Του Αθανασίου Τερζή

Ο Αθανάσιος Τερζής γεννήθηκε στην Δράμα. Είναι κάτοχος ποδοσφαιρικού πτυχίου UEFA B καθώς επίσης και πτυχίου καθηγητή φυσικής αγωγής με ειδικότητα ποδοσφαίρου. Κατέχει επίσης μεταπτυχιακό δίπλωμα (master of science) προπονητικής. Έχει γράψει έξι βιβλία σχετικά με την προπονητική του ποδοσφαίρου, από τα οποία τα τέσσερα έχουν εκδοθεί σε περισσότερες από μία γλώσσες (αγγλικά, ισπανικά, γερμανικά, ιαπωνικά, κορεάτικα). Το βιβλίο του ‘FC Barcelona 151 ασκήσεις για 34 τακτικές καταστάσεις’ έχει βραβευτεί από την Ιταλική ομοσπονδία Ποδοσφαίρου με το βραβείο ‘Antonio Ghirelli’ ως καλύτερο βιβλίο προπονητικής για το 2014. Η επιλογή του βιβλίου έγινε από τον Arrigo Sacchi.

Σε συνεργασία με την ιστοσελίδα soccerteamtactics.com που ειδικεύεται σε τακτικές αναλύσεις ενώ περιέχει προς ανάγνωση άρθρα και ασκήσεις σχετικά με την προπονητική του ποδοσφαίρου.

Τo clasico της Bundesliga ανάμεσα στην Dortmund και την Bayern ανέδειξε νικητές τους φιλοξενούμενους, σε έναν αγώνα με λίγες φάσεις μπροστά στις εστίες από δυο ομάδες, που επιδίωξαν η κάθε μια από την πλευρά της να εξουδετερώσει τον αντίπαλο και να επιβάλει το δικό της παιχνίδι. Η Bayern αποδείχτηκε πιο αποτελεσματική καθώς σκόραρε σε μια από τις λίγες ευκαιρίες της, ενώ η Dortmund δεν κατάφερε να σώσει τον βαθμό αφού μπλοκαρίστηκε καλά από την αντίπαλό της στο διάστημα που απέμεινε.

1ο ημίχρονο: Η Dortmund ξεκίνησε επιβάλλοντας υψηλό tempo και ασκώντας pressing ψηλά, αλλά η Bayern στην συνέχεια αντέδρασε

Dortmund: Οι κιτρινόμαυροι του Jurgen Klopp ξεκίνησαν με σχηματισμό 4-2-3-1. Ωστόσο έχοντας να αντιμετωπίσουν μια ομάδα με τρεις παίκτες στην άμυνα, ο σχηματισμός κατά την φάση της άμυνας είχε την μορφή ενός ασύμμετρου 4-4-2. Επιδίωξη της Dortmund ήταν να χαλάσει το παιχνίδι της Bayern και απέναντι σε μια ομάδα που βασίζεται στην ανάπτυξη που ξεκινάει με κοντινές πάσες από την άμυνα της, η εφαρμογή πίεσης ψηλά έμοιαζε το ιδανικό αντίδοτο. Πράγματι η Dortmund ξεκίνησε φουριόζα με ασφυκτικό pressing (σήμα κατατεθέν) της ομάδας του Klopp. Για να μπορέσει να αντιμετωπίσει την τριάδα της άμυνας ο Klopp τοποθέτησε τον Kampl σε μια θέση ισορροπίας μεταξύ του πλάγιου αμυντικού Benatia και του μπακ – χαφ Rafinha. Με τον τρόπο αυτό μπορούσε να δημιουργήσει (μαζί με Aub/yang και Reus) κατάσταση 3 ν 3 μπροστά και να ασκήσει αποτελεσματικά το pressing. Αντίθετα από την άλλη πλευρά ο Blas/wski είχε εντολή για μια πιο συντηρητική τοποθέτηση κοντά στον άλλο μπακ – χαφ Bernat.

