Ξέρεις από... Princeton;
Σύνδεση με τα προηγούμενα όπως συνηθίζουμε να λέμε στα αναγνώσματα των εφημερίδων και στα σίριαλ...
Μεσούσης της σεζόν 2007-08 που ο Παναγιώτης Γιαννάκης ανέλαβε τον Ολυμπιακό (στη θέση του Πίνι Γκέρσον) και αποφάσισε να εφαρμόσει την περιβόητη τριγωνική επίθεση την οποία είχε λανσάρει προ... αμνημονεύτων ετών ο Τεξ Γουίντερ (και την ανήγαγε σε θυρεό της φιλοσοφίας και σε όχημα της επιτυχίας του στους Μπουλς και στους Λέικερς ο Φιλ Τζάκσον), ο τότε γκαρντ του Ολυμπιακού Λιν Γκριρ, όντας γνώστης και υποψιασμένος, είχε σχολιάσει με μπόλικη δόση κυνισμού εκείνη την τολμηρή ιδέα...
«Τα πράγματα είναι απλά. Με την τριγωνική επίθεση ή θα τα σαρώσουμε όλα ή θα καταστραφούμε»!
Δέκα χρόνια αργότερα πράγματι έχω την περιέργεια να μάθω ποια υπήρξε η πρώτη αντίδραση του Νάιτζελ Ουίλιαμς Γκος και του Ζακ ΛιΝτέι, που ως Αμερικανοί γνωρίζουν από πρώτο χέρι τι εστί Princeton offense, αλλά τι πρεσβεύουν επ’ αυτής και οι υπόλοιποι παίκτες του Ολυμπιακού οι οποίοι τη... λούζονται!
Δεν το γράφω ειρωνικά αυτό, ούτε έχω σκοπό να σπείρω δαιμόνια, απλώς αποτυπώνω μια γενική και διαχρονική αμφιβολία που ενυπάρχει σε κάθε τέτοια νεωτεριστική προπονητική αντίληψη.
Βεβαίως για τον Μπλατ και για κάθε γόνο του Princeton, πολλώ δε μάλλον εάν αυτός υπήρξε κιόλας (όπως ο νυν προπονητής του Ολυμπιακού κατά την τετραετία 1977-1981) παίκτης του Πιτ Κάριλ στους Tigers, το να κατεβάζει από το ράφι αυτή την επιθετική στρατηγική είναι τόσο αναμενόμενο, όσο το ότι ο ήλιος θα βγει από την Ανατολή!
Παρεμπιπτόντως ο Μπλατ έχει μια πολύ αναγνωρίσιμη προπονητική ταυτότητα η οποία grosso modo εδράζεται σε πέντε άξονες: στο γρήγορο ρυθμό, στη άμυνα ζώνης με προσαρμογή (match up), στα χαμηλά σχήματα και στην Princeton offense, που αποτελεί την κατά το μάλλον ή ήττον δική του αντιπρόταση στην κρατούσα, δημοφιλή και εμμονική χρησιμοποίηση του pick n’ roll.
Την Princeton offense του Ολυμπιακού θα τη δούμε στα επίσημα ματς, αλλά ήδη γίνεται κουβέντα περί αυτής από την πρώτη στιγμή που ο Μπλατ ανέλαβε την τεχνική ηγεσία. Προκύπτει κιόλας ως υπόθεση μέσα από τις... ακριτομυθίες του Μετσόβου (στην προπόνηση και στα φιλικά ματς με τον ΠΑΟΚ και τον Αρη), οπότε αυτή η συζήτηση καθίσταται αναπόδραστη.
Μιας και το ‘φερε η κουβέντα, ο Ολυμπιακός ασφαλώς δεν θα είναι η πρώτη ομάδα στην Ελλάδα, η οποία θα έχει ως θυρεό της τακτικής της και πάντως θα στηριχθεί επί πολύ σε αυτή την επίθεση: δεν θα είναι πρώτα απ’ όλα για τον απλούστατο λόγο ότι ο Μπλατ την είχε χρησιμοποιήσει και κατά τη βραχύβια θητεία του στον Αρη τη σεζόν 2009-10.
