Επιστήμων με φωτοστέφανο

Κατ’αρχήν, σημειώνω το προφανές από τη σκοπιά του ουδέτερου παρατηρητή. Για το ελληνικό μπάσκετ, ήταν ευχής έργο η νίκη του Παναθηναϊκού, αφού κρατάει και τις δύο ομάδες σε τροχιά πρόκρισης στα πλέι-οφ, με ορίζοντα μάλιστα τη δεύτερη θέση που χαρίζει αβαντάζ έδρας. Εάν κέρδιζε ο Ολυμπιακός, ο ίδιος θα βρισκόταν σε εξαιρετικά πλεονεκτική θέση, αλλά ο Παναθηναϊκός θα έπεφτε με το κεφάλι στο καζάνι με το βραστό νερό και θα κινδύνευε σοβαρά με αποκλεισμό. Εμείς τους θέλουμε και τους δύο στα πλέι-οφ, και τους δύο στο φάιναλ-φορ, και τους δύο στον τελικό αν γίνεται. Αποκωδικοποιημένο σε δέκα σημεία, το απολαυστικό ντέρμπι της Πέμπτης βγάζει πολύ ζουμί:

1. O Oλυμπιακός βασανίζεται από κάποιο πνευματικό εμπόδιο, όποτε φτάνει στην τελική ευθεία ενός ντέρμπι στο ΟΑΚΑ. Mental block, το λένε στην Αμερική. Κοιτάζει την πρόκληση κατάματα και πέφτει λιπόθυμος. Χθες, έχασε περισσότερο από τον εαυτό του, παρά από τον Παναθηναϊκό. Στο 55-59, ουδείς σώφρων θα στοιχημάτιζε εναντίον του. Εχασε και δύο ευκαιρίες να ανεβάσει τη διαφορά στους 6 ή στους 7 πόντους. Τις χειρίστηκε σαν να έπαιζε φιλικό αγώνα. Δεν ψάχνεις πάσες «μπακ-ντορ» για καρφώματα, όταν το διακύβευμα είναι τόσο σημαντικό.
2. Ο Παναθηναϊκός έκανε το σωστό σε όλες ανεξαιρέτως τις επιθέσεις του τελευταίου τετραλέπτου. Το 57-59 σημειώθηκε με ποστάρισμα του Λάσμε απέναντι στον Πρίντεζη, εύκολο. Το 59-59 με «βομβίτσα» του καταπληκτικού Ούκιτς. Το 61-61 (Λάσμε) δρομολογήθηκε όταν τροφοδοτήθηκε χαμηλά ο Ματσιούλις, συνταγή ημιτελικού Κυπέλλου. Το 62-61 το πέτυχε με εκβιαστική μπούκα (φάουλ) ο Διαμαντίδης, όταν είδε τον Ντάνστον μισό βήμα εκτός θέσης. Δεν χρειάστηκε να σχεδιάσει άλλη κατοχή ο Πεδουλάκης, αφού τα φάουλ της τελευταίας στιγμής έγιναν στο ξεκίνημα της επίθεσης.
3. Ο Ολυμπιακός εγκατέλειψε στην τελική ευθεία το σχέδιο που τον κρατούσε στον αφρό επί 38 λεπτά. Η πάσα του Λοτζέσκι για το κάρφωμα του Ντάνστον 2:15 πριν το τέλος (από αμυντική γκάφα του Ματσιούλις) ήταν το κύκνειο άσμα του. Η τάπα του Λάσμε στον Σλούκα έστειλε σαφές μήνυμα: «Εδώ αρχίζει η απαγορευμένη συμμετοχή». Δύο φορές ο Σπανούλης και μία ο Πρίντεζης αναζήτησαν τα τρίποντα του ήρωα, δίχως σχέδιο και λογική. Η επίθεση που έβγαλε σουτ του Λοτζέσκι από τα 5 μέτρα ήταν παράδειγμα προς αποφυγή, αφού η μπάλα δεν κυκλοφόρησε καθόλου. Ο Σπανούλης χρησιμοποιήθηκε ως δόλωμα, αλλά η άμυνα δεν τσίμπησε. Οι συμπαίκτες του δεν είχαν εκείνη την κρίσιμη ώρα την προσωπικότητα να φορέσουν τα παπούτσια του, τα ούτως ή άλλως άβολα.
