Ομόνοια 1948: Δεν αρχίζουν, συνεχίζουν!
Ήταν 8 Σεπτεμβρίου 2018. Το πρωτάθλημα Κύπρου (σε ερασιτεχνικό επίπεδο) δεν έχει ακόμα ξεκινήσει, όμως στη Λακατάμια της Λευκωσίας στήνεται ένα πραγματικό πάρτι. Καπνογόνα, συνθήματα από εκατοντάδες κόσμου και ένα τεράστιο πανό, το οποίο φωτίζεται από τις φλόγες των καπνογόνων. «Η ιστορία γράφεται από αυτούς που αντιστέκονται», αναφέρει στα αγγλικά. Οι οπαδοί φορούν μπλούζες με τριφύλλια. Και στο γήπεδο δεν έχει αγώνα, αλλά την πρώτη προπόνηση του νεοσύστατου σωματείου τους. To Aθλητικό Λαϊκό Σωματείο Ομόνοια 1948 είναι η δική τους απάντηση στο σύγχρονο ποδόσφαιρο και τις προσταγές του, την αποξένωση και το ξεπούλημα, όπως οι ίδιοι τονίζουν, της αγαπημένης τους ομάδας. Έτσι, αποφάσισαν να την ξαναχτίσουν από την αρχή, πάνω στα θεμέλια που είχαν αρχίσει να θάβονται εδώ και καιρό. Η Ομόνοια, η οποία αποτελεί αθλητικό σωματείο, ανάμεσα στα άλλα αθλήματά της είχε και το ποδόσφαιρο, το οποίο ήταν με συντριπτικά ποσοστά το πιο δημοφιλές. Ξαφνικά όμως η «ασπρόμαυρη θεά» πέρασε σε εταιρεία και το σωματείο έμεινε να με τα χρέη, να παλεύει με τα υπόλοιπα αθλήματα. Οι οπαδοί λοιπόν αποφάσισαν να την επαναφέρουν στις βασικές της αρχές, ιδρύοντας νέο σωματείο, με νέα ποδοσφαιρική ομάδα!
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Η σχέση της πολιτικής με το ποδόσφαιρο στην Κύπρο είναι πολύ ιδιαίτερη και διαφέρει σημαντικά από την Ελλάδα. Η Ομόνοια, εδώ και πολλά χρόνια, αποτελεί το προπύργιο της Αριστεράς. Η ίδρυσή της έγινε σε μια εποχή που ο εργατικός αγώνας έφτασε στο αποκορύφωμά του. Η Κύπρος έζησε τον «Ματωμένο Ιανουάριο» και η εργατική της τάξη σήκωσε ανάστημα απέναντι στην αποικιοκρατία. Η Ομόνοια γεννήθηκε το 1948, λοιπόν, και ήταν απόρροια του εμφυλίου στην Ελλάδα, όταν τα σωματεία με δεξιές καταβολές κάλεσαν τους αθλητές να υπογράψουν στροφή στον βασιλιά. Αρκετοί αποχώρησαν οικειοθελώς ή εκδιώχθηκαν και το 1948 το «τριφύλλι» της Κύπρου άνθισε για εκείνους. Η Ομόνοια εξελίχθηκε στην πιο δημοφιλή αριστερή ομάδα στη Μεγαλόνησο και μία από τις δημοφιλέστερες γενικά. Κατάφερε να πρωταγωνιστήσει στο ποδοσφαιρικό οικοδόμημα και να κατακτήσει αρκετά πρωταθλήματα και Κύπελλα, πρωτοπορώντας σε αρκετούς τομείς.