Εκτός του Αρη ψήγματα ή και πιο μεγάλα κομμάτια της Princeton offense εμφανίσθηκαν και σε άλλες ομάδες, ακόμη και σε ανύποπτη φάση, όπως για παράδειγμα πρόπερσι από τον Ντίνο Καλαμπάκο στον Κόροιβο Αμαλιάδας, στον οποίο συνέπεσαν ο Μαρκελ Σταρκς και ο Ντ’ Βόντες Σμιθ- Ριβέρα: οι δυο Αμερικανοί διετέλεσαν επί δυο σεζόν συμπαίκτες και στο Τζορτζτάουν με προπονητή τον Τζον Τόμπσον τον 3ο, ο οποίος υπήρξε παίκτης, ασίσταντ κόουτς και πρώτος προπονητής στο Πρίνστον.
Μιας και το ΄φερε η κουβέντα σε ένα από τα κορυφαία και πιο φημισμένα παγκοσμίως (από ακαδημαϊκής πλευράς) πανεπιστήμια, εκεί σπούδασαν και έπαιξαν μπάσκετ ο Τι Τζέι Μπρέι (2010-14) που αγωνίσθηκε πέρυσι στον Κολοσσό Ρόδου, μαζί με τον εκ Χάρβαρντ ορμώμενο Κιθ Ράιτ, ο Ελληνοαμερικανός Νταν Μαυραειδής (2007-2011), ο οποίος πέρασε από τον Αρη τη σεζόν 2011-12 και ο ελληνικής καταγωγής Τεντ Μανάκας (1970-73), με σύντομη θητεία στο ΝΒΑ (Κάνσας Σίτι Κινγκς) και στη γαλλική Αντίμπ.
Τι στα κομμάτια είναι αυτή η περιλάλητη Princeton offense, στην οποία ο Μπλατ πρεσβεύει εξ απαλών ονύχων και ελέω καταγωγής και θρησκείας και τη θεωρεί ως την... Παλαιά Διαθήκη του δικού του προπονητικού δόγματος;
Το «σαγόνι» όπως αποκαλείται στην μπασκετική αργκό, προϋποθέτει και απαιτεί αέναη κίνηση και των πέντε παικτών, γρήγορο passing game, κοψίματα από την πίσω πλευρά της άμυνας (back door cuts), αξιοποίηση της αδύνατης πλευράς, picks πάνω στην μπάλα, αλλά και μακριά από αυτήν και εφαρμογή του screen the screener με στόχο να βγει ο γκαρντ για να εκτελέσει.
Αυτή η τακτική επινοήθηκε στην πρωτότυπη μορφή της από τον προπονητή του Πρίνστον (1938-1943 και 1946-1961) Φράνκλιν Καπόν αλλά τελειοποιήθηκε από τον Πιτ Κάριλ ο οποίος κάθισε στον πάγκο των Tigers (1967-1996) και εν συνεχεία (1996-2002) βρέθηκε στο πλευρό του Ρικ Είντελμαν και του Μπάιρον Σκοτ στους Σακραμέντο Κινγκς.
Η Princeton offense συμπεριλαμβάνει και συνδυάζει στοιχεία από άλλες τακτικές που έχουν σημαδέψει τον ρουν της ιστορίας του μπάσκετ, όπως τα UCLA cuts του Τζον Γούντεν, το motion του Μπόμπι Νάιτ και η τριγωνική επίθεση του Σαμ Μπάρι και του Τεξ Γουίντερ. Πρόκειται για μια επιθετική τακτική που προσφέρει ελευθερία στους παίκτες, αλλά προϋποθέτει τη γνώση και χρήση των βασικών (πάσα, ντρίμπλα, σουτ) συγχρονισμό και συντονισμό, κυρίως στην εισαγωγή της, όταν οι τέσσερις παίκτες ακροβολίζονται έξω από τη γραμμή των τριών πόντων και ουσιαστικά βγαίνουν από τα στερεότυπα των συγκεκριμένων θέσεων.
