Στο Παρίσι του 2005, λίγο πριν φύγει ο Οκτώβριος και για 15 μέρες μέσα στο Νοέμβριο, η γειτονιά του ήταν ανάμεσα από τις δεκάδες που για είκοσι μέρες βρέθηκαν στο επίκεντρο του παγκοσμίου ενδιαφέροντος. Η Σεβρ, μέχρι τότε γνωστή για τις πορσελάνες και τη «Συνθήκη τω ν Σεβρών», βρέθηκε να λεηλατείται από τις μειονότητες που επί μέρες έκαναν τη δική τους επανάσταση μετά το θάνατο δύο παιδιών. Στο σπίτι της οικογένειας Μπα τα πράγματα είναι ήρεμα. Παρότι πληρούσαν τα κριτήρια για να είναι ανάμεσα σε εκείνους που βρίσκονταν στους δρόμους, προσπαθώντας να αλλάξουν το μέλλον τους. Ο Ντεμπά Μπα γεννήθηκε στις 25 Μαΐου του 1985 και ήταν το τέταρτο από τα εφτά παιδιών δύο μεταναστών από τη Σενεγάλη. Ο πατέρας του εργαζόταν στο εργοστάσιο παραγωγής της Ρενό και η μητέρα του στο σπίτι. Το ποιος είχε περισσότερη δουλειά σηκώνει συζήτηση…

«Η μαμά μου είχε τη δυσκολότερη δουλειά στον κόσμο. Έπρεπε να διασφαλίσει ότι τα παιδιά της θα ακολουθούσαν το σωστό δρόμο και θα έμεναν μακριά από φασαρίες. Κι είχε πολλά παιδιά… Μπορείτε να το φανταστείτε», θα πει ο Ντεμπά ξετυλίγοντας τις αναμνήσεις του από την παιδική ηλικία, η οποία κύλησε με αξιοπρέπεια και προσευχή… «Είναι μέρος της ζωής μου. Εσύ τρως τρεις φορές τη μέρα, εγώ προσεύχομαι πέντε. Τόσο απλό». Ο Γάλλος επιθετικός είναι Μουσουλμάνος, κάτι που κατά καιρούς έχει απασχολήσει τις ποδοσφαιρικές του ομάδες, κυρίως επειδή ακολουθεί πιστά τη νηστεία στη διάρκεια του Ραμαζανίου.

«Το να είμαι Μουσουλμάνος είναι για μένα πιο σημαντικό απ’ τα είμαι ποδοσφαιριστής. Ένας καλός Μουσουλμάνος είναι καλός άνθρωπος και αυτό προσπαθώ κι εγώ να είμαι. Είναι ο τρόπος που θέλω να ζω», προσθέτει, ενώ έχει αναφερθεί σε περιπτώσεις θρησκευτικού ρατσισμού που γνώρισε στη Γαλλία, όταν οι άνθρωποι τον κοιτούσαν στραβά. «Δεν το περιμένεις, αλλά στην Αγγλία οι άνθρωποι έχουν πιο ανοικτό μυαλό από τη Γαλλία, όπου με έδειχναν κι έλεγαν «κοίτα αυτόν τον τύπο». Ο Ντεμπά ωρίμασε στο να γίνει ένας καλός άνθρωπος, αλλά με τις αδυναμίες του. Όπως, για παράδειγμα, στο σιρόπι φράουλας το οποίο βάζει στο νερό του και για το οποίο – γελώντας πάντα – έχει παραδεχτεί ότι είναι εξαρτημένος. Αδυναμία έχει στα καρτούν, τα οποία τον χαλαρώνουν και τα οποία παρακολουθεί μαζί με τα δύο του παιδιά. Ιδιαίτερα «Ντόρα» με την κόρη του και «Τομ και Τζέρι» με τον γιο του. Ίσως γι’ αυτό εκνευρίζεται όταν ακούει τις συγκρίσεις… «Δεν μου αρέσει καθόλου να με παρομοιάζουν με τον Μάριο Μπαλοτέλι. Εγώ δεν πίνω, δεν καπνίζω και προσεύχομαι πέντε φορές τη μέρα».