Ήταν, για παράδειγμα, η πρώτη ομάδα που έκανε προετοιμασία στο εξωτερικό, εκείνη που έφερε Βούλγαρους διεθνείς την δεκαετία του '80 και ούτω κάθε εξής. Με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης ωστόσο η σχέση της με το ΑΚΕΛ, το οποίο αποτελεί την μετεξέλιξη του Κομουνιστικού Κόμματος, ξεκίνησε να δημιουργεί προβλήματα. Στη λειτουργία του ποδοσφαιρικού τμήματος, την διαδικασία λήψης αποφάσεων, την γραφειοκρατία. Έχασε την πρόσβαση σε παίχτες από το πρώην ανατολικό μπλοκ και συγκεντρωτική ηγεσία δεν άφηνε στην ομάδα να εκσυγχρονιστεί και να ξεφύγει από το κλειστό κλαμπ ατόμων που διαφέντευαν τη μοίρα της. Αυτά τα προβλήματα είχαν αντίκτυπο και στο γήπεδο, με αποτέλεσμα η κυριαρχία να εξασθενεί και οι προσδοκίες μνα μειώνονται. Είναι χαρακτηριστικό πως η «ομάδα του Λαού» τερμάτισε κάτω από την τέταρτη θέση για πρώτη φορά μετά το 1958. Το 2008 ουσιαστικά ωθήθηκε σε παραίτηση ο πρόεδρος Δώρος Σεραφείμ και την ομάδα ανέλαβε ο Μιλτιάδης Νεοφύτου, ο οποίος ήταν επιλογή, σύμφωνα με τους Ομονοιάτες, του ΑΚΕΛ, καθώς το κόμμα συνέχιζε να έχει πάντα τον πρώτο λόγο. Η άφιξή του συνοδεύτηκε από φανφάρες, όμως η περίοδος της διοίκησής του συνοδεύτηκε με την εκτόξευση του χρέους.
Η Ομόνοια βρέθηκε σε ένα σημείο όπου κατέκτησε πρωτάθλημα το 2010 και δύο σερί Κύπελλα, ανακοινώνοντας ωστόσο 31 εκατομμύρια ευρώ χρέος. Ο ίδιος, αποχωρώντας, ανέλαβε να καλύψει 13 εκατομμύρια και από το σωματείο ειπώθηκε ότι πλέον τα πραγματικά χρέη βρίσκονται στα 18 εκάτ. Στο σημείο εκείνο ξεκίνησαν κάποιες ζυμώσεις. Αρκετές φωνές υψώθηκαν, ζητώντας ο κόσμος να έχει περισσότερο λόγο και να μπορεί να θέτει υποψηφιότητα για το Δ.Σ. Ωστόσο, το ΑΚΕΛ είχε πάντα τον τρόπο του να διατηρεί 15 άτομα στο συμβούλιο, παρότι ποτέ δεν παραδέχθηκε τις παρεμβάσεις. Πέραν του ότι έβλεπε παραδοσιακά την Ομόνοια ως δεξαμενή ψηφοφόρων, πλέον υπήρξε και κάτι άλλο. Το ενδεχόμενο να βγουν στην επιφάνεια οι λόγοι που οδήγησαν την Ομόνοια στα χρέη και τον αγωνιστικό και διοικητικό μαρασμό, γεγονός το οποίο θα είχε σίγουρα πολιτικό αντίκτυπο. Πριν από μερικούς μήνες, άλλωστε, καταγράφηκαν στα πολιτικά ρεπορτάζ της Κύπρου εντάσεις ανάμεσα στον Μιλτιάδη Νεοφύτου και τον πρώην Γενικό Γραμματέα και πρώην Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρη Χριστόφια, στον οποίο άλλωστε πολλοί χρεώνουν την αποτυχημένη επιλογή του προέδρου. «Εμείς φωνάζαμε από το 2010 για τον Νεοφύτου. Τον Οκτώβριο του 2010 έγιναν οι πρώτες εκλογές της θύρα 9 και έχασε τον έλεγχο το κόμμα. Απείχαμε μέχρι και από τον τελικό κυπέλλου του 2011, έναν χρόνο πριν ανακοινωθεί το χρέος, λόγω της υψηλής τιμής εισιτηρίου και για το γεγονός ότι η θύρα 9 διέβλεπε την καταστροφή που ερχόταν. Μάλιστα, για εκείνη την ήμερα είχε υιοθετηθεί το σύνθημα "συνένοχο στο φόνο δε θα μ' έχετε"», αναφέρει χαρακτηριστικά στο gazzetta.gr άτομο του Δ.Σ της Ομόνοιας 1948.
