Αμερικάνος Ανέστη!

Στην κηδεία του Κωστή Παλαμά, στις 28 Φεβρουαρίου του 1943, ο Αγγελος Σικελιανός απήγγειλε ως επικήδειο λόγο το (γραμμένο για την περίσταση) ποίημα "Ηχήστε οι σάλπιγγες" και του οποίου ο στίχος "σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα" μου 'ρθε στο μυαλό χθες το απόγευμα στο ΟΑΚΑ...

Εβλεπα το άγιο και ιερό Νο 10 του Γιώργου Αμερικάνου να ανεβαίνει στον ουρανό και συνειδητοποίησα πώς αναλόγως "σ' αυτή τη φανέλα πιάνεται η ΑΕΚ και ακουμπάει ολάκερο το ελληνικό μπάσκετ"!

Λίγα λεπτά αργότερα, όταν έσβησαν πια τα φώτα της ράμπας, άκουσα τον φίλτατο Αντρέα Δημάτο (στην ευθυκρισία του οποίου τρέφω τυφλή εμπιστοσύνη) να λέει στον μεγαλομέτοχο της ΚΑΕ Μάκη Αγγελόπουλο κάτι που δεν (πρέπει να) απέχει από την πραγματικότητα: Ο Αμερικάνος είναι ο μεγαλύτερος αθλητής στην ιστορία της ΑΕΚ!

Για τον τίτλο αυτόν, παρεμπιπτόντως, θα μπορούσαν να ερίζουν κάμποσοι, μεταξύ άλλων και ο 85άχρονος Κώστας Νεστορίδης, που κι αυτός έδωσε παρών στη χθεσινή σεμνή, λιτή, χωρίς το παραμικρό ίχνος κιτς και προ πάντων απορρέουσα από ένα ιστορικό χρέος τελετή στην οποία η ΑΕΚ απέσυρε τη φανέλα με το Νο 10, μαζί με ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του ανεξίτηλου κλέους της, το οποίο εμφορεί διαχρονικά τον κόσμο της...

Τον κόσμο της, που -για να γκρινιάξω λίγο, αν και δεν είναι πρέπον-περίμενα να έχει πολύ πιο αθρόα παρουσία στο ΟΑΚΑ, για να βροντοφωνάξει κιόλας το αγαπημένο του σύνθημα "και ξανά, ξανά, θα γίνεις βασίλισσα": ταίριαζε όσο ποτέ άλλοτε αυτό το δίστιχο στη χθεσινή περίσταση, γιατί με αρχηγό τον "Παγκόσμιο", εκείνη την άγια νύχτα της 4ης Απριλίου του 1968, η ΑΕΚ ανέβηκε για πρώτη φορά (μεταξύ μάλιστα όλων των ελληνικών ομάδων) σε έναν ευρωπαϊκό θρόνο...

Η ΑΕΚ, που δεν είχε ξένους παίκτες στη σύνθεση της, αλλά διέθετε έναν Αμερικάνο (από την Κοκκινιά), ο οποίος δεν ορρωδούσε προ ουδενός...

Η ΑΕΚ, η οποία παρεμπιπτόντως, θα μπορούσε δυο χρόνια νωρίτερα να διεκδικήσει με αξιώσεις τον τίτλο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης στο Φάιναλ Φορ του Μιλάνου και της Μπολόνια, αλλά αφενός η Σλάβια Πράγας (στον ημιτελικό) αποδείχτηκε πολύ υψηλό εμπόδιο και αφετέρου ο Γιώργος Μόσχος έπνεε τα λοίσθια, λαβωμένος από τον καρκίνο, που του 'χε κάψει τα σωθικά...

Μια εβδομάδα μετά το "Χριστός Ανέστη" που ακούστηκε στις εκκλησίες, επιτέλους ανέστη και ο Αμερικάνος, απλώς σε αντίθεση με τον Κώστα Πετρόπουλο (Νο 7), τον Φραγκίσκο Αλβέρτη (Νο 4) και τον Νίκο Γκάλη (Νο 6), ο "Παγκόσμιος" δεν ήταν εκεί για να δει τη φανέλα του να ανεβαίνει στην αιωνιότητα: δεν ήταν το σώμα του, αλλά βρισκόταν εκεί η ψυχή του που προφανώς θα ευφράνθηκε...

