H τέχνη της καταστροφής

Η φετινή επιτυχία της Τσέλσι είχε ως άξονα την ισορροπία. Όταν μετά τις δύο ήττες από Λίβερπουλ και Άρσεναλ ο Αντόνιο Κόντε την βρήκε στο 3-4-3, οι «Μπλε» δεν κοίταξαν ξανά πίσω. Με ιταλική άμυνα και τον Καντέ να εξαφανίζει κάθε πιθαμή χώρου ανάμεσα στις γραμμές, ο Κόντε έβγαλε ξανά τον καλύτερο εαυτό του Εντέν Αζάρ, επανέφερε τον δημιουργικό οίστρο του Φάμπρεγας, βρήκε τρόπο να κρατά τον Ντιέγο Κόστα συγκεντρωμένο για όλο το ενενηντάλεπτο και πέτυχε το μεγάλο στοίχημα της σταθερότητας. Η Τσέλσι δεν ήταν μια ομάδα που κατέστρεφε κάθε επιθετικό πλάνο, περιμένοντας ένα γκολ από το πουθενά, ούτε μια άκρως επιθετική «μηχανή» που πίεζε, έτρεχε στους χώρους, αλλά γινόταν έρμαιο στις αντεπιθέσεις και δεχόταν εύκολα φάσεις. Ο έλεγχος του κάθε παιχνιδιού ξεκινούσε από την αμυντική οργάνωση, όμως κάθε φορά έβρισκε σε φάση ανάπτυξης τη λύση. Από τον άξονα, από τον «υβριδικό» ρόλο του Μόουζες στο δεξί άκρο και του Μάρκος Αλόνσο στο αριστερό, από μια ενέργεια του μαέστρου Αζάρ, από μια πάσα που έκανε γκολ ο Ντιέγο Κόστα, από τις εναλλακτικές του Πέδρο και του Γουίλιαν.

Στην αναμέτρηση με τη Γιουνάιτεντ στο Old Trafford οι «Μπλε» έμειναν για πρώτη φορά μετά τον Σεπτέμβριο του 2007, όπου αντίπαλος ήταν πάλι οι «Κόκκινοι Διάβολοι» στο «Θέατρο των Ονείρων», χωρίς ούτε ένα σουτ στην εστία. Ούτε ένα! Eπίσης, δεν κατάφερε να αλλάξει πάσα στην αντίπαλη περιοχή σε ολόκληρο το ενενηντάλεπτο. Η ήττα από τον... πρώην ήταν εκτός των άλλων ένα ξεκάθαρο «καμπανάκι» δημιουργικής υπερεξάρτησης από τον Αζάρ.

Eden Hazard completed 0 take ons yesterday, well and truly pocketed by this man.
pic.twitter.com/Is9TTMPZOT

— Josh (@Martialized) April 17, 2017

Δεν είναι ότι η Γιουνάιτεντ εφάρμοσε κάποιο πρωτόγνωρο πλάνο στην επίθεση. Ο Μουρίνιο είχε ανοίξει τα χαρτιά του για τον τρόπο που κατά τη γνώμη του ήταν ο πιο επαρκής για την αντιμετώπιση των πανίσχυρων φέτος «Μπλε» στο ματς Κυπέλλου, κάτι που φρόντισε να τονίσει στις δηλώσεις του μετά το τέλος της αναμέτρησης. Την Κυριακή του Πάσχα, όπως και τότε, άφησετον Ζλάταν στον πάγκο, όμως η τακτική επανάληψη που έκανε τη διαφορά ήταν ο τρόπος αντιμετώπισης του Βέλγου playmaker.

Ο Μουρίνιο ρωτήθηκε για τον λόγο που τον έκανε να επιλέξει μια τακτική αντεπιθέσεων και εκείνος απάντησε: «Ο ίδιος λόγος που με έκανε να πάω στο Στάμφορντ Μπριτζ για το Κύπελλο με την ίδια τακτική. Ίσως δεν ξεκουράσαμε παίκτες, αλλά απλά επιλέξαμε την ομάδα με τρόπο που θεωρήσαμε ότι είναι καλύτερη. Το παιχνίδι ήταν εντελώς υπό έλεγχο όταν παίξαμε με 11 παίκτες και μόνο η απόφαση να μείνουμε με 10 έδωσε στην Τσέλσι την ευκαιρία να κυριαρχήσει. Ξέραμε ότι παίζοντας με αυτόν τον τρόπο θα ήταν πολύ δύσκολα γι' αυτούς», είπε ο Πορτογάλος, προσθέτοντας ότι: «Είμαι πεπεισμένος ότι εμείς θα παίζαμε στον ημιτελικό του FA Cup αν στο Στάμφορντ Μπριζ παίζαμε με 11 παίκτες...».

