«Το ποδόσφαιρο χρειάζεται σκέψη "έξω από το κουτί" για να εξελιχθεί»

Την Λίφερινγκ πιθανότατα δεν την έχετε ξανακούσει ποτέ. Τερμάτισε φέτος στα μέσα της δεύτερης κατηγορίας της Αυστρίας, όμως συχνά στις κερκίδες της βρίσκονταν σκαόυτς ξένων ομάδων γεμίζοντας με σημειώσεις τα μπλοκάκια τους. Το ρόστερ, της άλλωστε, διαφέρει αρκετά από των υπολοίπων της κατηγορίας. Διαθέτει τερματοφύλακα από τη Βραζιλία, αμυντικούς από τη Βοσνία και τη Γκάνα, μέσους από το Μάλι, τη Ζάμπια, την Ακτή Ελεφαντοστού και τη Νιγηρία. Επιθετικούς απο το Καμερούν και τη Σερβία.

Η Λίφεριγνκ αποτελεί ουσιαστικά τη δεύτερη ομάδα της Ζάλτσμπουργκ, της φετινής πρωταθλήτριας Αυστρίας, η οποία τρέλανε την Ευρώπη με την πορεία της μέχρι τα ημιτελικά του Europa League. Η επιτυχία σε αυτήν ανοίγει σε πολλούς το δρόμο για την πρώτη ομάδα και από εκεί για ακόμα υψηλότερα σκαλιά. Στο ίδιο σημείο στεγάζονται οι πολυλειτουργικές εγκαταστάσεις των ακαδημιών της Red Bull για ποδόσφαιρο και χόκεϊ, οι οποίες, σε συνεργασία με δύο σχολεία, προσφέρουν στα παιδιά ένα απόλυτα ισορροπημένο περιβάλλον για τον συνδυασμό της προπόνησης σε συνάρτηση με τα μαθήματα. Ο κανόνας τους προστάζει 51% σχολείο και 49% αθλητισμό, περνώντας στα παιδιά ότι πάντα η μόρφωση είναι, έστω και για λίγο, υψηλότερα.

Παρέχουν, παράλληλα ψυχολόγους και κάθε είδους ειδικούς που βρίσκονται στο πλάι των παιδιών. Στο επίκεντρο της καθημερινότητας στην ακαδημία βρίσκεται το σύστημα LPS, μία μέθοδος ανάλυσης και προπόνησης που παρακολουθεί όλα όσα κάνουν οι αθλητές μέσα στο γήπεδο, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες στους προπονητές. Στην αίθουσα, τα παιδιά προπονούνται στις γνωστικές ικανότητες με προσομοιώσεις, μαθαίνοντας να βελτιώνουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τίποτα δεν βασίζεται στην τύχη.

Κι ένα ακόμα σχετικά άγνωστο στοιχείο που αποδεικνύει τον τρόπο που δουλεύει ο εντοπισμός, η ανάπτυξη και η ενσωμάτωση ταλέντων στους Αυστριακούς είναι ότι τα τελευταία χρόνια βρίσκονται μέσα σε ένα ιδιαίτερο top 5. Αυτό των συλλόγων με τα περισσότερα έσοδα από πωλήσεις παικτών που προέρχονται από τα τμήματα υποδομής τους.

Ο Ερνστ Τάνερ βρίσκεται πίσω από το οικοδόμημα. Ο διευθυντής Ακαδημιών της Ζάλτσμπουργκ επισκέφτηκε τη χώρα μας για το διήμερο σεμινάριο σκάουτινγκ του Scouting Lab, στο οποίο ήταν εισηγητής και αποχώρησε με τις καλύτερες εντυπώσεις. Το gazzetta.gr τον συνάντησε στο χώρο του σεμιναρίου και ο Αυστριακός μίλησε για τα στοιχεία που κάνουν την Ακαδημία της Ζάλτσμπουργκ τόσο ξεχωριστή, αναφέρθηκε σε μια ξεχωριστή ιστορία πίσω από τον Γιούλιαν Νάγκελσμαν, τον οποίο είχε ποδοσφαιριστή, στους προπονητές της ομάδας και στο πραγματικά δύσκολο στοιχείο που απαιτεί μια εναρμονισμένη με την πρώτη ομάδα ακαδημία.

Ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος σας στην Ζάλτσμπουργκ;

«Ο ρόλος μου είναι διευθυντής ακαδημιών, αλλά φυσικά η ακαδημία παίζει σημαντικό ρόλο στην δομή μας και μοιράζομαι τα όσα κάνω με την πρώτη ομάδα».