Τελικά, με τους «εκλεκτούς» του ΑΚΕΛ να συνεχίζουν να διοικούν, δόθηκαν υποσχέσεις για εκδημοκρατισμό του σωματείου, καθώς και για αναδιοργάνωση για να μειωθούν τα χρέη. Μετά από έξι χρόνια ωστόσο δεν άλλαξε τίποτα. Κάποιοι, μάλιστα, λένε ότι τα χρέη ξεπέρασαν τα 20 εκατομμύρια. Όλα έδειχναν ότι η Ομόνοια οδηγούταν στον γκρεμό, τα κριτήρια για την αδειοδότηση της UEFA πίεζαν και στο παρά 5' του αποκλεισμού, οι διοικούντες παρουσίασαν τον δικό τους από μηχανής θεό. Ο Σταύρος Παπασταύρου, Κύπριος επενδυτής που ζούσε μόνιμα στην Αμερική. Οι οπαδοί έγιναν έξαλλοι. Ο λόγος, όπως τον μεταφέρει στο gazzetta.gr ένα από τα παιδιά που στήριξαν από την πρώτη στιγμή το νέο εγχείρημα: «Ό παππούς μου ήταν Ομονοιάτης, ο πατέρας μου το ίδιο και έπειτα εγώ. Όταν απλά αγαπάς την ομάδα σου και προσπαθείς να γίνεις μέλος της για να λες την άποψή σου και να έχεις ψήφο και σου λένε ότι "δεν μπορούμε να κάνουμε μέλη γιατί μπορεί να μας πάρουν την ομάδα οι δεξιοί" και έπειτα πηγαίνουν και δίνουν το 100% σε μια εταιρεία της οποίας ο ένας και μοναδικός μέτοχος πρόσκειται στη δεξιά, πώς να αντιδράσεις; Δεν γίνεται να αρνείσαι να λειτουργήσεις πρακτικά και να έρχεσαι και να εφαρμόζεις την πιο ακραία μορφή του σύγχρονου ποδοσφαίρου».
Ο Παπασταύρου δημιούργησε την εταιρεία Ομόνοια ποδόσφαιρο Ltd. και σε αυτήν μεταβιβάστηκε ο έλεγχος του ποδοσφαιρικού τμήματος της Ομόνοιας. Έπειτα από το πέρασμα μιας τριετίας, θα μπορεί να παραχωρηθεί το 40% του πλειοψηφικού πακέτου της, χωρίς ωστόσο να έχει ξεκαθαρίσει αν αυτό θα γίνει με Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου ή με παραχώρηση μετοχών. Σε περίπτωση που υπάρξει ενδιαφέρον για την αλλαγή χεριών, το αθλητικό σωματείο θα έχει προτεραιότητα εφόσον καταθέσει ισόποση προσφορά. Και εφόσον φυσικά υπάρχει σωματείο. Μέλος του Δ.Σ τόνισε στο gazzetta.gr. «Θα είναι δυσοίωνο το μέλλον του σωματείου, γιατί είναι τέτοια η συμφωνία που είναι λες και έχει χωριστεί η Ομόνοια σε καλή τράπεζα και κακή τράπεζα. Όλα αυτά που εφαρμόζουν οι πολιτικές μνημονίου σε διάφορες χώρες, αυτά έκαναν στην Ομόνοια. Αυτή τη στιγμή η ιδιοκτησία έχει πάρει τα καλά χρέη. Τα χρέη που είναι στην UEFA, που είναι σε διακανονισμό. Το σωματείο έχει μείνει με όλα τα χρέη που δεν έχουν διακανονιστεί. Έχει μείνει και με ένα ομόλογο που έχει υποθήκη το οίκημα του σωματείου. Μας έλεγαν κατά τη διάρκεια του ξεπουλήματος ότι θα είναι τρία εκατομμύρια τα χρέη που θα μείνουν στο σωματείο και τελικά μας ανακοίνωσαν μετά ότι είναι πεντέμισι».Έχοντας λοιπόν «μαύρη» κληρονομιά και χωρίς να έχει στη διάθεσή του ποδοσφαιρικό τμήμα, το σωματείο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να επιβιώσει με το 10% των εσόδων που θα έρχονται από το ποδόσφαιρο.
