Πάνω στη γέφυρα ο Gene Hackman υποδυόμενος τον σκληροτράχηλο κυβερνήτη του, βγάζει δυο πανέμορφα Partagas Serie D και προσφέρει ένα στον νεαρό αξιωματικό του (Denzel Washington). Αφού το άναψε και τράβηξε απολαυστικά τις πρώτες ρουφηξιές, τον κοιτάζει και του λεει:

-Πώς το βρίσκεις αυτό το πούρο;
-Καλό, κύριε.
-Είναι το πρώτο σου;
-Μάλιστα.

-Προσπάθησε να μη σου αρέσουν πολυ. Είναι πιο ακριβά κι απ' τα ναρκωτικά.

Σ´ αυτη τη μεγαλειώδη σκηνή του χολιγουντιανού κινηματογράφου, πάνω στο πυρηνικό υποβρύχιο, ένα απο τα ισχυρότερα οπλικά συστήματα στον κόσμο, βλέπουμε έναν επίλεκτο αξιωματικό του Αμερικανικού Ναυτικού να εξυμνεί το πούρο της Αβάνας. Κατ' εξοχήν εμβληματικό προϊόν της κατά τ' αλλά «εχθρικής» γειτονικής Κούβας, το οποίο είναι απαγορευμένο στις ΗΠΑ από την εποχή του Κένεντι. Όμως ούτε κι αυτός μπορεί να του αντισταθεί, ακόμη και αν ειναι παράνομο και ακριβότερο και από τα ίδια τα ναρκωτικά όπως επικαλείται.

Η αλήθεια είναι ότι το πούρο κατέχει μοναδική θέση στην Ιστορία, ξεπερνά οποιαδήποτε σύνορα και συνδέει ανθρώπους διαφορετικών αντιλήψεων. Πολλές φορές δεν παίρνει απλά σημαντική θέση στη ζωή τους, αλλά φτάνει ακόμα και στο σημείο να αλληλοταυτίζεται με τους ίδιους. Αν κανείς σκεφτεί ποιο πράγμα έκανε τον Τσε Γκεβάρα, τον Φιντέλ Κάστρο, τον Ουίνστον Τσόρτσιλ και τον Τζον Κένεντι «συντρόφους», σίγουρα αυτό δεν ήταν τα πιστεύω τους ούτε οι ιδεολογίες τους. Εάν είχαν κάτι κοινό αυτές οι μεγάλες μορφές της ιστορίας και πολλές άλλες, ήταν τα εκπληκτικά πούρα της Αβάνας. Η λίστα αυτών των «συντρόφων» είναι ατελείωτη ανάμεσα σε προέδρους, καπιταλιστές, κομμουνιστές, πρίγκιπες, επαναστάτες, καλλιτέχνες και διανοούμενους.

Από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα, ο καπνός του πούρου είναι ένα μοναδικό φαινόμενο που αγκαλιάζει σαν μυστικό νέφος ιστορία και προσωπικότητες. Αν κοιτάξουμε πίσω στη μηχανή του χρόνου, αληθινά εκπλήσσει το πόσο σημαντικό ήταν γι' αυτούς τους ανθρώπους σε πολλά μεγάλα ιστορικά γεγονότα.

Όταν η μεγάλη Βασίλισσα Βικτωρία πέθανε, –δεν επέτρεπε να καπνίζουν στο παλάτι– η πρώτη φράση που βγήκε από στόμα του γιου και διαδόχου της Εδουάρδου του VII ήταν: «Κύριοι, τώρα μπορείτε πια να καπνίσετε».

