Τερματοφύλακας-σκόρερ. Ακούγεται σαν χαρακτήρας κόμικ, που περιγράφει έναν σούπερ ποδοσφαιριστή, «ήρωα» των οπαδών, που καταφέρνει εξίσου καλά ως πορτιέρε, αλλά και ως επιθετικός.

Ο Τσιλαβέρτ δεν ήταν ακριβώς αυτό. Για την ακρίβεια, η μόνη διαφορά ήταν πως δεν «γεννήθηκε» μέσα σε σελίδες κόμικ, απ’ την πλανεύτρα φαντασία ενός σκιτσογράφου, αλλά μέσα στα γήπεδα! Το «μπουλντόγκ» έπαιξε μόνο σε μια ομάδα, αλλά όπου έπαιξε έγινε αγαπητός, τόσο για τις ικανότητές του στο τέρμα και για τη δεξιοτεχνία του στις εκτελέσεις φάουλ, όσο και για το πάθος που έβγαζε σε κάθε αγώνα, δίνοντας ό,τι είχε μέχρι και το 2004, όταν σε ηλικία 39 ετών αποσύρθηκε απ’ την ενεργό δράση.

«Θρύλος» σε Λατινική Αμερική και Ευρώπη

Γεννημένος στην πόλη Λούκε της Παραγουάης το 1965, προτίμησε να ασχοληθεί από μικρός με το ποδόσφαιρο, παρά να συνεχίσει να αρμέγει αγελάδες και να πουλάει το γάλα, κάτι που πάντως του εξασφάλιζε το χαρτζιλίκι του. Απ’ τα 17 του βρέθηκε στις τάξεις της Σπορτίβο Λουένιο και το 1984 στη Γκουαρανί και παίζοντας σε 86 παιχνίδια αναδείχθηκε σε δυο πράγματα: «σωτήρας» κάτω απ’ τα δοκάρια και φαν του παιχνιδιού με τα πόδια, πολλές φορές αρκετά έξω απ’ την περιοχή!

Με τη φήμη του σκόρερ βρέθηκε στην Αργεντινή και στη Σαν Λορέντσο, όπου «απογειώθηκε», εμπεδώνοντας στους πάντες πως επρόκειτο για κάτι το αξιοπρόσεκτο. Το 1988, έχοντας ήδη παίξει πάνω από 150 αγώνες σε επαγγελματικό επίπεδο, βρέθηκε μπροστά του η πρόκληση της Πριμέρ Ντιβιζιόν, όπου τον «προσκάλεσε» να δοκιμάσει τις δυνάμεις του η Σαραγόσα.

«Όλοι μου φώναζαν “γύρνα στο τέρμα, σταμάτα να βγαίνεις”»!

Αν στη Λατινική Αμερική είχαν μάθει πια το στυλ του, που, ως… Νόιερ πριν τον Νόιερ, έβγαινε απ’ το τέρμα, μάρκαρε επιθετικούς και προσπαθούσε να «φτιάξει» παιχνίδι, στην Ισπανία δεν είχαν συνηθίσει σε τέτοιου είδους τερματοφύλακες! Όντας βασικός απ’ την πρώτη σεζόν (37 συμμετοχές), το παρατήρησε με «καμάρι»: «Οι οπαδοί φρίκαραν όταν με έβλεπαν να βγαίνω απ’ την εστία. Ούρλιαζαν να γυρίσω πίσω. Ποτέ όμως δεν αμφέβαλα για ό,τι έκανα. Εμπιστεύομαι τις ικανότητές μου, γι’ αυτό και είχα ξεκινήσει να προπονούμαι στα πέναλτι και τις εκτελέσεις φάουλ». Ο ίδιος ισχυριζόταν πως μετά από κάθε προπόνηση χτύπαγε 80 με 120 φάουλ, θέλοντας να γίνει καλύτερος.

Τελικά, τα κατάφερε, σε βαθμό που γινόταν ο βασικός εκτελεστής σε όποια ομάδα έπαιζε. Φεύγοντας απ’ την Πριμέρα το 1991, πήγε στη Βελέζ Σάρσφιλντ, όπου έμεινε για 10 χρόνια. Εκεί στέφθηκε πρωταθλητής 4 φορές, ενώ με τα γκολ του βοήθησε τους Αργεντινούς να κατακτήσουν και το Κόπα Λιμπερταδόρες το 1994, το Διηπειρωτικό την ίδια σεζόν και το Supercopa Sudamericana το 1996.

Το 1999 «έγραψε» ιστορία, κάνοντας χατ-τρικ με πέναλτι εναντίον της Φέρο Καρίλ Εστέ, όντας πλέον ο πρώτος τερματοφύλακας στην ιστορία του ποδοσφαίρου παγκοσμίως που το καταφέρνει! Τα χρόνια του στην Αργεντινή ήταν οι χρονιές που καθιερώθηκε ως ένας εκ των κορυφαίων γκολκίπερ του κόσμου, παίρνοντας το αντίστοιχο βραβείο απ΄την IFFSHS (Διεθνής Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου) για τις σεζόν 1995, 1997 και 1998.

