Σπίτι στην παραλία

Η επιθυμία μεσολαβεί ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, αλλά όταν δεν υπάρχει ισχυρή θέληση τότε χάνεται και σκορπίζεται σαν σκόνη στον άνεμο. Ο Φρεντερίκ Βάις, το πρωινό που προσπάθησε να αυτοκτονήσει, ονειρεύτηκε ένα σπίτι στην παραλία. Το ονειρευόταν πολύ καιρό. Στη Γαλλία, την Ισπανία, την Ελλάδα, όπου τον πήγε η καριέρα του. Του άρεσε η άμμος, το σερφ... Ένα σπίτι στην παραλία ήταν καλό όνειρο. Εκείνη τη μέρα όμως, Ιανουάριος 2008, το όνειρο δεν τον έκανε να χαμογελάσει. Ο Βάις μπήκε στο αυτοκίνητο του, στο Μπιλμπάο, και ξεκίνησε στις 10 π.μ. για τη Λιμόζ. Ήταν καθ' όδον για να δει τη γυναίκα και το παιδί του. Μετά από μιάμιση ώρα οδήγησης ξαφνικά στάθμευσε σε χώρο ξεκούρασης κοντά στο Μπίαριτζ, γαλλική πόλη κοντά στα σύνορα. Ξάπλωσε στο κάθισμα του και, στα 30 του, αναπόλησε τι είχε συμβεί στην καριέρα του.

Το στίγμα του αποτυχημένου

Πρώτα τα χρόνια στη Γαλλία. Έπειτα το βράδυ που επιλέχθηκε το 1999 από τους Νικς στον πρώτο γύρο του ντραφτ. Ακολούθησε η απογοήτευση για την απομόνωση που ένιωσε από τον Τζεφ Βαν Γκάντι, κόουτς, τότε, των Νικς. Ύστερα υπήρχε το κάρφωμα από τον Βινς Κάρτερ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000 στο οποίο είχε τον ρόλο του θύματος. Και φυσικά η σκληρή πραγματικότητα: Τον ακολουθούσε το στίγμα του αποτυχημένου στο ΝΒΑ. Διδακτική ιστορία συνδεόμενη με τις αποδοκιμασίες των φίλων τωνς Νικς για την επιλογή του Λετονού Κρίσταπς Πορτζίνγκις.

Ο Βάις τα σκέφτηκε όλα αυτά. Μετά το σπίτι στην παραλία. Τον γιο του Έντζο. Άπλωσε το χέρι και πήρε το κουτί με τα υπνωτικά χάπια που είχε μαζί του. Τα κατάπιε όλα.

Αργότερα κατάλαβε

Οι δύο περιπτώσεις δεν είναι πανομοιότυπες. Ο Βάις, αντίθετα με τον Πορτζίγνκις που εισέπραξε άμεσα την άρνηση των οπαδών της Νέας Υόρκης, δεν είχε ιδέα για το μίσος προς το πρόσωπο του. Έμαθε ότι επιλέχθηκε στο ντραφτ όταν ο ατζέντης του, Ντιντιέ Ρόουζ, τον πήρε τηλέφωνο μες τη νύχτα την 1η Ιουλίου 1999. Ο Βάις ήταν με την εθνική ομάδα στο Παρίσι για προετοιμασία. Ο παίκτης είχε μείνει ξύπνιος μαζί με τον συγκάτοικο του στο δωμάτιο για να μάθουν τα νέα. Όταν αυτό έγινε, ο Ρόουζ του είπε: “Φρεντ, έχεις ό,τι ήθελες”. Ο Βάις πήρε τον πατέρα του και ούρλιαζε από χαρά. Πίστευε ότι όλοι ήταν το ίδιο ενθουσιασμένοι. Αργότερα κατάλαβε....

Όταν έφτασε στη Νέα Υόρκη για να λάβει μέρος στις προπονήσεις έμαθε ότι η πλειονότητα των φιλάθλων ήταν θυμωμένη με την κίνηση του συλλόγου. Δεν ήθελαν έναν άγνωστο Ευρωπαίο. Οι περισσότεροι προτιμούσαν τον Ρον Αρτέστ που είναι από το Κουίνς. Οι αξιωματούχοι της ομάδας ενημέρωσαν τον Γάλλο για την κατάσταση. Σύμφωνα με τη σύζυγο του Σέλια, του είπαν πως “δεν είσαι ο παίκτης που θέλαμε από το ντραφτ. Κάποιοι φίλοι της ομάδας μπορεί να μην είναι χαρούμενοι”. Παρ' όλα αυτά, ο Έντ Τάπσκοτ, προσωρινός GM των Νικς, που είχε διαλέξει τον Βάις στο ντραφτ, του γνωστοποίησε ότι οι άνθρωποι του συλλόγου ήταν ενθουσιασμένοι που τον είχαν και ανυπομονούσαν να τον δουν να αγωνίζεται.