Πολύ αργότερα στην ίδια χώρα, ο Βρετανός πρωθυπουργός που άλλαξε τη ροή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο περίφημος Ουίνστον Τσόρτσιλ δεν αποχωριζόταν ποτέ το αγαπημένο του πούρο όπου κι αν βρισκόταν. Kατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών του Λονδίνου από τις δυνάμεις του Χίτλερ, έλαβε ένα τηλεφώνημα στις 04.00 τα ξημερώματα, που παρ’ όλη την αναταραχή που επικρατούσε, το περίμενε εναγωνίως. Ήταν από τον γνωστό έμπορο Άλφρεντ Ντάνχιλ, που του ανέφερε θριαμβευτικά: «Κύριε, τα πούρα σας διεσώθησαν». To κατάστημα του Ντάνχιλ είχε γκρεμιστεί από τις γερμανικές βόμβες. Όμως ο ίδιος, είχε προλάβει να μεταφέρει την προσωπική συλλογή του σερ Ουίνστον σε ασφαλέστερο μέρος. Ο Τσόρτσιλ έμεινε σαν ένας τους πιο εμβληματικούς καπνιστές στην Ιστορία. Μάλιστα το μέγεθος που κάπνιζε, καθιέρωθηκε αργότερα με το όνομά του από τα Romeo & Julieta και πιο μετά απ' όλες σχεδόν τις μάρκες.

Σε άλλη μεγάλη ιστορική στιγμή οΤζον Κένεντι, ίσως ο πιο φημισμένος Αμερικανός πρόεδρος της σύγχρονης εποχής, έδειξε πόσο σημαντικό ήταν το πούρο και για αυτόν. Το πρώτο πράγμα που νοιάστηκε να κάνει πριν υπογράψει τον αποκλεισμό της Κούβας ήταν να στείλει τους άντρες της μυστικής υπηρεσίας να αγοράσουν όλα τα H. Uppman Petit Corona από τη Ουάσινγκτον και τα περίχωρά της. Το έκανε ώστε να έχει απόθεμα για αρκετό καιρό, αφού δεν θα μπορούσαν πια να ξαναεισαχθούν στις ΗΠΑ.

Αλλά και στην απέναντι μεριά, το πούρο είχε γίνει το σύμβολο του θριάμβου μιας επανάστασης. Ο Φιντέλ φωτογραφιζόταν συνεχώς με το γνωστό Cohiba Lancero στο στόμα μαζί με τον Τσε, ο οποίος παρ’ όλο που ήταν ασθματικός κάπνιζε.

Ποια λοιπόν είναι η δύναμη αυτού του κυλίνδρου από φύλλα καπνού που το έκανε τόσο σημαντικό για όλες αυτές τις εξέχουσες προσωπικότητες; Τι στ' αλήθεια μπορεί να κάνει έναν θαυμαστή του Ζίγκμουντ Φρόιντ να βάζει ένα αναμμένο πούρο στα δάχτυλα του αγάλματος του κάθε μέρα, επί δεκαετίες, σαν να είναι καντήλι στον άγιο προστάτη του;

Ο Λόρδος Βύρων ήταν ο πρώτος ποιητής που αφιέρωσε ωδή στο πούρο, το οποίο επίσης υπήρξε σύμβολο ρομαντισμού γιά πολλά χρόνια. Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ άφησε στην Άβα Γκάρντνερ την ετικέτα του πούρου του σαν ανάμνηση της πρώτης τους συνάντησης. Στη λογοτεχνία. την όπερα, στο θέατρο και στον κινηματογράφο, το πούρο άφησε εποχή και ταυτίστηκε με πολλά από τα πιο σημαίνοντα πρόσωπα. Ο γνωστός Δον Χουάν, το θέμα της όπερας της Κάρμεν, οι καουμπόις, οι γκάνγκστερ και οι μεγιστάνες του σινεμά, ακόμη και πολλοί χαρακτήρες στα κινούμενα σχέδια, είχαν το πούρο σαν σύμβολό τους.

Λένιν, Πρίγκιπας Ρενιέ, Αριστοτέλης Ωνάσης, Ελί Ρόθτσαϊλντ, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Μαρκ Τουέιν, Αλ Καπόνε, Τσάρλι Τσάπλιν, Άλφρεντ Χίτσκοκ, όλοι υπήρξαν φανατικοί λάτρεις του πούρου. Ας μην ξεχνάμε και τις γυναίκες, όπως η Αικατερίνη η Μεγάλη, η Βιρτζίνια Γουλφ, η Μάρλεν Ντίντριχ και ο συγγραφέας Τζορτζ Σάντερς που στην πραγματικότητα ήταν γυναίκα, μόνο για ν´αναφέρουμε ορισμένες.