Ίσως είναι απλά μια κλασική-Μουρίνιο δικαιολογία για τον αποκλεισμό στο Κύπελλο, όμως η αλήθεια είναι πως η Τσέλσι πράγματι τα είχε βρει σκούρα όσο οι «Κόκκινοι Διάβολοι» έπαιζαν με 11. Η παρουσία του Τζόουνς στην 11άδα είχε κάνει αρκετούς να την ερμηνεύσουν απλά ως ένα σχήμα τριών κεντρικών αμυντικών, όμως στην ουσία ο 25χρονος αμυντικός είχε έναν ρόλο anchorman, παίζοντας man-to-man στον Αζάρ. Η αποβολή του Ερέρα χάλασε τις ισορροπίες και το γκολ του Καντέ έκρινε την αναμέτρηση. Την ίδια τακτική προσέγγιση επέλεξε, όπως άλλωστε δήλωσε και ο ίδιος, για το ματς Πρωταθλήματος στο Old Trafford. Ήταν απλά περισσότερο στοχευμένη και με κοουτσάρισμα που δεν άφησε τον Κόντε να αλλάξει τις ισορροπίες στη σκακιέρα. Αυτή τη φορά στο ρόλο του αμυντικού χαφ που θα έπαιζε πάνω στον Αζάρ ξεκίνησε ο Ερέρα. Ο Ισπανός ήταν η σκιά του, τον ακολουθούσε παντού στο χώρο με αποτέλεσμα ουσιαστικά να τον βγάλει από την δημιουργική εξίσωση, είτε κλείνοντας με τη βοήθεια και των συμπαικτών του τους διαδρόμους για την τροφοδοσία του, είτε κλέβοντάς του μπάλες και δημιουργώντας του συνεχώς προβλήματα στο μοίρασμα. Ο Βέλγος, ο οποίος είναι δεύτερος σε ντρίμπλες στο φετινό πρωτάθλημα δεν κατάφερε να ξεπεράσει τον φρουρό του, ασφυκτιώντας για λίγα εκατοστά κενού χώρου και χάνοντας τελικά την συγκέντρωσή του.

Η Γιουνάιτεντ επέδειξε τακτική ευελιξία

Η αρχική παράταξη της Γιουνάιτεντ με τους Νταρμιάν - Ρόχο - Μπαγί στην άμυνα, Γιανγκ - Βαλένσια στα άκρα και Πογμπά - Φελαϊνί - Ερέρα είχε την ευελιξία να προσαρμόζεται, ανάλογα με την περίσταση. Ο Μουρίνιο είχε προετοιμάσει τέλεια την ομάδα του για κάθε κατάσταση. Έτσι, υπήρχαν στιγμές του παιχνιδιού όπου η άμυνα έμοιαζε πενταμελής, με τον Γιανγκ να κλείνει το δρόμο του Μόουζες έχοντας διαγώνια κάλυψη από το αμυντικό χαφ ή από τον Νταρμιάν, που είχε έναν ιδιαίτερο ρόλο, σχεδόν όπως ο Ερέρα. Υπήρξαν όμως και στιγμές που ο Νταρμιάν έμοιαζε ως μόνος αριστερός μπακ και ο Γιανγκ εξτρέμ, όπως έγινε και στη φάση του δεύτερου γκολ, καθώς από δική του ενέργεια στην περιοχή η μπάλα έφτασε στον Ερέρα και άλλες, που ο Ιταλός βρισκόταν ανάμεσα στους στόπερ και τα αμυντικά χαφ κυνηγώντας τον παίκτη του, ακολουθώντας συχνά τον Πέδρο.