Η απόρριψη από τον Βαν Γκάντι

Ο Βάις ήταν το ίδιο ενθουσιασμένος. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός μετριάστηκε μετά τις επαφές που είχε με τον προπονητή Βαν Γκάντι. ο κόουτς δεν ήταν ικανοποιημένος με την επιλογή του. Σε επικοινωνία με τη γυναίκα του της τον περιέγραψε ως ψυχρό απέναντι του δείχνοντας ελάχιστο ενδιαφέρον. Μάλιστα, της αφηγήθηκε περιστατικό όπου ο Βαν Γκάντι βλέποντας τον να φοράει ρολόι πριν την προπόνηση (πάντα ήθελε να είναι στην ώρα του στις προπονήσεις) τον επέπληξε νομίζοντας ότι θα το φορούσε και στις ασκήσεις. Ο πρώην τεχνικός των Νικς δεν θυμάται να είχε ιδιαίτερες συζητήσεις με τον Βάις, υπήρξαν λίγες παραδέχεται, όμως δεν έχει κάτι κακό γι' αυτόν. Μάλιστα, τον χαρακτηρίζει ευγενικό και καλό άνθρωπο.

Ο χρόνος του Βάις στους αγώνες του σάμερ λιγκ ήταν περιορισμένος και η απόδοση του μέτρια. Το τέλος εκείνης της θερινής περιόδου ήταν το ξεκίνημα της καθόδου σε αγωνιστικό και προσωπικό επίπεδο. Θα μπορούσε να υπογράψει το σίγουρο συμβόλαιο που υπογράφουν οι επιλεχθέντες στον πρώτο γύρο του ντραφτ μένοντας στη Νέα Υόρκη, όμως αρνήθηκε επιλέγοντας να μείνει άλλο ένα χρόνο στη Γαλλία. Η απόφαση, για την οποία μετά μετάνιωσε, ήταν αποτέλεσμα της επιρροής του ατζέντη του, ο οποίος είχε και μερίδιο στο γαλλικό σύλλογο που έπαιζε ο Βάις. Τελικά ο Ρόουζ κατέληξε στη φυλακή για οικονομικές ατασθαλίες.

Οριστικό διαζύγιο με τους Νικς

Ο Βάις δεν έπαιξε ποτέ για τους Νικς. Το “γιατί;” ποικίλλει, αλλά ο ίδιος διατείνεται ότι οι ιθύνοντες της ομάδες πότε δεν επικοινώνησαν μαζί του ουσιαστικά για να επιστρέψει. Αυτό μπορεί να είναι περισσότερο σημασιολογικό, μολαταύτα ο Γάλλος πιστεύει ότι δεν ήταν επιθυμητός. Έτσι, συνέχισε να παίζει στη Γηραιά Ήπειρο. Στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ, παρά τη θυματοποίηση του στο κάρφωμα με τον Κάρτερ, έπαιξε καλά καθώς η Γαλλία πήρε το ασημένιο μετάλλιο. Στο διάστημα 1997-2000 συμμετείχε σε τέσσερα Ολ Σταρ Γκέιμ στο γαλλικό πρωτάθλημα.

“Πότε δεν άκουσα κάτι απ' αυτούς. Τι έπρεπε να κάνω;” αναρωτιόταν σε παλαιότερες δηλώσεις του. Οι Νικς φυσικά έχουν άλλη άποψη. Πίστευαν ότι δεν είχε ποτέ το απαραίτητο κίνητρο να παίξει στις ΗΠΑ.