Χωρίς πατρίδα…

Η οικογένειά του διέφερε από τις υπόλοιπες. Ακόμα διαφέρει, καθώς οι γονείς του έχουν ακόμα δουλειά και όλα τα αδέλφια του έχουν πάρει το δρόμο του, χωρίς κανείς να περιμένει τον Ντεμπά Μπα να του σώσει με το ποδοσφαιρικό ταλέντο. Ευτυχώς, γιατί για μια δεκαετία θα ήταν καταστραμμένοι! Το ποδόσφαιρο ξεκίνησε για τον Γάλλο επιθετικό λίγο μετά τα δέκα του χρόνια. Έπαιξε στη Sport-Etudes de Saint-Valéry μέχρι τα 16 του και μετά ξεκίνησε να βρει το όνειρό του. Σαν αμυντικό χαφ ακόμα, αφού η προώθησή του θα ερχόταν μερικά χρόνια αργότερα. «Ήμουν κάτι σαν τον Πατρίκ Βιεϊρά. Είχα καλή τεχνική, ήμουν ψηλός και δυνατός, αλλά δεν μ’ άρεσε να κάνω τάκλιν. Ούτε να κυνηγάω τους άλλους και να παίζω άμυνα. Απλά δεν μπορούσα να το κάνω», εξομολογείται με ειλικρίνεια και στα 18 του, ο τότε κολλητός του και μετέπειτα εκπρόσωπός του, τον έπεισε να πάει στην επίθεση.

«Παρακολουθούσα πολύ τον Τιερί Ανρί και πως έτρεχε χωρίς τη μπάλα. Χωρίς να το καταλάβω είχε περάσει μέσα μου και μου έβγαινε φυσικά αυτή η κίνηση». Ένας επιθετικός είχε γεννηθεί, όμως η καριέρα του αργούσε να ακολουθήσει το δρόμο που ονειρευόταν. Η ιστορία του έχει φτάσει να γίνει μέχρι και ανέκδοτο για τους προπονητές και τους προέδρους που τον απέρριψαν. Και δεν ήταν λίγοι… Γουότφορντ, Γκίλινγχαμ, Μπάρνσλεϊ, Λυών, Οσέρ, Στουτγάρδη, Παρί Σεν Ζερμέν, Λιλ, Άρσεναλ, Τσάρλτον, Χάβρη, Φολίνιο, Αμιέν, Ρουέν, Μουσκρόν και Στόουκ Σίτι. Ναι, είναι αλήθεια. Σχεδόν είκοσι ομάδες (σ.σ. δεν αναφέρονται κάποιες τελείως άσημες) είχαν απορρίψει τον Ντεμπά Μπα σε κάποια στιγμή της καριέρας του. Κι εκείνος συνέχιζε…

«Είχα κάνει τα πάντα. Πήγα στη Γαλλία, στην Ιταλία, στο Βέλγιο. Πέρασα από μια ομάδα κάπου στη Μπολόνια που έπαιζε στην τέταρτη κατηγορία. Πήγα καλά και ήθελαν να υπογράψουμε, όμως μετά τραυματίστηκα και δεν μπορούσα να προπονηθώ για εβδομάδες, οπότε έφυγα. Όλοι μου λένε ότι πρέπει να ήταν δύσκολο όταν συνεχώς άκουγα «δε θα σε πάρουμε». Ποτέ, όμως, δεν ένιωσα ότι έχασα κάτι. Ίσως να ήταν η πίστη μου ότι θα τα καταφέρω. Θυμάμαι μια φορά που κοίταξα τη βαθμολογία της Premier League. Μετά της πρώτης κατηγορίας, της δεύτερης και της τρίτης. «Πόσα ομάδες υπάρχουν», σκέφτηκα. Σχεδόν 100. Ίσως να υπάρχει και μία που θα με πάρει».