Πόσο σημαντικό είναι για μια ομάδα πρωταθλήτρια στη χώρα της, η οποία φτάνει μέχρι τα ημιτελικά του Europa League, η λειτουργία των τμημάτων υποδομής;

«Είμαστε ανεξάρτητοι τώρα από τη Red Bull, η οποία παραμένει μόνο ως σπόνσορας λόγω της Λειψίας, γιατί αλλιώς δεν θα μπορούσαμε να παίξουμε σε διεθνείς διοργανώσεις. Η ακαδημία λοιπόν είναι όχι μόνο υποχρεωτική, αλλά φέρνει και κέρδη για τον σύλλογο. Γιατί αν δείτε τα δεδομένα από τις επενδύσεις και τις πωλήσεις παικτών τα τελευταία τρία χρονιά θα διαπιστώσετε ότι είμαστε πραγματικά επιτυχημένοι. Ο κόσμος δεν ξέρει πολλά γι' αυτό, αλλά είσαστε μέσα στις 5 κορυφαίες ομάδες του κόσμου σε έσοδα από παίκτες που ανατρέφουμε εμείς. Τους παίρνουμε σε μικρές ηλικίες και τους αναπτύσσουμε. Ξέρετε, το αυστριακό πρωτάθλημα δεν είναι το πιο ανταγωνιστικό στην Ευρώπη, αλλά είναι κάλο για τους νέους να ενσωματώνονται στην πρώτη μάδα και μετά από μερικά χρόνια φεύγουν για να εξελιχθούν περισσότερο».

Πόσο σημαντική είναι η χρησιμοποίηση δεδομένων και κυρίως positional data;

«Ξεκινήσαμε να χρησιμοποιούμε αυτά τα στατιστικά δεδομένα το 2014 στην Ακαδημία και παίρνουμε μεγάλη γνώση από αυτό. Αλλά δεν είναι μόνο τα physical data, δουλεύουμε πολύ με τεχνικά και τακτικά δεδομένα πλέον και νομίζω ότι αυτό θα είναι το μέλλον της ανάλυσης. Για μένα έχουν πολύ ενδιαφέρον τα όσα γίνονται στον αγωνιστικό χώρο και έχουμε την πιο ακριβή πληροφορία που υπάρχει όταν υπάρχουν συντεταγμένες για κάθε παίκτη, σε κάθε στιγμή του παιχνιδιού».

Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα πιο σημαντικά στοιχεία στη μετατροπή ενός νεαρού σε επαγγελματία;

«Λοιπόν, τα πάντα κατά έναν τρόπο! Όσον αφορά τη δημιουργία και την ανάπτυξη του δημιουργικού παίκτη είναι πολύ σημαντικό να κάνεις τα σωστά πράγματα στη σωστή ηλικιακή κατηγορία. Όταν ξεκινάμε να σκεφτόμαστε για την εξέλιξη του δημιουργικού παίκτη, πρώτα πρέπει να περιορίσουμε την επιρροή του προπονητή, ούτως ώστε να μην μεταφέρει τις δικές του πεποιθήσεις στα παιδιά σε μικρή ηλικία. Αυτή είναι μια πρώτη διαδικασία. Και όταν φτάσουν σε ένα σημείο που έχουν μεγαλώσει και περνούν σε άλλα στάδια, τότε φυσικά η επιρροή του προπονητή θα είναι περισσότερο λεπτομερής. Το περιγράφουμε αυτό ως μια διαδικασία από implicit (χωρίς κατεύθυνση) σε explicit (ξεκάθαρο, σαφές) coaching. για εμάς είναι ενδιαφέρον το παιδί να δοκιμάσει και να κάνει λάθος, αυτό είναι πολύ σημαντικό για την πρόοδο και την εκμάθηση και μετά, σε συγκεκριμένο επίπεδο, πρέπει να κρατήσουν τα πράγματα που τους δείχνουν οι προπονητές. Τότε όμως μιλάμε για ομαδικές τακτικές και νίκες. Στα αρχικά στάδια μιλάμε περισσότερο για προσπάθεια».

Πείτε μας για τον προπονητή Μάρκο Ρόζε και τον βοηθό του Ρενέ Μάριτς, ο οποίος έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία...

