Το ΠΑΟΚ - Άρης ή το Άρης - ΠΑΟΚ, είναι ένα «all time classic» γεγονός στο ελληνικό αθλητικό γίγνεσθαι. Και στο… τάβλι να βρεθούν αντιμέτωπες οι δύο ομάδες θα αποτελεί μια σύγκρουση και αυτά τα ντέρμπι δε θα παύσουν ποτέ να συναρπάζουν τον αθλητικό πληθυσμό της Θεσσαλονίκης και ολόκληρης της χώρας ακόμη και όταν δεν κρίνεται απολύτως τίποτα, όπως συνέβη πριν από μερικές μέρες στη μονομαχία των δύο για την 1^η αγωνιστική των ομίλων του Κυπέλλου Ελλάδας.

Μπορεί η απουσία των «κίτρινων» τα τελευταία χρόνια από τη μεγάλη κατηγορία να μας στέρησε τέτοιου είδους παιχνίδια, αλλά όπως και να το κάνουμε τα ντέρμπι των δύο «αιωνίων» της νύμφης του Θερμαϊκού ανέκαθεν θα έχουν ένα άρωμα γοητείας και ουδέποτε θα χάσουν τη λάμψη τους.

Θα μπορούσαμε να αραδιάσουμε ουκ ολίγες ιστορίες από τα δώδεκα «διπλά» του «Δικεφάλου», όπως ενδεχομένως να κάνει ο Βασίλης Βλαχόπουλος στην… άλλη μεριά, ωστόσο για ιστορικούς λόγους επιλέξαμε να σταθούμε περισσότερο στο πρώτο και στο τελευταίο ντέρμπι. Όταν άρχισε να υφίσταται στην πόλη αυτή η απαράμιλλη κόντρα και όταν μπήκε… τελεία, προσωρινά, λόγω της τετραετούς απουσίας των «κίτρινων».

Γενιές και γενιές φιλάθλων μεγάλωσαν με αυτά τα παιχνίδια, υπάρχουν άνθρωποι ένθεν και ένθεν ικανοί να γράψουν ολόκληρους τόμους με ιστορίες γύρω από αυτές τις κόντρες, που ξεκίνησαν ένα κυριακάτικο μεσημέρι με το ημερολόγιο να δείχνει «12 Ιουνίου 1927».

Το «γαϊτανάκι» των ντέρμπι της Θεσσαλονίκης στήθηκε στο γήπεδο του Ηρακλή, τέσσερις μόλις ημέρες πριν από τα εγκαίνια του γηπέδου του Άρη στη Λεωφόρο Στρατού, ενώ δεν υπήρχε ακόμη το γήπεδο του ΠΑΟΚ. Σε ουδέτερα χώματα, λοιπόν, καταγράφηκε η πρώτη μονομαχία, «υπό την Διαιτησίαν του κ. Δ. Δούσκα ο αγών διαβαθμίσεως του Π.Α.Ο.Κ. εν τη Α’ κατηγορία μεταξύ της ομάδος αυτού και της τοιαύτης του Άρεως», όπως αναφέρει στην εισαγωγή του ρεπορτάζ της η εφημερίδα «Μακεδονία» του Κωνσταντίνου Βελλίδη, με τον αγνώστου στοιχείων και ταυτότητας δημοσιογράφου, να επισημαίνει χαρακτηριστικά πως «λόγω του ενδιαφέροντος του αγώνος παρακολούθησαν άνω των 8 χιλιάδων θεατών».

Ο Άρης ξεκίνησε καλύτερα στο ματς που το έπαθλο του ήταν το εισιτήριο της ανόδου στην Α' κατηγορία της ΕΠΣΜ, ωστόσο προς το τέλος του πρώτου ημιχρόνου «… γίνεται ένα κόρνερ εις βάρος του Άρεως αποκρούεται επιτυχώς υπό του Φέτση, την παραλαμβάνει ο Παντερμαλής όστις σουτάρει, αλλά η σφαίρα ευρίσκει την υψωμένην χείρα του Βικελίδη και σημειούται πέναλτυ το οποίον υπό του Βεντουρέλη μετετράπη είς τέρμα». Κάπως έτσι ο ηγέτης του «Δικεφάλου» στα προπολεμικά χρόνια, Μιχάλης Βεντουρέλης, για τον οποίον παρεμπιπτόντως ο πρώτος ύμνος του Συλλόγου έλεγε «δεν φοβόμαστε κανέναν Άρη ούτε Ηρακλή γιατί έχουμε αρχηγό μας Βεντουρέλη μερακλή», έγινε ο πρώτος ποδοσφαιριστής που σκόραρε σε επίσημο παιχνίδι των δύο «αιωνίων», το οποίο βρήκε νικητή με 2-1 τον ΠΑΟΚ, που πέτυχε ένα ακόμη γκολ με τον Τσολακίδη, ενώ μείωσε για τον Άρη ο Βικελίδης.