Μουντιάλ και «αντιρρησίας συνείδησης»

Στο Μουντιάλ της Γαλλίας (1998) έκανε το ντεμπούτο του σε μεγάλη διοργάνωση, όπου έγινε και ο πρώτος γκολκίπερ που εκτέλεσε απευθείας φάουλ. Παρότι τα κατάφερε εξαιρετικά, μπαίνοντας στην καλύτερη ομάδα του τουρνουά, η καριέρα του με τα «χρώματα» της Παραγουάης σταμάτησε απότομα, λόγω ιδεολογικής απόστασης απ’ ό,τι συνέβαινε στην πατρίδα του…

Η Παραγουάη είχε αναλάβει τη διοργάνωση του Κόπα Αμέρικα 1999, ξοδεύοντας χρήματα αναγκαστικά σε γήπεδα και υποδομές. Το «μπουλντόγκ» δεν δίστασε να επικρίνει την κυβέρνηση της χώρας για τις κινήσεις της, διατυπώνοντας δημόσια την άποψη πως είναι λάθος να σπαταλώνται πόροι για το ποδόσφαιρο, όταν υπάρχουν ανάγκες στην παιδεία. Σε συνέπεια των λόγων του, αρνήθηκε να συμμετέχει στη διοργάνωση, κάνοντας τη διαφορά και επιβεβαιώνοντας όσους πιστεύουν πως ανήκε ως παίκτης σε μια «άλλη» εποχή, πολύ διαφορετική απ’ τη σημερινή…

Στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2002 ήρθε σε σύρραξη με τον Ρομπέρτο Κάρλος, τον οποίο έφτυσε στο πρόσωπο. Κατηγόρησε τον Βραζιλιάνο για ρατσιστική συμπεριφορά και ότι τον αποκάλεσε «ινδιάνο», ενώ τα έβαλε και με τους οπαδούς της σελεσάο, οι οποίοι τον χαρακτήρισαν ως «ελάχιστα Παραγουανό», πηγαίνοντας την ιστορία ένα… βήμα παραπέρα, όταν οργισμένος ζήτησε απ΄τη Βραζιλία να επιστρέψει εκτάσεις στη χώρα του, αυτές που είχε κατακτήσει πολεμικά τον 19ο αιώνα!

Το καλοκαίρι του 2003 αποσύρθηκε απ’ την Εθνική, ενώ την επόμενη χρονιά, έχοντας περάσει απ΄τη Στρασμπούρ (2000-2003) και για λίγο απ’ την Ουρουγουάη και στην Πενιαρόλ, έκλεισε την καριέρα του στη Βελέζ, μετά από 728 συμμετοχές και 59 γκολ.

Έντονο ταμπεραμέντο, «εχθρός» του Μαραντόνα

Στην καριέρα του δεν ξεχώρισε μόνο η κόντρα του με τον Ρομπέρτο Κάρλος. Όσο ήταν στην Αργεντινή είχε επιτεθεί σε φυσιοθεραπευτή της Βελέζ και μάλιστα καταδικάστηκε με ποινή φυλάκισης!

Γενικά όπου πήγαινε δυσκολευόταν να κοντρολάρει τη γλώσσα και τα νεύρα του, μη μπαίνοντας ποτέ στη διαδικασία των «politically correct» διατυπώσεων. Ως σχολιαστής του Univision είχε κριτικάρει σκληρά δημόσια τον πρόεδρο της CONMEBOL, Αλεχάντρο Ντομίνγκες, με τον τελευταίο να ζητά την απομάκρυνσή του απ’ το σταθμό! Αξέχαστη έχει μείνει επίσης η κόντρα του με τον «Ντιεγκίτο», τον οποίο είχε αποκαλέσει «γυναικούλα».

Στις 15 Ιουνίου 1996 η Βέλεζ υποδεχόταν την Μπόκα Τζούνιορ, την οποία συνέτριψε με 5-1, σε ένα «ροκ» παιχνίδι με πολλά νεύρα, στο οποίο αποβλήθηκε και ο Μαραντόνα. Ο Τσιλαβέρτ σκόραρε δις, με απευθείας φάουλ και με πέναλτυ. Ο αστικός μύθος λέει ότι όταν ο Τσιλαβέρτ έστησε την μπάλα για το πέναλτυ, ο θρυλικός τερματοφύλακας Κάρλος Φερνάντο Ναβάρο Μοντόγια πήγε μπροστά του και τον ρώτησε: «Νομίζεις πως είσαι όμορφος, Παραγουανέ;». Ο Τσιλαβέρτ απάντησε: «Όχι, είμαι πρωταθλητής»! Σκόραρε και βοήθησε τη Βελέζ να σηκώσει την κούπα…

Πάντως ο εξωστρεφής χαρακτήρας του, τα νεύρα και η στάση του απέναντι σε πλήθος ζητημάτων, για τα οποία μιλούσε χωρίς «μαλλιά στη γλώσσα», δεν ερχόταν μόνος του. Στις ομάδες του υπήρξε ηγέτης, βάζοντας τη φωνή παραπάνω που όλοι θέλουν να ακούνε και να υπάρχει στις ομάδες που πρωταγωνιστούν, ενώ οι οπαδοί τον έβλεπαν, στις περισσότερες περιπτώσεις, ως την «καρδιά» μέσα στο γήπεδο.