Η πρώτη απόπειρα του Ντεμπά να παίξει στο νησί ήρθε στα 18 του χρόνια. Μέσω κοινών γνωστών βρέθηκε πρώτα στο Χέρτφορντσαϊρ για να δοκιμαστεί από τη Γουότφορντ. «Έπρεπε να βρούμε ένα μέρος να κοιμηθούμε. Ένας φίλος μου γνώριζε κάποιον που μπορούσαμε να μείνουμε, αλλά προέκυψε να έχει συγκάτοικο και είχε μόνο ένα δωμάτιο. Δεν ήταν και πολύ μεγάλο πρόβλημα. Καταλήξαμε να μένουμε και οι πέντε στο ίδιο δωμάτιο. Μετά έπρεπε να μείνουμε σε ξενοδοχείο, αλλά δεν είχαμε λεφτά. Έτσι πιάσαμε ένα δίκλινο δωμάτιο και μέναμε τέσσερις».

Η κατάληξη του δοκιμαστικού ήταν η γνωστή και ακολούθησε η Μπάρνσλεϊ. «Αυτή τη φορά το ξενοδοχείο ήταν φανταστικό και το πλήρωνε η ομάδα. Μείναμε σχεδόν μια εβδομάδα… Εκείνο που δεν γνωρίζαμε είναι ότι η ομάδα δε θα πλήρωνε και το φαγητό στο ξενοδοχείο. Έτσι, όταν με απέρριψαν και πήγαμε να φύγουμε μάθαμε ότι χρωστάμε 500 λίρες. Φυσικά δεν είχαμε λεφτά. Επικοινωνήσαμε με έναν μάνατζερ και μας έστειλε για να πληρώσουμε τα χρωστούμενα. Στο υπόλοιπο ταξίδι τρώγαμε μόνο πατατάκια και πίναμε νερό».

Το δρομολόγιο της χαράς!

«Δεν με νοιάζει η δόξα, γιατί δεν κυνηγάω τη δόξα. Είμαι απλά ευτυχισμένος γιατί όταν ξεκίνησα κάτι, είπα θα τα καταφέρω. Και τα κατάφερα. Μετά από καιρό όλα ήρθαν. Η δόξα, τα λεφτά, οι ψεύτικοι άνθρωποι. Όλα είναι ψεύτικα. Είναι μέρος του ποδοσφαίρου, δυστυχώς».

Είχε φτάσει 20 χρονών όταν – επιτέλους – βρήκε μια ευκαιρία. «Είχα ένα πολύ μικρό συμβόλαιο, λιγότερα από 1.500 ευρώ το μήνα και έμενα σε ένα διαμέρισμα που ήταν μικρότερο από τα αποδυτήρια. Όμως ήμουν ευτυχισμένος. Έπαιζα ποδόσφαιρο, είχα συμπαίκτες, είχα ομάδα». Στη Ρουέν θα έπαιζε για μια σεζόν και θα πίστευε κανείς ότι με 22 γκολ σε 26 ματς, κάποιον θα μπορούσε να προσελκύσει. Μάταια… «Ξεκίνησα καλά τη χρονιά, όμως μετά έσπασα την επιγονατίδα μου. Γύρισα κι έπαιξα δύο μήνες ακόμα και έβαλα εφτά γκολ σε εφτά ματς. Δεν το πίστευα ότι δε βρέθηκε ούτε μια ομάδα στη Γαλλία να ενδιαφερθεί», είπε χρόνια μετά, αλλά για καλή του τύχη βρέθηκε η Μουσκρόν.

Στο Βέλγιο, η μοίρα του ήταν παρόμοια. Πέτυχε γκολ στα τρία πρώτα ματς, όμως εν συνεχεία ήρθε το κάταγμα κνήμης περόνης να τον αφήσει έξω από τον Αύγουστο του 2006 ως τον Απρίλιο του 2007. Πρόλαβε και πάλι να επιστρέψει για ένα δυνατό σπριντ στο τέλος του μαραθωνίου. Εφτά γκολ σε εννέα ματς, κλήση στην Εθνική Σενεγάλης και μια ακόμα μεταγραφή. Η Χόφενχαϊμ, την εποχή που ακόμα βρισκόταν στη δεύτερη κατηγορία της Γερμανίας, έμαθε τα νέα από το όμορο Βέλγιο και λίγο πριν τη λήξη των μεταγραφών πλήρωσε 3 εκ. ευρώ για να τον αποκτήσει. Ο Ντεμπά Μπα μπορούσε πια να νιώθει αληθινός ποδοσφαιριστής.