Παρεμπιπτόντως εκείνη την Κυριακή η Θεσσαλονίκη έσφυζε από αθλητικά γεγονότα. Φιλικός αγώνας «μπάσκετ-μπωλ» στο ανοικτό γήπεδο της ΧΑΝ μεταξύ του Άρη και του ΒΑΟ (νικητές οι κίτρινοι με… τέρματα 18-17), αργότερα έγινε και παιχνίδι «βόλεϋ-μπωλ» ανάμεσα στη ΧΑΝΘ και στην Ακράχ, ενώ στα νερά του Θερμαϊκού έπαιξαν φιλικό αγώνα «Ουότερ-Πόλο» Άρης και Ηρακλής (νικητές οι κυανόλευκοι» με 3-2) με διαιτητή τον αρχηγό της ομάδας του Άρη, Σ. Δημητριάδη, τον οποίο στο ρεπορτάζ της η «Μακεδονία» συνιστούσε να μην αναλαμβάνει να σφυρίζει αγώνες προς αποφυγή παρεξηγήσεων.

Οι δύο «αιώνιοι» έχουν τεθεί αντιμέτωποι 201 φορές από το 1927 μέχρι σήμερα. Ο απολογισμός είναι 71 νίκες για τον ΠΑΟΚ, 66 ισοπαλίες και 64 νίκες για τον Άρη, ενώ από καταβολής του πανελληνίου πρωταθλήματος Α' Εθνικής το 1959, σε πρωτάθλημα και κύπελλο, ο απολογισμός είναι: 49 νίκες του ΠΑΟΚ, 44 ισοπαλίες και 31 νίκες του Άρη.

Με γηπεδούχους του «κίτρινους» το αποτέλεσμα που κυριαρχεί είναι η ισοπαλία (25 φορές) που έχει «σημαδέψει» τα τέσσερα τελευταία ματς στο «Κλεάνθης Βικελίδης», εκεί όπου ο Άρης έχει κερδίσει 19 φορές και ο «Δικέφαλος» έφυγε με το «διπλό» 12 φορές.

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΡΗΣ – ΠΑΟΚ ΣΤΗΝ Α’ ΕΘΝΙΚΗ

Το πρώτο ιστορικά ντέρμπι για την Α’ Εθνική έγινε το φθινόπωρο του 1959. Ήταν 1^η Νοεμβρίου, το πρωτάθλημα της ενιαίας εθνικής κατηγορίας μετρούσε μόλις λίγες μέρες ζωής, όταν Άρης και ΠΑΟΚ συναντήθηκαν στο γήπεδο Χαριλάου, το οποίο ακόμη δεν είχε μετονομαστεί σε «Κλεάνθης Βικελίδης» στη μνήμη του μεγάλου άσου των «κίτρινων» στα προπολεμικά χρόνια, ο οποίος μάλιστα το 1957 κάθισε στον πάγκο του «Δικεφάλου»!

Στη μεταπολεμική Ελλάδα κυριαρχούσε το θέμα με την «Ολυμπιακή» και την πτώση αεροπλάνου, όπου έχασαν τη ζωή τους 19 άνθρωποι, ενώ πριν από το πρώτο καταγεγραμμένο παιχνίδι στην ιστορία της Α’ Εθνικής, ο Άρης είχε επικρατήσει του ΠΑΟΚ σε φιλική αναμέτρηση, σε μια μεταπολεμική Θεσσαλονίκη, όπου ο ανδρικός πληθυσμός περίμενε με αγωνία τόσο το ματς των δύο ομάδων στου Χαριλάου, όσο και τη… Μέριλιν Μονρόε! Βλέπετε, την επομένη του αγώνα ξεκινούσαν στον κινηματογράφο «Διονύσια», στο κέντρο της πόλης, οι διπλές προβολές της ταινίας «Μερικοί το προτιμούν καυτό», όπου πρωταγωνιστούσε η σέξι Αμερικανίδα ηθοποιός μαζί με τους Τόνι Κέρτις και Τζακ Λέμον.