Ακόμη και στους μεγάλους αθλητές αρέσουν τα πούρα. Εδώ αξίζει ν’ αναφέρουμε τον ασύγκριτο Μάικλ Τζόρνταν, ο οποίος μάλιστα δημιούργησε μια σειρά από εστιατόρια τύπου Steakhouse, στα οποία όχι μόνο επέτρεπαν, αλλά σχεδόν προέτρεπαν το κάπνισμα του. Επίσης, δεκάδες ηθοποιοί του Χόλιγουντ είναι γνωστοί λάτρεις. Ακόμη και αν στην πλειονότητά τους κατοικούν στο πιι αντικαπνιστικό μέρος του κόσμου, την πολιτεία της Καλιφόρνιας, όπου και ο ίδιος ο κυβερνήτης της ο Άρνολντ Σβάρτσενεγκερ είναι γνωστός καπνιστής πούρων. Από τους πιο φανατικούς οι Τζακ Νίκολσον, Χάρισον Φορντ, Μάικλ Ντάγκλας, Ρόμπερτ ντε Νίρο, Νίκολας Κέιτζ, Γούπι Κόλμπεργκ, Μπρους Ουίλις, Ντέμι Μουρ και πολλοί άλλοι.

Χωρίς αμφιβολία για όλα αυτά τα άτομα και για πολλά ακόμα το πούρο είναι σύντροφος, σύμβολο και ιεροτελεστία σε στιγμές φιλίας, θριάμβου, ήττας, γιορτής, έμπνευσης, σκέψης και στοχασμού. Σε πολύ πιο προσωπικό επίπεδο, όταν δηλαδή κανείς είναι μόνος του, ο καθηγητής Πολ Γκαρμιριάν πολύ καλά λέει ότι «με τη συντροφιά ενός πούρου απολαμβάνουμε τη μοναξιά φθάνοντας σε ένα σημείο στοχασμού και σκέψης που μας κάνει να είμαστε σε απόλυτη αρμονία με τον εαυτό μας».

Για μια πλήρη γαστρονομική εμπειρία, το πούρο είναι το μέγα φινάλε μιας σειράς απολαύσεων. Το άναμμά του πολλές φορές γιορτάζει μεγάλες χαρές, ακριβώς όπως το άνοιγμα μιας καλής σαμπάνιας. Τη γέννηση ενός βρέφους (ιδιαίτερα όταν είναι αγόρι) έναν γάμο, αφού συνήθως προσφέρεται στις γαμήλιες δεξίωσεις, μια προαγωγή, ακόμη και μια ποδοσφαιρική νίκη.

Για τον σημερινό λάτρη του, το πούρο εκτός από απόλαυση είναι και αντίδοτο της μάστιγας του στρες. Στην εποχή μας, αυτή η συνήθεια έχει κατακτήσει αρκετούς νέους θαυμαστές. Στην Ευρώπη και Αμερική δεν είναι πλέον σύμβολο πλούτου. Ο μέσος άνθρωπος μπορεί να αγοράσει και να γευτεί ένα εξαίσιο πούρο όπως ένα πολύ καλό μπουκάλι κρασί.

Τα πούρα της Αβάνας θεωρούνται ακόμα ότι και τα Μπορντό στα κρασιά. Και είναι αλήθεια. ¨Οποιος έχει γευτεί τον εξαίσιο καπνό που γεννιέται στο Πινάρ ντελ Ρίο της Βουέλτα Αβάχο, είναι δύσκολο να πειστεί με οποιοδήποτε άλλο προϊόν. Βέβαια αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες τα πούρα από την πεδιάδα του Σιμπάο της Δομινικανικής Δημοκρατίας, έχουν καταφέρει να κατακτήσουν αρκετό έδαφος και να γίνουν τα αγαπημένα για πολλούς καπνιστές, ιδιαίτερα αρχάριους η λάτρεις του ελαφρύτερου καπνίσματος. Εδώ, θα εξαιρέσουμε το γνωστό «Opus X» της οικογένειας Φουέντε, που θεωρείται ίσως και το πιο δυσεύρετο πούρο στο κόσμο. Τα τελευταία δέκα χρόνια και η Νικαράγουα έχει κάνει τεράστια άλματα, προσφέροντας αρκετά πούρα με πλουσιότερη γεύση από αυτά του Αγίου Δομίνικου με το γνωστό στους λάτρεις του καλού πούρου «Padrón Aniversario», που κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στον κόσμο.