Ηταν εκεί οι πέντε από τους εννέα συντρόφους του στη βασίλισσα της Ευρώπης του '68 (Λαρετζάκης, Βασιλειάδης, Τσάβας, Πετράκης, Νεσιάδης) ο προπονητής του στην ΑΕΚ Νίκος Μήλας, ο γιος του πρώτου προπονητή του στην ΧΑΝ Νικαίας και εν συνεχεία στην "Ενωση" Νίκου Τερκεσίδη, ο σπίκερ του ραδιοφώνου, Βασίλης Γεωργίου, ο "Πατριάρχης" του ρεπορτάζ της ΑΕΚ, Φαίδων Κωνσταντουδάκης και βεβαίως η οικογένεια του: η γυναίκα του Πέπη, η κόρη του Χριστίνα και οι δυο εγγονές του..

Δεν ήταν εκεί ο Τρόντζος λόγω ενός προβλήματος υγείας, ο Ζούπας, ο οποίος έλειπε στο εξωτερικό, ο Δημητριάδης, που ζει μόνιμα στον Καναδά και ο συχωρεμένος ο Χρηστέας...

Δεν ήταν εκεί ούτε ο... Γίρι Ζίντεκ, ο τότε σούπερ σταρ της Σλάβια Πράγας, ο οποίος προσκλήθηκε από την ΚΑΕ ΑΕΚ για να δώσει ακόμη μεγαλύτερο βάρος στην ιστορική στιγμή και μάλιστα ενθουσιάστηκε με την ιδέα, αλλά είχε ένα προσωπικό πρόβλημα που δεν του επέτρεψε να ταξιδέψει...

Κρίμα που δεν ήρθε ο μεγάλος Τσέχος φόργουορντ, διότι εάν ήταν παρών θα μπορούσε η ΑΕΚ να βάλει στα μάτριξ του ΟΑΚΑ εκείνο το απόσπασμα της θρυλικής ραδιοφωνικής μετάδοσης στο οποίο ενώ ο Ζίντεκ κάνει ένα σουτ από την κορυφή της ρακέτας, η "Βέμπο του ελληνικού μπάσκετ" (όπως τον αποκαλούσε ο Φίλιππος Συρίγος) φωνάζει ένα μακρόσυρτο "όξωωωωω"!

Ηταν πολλοί εκεί χθες το απόγευμα και όλοι τους (είμαι βέβαιος ότι) θα κρατήσουν ανεξίτηλα χαραγμένη στο μυαλό και στην καρδιά τους τη συγκίνηση της στιγμής και όσο ζουν θα λένε "ήμουν κι εγώ εκεί"!

Παρεμπιπτόντως ήμουν κι εγώ εκεί στις 11 Οκτωβρίου του 2009 όταν (στο φιλικό ματς με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας) ο Παναθηναϊκός απέσυρε το "Νο 4" του Αλβέρτη, στις 7 Μαίου του 2013 στο Αλεξάνδρειο, όπου ο Αρης ανέβασε στον ουρανό το "Νο 6" του Γκάλη και ταυτόχρονα μετονομάσθηκε το Παλέ Ντε Σπορ" σε "Nick Gallis Hall" και χθες τρίτωσε το καλό.

Νιώθω ευλογημένος που υπήρξα μάρτυς σε αυτές τις τρεις τελετές, αλλά θαρρώ πως είναι ελάχιστες ως φόρος τιμής στις μυθικές φυσιογνωμίες οι οποίες έχουν σημαδέψει την πορεία του ελληνικού μπάσκετ. Δεν την έχουμε κιόλας στο εθιμικό δίκαιο μας αυτή τη διαδικασία, όπως συμβαίνει στο ΝΒΑ, με αποκορύφωμα τους ευκλεείς Σέλτικς, οι οποίοι έχουν αποσύρει 21 νούμερα και όπου να 'ναι θα ζητήσουν άδεια να χρησιμοποιήσουν φανέλες πάνω από το Νο 100!

