουν περισσότερα για να κρατήσουν στη ζωή ένα 20ετίας βενζινοκίνητο παρά για να αποκτήσουν κάτι καινούργιο. Είναι η χώρα όπου ο μέσος Έλληνας δεν μπορεί να καλύψει τα κόστη βασικής μετακίνησης, αλλά μπορεί να εξοργιστεί αν κάποιος αμφισβητήσει την ύπαρξη ενός ανύπαρκτου hypercar. Αντί να διεκδικήσουμε φθηνότερες συγκοινωνίες, καθαρότερη ενέργεια ή πολιτικές που θα βελτιώσουν την πραγματική μας καθημερινότητα, ονειρευόμαστε μια υπεραυτοκινητική ουτοπία χωρίς κανένα έρεισμα στον πραγματικό κόσμο.

Ο καθρέφτης μιας παρανοϊκής πραγματικότητας

Το Chaos είναι, εν τέλει, κάτι πολύ περισσότερο από ένα ανύπαρκτο hypercar. Είναι ο καθρέφτης μιας κοινωνίας που αρνείται να δει την κατάστασή της και προτιμά να ζει μέσα σε ψηφιακές φαντασιώσεις. Και όσο κάποιοι συνεχίζουν να μιλούν γι’ αυτό σαν να είναι αληθινό τόσο η Ελλάδα θα συνεχίσει να κινείται με αυτοκίνητα 20ετίας, αλλά με όνειρα που τρέχουν με 500 χλμ./ώρα – σε μια πίστα που δεν υπάρχει. Το ερώτημα δεν είναι αν το Chaos θα βγει ποτέ στον δρόμο, αλλά αν θα καταλάβουμε ποτέ ότι η πραγματικότητα δεν φτιάχνεται με CGI.

Φωτογραφία: Spyros Panopoulos Automotive/facebook