Αποχαιρέτα την Μπαρτσελόνα που ήξερες

Η πίεση για την ανάκτηση της κατοχής, ξεκινούσε με το που έχανε τη μπάλα. Πρόκειται λοιπόν για τον βασικότερο κανόνα και βασιζόταν στην εξής λογική: Ο αντίπαλος ποδοσφαιριστής που αμυνόταν κοίταζε την κίνηση της Μπάρτσα που είχε τη μπάλα και αναλωνόταν στο να την κυνηγάει. Οταν τελικά την έπαιρνε, χρειαζόταν αυτά τα τρία δευτερόλεπτα, ώστε να αλλάξει το vision που είχε στο γήπεδο, να δει που βρίσκονταν οι συμπαίκτες του και να σκεφτεί που να πασάρει ή τέλος πάντων τι θα έπρεπε να κάνει με το τόπι που βρέθηκε στα πόδια του.

Τότε ο παίκτης της Μπάρτσα που έχανε τη μπάλα, έπεφτε πάνω του με δύναμη. Κοντά του ήταν σίγουρο πως θα βρίσκονται συμπαίκτες του. Ο αντίπαλος που δεν είχε καν προλάβει να σκεφτεί, αιφνιδιαζόταν, βραχυκύκλωνε και οι Μπλαουγκράνα ανακτούσαν σε χρόνο DT τη μπάλα. Βέβαια το πότε θα έπεφτε στον αντίπαλο του ένας παίκτης, δεν γινόταν μόνο από ένστικτο. Υπήρχαν ορισμένες οδηγίες που υποδείκνυαν το πότε θα συμβεί αυτό. Για παράδειγμα όταν ο αντίπαλος δεν έκανε σωστό κοντρόλ, ώστε να ελέγξει απόλυτα τη μπάλα ή όταν γύριζε προς τη δική του εστία και έχανε δηλαδή την οπτική επαφή με το υπόλοιπο γήπεδο για να πασάρει. Τότε εφορμούσαν να τον... φάνε.

Το παραπάνω συνέβαινε διότι κανείς παίκτης της Μπάρτσα δεν απείχε πάνω από 10 μέτρα από τον άλλον. Εδώ ερχόταν και λειτουργούσε η φιλοσοφία των κοντινών πασών που δεν ξεπερνούσαν συνήθως αυτή την απόσταση. Κοντινές εναλλαγές σε φάση που εκνεύριζαν ενίοτε ακόμα και τους ίδιους τους οπαδούς της. Το περίφημο δηλαδή tiki taka. Αυτό συνέβαλε εκτός από το προφανές (να μην χάνεται η μπάλα στον αέρα), στο να είναι συμπαγής η ομάδα και να μην απέχουν τόσο οι γραμμές.

Κατά συνέπεια, κανείς δεν χρειαζόταν να τρέξει μακριά για να προλάβει μία μπαλιά. Οπότε, όταν χανόταν η μπάλα, κανείς δεν χρειαζόταν να τρέξει περισσότερο, για να βρεθεί και πάλι πίσω στην θέση του. Ετσι και πυκνότητα υπήρχε στην άμυνα και δεν αναλώνονταν σε άσκοπα τρεξίματα.

Τα 10 μέτρα βοηθούσαν επίσης σε αυτό τον κανόνα. Εάν η Μπάρτσα δεν είχε πάρει πίσω τη μπάλα στα τρία δευτερόλεπτα, άλλαζε το πλάνο. Ο πιο προωθημένος παίκτης (ας πούμε ο Μέσι) και ο τελευταίος (ας πούμε ο Πουγιόλ) συμπύκνωναν τις γραμμές και απείχαν 25-30 μέτρα μεταξύ τους. Αυτό δημιουργούσε ένα τοίχος, που δεν ήταν καθόλου εύκολο να προσπεράσει κάποιος.

Μόνο με μακρινή μπαλιά στην κόντρα, διώξιμο στα πλάγια της μεσαίας γραμμής και διαγώνια κάθετη σε κάποιον γρήγορο που ερχόταν από πίσω, μπορούσε πολύ σπάνια να δημιουργήσει το ρήγμα. Για παράδειγμα αυτό το έκανε η Ρεάλ στο 1-2, όταν πέρασε με το διάσημο calma (Οζίλ-Ρονάλντο) και σήκωσε το πρωτάθλημα επί Μουρίνιο. Το έκανε η Τσέλσι την ίδια χρονιά (Λάμπαρντ-Ραμίρες), στην πορεία της προς την κατάκτηση του Champions League. Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο και οι δύο, αλλά και πάλι αυτά συνέβησαν το 2012, όταν σταδιακά άρχιζαν οι υπόλοιποι να διαβάζουν το παιχνίδι της και να αναζητούν λύσεις. Μετά δηλαδή την επική τριετία 2008-'11.