O Γιανγκ στην περιοχή πριν τη δεύτερο γκολ

Ο Βαλένσια, επίσης με πολλά τρεξίματα, είχε ανάλογες προσαρμογές, ενώ στην αντιμετώπιση του Κόστα υπήρχε πάντα δεύτερος παίκτης με τον Μπαγί να ακολουθεί, ή να προσφέρει στήριγμα από τα αριστερά. Πάντα σε συντονισμό με τον παίκτη από την πλευρά του. Ο Ισπανο-Βραζιλιάνος σύντομα έχασε τον έλεγχο, όπως φάνηκε από την αντίδρασή το στον Μπαγί, το σπρώξιμο λίγο αργότερα που του έφερε την κίτρινη κάρτα, αλλά και την «κοκορομαχία» του με τον Ρόχο. Όλα γίνονταν αρμονικά. Το ότι ο Ερέρα για παράδειγμα ακολουθούσε παντού τον Αζάρ, δεν χαλούσε βάσει στρατηγικής τη μαγιά στη δημιουργία, αφού υπήρχαν χαφ για να κάνουν τη δουλειά. Άσχετα αν εκείνος κατάφερε να τα κάνει όλα και τελικά από δική του κάθετη έγινε το 1-0. Για την ακρίβεια είχε 43 πάσες, 5 διωξίματα, 4 κοψίματα, 4 τάκλιν. Δημιούργησε 2 ευκαιρίες, έβγαλε μια ασίστ και πέτυχε ένα γκολ! Εκτός του Αζάρ, το κέντρο των γηπεδούχων εξαφάνισε και τον Μάτιτς.

Τακτική ζημιά έκανε και η κοινή παρουσία των Λίνγκαρντ-Ράσφορντ στην επίθεση. Δύο επιθετικών με ταχύτητα και διεισδυτικότητα, αλλά και πίεση χωρίς τη μπάλα. Η κίνησή τους στο χώρο έκανε τους μέσους να παίζουν αμέσως κάθετα και να προλαβαίνουν την μετάβαση του αντιπάλου σε θέση άμυνας. Κινητικότατοι και οι δύο πίεσαν τους αμυντικούς, έτρεξαν στους διαδρόμους ανάμεσά τους και έδειξαν σε όσους φιλοδοξούν να χτυπήσουν στο τέλος την Τσέλσι ότι είναι πιο ευάλωτη όταν η τριπλέτα της, που έχει ιθύνοντα νου τον Νταβίντ Λουίζ, έχει να αντιμετωπίσει δύο αντιπάλους. Η παρουσία τους επηρεάζει και την δημιουργία από την άμυνα.

Ο Μουρίνιο είχε ένα πρόβλημα για κάθε λύση του Κόντε. Όταν οι πλάγιοι άλλαξαν πλευρά και ο Αζάρ αναζήτησε περισσότερο χώρο, η αντίδραση της Γιουνάιτεντ δεν επηρεάστηκε. Όταν η είσοδος του Φάμπρεγας έδειξε τουλάχιστον για λίγο να περιορίζει την ισχύ των μαρκαρισμάτων του Ερέρα, ο Πορτογάλος έριξε στο ματς τον Κάρικ πάνω στον Ισπανό. Ο Νταρμιάν έγινε βδέλλα πάνω στον νεοεισελθόντα Γουίλιαν και υπήρχαν στιγμές όπου κάθε παίκτες έμοιαζε να έχει το ρόλο του πάνω στον αντίπαλο. Ξεπερασμένο τακτικά; Ίσως. Αν όμως στην εποχή που ο χώρος αποτελεί λέξη-κλειδί σε κάθε τακτική προσέγγιση κάποιος μπορεί να εξελιχθεί χρησιμοποιώντας και man-to-man, αυτός είναι ο Ζοσέ Μουρίνιο. Και το αποτέλεσμα είναι η μεγαλύτερη δικαίωση.

Η Γιουνάιτεντ είχε σίγουρα και τύχη. Αν ο διαιτητής έδινε το κοντρόλ-χέρι του Ερέρα στη φάση του πρώτου γκολ, για παράδειγμα, πιθανόν η εξέλιξη του αγώνα να μην ήταν η ίδια, αφού η Τσέλσι δεν θα αναγκαζόταν να αφήσει τόσους χώρους ανάμεσα στην άμυνα και τη μεσαία γραμμή, που έγιναν έρμαιο στις κάθετες και στις ορέξεις των Λίνγκαρντ και (κυρίως) Ράσφορντ. Όμως δημιούργησε ευκαιρίες, βραχυκύκλωσε την ανάπτυξη της Τσέλσι και πέτυχε κάτι που φαινόταν φέτος εξαιρετικά δύσκολο. Να της χαλάσει την ισορροπία. Μένει να δούμε αν θα βρει μιμητές κι αν στην τελική κατάταξη η ζημιά που έκανε ο Πορτογάλος στην πρώην ομάδα του θα κοστίσει τον τίτλο...