4. Ο Ρόκο-Λένι Ούκιτς είναι το βαρόμετρο του Παναθηναϊκού στους αγώνες με τον Ολυμπιακό, αφού είναι σε θέση να κρατήσει το φρούριο απέναντι στον Σπανούλη, αλλά και να τον τρέξει στην απέναντι άκρη και να γίνει πηγή κινδύνων στην επίθεση. Ο Κροάτης έπαιξε σαν να μάζευε δυνάμεις για αυτόν τον αγώνα όλο τον χειμώνα. Μέσα στο 2014, δεν έχει κάνει ούτε μία πλήρη προπόνηση. Η κλάση και η προσωπικότητά του έγιναν δεκανίκι για τα ταλαιπωρημένα του πόδια. Αμφιβάλλω αν θα πατήσει παρκέ τις επόμενες 7 ημέρες.
5. Ο Αργύρης Πεδουλάκης έχει δίκιο. Η αμφισβήτηση που τον περιμένει σε κάθε κακοτοπιά, όχι από τους δημοσιογράφους αλλά από το ίδιο το «πράσινο» περιβάλλον, αγγίζει τα όρια του σκανδάλου. Μολονότι ξεκίνησε το έργο του από το μηδέν, παραμένει ουσιαστικά αήττητος απέναντι στον πρωταθλητή Ευρώπης εδώ και 1,5 χρόνο. Τον νίκησε σε τελικούς Πρωταθλήματος και Κυπέλλου, κέρδισε ένα ευρωπαϊκό παιχνίδι χωρίς αύριο, έφτιαξε μια σιδερένια ομάδα πάνω στο δικό του μοντέλο, φρόντισε για την ομαλή μετάβαση στη μετά «Ζοτς» εποχή, έκοψε στα δικά του μέτρα το βαρύ κοστούμι του Σέρβου. Και έφτασε ένα βήμα από το φάιναλ-φορ της Ευρωλίγκας. Εάν τον έλεγαν Ομπράντοβιτς, θα του είχαμε φορέσει φωτοστέφανο.
6. Ο Βασίλης Σπανούλης βρίσκεται αντιμέτωπος με τους δαίμονές του κάθε φορά που περνάει τις πύλες του παλαιού του σπιτιού. Το παραδέχονται πλέον ανοιχτά οι προπονητές του (ο Χρήστος Μαρμαρινός χθες), ότι το πρόβλημα βρίσκεται μέσα στο μυαλό του. Υποθέτω ότι το ομολογεί και ο ίδιος. Η άμυνα με την οποία τον αντιμετωπίζει ο Παναθηναϊκός είναι αποτελεσματική, αλλά αλλάζει ελάχιστα από αγώνα σε αγώνα. Στο οικείο έδαφος του ΣΕΦ, ο Σπανούλης βρίσκει τρόπους να την ξεχαρβαλώσει. Στο ΟΑΚΑ, όχι. Χθες, το πλάνο του Ολυμπιακού ήταν να κυκλοφορήσει η μπάλα γρήγορα ώστε να αξιοποιηθούν οι υπόλοιποι μόλις η άμυνα σφίξει γύρω από τον Σπανούλη. Το σχέδιο έφερε καρπούς, αλλά έβγαλε τον ίδιο τον Βασίλη εκτός παιχνιδιού και τον άφησε κρύο ως το τέλος.
7. Ο Παναθηναϊκός είναι ο μετρ των 65 πόντων. Για άλλη μία φορά, κράτησε σε ρηχά νερά έναν αντίπαλο εθισμένο στο σκοράρισμα και στο τρέξιμο, ικανό να περάσει τους 90 πόντους στην καλή του μέρα. Η στατιστική του χθεσινού ντέρμπι δίνει στον Ολυμπιακό 63-64 κατοχές της μπάλας. Οσο οι «πράσινοι» βρίσκουν τον τρόπο να μικραίνουν το γήπεδο και να συντομεύουν τον αγώνα, θα χτυπούν το ντέφι. Στα δέκα ντέρμπι της εποχής Πεδουλάκη, ο Ολυμπιακός πέτυχε 72, 64, 78, 51, 52, 72, 55, 59, 48, 62 πόντους. Μέσος όρος 61,3. Η μέση παραγωγικότητά του στη φετινή Ευρωλίγκα είναι 78,3. Στους τελικούς του 2012, αυτούς που ανέβασαν τους «κόκκινους» στον θρόνο, το κοντέρ έγραψε απέναντι στην άμυνα του Ομπράντοβιτς 84, 79, 84, 74, 82 πόντους. Οι κυνικοί λένε ότι ο Παναθηναϊκός παίζει «κατενάτσιο» ή «αντιμπάσκετ». Εγώ το ονομάζω επιστήμη.