Χαρακτηριστικά είχε ρωτηθεί για την πίεση για την κατάκτηση τίτλων και ήταν «αφοπλιστικός»: «Ποιά πίεση; Μιλάμε για ποδόσφαιρο. Όταν δεν ξέρεις πως να προσφέρεις φαγητό και σπίτι στα παιδιά σου, τότε μιλάμε για πίεση».

Δεν ήταν μάλιστα λίγοι που γούσταραν τόσο πολύ το επαναστατικό του στυλ, που τον θεωρούσαν ικανό έως και για τη θέση του Προέδρου της Παραγουάης, συγκρίνοντάς τον με τον Τσε Γκεβάρα! Ο ίδιος φάνηκε να τρέφει γενικά πολιτικές φιλοδοξίες, κατηγορώντας πολλάκις τους πολιτικούς της πατρίδας του ως διεφθαρμένους, υπεύθυνους για τη φτώχεια των πολιτών και ανίκανους να δώσουν λύση στα προβλήματα της καθημερινότητας. «Έταξε» αρκετές φορές ενίσχυση του νόμου και της τάξης, δίχως πάντως αυτό να εκφραστεί σε κάτι περισσότερο από λαϊκίστικες κορώνες και οξύ ύφος στις εκφράσεις του.

«Πολυβόλο» στις ατάκες

Είναι πολλές που έχουν μείνει και είναι διατυπωμένες αν μη τι άλλο αυθεντικά. Στόχος οι αντίπαλοί του, εχθροί ή απλά όσοι αντιπαθούσε:

«Ξέρετε, δεν μπορεί ο καθένας να γίνει τερματοφύλακας. Οι οπαδοί νομίζουν πως είναι εκεί μόνο για να αποκρούουν τη μπάλα, όμως αυτό τελείως λάθος. Για μένα, δεν υπάρχει ομάδα χωρίς καλό γκολκίπερ. Η Βραζιλία το 1982 είχε φανταστική ομάδα, αλλά στο τέρμα καθόταν ο Βαλντίρ Πέρες. Όποιος πήγαινε στην επίθεση έβαζε γκολ. Καταλαβαίνετε λοιπόν πως έχω δίκιο…».

«Ώστε ο Μοντόγια με σύγκρινε με ένα FIAT 600; Ίσως και να είμαι, αλλά η μηχανή μου είναι της Formula 1! Η δική του «χάνει» λάδια! Δεν τον βλέπω καν, δεν είμαστε στο ίδιο επίπεδο»!

«Οι δημοσιογράφοι μπορούν να λένε ό,τι θέλουν. Έτσι κι αλλιώς, δεν έχουν κερδίσει και τίποτα στη ζωή τους».

«Δεν γίνεται να έχεις φίλους απ’ την αντίπαλη ομάδα. Δεν μπορείς να επιτρέπεις σε κάποιον να σου πάρει ό,τι σου ανήκει. Έτσι είναι το ποδόσφαιρο».

«Θα μπορούσα να παλέψω μαζί του, αλλά ζυγίζει μόνο 35 κιλά κι αυτό αν τον βρέξεις…». (Για τον καβγά του με τον Σεμπάστιαν Αμπρέου το 1995)

«Οι καλοί τερματοφύλακες πλέον είναι σαν τους δεινόσαυρους: είδος υπό εξαφάνιση». (1998)

«Δεν είχα ποτέ γούρια και προκαταλήψεις. Αυτά είναι δικαιολογίες για τους αδύναμους».

«Δεν σκέφτομαι ποτέ τι θα πω πριν μιλήσω, όμως έχω μια ωραία ατάκα και για σένα τώρα: Το ποδόσφαιρο είναι γεμάτο από ζηλιάρηδες. Η ζήλεια τους είναι αυτό που πληρώνεις επειδή είσαι επιτυχημένος». (απευθυνόμενος σε δημοσιογράφο)

«Δεν ξέρω ακριβώς πόσα θα κόστιζα στη σημερινή εποχή, αλλά ένας τερματοφύλακας που μπορεί να παίζει και στην επίθεση και να βάζει γκολ μάλλον κοστίζει αρκετά λεφτά…»

«Μάλωσα πολλές φορές στο γήπεδο, αλλά τι περιμένατε; Με το πρόσωπο που έχω πρέπει να κάνω τον κακό. Είναι πολύ πιο εύκολο για μένα, δεν μπορώ να είμαι το καλό παιδί»…