Από την Κούβα, οι μυθικές μάρκες που υπήρχαν πριν από την επανάσταση, όπως τα Romeo y Julieta, H. Upmann, Punch, Ramon Allones, αλλά και αυτές που ιδρύθηκαν επί Κάστρο, όπως τα Cohiba, Trinidad, Cuava, San Cristobal, ηχούν σαν μουσικό άκουσμα στα αυτιά του καλά μυημένου καπνιστή.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο καπνός αυτών των πούρων δεν παράγεται σε κανένα άλλο μέρος της Κούβας εκτός του Πινάρ ντελ Ρίο. Τα καπνά που βγαίνουν σε άλλα μέρη του νησιού, όπως αυτά του Οριέντε, είναι από μέτριας μέχρι κακίστης ποιότητας. Για να είναι κανείς σίγουρος ότι θα γευτεί πραγματικό πούρο Αβάνας, θα πρέπει να σιγουρευτεί για την πηγή του. Η ζήτησή του είναι τεράστια και για αυτό υπάρχουν απομιμήσεις. Οι περισσότερες κατασκευάζονται στην ίδια την Κούβα αλλά και στο Μαϊάμι. Πολλές είναι αρκετά δύσκολο να τις ξεχωρίσεις με το μάτι. Αυτές οι απομιμήσεις μπορούν καμιά φορά να είναι μέτριας μέχρι κάπως καλής ποιότητας. Φυσικά, ιδιαίτερα μετά στο άναμμά τους δεν θα ξεγελάσουν τον γνώστη. Θα μπορούσαν όμως εύκολα να πείσουν κάποιον αρχάριο.
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, τα πούρα έχουν αποκτήσει φανατικούς οπαδούς. Ακόμη και με την κρίση, θα δεις πολλούς ανθρώπους συνήθως σε καλά εστιατόρια και γνωστά καφέ, με ένα πούρο στο χέρι. Θα ήταν άδικο να πούμε ότι γίνεται μόνο και μόνο ως ένδειξη νεοπλουτισμού. Αν και αυτό οπωσδήποτε υπάρχει μέχρις ενός σημείου, είναι πολλοί οι Έλληνες καπνιστές που έχουν μυηθεί σωστά και έχουν εμβαθύνει τις γνώσεις τους στο θέμα. Ανάμεσα στους ανθρώπους που τους αρέσουν τα πούρα στην Ελλάδα, περιλαμβάνονται κοινοί άνθρωποι, επώνυμα η αξιοσέβαστα πρόσωπα, μέχρι και οι κάποιες σκοτεινές φιγούρες που πάντα βρίσκουν εύφορο έδαφος σε αυτή τη χώρα. Όμως, όποιος και να είναι ο λόγος που τα καπνίζουν, σίγουρα κάτι θα ξέρουν. Όλοι, τόσο οι σημερινοι όσο και οι παλαιότεροι, μοιράζονται ένα κοινό μυστικό που έχει διαρκέσει αιώνες. Ίσως γι' αυτό το καλό πούρο έχει αντέξει τα πάντα. Από επιδημίες και κύκλωνες που έχουν αφανίσει σοδειές και σπάνιες ποικιλίες καπνών, μέχρι εμπορικούς αποκλεισμούς, περιορισμούς και απαγορεύσεις. Εξακολουθούν όμως να ελκύουν την προσοχή εκείνων που ψάχνουν να βρουν τον μύθο τους.

Υ.Γ. Ευχαριστώ τον αναγνώστη συγγραφέα του κειμένου για την πιο εντυπωσιακή σύνθεση απο 100 τριαντάφυλλα που μου έστειλε, παρότι δεν τον έχω δει ούτε μια φορά απο κοντά...