8. Ο Γιώργος Μπαρτζώκας διακρίθηκε ιδιαίτερα στη σκακιέρα των πάγκων, επειδή λανσάρισε ένα σχέδιο μάχης διαφορετικό από το αντίστοιχο προηγούμενων αγώνων και έφερε το ντέρμπι στα μέτρα της ομάδας του. Το ποστάρισμα του Περπέρογλου και του Πρίντεζη έγινε Plan A και προκάλεσε ηλεκτροσόκ στον Παναθηναϊκό, αφού έφερε σχεδόν όλα τα καλάθια του Ολυμπιακού στο α’ ημίχρονο – είτε απ’ευθείας με παιχνίδι πλάτης είτε με δημιουργία από μέσα προς τα έξω. Ο προπονητής του Ολυμπιακού προσέφερε ψήφο εμπιστοσύνης σε παίκτες που αρχικά υστερούσαν (Πέτγουεϊ, Σίμμονς), κράτησε χωρίς δισταγμό τον Σπανούλη στον πάγκο, έδωσε εντολή για ανελέητο κυνήγι του επιθετικού ριμπάουντ, μπλόκαρε τον Διαμαντίδη στην άμυνα. Η ομάδα του έχασε το μυαλό της στο φινάλε, όταν ξέμεινε από μπροστάρηδες.
9. Ο Παναθηναϊκός ζει και πεθαίνει με ένα rotation 8 σπουδαίων παικτών, μαθημένων να παίζουν το μπάσκετ του Πεδουλάκη, με αυτοματισμούς, προσήλωση στην τακτική, δυναμισμό και know-how. Όταν είναι όλοι τους γεροί, δεν χρειάζεται 9^ος ούτε 10^ος. Αυτή, τουλάχιστον, είναι η ετυμηγορία του προπονητή. Ο Μαυροκεφαλίδης, ο Μπατίστ, ο Παππάς και ο Γιάνκοβιτς είναι μάλλον εφεδρείες, παρά ρολίστες. Ο Ολυμπιακός χρησιμοποίησε χθες 12 παίκτες και πήρε κάτι από όλους, αλλά η πλάστιγγα της ενέργειας δεν του έδωσε ορατό πλεονέκτημα. Αντιθέτως, έμειναν εκτός αγώνα στο τέλος στελέχη που νωρίτερα έσερναν τον χορό, όπως ο Περπέρογλου και ο Μάντζαρης. Δεν χωράνε εύκολα δώδεκα σε μία πεντάδα.
10. Ο έλεγχος του αγριεμένου πλήθους είναι μία υπόθεση πολύ πιο εύκολη όταν κρέμεται δαμόκλειος σπάθη από το ταβάνι του γηπέδου. Στην Ελλάδα της ατιμωρησίας και της ασυδοσίας, ο νόμος της έδρας είναι ο νόμος της ζούγκλας. Όταν οι ομάδες φορούν το ευρωπαϊκό τους κοστούμι, ανακαλύπτουν μεμιάς τις χαρές της αυτοσυγκράτησης. Και προσαρμόζουν, αναλόγως, τη συμπεριφορά τους. Στα εγχώρια ντέρμπι, το μόνιμο σάουντρακ είναι εκείνο το ανυπόφορο «εεεεεεεεε!» που συνοδεύει κάθε σφύριγμα των διαιτητών. Εξις και ξερός, πια! Χθες, λιγόστεψαν αισθητά τα άναρθρα επιφωνήματα και έπεσε χαμηλά ο πήχυς της κακοπιστίας. Μήπως λοιπόν να φέρνουμε ξένους ρέφερι για τις τιτανομαχίες του ελληνικού πρωταθλήματος; Μήπως να αναθέσουμε στον Μπερτομέου το πειθαρχικό του δίκαιο; Αφού δεν είμαστε ικανοί να βάλουμε μια τάξη στο σπίτι της, ας εντάξουμε και το μπάσκετ μας σε μνημόνιο.