Το ζητούμενο μέσα από την αέναη κίνηση και την εκ των ων ουκ άνευ ικανότητα όλων των παικτών να πασάρουν, να ντριμπλάουν και να σουτάρουν είναι το διάβασμα και η αξιοποίηση των mismatches, είτε μέσα στη ρακέτα, είτε στις εκτελέσεις από την περιφέρεια, με στόχο ένα ελεύθερο σουτ ή-ακόμη καλύτερα-ένα λέι απ, που μπορεί να προκύψει από μια back door πάσα.
Αυτή η τακτική, επειδή στηρίζεται στις πολλές πάσες, ουσιαστικά ρίχνει τον ρυθμό και ρέπει προς ένα παιχνίδι καθυστέρησης ενδεδειγμένο σε περιπτώσεις κατά τις οποίες μια ομάδα αντιμετωπίζει έναν αντίπαλο με αθλητικά προσόντα και επιθετική ευχέρεια. Η πιο τρανή απόδειξη; Το γεγονός ότι σε 19 σεζόν, εκ των οποίων διαδοχικά από το 1989 έως το 2000, το Πρίνστον μόστραρε την καλύτερη άμυνα σε ολόκληρο το ΝCAA!
Κατά καιρούς η τακτική του Κάριλ υιοθετήθηκε από πολλές ομάδες στο κολεγιακό πρωτάθλημα και στο ΝΒΑ, μάλιστα υπήρξε ο πολιορκητικός κριός των Σακραμέντο Κινγκς οι οποίοι (με τον Κάριλ στο πλευρό του Ειντελμαν) και με παίκτες τον Γουέμπερ, τον Ντίβατς, τον Στογιάκοβιτς, τον Τζέισον Γουϊλιαμς, τον Φάντερμπεγκ, τον Χόκινς, τον Τζον Μπάρι, τον Ουαχάντ και τον Μάξοθελ κόντεψαν να τινάξουν την μπάνκα στον αέρα στα τέλη της δεκαετίας του ’90.
Διάφορες εκδοχές της Princeton offense έχουν χρησιμοποιήσει κατά καιρούς οι Καβαλίερς, οι Λέικερς, οι Χόρνετς, οι Νετς, οι Γουίζαρντς, οι Ρόκετς, οι Σανς, οι Σίξερς και εσχάτως οι Σέλτικς με τον Μπραντ Στίβενς στον πάγκο τους.
Σε μια παλαιότερη συνέντευξη του ο Μπλατ είχε πει ότι «αυτή η επίθεση εξαρτάται από την καλή κυκλοφορία της μπάλας, την κίνηση του σέντερ και το σωστό διάβασμα της αντίπαλης άμυνας». Ο νυν προπονητής του Ολυμπιακού την έχει χρησιμοποιήσει ως άρμα μάχης σε όλες τις ομάδες τις οποίες έχει κοουτσάρει, μηδέ των Καβαλίερς εξαιρουμένων.
Τούτου δοθέντος –και με βάση τις βασικές αρχές της Princeton offense- κομβικό ρόλο στην εφαρμογή της στους Πειραιώτες θα παίξει ο Νίκολα Μιλουτίνοφ.
Όλα ταύτα προς το παρόν μοιάζουν με ασκήσεις επί χάρτου στην προετοιμασία αλλά ασφαλώς θα φανούν πολύ πιο καθαρά και συν τοις άλλοις θα ικανοποιήσουν την περιέργεια του κόσμου στην πρώτη δημόσια εμφάνιση του Ολυμπιακού...
Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.