Εν τω μεταξύ, ο Σκοτ Λέιντεν αντικατέστησε τον Τάπσκοτ τον Αύγουστο του 1999 και παρά το ότι δεν ήταν γοητευμένος για τον Βάις, είχε την περιέργεια σχετικά με τις δυνατότητες του. Σύμφωνα με αξιωματούχους της ομάδας, οι Νικς ήθελαν να τον δουν τουλάχιστον στο σάμερ λιγκ όμως λάμβαναν πλήθος μηνυμάτων και δηλώσεων από αντιπροσώπους του παίκτη πως δεν θα επιστρέψει στη Νέα Υόρκη. Ο Βάις ισχυρίστηκε ότι είχε χαλαρές σχέσεις με αυτούς τους εκπροσώπους και πως ποτέ δεν του μετέφεραν με ακρίβεια τις αξιώσεις των Νικς. Η γυναίκα του αναφέρει ότι ο Βάις ήταν λυπημένος που δεν έπαιξε στη Νέα Υόρκη, μολαταύτα ήταν πραγματιστής. “Ήξερε ότι έτσι είναι στις επιχειρήσεις” λέει η Σέλια. Γι' αυτήν όμως “η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά δεν είχαν καμία σχέση με ό,τι του συνέβη αργότερα”.

“Ενδιαφερόμουν για όλα τα άσχημα”

Το 2002, τρία χρόνια αφού έγινε ντραφτ, γεννήθηκε ο γιος του Έντζο. Ο Βάις, γνωστός και ως “ευγενικός γίγαντας”, ήταν περιχαρής, μια και είχε δηλώσει ότι ήταν γεννημένος για πατέρας. Κάτι όμως δεν πήγαινε καλά με τον Έντζο. Εξωτερικά το αγοράκι φαινόταν μια χαρά. Αργότερα διαγνώστηκε ότι μιμούνταν ήχους που άκουγε. Δεν μπορούσε να επικοινωνήσει. Η ικανότητα του να συγκεντρώνεται ήταν ανύπαρκτη. Παράδειγμα, εάν πηγαίνανε σε εστιατόριο να φάνε, ο Έντζο στρίγκλιζε και φώναζε. Όταν ο Βάις έπαιζε στην Ισπανία, ισπανός γιατρός απεφάνθη ότι το παιδί έπασχε από μια μορφή αυτισμού. Η Σέλια βρέθηκε σε απόγνωση. Ο ίδιος έπεσε σε μελαγχολία και είχε τάσεις καταστροφής. Άρχισε να ξενυχτά, να πίνει. Έβγαινε πριν τους αγώνες. Όταν το 2004 χώρισε με τη γυναίκα του, μετακόμισε στη Γαλλία με τον Έντζο, οι νυχτερινές του νέες συνήθειες φούντωσαν.

Εκτός γηπέδου ήταν αλλοπρόσαλλος, κακόκεφος και, όπως έχει παραδεχτεί, “ενδιαφερόμουν για όλα τα άσχημα πράγματα”. Στο παρκέ ήταν νωθρός και αναποτελεσματικός. Τη σεζόν 2004-05 κατέγραψε κάτω από 3 πόντους και 16 λεπτά συμμετοχής. Ο Βάις πάλευε να ισορροπήσει τα αισθήματα του για τον Έντζο και την ανάγκη του να συνεχίσει να παίζει. Προσπάθησε να επισκεφθεί τη Σέλια και τον γιο του όσο περισσότερο μπορούσε. Εντούτοις, δεν μπορούσε να κρύψει την απογοήτευση του να μην μπορεί να κάνει ό,τι έκαναν οι άλλοι πατεράδες με τα παιδιά τους. Δεν μπορούσε να πάει σινεμά με τον Έντζο (τα φιλμ ήταν πολύ μεγάλα σε διάρκεια γι' αυτόν). Δεν μπορούσαν να παίξουν επιτραπέζια παιχνίδια, να φτιάξουν παζλ. Στον Έντζο άρεσε και το μπάσκετ. Πήγαινε σε αγώνες του πατέρα του και καθόταν στις κερκίδες. Δεν μπορούσε όμως να παίξει. Όταν έμεναν οι δυο τους, ο Βάις ήλπιζε για οτιδήποτε. Ένα σουτ, μια πάσα... Ο Έντζο μόνο έτρεχε γύρω του ενώ ο πατέρας του κρατούσε την μπάλα.

Τον Ιανουάριο 2008 ο Βάις είχε πιάσει πάτο. Λίγο μετά την πρωτοχρονιά αποφάσισε ότι ήθελε να σταματήσει τα πάντα. Γι' αυτό πήρε το κουτί με τα υπνωτικά χάπια, οδήγησε ως το Μπίαριτζ και έκλεισε τα μάτια του.