Η σκέψη για την Ομόνοια 1948 γεννήθηκε στην εξέδρα των οργανωμένων. Η Θύρα 9 εκπόνησε το πλάνο και οι υπόλοιποι ακολούθησαν. Για να διασώσουν την αγαπημένη τους ομάδα, οι οπαδοί αποφάσισαν να ιδρύσουν νέο σωματείο από την αρχή, ρίχνοντας εκεί όλο το μεράκι και την αγάπη τους και γυρίζοντας την πλάτη στην «εταιρεία», που απλά κουβαλά το σήμα τους. Η απόφαση δεν ήταν εύκολη και το σχίσμα αναπόφευκτο. Βρέθηκαν αρκετοί που διαφώνησαν με την πρωτοβουλία, κάνοντας λόγο για «προδοσία».Υπήρξαν τσακωμοί ανάμεσα σε οικογένειες και κολλητούς φίλους, ενώ αρκετοί που συμφώνησαν με την ιδέα για το νέο σωματείο και το στηρίζουν, παρακολουθούν παράλληλα και την παλιά ομάδα. «Όποιος πει ότι δεν έγινε με πόνο ψυχής, είναι ψεύτης. Αυτό που λέμε εμείς είναι ότι αυτό το πράγμα δεν είναι ομάδα μας, όμως ακόμα και για εμάς εξακολουθεί να κουβαλά το σήμα της ομάδας. Γιατί εμείς λέμε ότι κάποιοι απέκτησαν το σήμα μας και το έδωσαν σε μια εταιρεία της χείριστης μορφής, του μονομετοχικού κεφαλαίου και τα λοιπά, όμως εξακολουθεί να είναι το σήμα της ομάδας μας. Το πέταλο που τραγουδούσαμε πριν πέντε μήνες αυτή τη στιγμή είναι άδειο. Σαν να βγήκαμε από το σπίτι μας. Ταυτόχρονα υπάρχει και η χαρά για το νέο ξεκίνημα, η ελπίδα, δώσαμε και στον κόσμο ποδοσφαιρική στέγη, γιατί πραγματικά υπήρχαν αρκετοί που έμειναν χωρίς μετά το ξεπούλημα, οπότε είναι περίεργα τα συναισθήματα, από τη μία πόνος ψυχής και από την άλλη χαρά για το νέο ξεκίνημα», λέει στο gazzetta.gr μέλος του Δ.Σ, ενώ ο Ν., οπαδός που παίρνει μέρος στις διεργασίες, προσθέτει: «Εμείς λέμε ότι δεν κάναμε διάσπαση, αλλά ότι στην ουσία το ποδοσφαιρικό τμήμα διασπάστηκε από το σωματείο. Άρα, επειδή η μεγάλη μας αγάπη είναι το ποδόσφαιρο, συνεχίζουμε την ποδοσφαιρική ιστορία της Ομόνοιας μέσω του νέου σωματείου. Βεβαίως, συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε όλα τα τμήματα που υπάγονται στον αθλητικό σύλλογο της Ομόνοιας, αλλά θεωρούμε ότι δεν έχει ποδοσφαιρική ομάδα να υποστηρίξουμε και γι' αυτό ιδρύσαμε την δική μας». Ένα από τα βασικά συνθήματά τους ήταν το «δεν αρχίζουμε, συνεχίζουμε», καθώς για εκείνους η νέα ομάδα κουβαλά τις αξίες των ιδρυτών.