Στα μετόπισθεν ο Schmelzer ανέλαβε έναν πιο προωθημένο ρόλο, σε σχέση με τον Παπασταθόπουλο, και όταν ο Kampl ανέβαινε ψηλά για να πιέσει τον Benatia, αυτός αναλάμβανε το μαρκάρισμα του μπακ - χαφ Rafinha αναγκαζόμενος να κινηθεί όμως ψηλότερα. Η προσέγγιση αυτή απαιτούσε

πολύ καλό συγχρονισμό μεταξύ των δυο (Kampl και Schmelzer) αλλά και αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούνταν από την δημιουργία χώρου στην πλάτη του πλάγιου μπακ των Βεστφαλλών. Ο Klopp έδωσε εντολές στον Παπασταθόπουλο (που ήταν ο ελέυθερος παίκτης της Dortmund) να βρίσκεται κοντά στους δυο κ. αμυντικούς (Subotic και Hummels) ώστε να διατηρείται μια κατάσταση 3 ν 2 απέναντι στους πολύ επικίνδυνους Muller και Lew/wski στα μετόπισθεν της Borussia. Επιπλέον η επιδίωξη της Borussia ήταν να οδηγηθεί η μπάλα στην πλευρά του ικανότερου αμυντικά Παπασταθόπουλου και σε χώρο όπου η ομάδα διατηρούσε αριθμητική υπεροχή. Το πρόβλημα ωστόσο της Dortmund ήταν η αντιμετώπιση του Alonso, ο οποίος με τοποθετήσεις μπροστά από την τριάδα της άμυνας, κινούνταν διαρκώς σε διαδρόμους μεταβίβασης ώστε να υποδεχτεί και να προωθήσει την μπάλα μπροστά. Αυτό στα πρώτα λεπτά του αγώνα δεν ήταν εφικτό για την Bayern καθώς το εντατικό pressing δεν επέτρεπε το γρήγορο διάβασμα του παιχνιδιού από τους παίκτες της Βαυαρικής ομάδας. Στην συνέχεια όμως η ομάδα του Guardiola κατάφερε και ανταπεξήλθε. Η Dortmund επιδίωξε να αποκλείσει τον Alonso από το passing game κλεινοντας τον διάδρομο μεταβίβασης προς αυτόν με τους Aub/yang και Reus αλλά η Bayern κατάφερνε να μεταφέρει την μπάλα στη αδύνατη πλευρά και να βρει χρόνο ώστε να προωθήσει την μπάλα.

Ο Klopp απέφυγε να ανεβάσει ψηλότερα κάποιον από τους μέσους Bender και Gundogan για να μην δημιουργηθεί ελέυθερος χώρος μπροστά από την αμυντική γραμμή, καθώς ο Lew/wski έχει μεγάλη ικανότητα να υποδέχεται και να κρατάει την μπάλα με πλάτη στην αντίπαλη εστία. Κρατώντας λοιπόν κοντά στους αμυντικούς, τους δυο αμυντικούς μέσους, υπήρχε δυνατότητα για μπλοκάρισμα του Lew/wski.

Bayern: Ο Guardiola από την πλευρά του επέλεξε το σύνηθες 3-5-2 που του έδινε την δυνατότητα να χτίσει τις επιθέσεις από την άμυνα, διατηρώντας αριθμητική υπεροχή έναντι του 4-2-3-1 της Borussia. Επιδίωξη του ήταν να ασκήσει πίεση στους αμυντικούς της Dortmund και να τους οδηγήσει σε μακρινές μεταβιβάσεις σε χώρους όπου οι τρεις αμυντικοί υπερτερούσαν των επιθετικών της Dortmund. Για να διατηρήσει την ασφάλεια στα μετόπισθεν κρατούσε πάντα μια τετράδα αμυντικών πίσω ανάλογα με την κατάσταση. Όταν λοιπόν ανέβαινε ψηλά ο ένας μπακ – χαφ για να μαρκάρει, ο άλλος κατέβαινε χαμηλά κοντά στην τριάδα.

