Το μπάσκετ είναι απλό, κι αν θέλαμε να εξηγήσουμε την απλότητα του θα λέγαμε αυτό που ακούγεται στην ταινία “Old Boy”, του Τσαν Γουκ Παρκ: “Είτε κόκκος άμμου, είτε πέτρα στο νερό, βυθίζονται το ίδιο”. Η ενσάρκωση του στο ΝΒΑ ήταν ο Τζον Στόκτον. Ο παίκτης που απλά έκανε τη δουλειά του, έσωζε την ομάδα και μετά πήγαινε σπίτι του. Μοιάζει με τον Κλαρκ Κεντ, τον άνθρωπο που γινόταν “Superman”.

Ήρεμος, μειλίχιος, πράος, αλλά όταν τον απαιτούσαν οι συνθήκες ατρόμητος, κυνικός, αποτελεσματικός. Ποτέ δεν μπορούσες να καταλάβεις τον παίκτη Στόκτον ακριβώς επειδή ήταν τόσο καθαρός. Ο αντίπαλος ποτέ δεν ήξερε αν είναι εκνευρισμένος, αγχωμένος, εκνευρισμένος, αποφασισμένος. Ό,τι έκανε ήταν μελετημένο και το εκτελούσε με απόλυτη ακρίβεια. Ο Στόκτον δεν χρειαζόταν να πει ότι παίζει για να κερδίσει, το έδειχνε. Αυτός ήταν ο μοναδικός του σκοπός και κανείς δεν μπορεί να τον κατηγορήσει ότι λοξοδρόμησε. Σε αυτό το ήσυχο μονοπάτι κινήθηκε και μπήκε στο πάνθεον του ΝΒΑ.

Αθόρυβα στο “Hall of Fame”

Ο Στόκτον μπήκε στο “Hall of Fame” αθόρυβα και διακριτικά. Δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Ο “εγκέφαλος” των Τζαζ για 19 χρόνια είχε την ατυχία, ή την τύχη αν θέλετε, να παίξει απέναντι στον Μάικλ Τζόρνταν. Ίδια σειρά ήταν. Ο “MJ” κυριάρχησε και στέρησε απ' αυτόν και τον Καρλ Μαλόουν, τον συνοδοιπόρο του, πρωταθλήματα. Ωστόσο, μπορεί ο Τζόρνταν να επισκίασε τους ανταγωνιστές του, στην περίπτωση του Στόκτον όμως δεν είχε επίδραση. Για τον “μεγάλο λευκό” της Γιούτα δεν ήταν η δόξα και η προβολή βασικές επιδιώξεις. Ούτε η προσπάθεια να αποκτήσει προσόντα που δεν μπορούσε. Ήξερε τι θέση του και πόσο άξιζε στο ΝΒΑ. Όπως γνώριζε φυσικά και αυτή του Τζόρνταν. Το άδικο γι' αυτόν είναι η ελάχιστη αναγνώριση των όσων κέρδισε, πρόσφερε, πέτυχε. Δεν πρόκειται όμως για εκδικητική αδιαφορία. Όχι. Ήταν, κατά κάποιον τρόπο, σεβασμός στην προσωπικότητα του. Τιμές, γιορτές, φιέστες, αφιερώματα, θα τον έκαναν να νιώθει άβολα, αμήχανα, θα έχανε κάτι από την οντότητα του που ήταν αδιαίρετη. Ατόφια εντός και εκτός γηπέδου.

Προφίλ μυστικού πράκτορα

Η καριέρα του Στόκτον βρίθει μεγάλων στιγμών και σίγουρα θα του άξιζαν αμέτρητα αφιερώματα. Μολαταύτα, η ανισότητα μεταξύ των επιτευγμάτων του και της αποδοχής αυτών υπήρξε τεράστια. Μόνο δύο αρκούν για να καταλάβουμε το μέγεθος του ανδρός: Πρώτος σε ασίστ και κλεψίματα στην ιστορία του ΝΒΑ. Με αυτές τις επιδόσεις τοποθετείται δίπλα στους Τζαμπάρ (πρώτος σε πόντους), Τσάμπερλεϊν (πρώτος σε ριμπάουντ), Ολάζουον (πρώτος σε κοψίματα). Κι όμως... Αν ο Στόκτον αναγνωρίζεται για κάτι, είναι ότι υπήρξε καλός καλαθοσφαιριστής. Για τίποτε άλλο. Ούτε εμφανίσεις στον κινηματογράφο, ούτε αξέχαστα διαφημιστικά, ούτε κάποια ενέργεια που να πάρει το όνομα του.