Η αποτυχία...επιτυχία

Δέκα ώρες μετά την κατάποση ξύπνησε. Για αρκετά λεπτά ήταν συγχυσμένος και δεν ήξερε που βρισκόταν ή τι είχε συμβεί. Τότε είδε το άδειο κουτί και ένιωσε, όπως ο ίδιος έχει περιγράψει, μια “εκπληκτική” ανακούφιση! Είχε αποτύχει και για μια φορά αυτό τον έκανε χαρούμενο. Χαρακτηριστικά ανέφερε “ήμουν πιο τυχερός από ποτέ”. Πήρε το τηλέφωνο και κάλεσε την πρώην γυναίκα του η οποία τον περίμενε εδώ και πέντε ώρες και προσπαθούσε να επικοινωνήσει μαζί του. Όταν απάντησε, της αφηγήθηκε τι είχε συμβεί και περίμενε. Η Σέλια έκλαψε και μετά με φίλο της πήγαν για να τον πάρουν από κει. Η γυναίκα του δεν ένιωσε έκπληκτη για ό,τι είχε συμβεί, όμως περίμενε να είναι το σημείο αλλαγής του Βάις.

Βέβαια, η ανάνηψη ποτέ δεν είναι εύκολη. Ναι, το απονενοημένο διάβημα ήταν ο καταλύτης για αλλαγή στη συμπεριφορά του (σταμάτησε να πίνει) και για να τα ξαναβρεί με τη Σέλια. Αγωνίστηκε για λίγες σεζόν ακόμη στην Ισπανία πριν κλείσει την καριέρα του στη Γαλλία το 2011.

Τώρα, τέσσερα χρόνια μετά την απόσυρση, 13 από τη γέννηση του Έντζο και 16 από την επιλογή του ντραφτ, ακόμη παλεύει με την κατάθλιψη. Το κρύβει βέβαια καλά. Με τη γυναίκα του έχουν κατάστημα με είδη καπνιστού και μπαρ στη Λιμόζ. Φαίνεται ότι είναι εντάξει και ικανοποιημένος.

Σίγουρα η καριέρα του στο μπάσκετ δεν είναι πηγή στρες. Σε πρόσφατη συνέντευξη του έκανε πλάκα εξιστορώντας την στιγμή που επισκέφθηκε και πάλι τη Νέα Υόρκη και τον αναγνώρισαν στον έλεγχο διαβατηρίων. “Εσύ δεν είσαι ο τύπος που έκαναν κάποτε ντραφτ οι Νικς;” ρώτησε ο υπάλληλος. Ο Βάις αμέσως χαμήλωσε και είπε “Όχι, όχι. Αυτός είναι ξάδερφος μου”. Ο Γάλλος δεν ήθελε να μπει σε μπελάδες. Φυσικά δεν γνώριζε αν ήταν φίλος των Νικς.

Το θέμα του Έντζο όμως ακόμη τον πονάει. Μιλά με περηφάνια για τη βελτίωση του στον τομέα της συγκέντρωσης και των κινητικών δεξιοτήτων, όμως η Σέλια υπάρχουν πρωινά που τον βρίσκει στο κρεβάτι κατηφή και σκυθρωπό. Επίσης, παρουσιάζει ακόμη μεταπτώσεις στη συμπεριφορά του. Δεν δίστασε να επιτεθεί με ένταση σε πελάτη επειδή σφύριξε ενώ αυτός και η Σέλια δεν ήταν στην υποδοχή του μαγαζιού. Η ίδια τον έχει παρακαλέσει να πάει σε ψυχολόγο, αλλά αυτός αρνείται. Υποστηρίζει ότι είναι καλά. Έχει συμβιβαστεί με την πορεία της μπασκετικής του καριέρας και κάνει ό,τι καλύτερο ως πατέρας αυτιστικού παιδιού.

Έπιασε το ατσάλινο νήμα

Το σπίτι στην παραλία δεν έχει φύγει από τα όνειρα του. Τώρα όμως είναι διαφορετικά. Δεν το βλέπει ως πολυτέλεια ή προνόμιο ενός αστέρα του μπάσκετ. Αντίθετα, το σκέφτεται ως καταφύγιο. Το μοναδικό μέρος που ίσως τον κάνει να νιώσει ότι προσφέρει κάτι στον γιο του. “Η παλίρροια κάνει τον Έντζο χαρούμενο. Γι' αυτό θέλω να τον πάω εκεί. Θέλω να τον δω να τρέχει στον ωκεανό επειδή τον λατρεύει”. Χαμογελά. “Του αρέσει να νιώθει ότι τρέχει πάνω στο νερό”.

Ο Βάις είχε πιάσει το ατσάλινο νήμα για να “δέσει” το όνειρο του. Η θέληση υφαίνει τις γραμμές του και το νερό θα του δώσει ζωή.