Όταν αυτός που ασκούσε πίεση στον αντίπαλο μπακ ήταν ο επιθετικός μέσος και ο μπακ – χαφ της δυνατής πλευράς είχε χαμηλή θέση, ο μπακ – χαφ της αδύνατης πλευράς παρέμενε σε προωθημένη θέση.

Τέλος η τοποθέτηση του Alonso μπροστά και κοντά στους τρεις αμυντικούς έδινε την δυνατότητα και στους δύο μπακ – χαφ να προωθούνται ταυτόχρονα.

Η συνεισφορά όμως του Ισπανού μέσου δεν εξαντλούνταν εκεί. Στις περιπτώσεις που υπήρχε μετατόπιση ενός εκ των δύο πλάγιων αμυντικών Benatia ή Dante, την στιγμή που οι μπακ – χαφ βρίσκονταν ψηλά, ο Alonso φρόντιζε να διατηρείται η αριθμητική υπεροχή και κατά συνέπεια η ασφάλεια μέσα στην μεγάλη περιοχή.

Όσον αφορά την επιθετική λειτουργία, μετά από ένα 15λεπτο όπου η Bayern δυσκολεύτηκε να κάνει το παιχνίδι της, η ομάδα άρχισε να διαβάζει τα αδύνατα σημεία της Dortmund και να επιδιώκει να τα εκμεταλλευτεί. Πρώτα αντιμετώπισε το pressing με την γρήγορη αλλαγή της μπάλας από την αριστερή προς την δεξιά πλευρά.

Ενώ επιπλέον βρήκε τρόπους για να περάσει την μπάλα είτε στον Alonso είτε στους Lahm και Schw/ger που κατέβαιναν, περιπτωσιακά χαμηλά, για να υποδεχτούν και να γυρίσουν ή να παίξουν ως ενδιάμεσοι μεταφέροντας την μπάλα στον ελεύθερο αμυντικό. Η επόμενη επιδίωξη ήταν η εκμετάλλευση του χώρου που δημιουργούνταν από την προώθηση του Schmelzer με σκοπό να μαρκάρει τον Rafinha. Στον χώρο αυτόν κινούνταν είτε ο Muller για να παίξει με τον πιο βαρύ Hummels σε κατάσταση 1 ν 1 με την μπάλα όμως κάτω ή ο Lahm.

Όσες φορές ο Hummels κινήθηκε εγκαίρως για να καλύψει το κενό, οι αποστάσεις μεταξύ των αμυντικών αυξήθηκαν με αποτέλεσμα η Bayern να ψάξει τις πάσες προς τους παίκτες που κινούνταν στα κενά. Από μια τέτοια επιλογή προήλθε η 1η καλή στιγμή για την Bayern όταν ο Muller απέτυχε να βρει εστία στο πλασέ πάνω από τον Weid/ller.

Τέλος ο Guardiola πόνταρε στο να δημιουργήσει καταστάσεις 2 ν 2 στο κέντρο της άμυνας της Dortmund εκεί όπου ο Klopp επιδίωκε την ασφάλεια του 3 ν 2 με τον Παπασταθόπουλο κοντά στους Subotic και Hummels. Αυτό το πέτυχε σε μια περίπτωση όπου ο Lew/wski συνδυάστηκε με τον Muller αλλά βρέθηκε για κάποια εκατοστά σε θέση οφσάιντ. Η δεύτερη όμως περίπτωση ήταν καθοριστική για την εξέλιξη, καθώς σε μια κατάσταση έμμεσης θετικής μετάβασης για την Bayern, ο Hummels αποφάσισε να ακολουθήσει τον Lew/wski ψηλά (κακή απόφαση), καθώς ο Σωκράτης ήταν κάποια μέτρα πιο ψηλά και ο Subotic σε κατάσταση 1 ν 1 με τον Muller. Η κάθετη μεταβίβαση προς τον Lew/wski έγινε από τον Boateng και το γύρισμα με πλάτη του Πολωνού απέναντι στον Hummels ήταν επιτυχημένο. Αυτό οδήγησε στην πάσα προς τον Muller, που εκμεταλλεύτηκε το κενό μεταξύ Subotic και Σωκράτη, υποδέχτηκε και πλάσαρε. Ο Lew/wski στην επαναφορά έστειλε την μπάλα στα δίχτυα της πρώην ομάδας του.