Το Αθλητικό Λαϊκό Σωματείο Ομόνοια 1948 πραγματοποίησε την Ιδρυτική του Συνέλευση στις 23 Ιουλίου 2018. Στην ανακοίνωση που καλούσε τον κόσμο να πάρει μέρος, τονιζόταν πως: «Είμαστε ένα νέο Σωματείο όμως με πολύ παλιές ρίζες, ένα Σωματείο που το ίδρυσε η ανάγκη όσων έμειναν χωρίς ποδοσφαιρική στέγη, ένα Σωματείο που η ποδοσφαιρική του ομάδα δεν θα έχει οπαδούς αλλά οι οπαδοί θα έχουν ποδοσφαιρική ομάδα. Είμαστε το «Αθλητικό Λαϊκό Σωματείο ΟΜΟΝΟΙΑ 1948» και ερχόμαστε να ταράξουμε τα λιμνάζοντα νερά της Κυπριακής κοινωνίας». Από την πρώτη στιγμή, το νέο σωματείο είχε βάση 550 μελών. Μαζί με τα junior members ξεπερνούν τα 600. Σε κάθε μέλος αντιστοιχεί μία ψήφος και το Δ.Σ απαρτίζεται από 11 άτομα, χωρίς να υπάρχει πρόεδρος. Η διοίκηση είναι οριζόντια. Το κάθε άτομο του Συμβουλίου, ανάλογα με τον τομέα ευθύνης του, έχει υπό τον έλεγχό του και μια επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν ελεύθερα μέλη του συλλόγου.
Πώς ήταν όμως η όλη διαδικασία; Μέλος του Συμβουλίου που ενεπλάκη από την πρώτη στιγμή εξηγεί: «Καταρχάς είναι ένα τεράστιο άγχος. Χωρίς πείσμα δεν θα μπορούσε να γίνει αυτό. Δεν ξέρω αν ξέρετε την κατάσταση στην Κύπρο, αλλά τα πράγματα είναι πολύ ελεγχόμενα από τα κόμματα. Για να πάρουμε έγκριση από τον έπαρχο χρειαζόμασταν καθημερινές παρουσίες μας στο γραφείο του και συζητήσεις ρωτώντας γιατί καθυστερούν. Ακόμα και όταν πήραμε την τελική έγκριση εξακολουθούσαν όλα να είναι στον αέρα επειδή στο "αγροτικό ποδόσφαιρο" στην Κύπρο υπάρχουν 12 Ομοσπονδίες. Οι τέσσερις ανήκουν ουσιαστικά στο ΑΚΕΛ, οι άλλες τέσσερις είναι ελεγχόμενες από τον Συναγερμό, οπότε έμεναν τέσσερις ανεξάρτητες. Από αυτές όπως αντιλαμβάνεστε μερικά σωματεία πρόσκεινται στον ΑΚΕΛ, μερικές στον Συναγερμό. Οπότε μείναμε εμείς να ψάχνουμε. Τότε, το '48, το ποδόσφαιρο χωρίστηκε σε ομοσπονδίες δεξιών και αριστερών, τα σωματεία σε δεξιά και αριστερά. Καμιά ομοσπονδία δεν μας δεχόταν και όταν και όταν τελικά μας δέχτηκε, δεν μας έδινε κάνεις γήπεδο για να παίξουμε. Προς τιμήν του ο Ορφέας Λευκωσίας, ο οποίος είναι ένα αριστερό σωματείο, ήρθε και μας έδωσε γήπεδο να κάνουμε προπονήσεις και καταφέραμε με ενοίκιο να πληρώνουμε μόνο για τους εντός έδρας μας αγώνες και να παίζουμε στο ΘΟΙ».
Η «νέα» Ομόνοια -χαρακτηρισμός που δεν ενστερνιίζονται οι ιδρυτές της, μιας και θεωρούν ότι νέα είναι η εταιρεία- ξεκινά από τα χαμηλά, το ερασιτεχνικό ή «αγροτικό» ποδόσφαιρο και ο πρώτος της στόχος είναι να βρεθεί στις τέσσερις ομάδες που θα ανεβούν στην τέταρτη κατηγορία. Λόγω του ονόματός της και παρά την πολύ μικρή, ακόμα, οικονομική της δύναμη κατάφερε να προσθέσει στο ρόστερ της επαγγελματίες ή ημιεπαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Το μεγάλο τους στοίχημα είναι να μείνουν πιστοί στις αξίες και παράλληλα να είναι επαγγελματίες, χωρίς όμως να πουλήσουν την ψυχή τους σε όσα προστάζει το σύγχρονο ποδόσφαιρο. Να μην οδηγηθούν στην αποξένωση και να αποτελέσουν παράλληλα κοινωνικό φορέα. Ήδη συμμετείχαν στις απεργίες των εκπαιδευτικών, διοργάνωσαν έρανο για τους πληγέντες από τις φωτιές στην Αττική και έπεται και συνέχεια. Παράλληλα, φρόντισαν να οργανώσουν ομάδες καθαρισμού και να αφήσουν το γήπεδο πεντακάθαρο μετά το πάρτι της πρώτης προπόνησης. Είναι πραγματικά εκπληκτικό για ποδοσφαιριστές ουσιαστικά ερασιτεχνικής ομάδας να γυρίζουν το κεφάλι τους και να βλέπουν μια κερκίδα να «βράζει», εκατοντάδες άτομα να είναι εκεί και να αποτελούν εγγύηση για το μέλλον τους.