«Στην αρχή έπαθα ένα μικρό σοκ. Από το Παρίσι που είχα συνηθίσει βρέθηκα στο Χέιντελμπεργκ, ένα όμορφο, αλλά μικροσκοπικό μέρος». Στο παλαιό κέντρο του γερμανικού ρομαντισμού, ο Γάλλος θα προκαλούσε για πρώτη φορά δεύτερες σκέψεις σε όλους εκείνους που τον είχαν απορρίψει. Στην πρώτη του σεζόν στη Χόφενχαϊμ πέτυχε 12 γκολ και η ομάδα του ανέβηκε στην Bundesliga. Στη δεύτερη χρονιά, η νεοφώτιστη έκανε μια τρελή κούρσα ως τον Δεκέμβριο όταν και τερμάτισε πρώτη, αλλά κατέρρευσε μετά τη χειμερινή διακοπή κι έπεσε στην έβδομη θέση. Ο Ντεμπά Μπα με 14 γκολ σε 33 ματς ήταν μαζί με τον Βεντάν Ιμπίσεβιτς και τον Λουίς Γκουστάβο τα κεντρικά πρόσωπα και η μεταγραφή τους έμοιαζε θέμα χρόνου.

Ο χρόνος έφτασε σε πρώτη φάση τον Ιούλιο του 2009. Η Στουτγάρδη ήρθε σε συμφωνία με την Χόφενχαϊμ, όμως ο Ντεμπά Μπα δεν πέρασε τα ιατρικά τεστ. Η ιστορία επαναλαμβανόταν… Ένα νέο συμβόλαιο υπεγράφη για να τον κρατήσει στη Γερμανία και στη μικροσκοπική πόλη που τον λάτρευε ως το 2013, όμως ο Γάλλος επιθετικός θα έπαιρνε λίγο καιρό μετά την κατάσταση στα χέρια του. «Η Γερμανία είναι μια από τις καλύτερες χώρες στον κόσμο για να ζεις. Το ποδόσφαιρο είναι θαυμάσια, τα γήπεδα γεμάτα και το επίπεδο υψηλό. Όμως, από την αρχή είχα ένα όνειρο. Η Bundesliga έχει τα πάντα, αλλά δεν είναι Premier League».

Ο Ιανουάριος του 2011 θα αλλάξει τη ζωή του. Όχι με εύκολο και άκοπο τρόπο. Ο Ντεμπά Μπα ισχυριζόταν ότι η Χόφενχαϊμ έκανε πίσω σε κλεισμένη μεταγραφή στην Αγγλία και αρνήθηκε να ακολουθήσει τη χειμερινή προετοιμασία. Ο σύλλογος τον απείλησε με διακοπή συμβολαίου και αργότερα ισχυρίζονταν ότι ο Γάλλος είχε πάει χωρίς άδεια στο νησί για να πιέσει την κατάσταση. Εντέλει, υπήρξε συμφωνία με την Στόουκ Σίτι έναντι σχεδόν 10 εκ. ευρώ και το όνειρο θα γινόταν πραγματικότητα. Μόνο που για ακόμα μια φορά οι ιατρικές εξετάσεις τον πρόδιδαν… «Το γόνατό του είναι ωρολογιακή βόμβα και κάποια στιγμή θα εκραγεί», εξηγούσαν αργότερα από το σύλλογο, όμως τότε τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει τον Ντεμπά Μπα.

Είχε υπογράψει στη Γουέστ Χαμ, έστω και με τον όρο να πληρώνεται βάσει των συμμετοχών του. «Είπα στον εαυτό μου… Πάρε το ρίσκο, έρχεσαι από το τίποτα. Το πολύ-πολύ να γυρίσεις και πάλι στο τίποτα». Ο Ντεμπά θα ξεκινήσει εκείνη την εποχή συνεργασία με τον φυσικοθεραπευτή Πέδρο Φιλίππου (σ.σ. εργάζεται τώρα στη Λίβερπουλ), του οποίου η συνδρομή θα είναι ανεκτίμητη. Στο φινάλε της σεζόν ο Μπα θα έχει πετύχει εφτά γκολ σε δώδεκα ματς και πλέον είχε τη μπάλα στα πόδια του. Η Γουέστ Χαμ ήθελε να τον κρατήσει, όμως ο ίδιος έψαχνε για κάτι καλύτερο.