Το γκολ ανάγκασε την Borussia να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στο τέλος του ημιχρόνου χωρίς όμως να μπορέσει να δημιουργήσει καταστάσεις στην εστία του Neuer.

2o ημίχρονο: Pressing και κατοχή για την Dortmund, καλή αμυντική οργάνωση από την Bayern

Το δεύτερο ημίχρονο ξεκίνησε όπως το πρώτο. Η Dortmund έβγαλε ενέργεια στο παιχνίδι της όπως στο πρώτο τέταρτο, μην δίνοντας χώρο και χρόνο στην Bayern με την μπάλα, χωρίς να αλλάξει κάτι στην τακτική της. Η Bayern από την πλευρά της αναλώθηκε σε ένα παθητικό παιχνίδι με συνοχή μεταξύ των γραμμών ιδιαίτερα στον άξονα. Αυτό εμπόδισε το κάθετο και συνδυαστικό παιχνίδι της ομάδας του Klopp, ενώ όσες φορές η μπάλα κατευθύνθηκε στις πτέρυγες, οι σέντρες που βγήκαν έγιναν σε δεύτερο χρόνο και αφού τα ψηλά κορμιά της Βαυαρικής ομάδας είχαν πάρει θέσεις εντός περιοχής. Ο μόνος τρόπος για την Borussia να δημιουργήσει ευκαιρίες ήταν να βρεθεί η αντίπαλη άμυνα χωρίς ισορροπία. Αυτό μπορούσε συμβεί με δύο τρόπους είτε μέσω του pressing (να γίνει ανάκτησης της κατοχής ψηλά) ή μέσα από την άμεση αρνητική μετάβαση (γρήγορη πίεση εκεί που χάνεται η μπάλα). Μια ακόμη περίπτωση για να σκοράρει η Borussia ήταν να γίνουν εκμεταλλεύσιμες οι στημένες φάσεις. Και οι δύο περιπτώσεις έλαβαν χώρα και έδωσαν στην Borussia την ευκαιρία να φέρει τον αγώνα στα ίσια. Στην πρώτη περίπτωση ο Bender κέρδισε άμεσα την κατοχή από τον Boateng και η μπάλα μέσω κόντρας έφτασε στον Reus. Ο τελευταίος απέτυχε να στείλει την μπάλα στα δίχτυα της Bayern. Στο κλείσιμο δε του αγώνα η εκτέλεση φάουλ του ίδιου παίκτη εξουδετερώθηκε από τον Neuer. Οι αλλαγές που έγιναν από τους δύο προπονητές στην διάρκεια του 2ου ημιχρόνου αφορούσαν περισσότερο στην αλλαγή προσώπων παρά σχηματισμών και αλλαγή της τακτικής προσέγγισης.

Συμπέρασμα: Η Bayern κατάφερε να πάρει την νίκη απέναντι στην Dortmund κυρίως λόγω της αποτελεσματικότητας της. Στην φάση της επίθεσης πέρα από τον έλεγχο που είχε, κυρίως στο πρώτο ημίχρονο, δεν κατάφερε να γίνει απειλητική. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για την Dortmund που σε ένα ακόμη παιχνίδι που έπρεπε να δημιουργήσει απέναντι σε μια συμπαγή ομάδα, και με περιορισμένους προς εκμετάλλευση χώρους, δεν έκανε αισθητή την επιθετική της παρουσία. Η ομάδα έβγαλε ενέργεια και προσπάθησε πολύ να πάρει τον βαθμό, αλλά η απουσία ενός παίκτη τύπου Lew/wski που μπορεί να προσφέρει τόσο εντός όσο και εκτός περιοχής είναι εμφανέστατη.