Αυτό το πρόσθεσε αποκλειστικά ο Γκουαρδιόλα και δεν είχε να κάνει με το «total voetbal» και το κληροδότημα των Μίχελς-Κρόιφ. Το έμαθε στην τριετία 2001-'03 στην Ιταλία, όταν έπαιξε σε Ρόμα και Μπρέσια και εμπλούτισε τη νοοτροπία του με στοιχεία από το Calcio, που τον βοήθησαν να ολοκληρώσει τη φιλοσοφία του και να δομήσει κάτι ξεχωριστό . Εάν ο αντίπαλος έφτανε τελικά κοντά στην περιοχή της Μπάρτσα, ο πιο κοντινός του παίκτης έπεφτε για τάκλιν.

Τότε οι άλλοι 2-3 που βρίσκονταν τριγύρω (σ.σ.: με βάση τον κανόνα των 10 μέτρων, κανείς δεν απείχε πολύ από τον άλλον ούτε ανασταλτικά) σχημάτιζαν έναν κλοιό στα τρία μέτρα, ώστε εάν ξεπεράσει το τάκλιν, να του πάρουν τη μπάλα. Πρόκειται για παμπάλαια ιταλική συνταγή που έχει τις ρίζες της στη δεκαετία του '30!

Ολα τα παραπάνω λοιπόν εμφανίζονται αλλοιωμένα ή απουσιάζουν παντελώς από τους Μπλαουγκράνα. Οι αιτίες είναι πολυδιάστατες, αλλά ως σημαντικότερες εμφανίζονται οι αλλαγές στην μεσαία γραμμή, η μείωση των παικτών που έχουν γαλουχηθεί με αυτόν τον τρόπο στην «Μασία» και φυσικά η διαφορετική προπονητική προσέγγιση. Ο Λουίς Ενρίκε μπορεί να έχει παίξει μπάλα εκεί, αλλά δεν ήταν προϊόν της ακαδημίας και επί των αγωνιστικών ημερών του η ομάδα δεν εφάρμοζε απόλυτα τέτοιες λεπτομέρειες.

Το κέντρο πονάει όσο ποτέ στην σύγχρονη εποχή του club. Ο Μπουσκέτς είναι στην χειρότερη κατάστασή της καριέρας του και οι μεταγραφές δεν έχουν πιάσει. Ο Αντρέ Γκόμες είναι τραγικά αργός και εκτός λογικής passing game, ο Ιβάν Ράκιτιτς ο πρώτος που βγαίνει πάντα αλλαγή και με το ένα πόδι εκτός με μεταγραφή, ο Αρντά Τουράν δεν διαθέτει τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά για εσωτερικός μέσος και ο Ντένις Σουάρεθ είναι ένα level κάτω, παρά τις φιλότιμες προσπάθειές του σε αρκετά ματς. Απομένει να παλεύει ο Ινιέστα, αλλά οδεύει προς τα 33 και δεν μπορεί να τραβάει μόνος του το κουπί. Εάν ήταν στα καλά του ο Μπουσκέτς, θα υπήρχε στήριγμα, τώρα δεν...

Οποιος έχει παρακολουθήσει τα φετινά ματς της Μπαρτσελόνα, θα έχει διαπιστώσει ότι η μεγαλύτερη συνέπεια των όσων αναφέρουμε, είναι η τραγικά καθυστερημένη ανταπόκριση στο transition. Σε κάθε χαμένη μπαλιά από την επίθεση της ομάδας, γίνεται ένας κακός χαμός να προλάβει κάποιος να μαρκάρει. Ποτέ, σε αυτήν την εποχή από το 2008, οι αντεπιθέσεις που δεχόταν δεν ήταν τόσο καταιγιστικές και η άμυνα τόσο ευάλωτη και γυμνή. Και σε αυτό προστίθεται το ντεφορμάρισμα του Μασεράνο, αλλά και το ότι ο Τερ Στέγκεν δεν έχει το ένστικτο και τις επεμβάσεις του Μπράβο. Απλά είναι καλός με τα πόδια, μα όχι όσο καίριος χρειάζεται με τα γάντια. Ως επίκαιρο γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την Μπαρτσελόνα, μπορούν να αναφερθούν δύο δεδομένα.