​Στο γήπεδο ο ΠΑΟΚ «καθάρισε» πολύ νωρίς τη νίκη. Ο Γιώργος Χαβανίδης με αριστουργηματική εκτέλεση φάουλ μόλις στο 2^ο λεπτό έγινε ο πρώτος άνθρωπος που σκόραρε με την ασπρόμαυρη φανέλα σε Άρης – ΠΑΟΚ και έγραψε για πάντα το όνομα του στην ιστορία των ντέρμπι. Η εστία του Πετράκη (ο πρώτος τερματοφύλακας του Άρη που δέχθηκε γκολ από παίκτη του ΠΑΟΚ…) πολιορκήθηκε στο δεύτερο ημίχρονο με τους Κατηκαρίδη και Λέανδρο να χάνουν κλασικές ευκαιρίες και τους αμυντικούς των γηπεδούχων να αποκρούουν την μπάλα πάνω στη γραμμή.

Ο Σέρβος προπονητής του «Δικεφάλου», Ζάρκο Μιχαίλοβιτς, κατέβασε την ομάδα του στο γήπεδο μ’ ένα σύστημα «4-2-4» και κατάφερε να αιφνιδιάσει τους γηπεδούχους. Δύο από τα μεγάλα «όπλα» των ασπρόμαυρων, ο Λάμπης Κουϊρουκίδης (πρώτος σκόρερ του ΠΑΟΚ με 12 γκολ στα ντέρμπι με τον Άρη) και ο Κώστας Κιουρτζής, ήταν σε μέτρια ημέρα, όμως η εξαιρετική απόδοση των Νικολαϊδη (σε ρόλο μπαλαντέρ), Χαβανίδη, Γιαννέλου (στη μεσαία γραμμή) και Κεμανίδη (που αποδείχθηκε λίρα εκατό στα αμυντικά καθήκοντα του ανακόπτοντας κάθε κίνδυνο για την εστία του Πρόγιου) χάρισαν την πρώτη νίκη στον ΠΑΟΚ.

Διαιτητής του πρώτου ντέρμπι στην ιστορία της Α’ Εθνική ήταν ο Αλέξανδρος Αναγνωστόπουλος από την Αθήνα, ενώ σύμφωνα με τα εισιτήρια του αγώνα (8.973) δεν ήταν περισσότεροι από 10.000 αυτοί που παραβρέθηκαν και παρακολούθησαν ζωντανά την πρώτη μεγάλη σύγκρουση της ποδοσφαιρικής Θεσσαλονίκης στα χρόνια της Α’ Εθνικής κατηγορίας.

Οι συνθέσεις:

Άρης: Πετράκης, Νανάκος, Τριανταφύλλου, Γρηγοριάδης, Κεμαλίδης, Χατζηκώστας, Παπουτσόπουλος, Πέρρος, Παναγούλιας, Καλλιοτζής, Πασχαλίδης.

ΠΑΟΚ: Πρόγιος, Χασιώτης, Κεμανίδης, Ραπτόπουλος, Γιαννέλος, Χαβανίδης, Λέανδρος, Κιουρτζής, Κουϊρουκίδης, Κατηκαρίδης, Νικολαίδης.

ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΑΡΗΣ – ΠΑΟΚ

Ήταν 16 Μαρτίου του 2014 όταν για τελευταία φορά οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν στο πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής. Και παρότι η διαφορά των δύο ρόστερ ήταν χαώδης -κάτι που αποτυπώθηκε και από τη βαθμολογική διαφορά των 47 βαθμών (69–22) που τους χώριζαν στο φινάλε της χρονιάς, όπου οι «κίτρινοι» υποβιβάστηκαν για τρίτη φορά στην Ιστορία τους- εν τούτοις δεν αναδείχθηκε νικητής (1-1) στο ντέρμπι της πόλης.

Ένα ντέρμπι που τα’ χε όλα! Γκολ, ένταση, πάθος, αποβολές, δηλώσεις και ξύλο στη φυσούνα ανάμεσα στα μέλη ασφαλείας των δύο ομάδων! Φυσικά είχε και… Κομίνη. Ο οποίος στο ξεκίνημα του αγώνα είχε κλείσει τα μάτια στα δολοφονικά μαρκαρίσματα των ποδοσφαιριστών του Άρη. Και εξηγούμαστε για να μην παρεξηγούμαστε -αφού αποδεχθούμε ότι και το μαρκάρισμα του Γεωργιάδη το…2007 στον Καράμπελα ήταν για κόκκινη- οι γηπεδούχοι έπρεπε από τα πρώτα έξι-επτά λεπτά να παίζουν με εννιά, το λιγότερο, παίκτες. Παρόλα αυτά ο Κομίνης τους άφησε να παίζουν «11 εναντίον 11» με την κλωτσιά να… πέφτει σύννεφο.