Στις 17 Ιουνίου του 2011 υπέγραψε στη Νιουκάστλ. Εκεί θα γνώριζε την απόλυτη καταξίωση και παρά τις κατά καιρούς φήμες ότι οι σχέσεις του με τον Παπίς Σισέ ήταν κάκιστες θα έκανε δύο εντυπωσιακές σεζόν. 16 γκολ το 2011-12 και 13 την επόμενη χρονιά και ένας τίτλος, που ήταν η απόλυτη εκδίκηση προς το παρελθόν του. Ο Ντεμπά Μπα θα ψηφιστεί το 2012 από τους προπονητές ως η καλύτερη μεταγραφή της σεζόν! «Φυσικά και είμαι περήφανος για όσα έκανα. Πέρασα καλά σε αυτή την ομάδα και από την πρώτη μέρα ως την τελευταία έδωσα τα πάντα».
Το σπίτι του Γάλλου στη νοτιοανατολική Αγγλία ήταν σημείο αναφοράς. Επέλεξε να έχει αρκετά μεγάλο κήπο, ώστε να χωράει ένα κανονικό τέρμα ποδοσφαίρου. «Μ’ αρέσει να προπονούμαι. Ακόμα κι όταν δεν έχω προπόνηση, κάνω προπόνηση. Έχω φτιάξει το γυμναστήριό μου και μια κανονικών διαστάσεων εστία στον κήπο μου. Έτσι, μπορώ να βελτιώνομαι». Η βελτίωσή του θα ολοκληρωνόταν στο Λονδίνο…

Η καριέρα και το απωθημένο!

«Απολαμβάνω αυτό που κάνω. Είναι ένα δώρο. Όταν κάποιος σου κάνει ένα δώρο νιώθεις ευτυχισμένος, δε σκέφτεσαι στην πίεση. Ξεκίνησα από το μηδέν και δεν με αγχώνει καθόλου να γυρίσω ξανά εκεί. Όλα όσα έχω είναι ένα μπόνους». Στις 4 Ιανουαρίου του 2013 ο Ντεμπά Μπα με την κάποτε μηδενική αξία και τις συνεχείς απορρίψεις άξιζε πάνω από 10 εκ. ευρώ. Η Τσέλσι τα πλήρωσε και ο Γάλλος μετακόμιζε στο Λονδίνο για να ακολουθήσει το είδωλό του. «Η ζωή του Ντιντιέ Ντρογκμπά μού έδωσε αυτοπεποίθηση και με ενέπνευσε. Διάβασα το βιβλίο του και σε πολλές σελίδες, ένιωθα ότι διάβαζα τη ζωή μου», είχε πει από το 2011, πριν καν οι δρόμοι τους συγκλίνουν.

Στην λονδρέζικη ομάδα οι αριθμοί του έπεσαν. Λιγότερες συμμετοχές και λιγότερα γκολ, απόρροια του υψηλού ανταγωνισμού που υπάρχει. Το καλοκαίρι υπήρχε ενδιαφέρον από την Άρσεναλ, όμως ο Ζοσέ Μουρίνιο απέρριψε το ενδεχόμενο να τον παραχωρήσει και συνήθιζε να τον χρησιμοποιεί ως αλλαγή. Ο Ντεμπά Μπα που κάποτε ονειρευόταν να «ακούω τον ύμνο του Champions League και να μην είμαι στην τηλεόραση, αλλά στο γήπεδο», θα γινόταν ο παίκτης για την… κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση. Σκόραρε κόντρα στη Σάλκε, σκόραρε κόντρα στη Στεάουα και χθες το πιο περίεργο γκολ της καριέρας του. Γιατί δεν είναι μόνο ότι έστειλε την Τσέλσι στα ημιτελικά. Είναι και ποιον απέκλεισε.

«Μεγάλωσα στο Παρίσι. Είναι η πόλη μου, είναι η ομάδα μου. Ακόμα και τα αδέλφια μου ήλπιζαν να αποκλειστούμε. Εγώ; Ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που ήθελα να χάσει η Παρί».