Η απουσία διθυράμβων και προσοχής οφείλεται στον ίδιο. Έτσι ήθελε, γιατί το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να κερδίζει. Τίποτε άλλο. Τα πάντα περιορίζονταν στις τέσσερις γραμμές του γηπέδου και αφορούσαν τον αγώνα. Οι δημοσιογράφοι που προσπαθούσαν να του πάρουν συνέντευξη καταλάβαιναν ότι ένιωθε άβολα. Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να στρέφονταν πάνω του, όμως αυτός έβρισκε τρόπο να μένει στο σκοτάδι. Μάλιστα, σε μια εποχή που η δημοσιότητα ήταν αναπόφευκτη. Ο Στόκτον ανήκει στην τάξη του ΄84, χρονιά που το ντραφτ έδωσε πολλούς μελλοντικούς σούπερ σταρ του αθλήματος. Παράλληλα, εκείνη την εποχή η τηλεόραση έμπαινε δυναμικά στον χώρο. Φυσικά, ο Μάικλ Τζόρνταν ήταν πάνω απ' όλους, όμως εμμέσως τράβηξε τους ικανότερους στο προσκήνιο. Παρ' όλα αυτά, ο Στόκτον δεν έχασε ποτέ το προφίλ του μυστικού πράκτορα. Δηλαδή, κάνω τη δουλειά μου και δεν με αναγνωρίζει κανείς.

Ο “cluch player” των Τζαζ

Βέβαια, τα ΜΜΕ θα μπορούσαν να του επιδαψιλεύσουν τιμές για την ανθεκτικότητα του. Ο Στόκτον στη διάρκεια της καριέρας του έχασε μόλις 22 ματς σε σύνολο 1526 αγώνων! Επιπλέον, ανήκει σε αυτούς που πήραν μεγάλα σουτ και ευστόχησαν όταν το παιχνίδι ήταν στην κόψη του ξυραφιού. Ο “cluch player” των Τζαζ. Μπορεί ο Μαλόουν να ήταν η “καλαθομηχανή” και η “πανοπλία” των “Μορμόνων”, όμως κάθε μεγάλη στιγμή της ομάδας έχει την υπογραφή του Στόκτον.

Πρώτα απ' όλα το τρίποντο στους τελικούς της Δύσης (απέναντι στο Χιούστον) το 1997. Με το σουτ αυτό οι Τζαζ πήγαν για πρώτη φορά σε τελικούς ΝΒΑ. Ήταν η επισημοποίηση της ένταξη τους στην ελίτ της λίγκας. Δυο χρόνια αργότερα, το 1999, σώζει την ομάδα του από ταπεινωτικό πρόωρο αποκλεισμό στον πρώτο γύρο των πλέι οφ. Οι Κινγκς ετοιμάζονταν να “σκουπίσουν” τη Γιούτα, όμως με εύστοχο σουτ του Στόκτον λίγο πριν την εκπνοή η σκούπα έμεινε στην ντουλάπα. Για όσους τον παρακολούθησαν, είχε τον τρόπο να αντιμετωπίζει και να εξουδετερώνει τα νεανικά, γεμάτα ένταση σύνολα. Οι Κινγκς της εποχής του είναι οι σημερινοί Ουόριορς. Λάβετε υπόψη ότι οι Λέικερς των Κόμπι, Σακίλ, που κυριάρχησαν την περίοδο 2000-2002, δεν κέρδισαν ποτέ τους Στόκτον, Μαλόουν το 1997, 1998.

Μία ακόμη μέρα στη δουλειά

Η Γιούτα, κυρίως από τη στιγμή που την ανέλαβε ο Τζέρι Σλόαν, φρόντιζε πάντα δύο πράγματα: Την εκτέλεση και την προσοχή στην λεπτομέρεια. Η προσήλωση σε αυτές τις αρχές της έδινε πλεονέκτημα έναντι νεότερων και με περισσότερο ταλέντο ομάδων. Ο Στόκτον ήταν ο άνθρωπος που κινούσε τα νήματα. Ντρίμπλαρε με κύρος και άφηνε την μπάλα την κατάλληλη στιγμή. Πάντα. “Έτρεχε” την επίθεση όπως αυτός ήθελε, με υπομονή και στόχο να καταβάλλει τον αντίπαλο. Η εικόνα που μένει γι' αυτόν είναι μία που μπορεί να επαναλαμβάνεται, όμως είναι χαρακτηριστική της μοναδικότητας του. Μετά από νίκη απέναντι στους Λέικερς των Κόμπι, “Σακ”, στο “Forum”, διέσχισε το γήπεδο για να εκδηλώσει την ικανοποίηση του για την επιτυχία μαζί με τον Μαλόουν. Απλά, χωρίς υψωμένες γροθιές ή τρελά άλματα. Για τον Στόκτον ήταν μια ακόμη μέρα στη δουλειά.

-Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το ESPN