Το ένα είναι ο Νεϊμάρ, που πέρσι τέτοιο καιρό είχε 16 γκολ και φέτος έχει κολλήσει στα έξι. Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν έχει βρει δίχτυα από τις 19 Οκτωβρίου. Μιλάμε για κάτι λιγότερο από 1.000 αγωνιστικά λεπτά. Θα μπορούσε δηλαδή κάποιος να έχει δει πέντε φορές την ταινία «Τιτανικός» και ακόμα ο Βραζιλιάνος σούπερ σταρ δεν θα έχει καταφέρει να πανηγυρίσει. Ο Λουίς Σουάρες είναι στα ίδια πάνω κάτω και είναι ο Μέσι που σώζει την κατάσταση επιθετικά. Πέρσι είχε βάλει 11 γκολ και τώρα μετράει 23, βοηθώντας την τριάδα του MSN να φτάσει τα 43 (πέρσι είχε 48).

Κάποιοι θα επικαλεστούν την ατυχία. Τα 11 δοκάρια είναι αλήθεια πάρα πολλά για το μισό της σεζόν. Κανένα άλλο club εντός συνόρων δεν έχει τόσες προσπάθειες στο σίδερο. Κάποιοι άλλοι μπορεί να ασχοληθούν με την διαιτησία, που τελευταία όντως δεν είναι καλή, παραγνωρίζοντας όμως ότι από την περσινή περίοδο μέχρι τώρα η Μπαρτσελόνα έχει υπέρ 22-13 πέναλτι σε σχέση με την Ρεάλ, 1-7 εις βάρος και 9-5 κόκκινες υπέρ, με 1-5 κατά. Οπότε αυτό το δεύτερο με τους ρέφερι δεν μπορεί να σταθεί ως αιτιολόγηση για τα άσχημα αποτελέσματα.

Η Μπάρτσα εκτός τα πηγαίνει καλύτερα απ' ότι στο γήπεδό της. Στο «Καμπ Νόου» έχει την 11η επίδοση και βαθμούς. Εχει στο πρωτάθλημα μόλις 50% επιτυχίες. Τέσσερις νίκες, τρεις ισοπαλίες και μία ήττα. Δηλαδή χαμένοι οι εννέα από τους 24 διαθέσιμους βαθμούς. Το βασικό μέλημα αυτού του άρθρου όμως δεν είναι να αναδείξει τους αριθμούς και τα νούμερα που προκύπτουν από μία κακή χρονιά εντός συνόρων. Το μεγάλο ζητούμενο παραμένει η αλλαγή στο αγωνιστικό προφίλ. Η μεταμόρφωση που συντελείται δεν είναι προς το καλύτερο και τούτο δεν χρειάζεται κάποια ειδική ανάλυση για να διαπιστωθεί. Είναι καταφανές με την πρώτη ματιά. Από τα πρώτα λεπτά στο Βίγο, στο Μπιλμπάο, στο Βιγιαρεάλ.

Υπάρχει λοιπόν ένα στοιχείο που ναι μεν άπαντες το γνωρίζουν, αλλά εμείς οφείλουμε να το αναδείξουμε στην πραγματική-ρεαλιστική διάστασή του και αυτή είναι τεράστια, σημαντικότερη από την αρχική εκτίμηση. Πρόκειται για την απουσία του Ντάνι Αλβες. Οχι με την έννοια του ότι θα έπρεπε να συνεχίσει, να ανανεώσει. Νομοτελειακά κάποια στιγμή θα τελείωνε αυτό το όνειρο με τον κορυφαίο δεξιό μπακ που έχουμε δει οι νεότεροι (σ.σ.: μόνο ο Καφού και ο Τιράμ μπαίνουν δίπλα του στο σύγχρονο ποδόσφαιρο).

Ο Βραζιλιάνος μεγαλώνει και θα έπρεπε να έχει υπάρξει η διάδοχη κατάσταση. Ακόμα βέβαια και να μην χρειαζόταν να μασκαρευτεί δεξιός μπακ ο Σέρζι Ρομπέρτο και να είχε αποκτηθεί κάποιος κανονικός ταλαντούχος για τη θέση, ποτέ δεν θα ήταν το ίδιο.