Μόλις στο 55^ο δευτερόλεπτο ο Τσουμάνης θυμήθηκε ότι στα νιάτα του ήταν ο… Τσάκι Τσαν και θέλησε να εξοντώσει τον Μίροσλαβ Στοχ, που ευτυχώς πρόλαβε και πήδηξε πριν τον βρει με τις σκάρες. Ακολούθησε το μαρκάρισμα του Κρίστι Βανγκέλι πάνω στον Λούκας (6’) μπροστά στα μάτια του Κομίνη, ενώ στο 8.30’’ ο Τσουμάνης επιχείρησε και νέο σκληρό μαρκάρισμα πάνω στον Στοχ, που επίσης έμεινε ατιμώρητο! Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο Άρης άνοιξε το σκορ με τον Τάτο, εκμεταλλευόμενος το τραγικό λάθος του Γλύκου, για να ισοφαρίσει ο ΠΑΟΚ με το αυτογκόλ του Οικονομόπουλου, αφού είχε χάσει ένα τσουβάλι ευκαιρίες.

Στις καθυστερήσεις του ημιχρόνου ο Κομίνης αποβάλλει (σωστά) τον Κάτσε, αλλά δεν έκανε το ίδιο και στον Αγκάνθο για την αγκωνιά που έριξε στον Τζαβέλλα και κάπου στα… χασομέρια του αγώνα αποφάσισε και άφησε και τον Άρη με δέκα παίκτες αποβάλλοντας με δεύτερη κίτρινη κάρτα τον Αγκάνθο για χτύπημα εκτός φάσης πάνω στο Νάτχο. Το ότι ο Νίκος Τσουμάνης τελείωσε εκείνο το ματς χωρίς κάρτα είναι ακόμη μια… εφεύρεση του διαιτητή Κομίνη, ο οποίος συνέχισε όλα αυτά τα χρόνια να σφυρίζει στη μεγάλη κατηγορία και φυσικά να τινάζει στον αέρα το περσινό πρωτάθλημα στο ντέρμπι ΠΑΟΚ – ΑΕΚ.

Το δεύτερο μέρος ξεκίνησε με σημαντική καθυστέρηση, καθώς κατά την διάρκεια του ημιχρόνου αποβλήθηκαν από τον πάγκο ο γενικός αρχηγός του ΠΑΟΚ, Κώστας Ιωσηφίδης και το μέλος της διοίκησης, ο αείμνηστος Παναγιώτης Ποικιλίδης, ενώ ο αγώνας στη συνέχεια χάλασε λόγω των πολλών νεύρων και την ανοχή του Κομίνη στα σκληρά μαρκαρίσματα.

Το τελικό 1-1 ήταν καταδικαστικό για τον Άρη, που πέντε αγωνιστικές πριν από το τέλος του πρωταθλήματος άρχιζε να συμβιβάζεται με την ιδέα του υποβιβασμού, ενώ το «τρίτο ημίχρονο» είχε «πολύ ψωμί». Ο κόσμος του Άρη συνέχισε να αποδοκιμάζει και να επιτίθεται φραστικά στον τότε πρόεδρο της ομάδας, Λάμπρο Σκόρδα, κάποιες… όμορφες στιγμές στην αίθουσα των συνεντεύξεων Τύπου και ξύλο στους διαδρόμους των αποδυτηρίων.

Από τους 13 παίκτες του Άρη, που είχε χρησιμοποιήσει ο Σούλης Παπαδόπουλος εκείνο το βράδυ, ουδείς βρίσκεται στο ρόστερ της ομάδας σήμερα. Είχαν παίξει οι: Διούδης, Βανγκέλι, Τσουμάνης, Κύργιας (79' Αγγελούδης), Γιαννίτσης, Οικονομόπουλος, Σουνάς (Καραγιάννης 60'), Καμινιώτης, Τάτος, Μανιάς, Αγκάνθο.

Στον ΠΑΟΚ συνεχίζουν δύο ποδοσφαιριστές από τους 14 που είχε βάλει στο ντέρμπι ο Γιώργος Γεωργιάδης και ήταν οι: Γλύκος, Σκόνδρας, Τζαβέλλας, Βίτορ, Ινσαουράλδε, Κατσουράνης (90+ Κίτσιου), Νάτχο, Κάτσε, Λούκας (63' Σαλπιγγίδης), Στοχ (86' Γεωργιάδης), Αθανασιάδης.