Η φανέλα του Αμερικάνου κρεμάστηκε χθες στο ΟΑΚΑ, όπου θα πηγαίνει σαν τα... μονά-ζυγά από εβδομάδα σε εβδομάδα με εκείνη του Αλβέρτη, μιας και οι δυο ομάδες συστεγάζονται στο ίδιο γήπεδο. Καθυστέρησε λίγο αυτή η απότιση του φόρου τιμής: θα μπορούσε να 'χει γίνει εδώ και χρόνια ή αμέσως μετά τον θάνατο του, αν και εκείνη την εποχή η ΑΕΚ βουρλιζόταν στην Α2 και στη Ζοφριά...

Ουσιαστικά το Νο 10 είχε αποσυρθεί από την ιματιοθήκη της "Ενωσης" από τις 5 Μαίου του 2008, όταν στον δεύτερο αγώνα του πρώτου γύρου των πλέι οφς, με αντίπαλο τον Ολυμπιακό (σκορ 68-70), το φόρεσε για τελευταία φορά ο Νίκος Μπάρλος, που το είχε όλη τη σεζόν.

Η ΑΕΚ έπραξε το καθήκον της προς εκείνον, ο οποίος ως αρχηγός και όντας η μεγάλη πριμαντόνα της ομάδας, την οδήγησε στην οικοδόμηση της δυναστείας των 60s και στην κατάκτηση του πρώτου ευρωπαϊκού τίτλου. Απέτισε φόρο τιμής σε εκείνον, ο οποίος στον τελευταίο αγώνα της καριέρας του, ως παίκτης του Απόλλωνα Πατρών , είχε την ευκαιρία να βάλει το τελευταίο σουτ και να προκαλέσει την ήττα της ΑΕΚ, αλλά προτίμησε να πετάξει την μπάλα στον πάγκο! Εκπλήρωσε το χρέος της προς αυτόν που σε έναν αγώνα με την Μπέογκραντ του Κόρατς, του Ράικοβιτς και του Νίκολιτς, διαμαρτυρόμενος για τη διαιτησία, έφτυσε στα μούτρα τον Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς και μπήκε στον μαυροπίνακα της FIBA.

Χθες η ΑΕΚ δεν κρέμασε απλώς στον ουρανό του ΟΑΚΑ μια φανέλα, αλλά κατέθεσε την ιστορία της στη σφαλιστή θυρίδα της αιωνιότητας!

Το είχα επισημάνει και σε ένα άλλο άρθρο που δημοσιεύθηκε εδώ, λίγες ώρες μετά την εκδημία του "Παγκόσμιου", στις 8 Οκτωβρίου του 2013 (http://www.gazzetta.gr/basketball/article/548880/i-patris-eygnomonoysa). Με αφορμή τη χθεσινή εκπλήρωση του χρέους της ΑΕΚ απέναντι όχι μόνο στον Αμερικάνο, αλλά και στην Ιστορία της αισθάνομαι την ανάγκη να το επαναλάβω: το ελληνικό μπάσκετ οφείλει να δημιουργήσει σε κεντρικό επίπεδο (πέρα από την αξιοθαύμαστη πρωτοβουλία της ΧΑΝΘ) ένα "Hall of Fame" στο οποίο θα στεγαστεί και θα διαιωνίζεται η λαμπρή και ένδοξη ιστορία του μπάσκετ.

Είναι κρίμα να φεύγουν από τη ζωή (κάποιοι μάλιστα να πεθαίνουν κιόλας στην ψάθα) ο ένας μετά τον άλλον οι σκαπανείς του μπάσκετ -και αναλόγως του ποδοσφαίρου, του βόλεϊ, του γουότερ πόλο, του βόλεϊ και όλων των σπορ- και μην τους θυμάται κανείς μετά από λίγα χρόνια...