Ποτέ ξανά δεν θα είναι το ίδιο για την Μπαρτσελόνα. Στην οκταετία που βρέθηκε στην Βαρκελώνη, ο Ντάνι Αλβες υπήρξε βασικός συντελεστής του θαύματος ισάξιος των σπουδαιότερων. Η προσφορά του άγγιξε εκείνη των Τσάβι, Ινιέστα, Πουγιόλ, ίσως και του ίδιου του Μέσι. Εκείνος ήταν ο Νο1 που που μοίραζε ασίστ στον Αργεντινό μάγο. Του έδωσε 42 έτοιμα γκολ (2ος στη λίστα ο Ινιέστα με 34), ενώ συνολικά στην ιστορία του ισπανικού ποδοσφαίρου είναι με 92 ασίστ 4ος πασαδόρος πίσω μόνο από Μέσι (106), Φίγκο (105), Τσάβι (94). Και δεν είναι μόνο αυτό, οι αριθμοί δηλαδή που αφηγούνται την αλήθεια. Εχει να κάνει με τη σιγουριά της παρουσίας του σε όλους τους τομείς. Ο Ντάνι Αλβες ελευθέρωνε επιθετικά τον Μέσι, καθώς ανέβαινε σαν γνήσιος εξτρέμ και του έδινε επιλογή πάσας, 1-2 ή απλά ένα γερό στήριγμα.

Αμυντικά ήταν σκύλος και δεν έπαυε να ανεβοκατεβαίνει. Το σημαντικότερο όμως που φαίνεται τώρα ξεκάθαρα, είναι αυτό που λείπει από τη μεσαία γραμμή. Η απουσία του Ντάνι Αλβες δεν επιτρέπει σε κανέναν εσωτερικό μέσο από τα δεξιά να φανεί καλός. Ακόμα και ο Ράκιτις ευνοήθηκε από τη συνύπαρξη μαζί του (ειδικά στη σεζόν του τρεμπλ) και φάνηκε ακόμα καλύτερος απ' ότι είναι. Ο Βραζιλιάνος ήταν παντού για όλους. Κάλυπτε, πάσαρε για γκολ και γινόταν σίγουρη επιλογή για μία πάσα, ένα στήριγμα.

Το θαύμα λοιπόν έφτασε στο τέλος του. Δεν έχει να κάνει με το εάν θα πάρει το πρωτάθλημα, θα κάνει νταμπλ ή τρεμπλ. Το διακύβευμα παραμένει για κάποιους το σιχτίρισμα για τη συνέχεια του μύθου που δεν συντελείται και για ορισμένους άλλους ο ρεαλισμός. Το πρώτο όμως δεν πρόκειται να συμβεί. Καμία μεγάλη ομάδα στην ιστορία της μπάλας δεν άντεξε για όσο έχει αντέξει η Μπαρτσελόνα, που έχει ξεπεράσει την δεκαετία, από το Παρίσι το 2006 μέχρι τώρα.

Ουσιαστικά όμως όλο το θέμα είπαμε, ότι είναι η πιο συντετμημένη περίοδος 2008-'11. Τα πρόσωπα αλλάζουν, είναι λογικό να μεταβάλλεται και το παιχνίδι. Οι Μπλαουγκράνα θα συνεχίσουν να είναι εκεί, να έχουν τα πιο σούπερ αστέρια, να παλεύουν για όλους τους τίτλους και στο δια ταύτα να μεγαλώνουν το μύθο τους ως club.

Εκείνο όμως που είδαμε στην περίφημη τριετία, δείχνει φέτος πιο μακρινό από ποτέ και αυτό μας υπενθυμίζει απλά πως τίποτα δεν μπορεί να νικήσει τον καιρό που προσπερνάει. Ούτε καν ο θρυλικός Μέσι και λιγότερο οι Ινιέστα, Πικέ, όσοι δηλαδή έχουν επιζήσει ως συνδετικοί κρίκοι να παλεύουν σε μία χαμένη μάχη με τον πανδαμάτορα χρόνο. Και από την τηλεόραση ή το γήπεδο, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε εμείς, είναι αντί να χαλιόμαστε, που δεν βλέπουμε εκείνο το επικό θέαμα που μας χάρισε κάποτε η Μπαρτσελόνα, να γίνουμε ευγνώμονες για όσα είχαμε την τύχη να θαυμάσουμε σαν χορογραφίες στο χορτάρι..

Και για όσους θεωρούν ότι όσα τέλεια είδαν, δεν κράτησαν όσο ήθελαν, να θυμούνται ως παρηγοριά: πως ο συνδυασμός της ηδονής με τη δράση κάνει το χρόνο να φαίνεται λίγος...

Follow me @Jorgekaraman