H Oμόνοια 1948 έγινε θέμα στο δημοφιλές Copa90
Κλείνοντας, το μέλος του Δ.Σ που δέχθηκε να μας μιλήσει κρατώντας την ανωνυμία του, τονίζει ότι σύντομα θα υπάρξουν κι άλλες «Ομόνοιες»: «Θεωρώ ότι το μοντέλο λαϊκής βάσης είναι το μόνο μοντέλο το οποίο μπορεί να εφαρμοστεί σωστά στο ποδόσφαιρο. Και ο λόγος που το πιστεύω αυτό, ειδικά στην Κύπρο, είναι ότι τα επόμενα χρόνια θα δούμε όλες τις ποδοσφαιρικές εταιρείες στην Κύπρο να αντιμετωπίζουν προβλήματα. Ήδη βλέπουμε την ΑΕΛ, η οποία είναι ΠΑΕ, να είναι έτοιμη να πάρει πίσω την ποδοσφαιρική της ομάδα στο σωματείο, μιας και έχει αποτύχει η εταιρεία. Βλέπουμε έναν ΑΠΟΕΛ που είχε 140 εκατομμύρια έσοδα από τις ευρωπαϊκές του πορείες τα τελευταία χρόνια, σήμερα να έχει προβλήματα στην εταιρεία. Και ο λόγος είναι απλός, σύμφωνα με τη δική μας άποψη. Δεν μπορεί ένα σωματείο να έχει προϋπολογισμούς πάνω από τις ανάγκες του. Δεν μπορεί να παίρνει ρίσκα, δεν μπορεί θεωρώντας ότι επειδή έχει σήμερα κάποιον που βάζει λεφτά, να πιστεύει πως αυτός θα μείνει για πάντα. Κι όταν κάνεις προϋπολογισμούς με βάση τα λεφτά του, τι θα κάνεις όταν φύγει; Χωρίς βάση; Τι θα κάνεις που όλα τα μέλη του σωματείου δεν θα πληρώνουν τις συνδρομές τους; Η Ομόνοια αυτή τη στιγμή έχει πολύ λιγότερα διαρκείας από πέρυσι. Μέχρι και πριν από δύο χρόνια εγώ έπαιρνα για εμένα, τη γυναίκα μου και τα παιδιά μου, παρότι στο γήπεδο μπορεί να πήγαινα μόνο εγώ. Ο λόγος που το έκανα ήταν για να βοηθήσω το σωματείο μου. Γιατί ο Ομονοιάτης ένιωθε ότι είναι δικό του το σωματείο και πρέπει να το στηρίξει. Αυτή τη στιγμή γιατί να δώσεις τα λεφτά σου σε μια εταιρεία που ανήκει σε κάποιον άλλον; Αντιλαμβάνεσαι ότι ακόμα και γι' αυτούς που θα συνεχίσουν να πηγαίνουν, η σχέση τους με την Ομόνοια έχει γίνει πελατειακή. Δίνω μέχρι εκεί που πάει για την ικανοποίησή μου. Τίποτα παραπάνω».
Το όνειρο, φυσικά, συνεχίζεται, μέσω της Ομόνοιας 1948. Για περαιτέρω οργάνωση, μπουτίκ, ακαδημίες, συνεχή ανέλιξη στις κατηγορίες. Το σημαντικό ωστόσο για τους Ομονοιάτες είναι ότι καταφέρνουν και το ζουν. Και αυτό το πέτυχαν μόνοι τους, χωρίς κομματικές πλάτες, χωρίς χρήματα από το εξωτερικό...