«Το ξέρω, γιατί ήμουν εκείνος που είχα την πρώτη επαφή με τον προπονητή μας. ¨Έψαχνα για έναν προπονητή στην Κ-16, έμαθα το όνομά του και μίλησα γι' αυτόν στον αθλητικό μας διευθυντή. Ήταν παίκτης του παλιότερα, οπότε αποφασίσαμε να τον πάρουμε από τη Λειψία γιατί τον γνώριζε. Ήταν στην Κ-16 για 2 χρόνια και μετά στην Κ-18 για δύο χρόνια. Και μετά όταν έφυγε πέρυσι ο Ισπανός Όσκαρ Γκαρθία, ο σύλλογος αποφάσισε ότι είναι ο καλύτερος για τη δουλειά. Πριν, διαβάζαμε τις αναλύσεις του Μάρκο Μάριτς και εντυπωσιασμένοι αστειευόμασταν για το “RM” που υπέγραφε, γιατί πάντα ανέλυε τα όσα έκανε η ομάδα του Ρόζε και τα αρχικά είναι τα ίδια, οπότε λέγαμε ότι κάνει ο ίδιος ο προπονητής την ανάλυση και τη δημοσιεύει! Στη συνέχεια μάθαμε ποιος είναι, προπονούσε μια τοπική ομάδα και έμενε κοντά στην πόλη και αποφασίσαμε να τον προσεγγίσουμε. Δεν είχε ούτε καν δίπλωμα προπονητή, ήταν απλά blogger κατά έναν τρόπο, αλλά κάποιες φορές χρειάζεται να κάνεις κάτι που δεν είναι συνηθισμένο. Κι αυτή τη φορά πέτυχε απόλυτα! Ήταν σκέψη “έξω από το κουτί” και τέτοιες χρειάζεται το ποδόσφαιρο γενικά για να εξελιχθεί».

Περιμένατε την πορεία που έκανε η Ζάλτσμπουργκ στην Ευρώπη;

Πίστευα ότι θα φτάσουμε στα προημιτελικά και μετά θα ήταν πολύ δύσκολα, λόγω της δομής της ομάδας μας. Γιατί είναι πολύ νέα και και άπειρη γι' αυτό το επίπεδο. Όμως η ομάδα σαν σύνολο και το πνεύμα που δημιούργησαν οι προπονητές λειτούργησαν ως αντισταθμιστικοί παράγοντες και η βελτίωση ήταν εκπληκτική. Είναι κάτι που ίσως χρειαστεί 20 χρόνια για να να ξανασυμβεί, αυστριακή ομάδα να φτάνει σε αυτό το επίπεδο. Και είμαστε πολύ χαρούμενοι που ζήσαμε όλη διαδικασία. Θα μπορούσαμε να πάμε τελικό, το αξίζαμε αλλά ξέρετε ότι στο ποδόσφαιρο κάποιες ατυχείς αποφάσεις δίνουν πλεονέκτημα σε άλλη ομάδα. Αλλά δεν παραπονιέμαι γιατί ήταν φανταστική ιστορία».

Ένας από τους πιο ελπιδοφόρους προπονητές στην Ευρώπη είναι ο Γιούλιαν Νάγκελσμαν, τον οποίο γνωρίζετε καλά...

«Ήμουν προπονητής του στην Μόναχο1860, μετά ήμουν ο διευθυντής ακαδημιών του και στη Χόφενχαϊμ τον πήρα ως προπονητή της Κ-16. Εξελίχθηκε πολύ μετά και ακόμα φυσικά επικοινωνούμε».

Το βλέπεις σε έναν παίκτη ότι το έχει μέσα του να γίνει προπονητής;

«Θα σας πω κάτι. Τότε είχαμε ένα σπέσιαλ πρόγραμμα στο Μόναχο, ένα partners school όπου μπορούσαν τα παιδιά να πάρουν το πρώτο δίπλωμα προπονητικής σε ηλικία 16 ετών. Η πρόθεση πίσω από αυτό ήταν ότι φυσικά αναπτύσσουμε υψηλής απόδοσης ποδοσφαιριστές, αλλά ξέρουμε ότι δεν θα τα καταφέρουν όλοι, οπότε πρέπει να τους βοηθήσουμε να βρουν εναλλακτική, να τους εκπαιδεύσουμε σε κάτι άλλο. Πολλοί νέοι προπονητές ήρθαν από αυτό το πρόγραμμα, για παράδειγμα η Άουγκσμπουργκ έχει έναν πολύ καλό τεχνικό στην Κ-19 της που ήταν εκεί. Πρόκειται για παιδιά που έπαιξαν σε καλό νεανικό επίπεδο, δεν τα κατάφεραν στη μετάβαση και επέστρεψαν στο ποδόσφαιρο ως προπονητές. Νομίζω ότι ήταν μια απόφαση που βοήθησε πολύ το ποδόσφαιρο και ο Γιούλιαν είναι παιδί αυτού του προγράμματος».

Στις ακαδημίες παίρνετε παίκτες από όλο τον κόσμο ή εστιάζετε στους Αυστριακούς;

«Πρώτα στα παιδιά από την Αυστρία και είμαστε πλήρως εναρμονισμένοι με τους κανονισμούς της FIFA. Έχουμε ένα ειδικό μοντέλο στη δεύτερη ομάδα μας, η οποία είναι σαν ξεχωριστός σύλλογος και μπορεί να παίξει στη δεύτερη κατηγορία. Εκεί φέρνουμε περισσότερο παίκτες από όλο τον κόσμο, από τις ακαδημίες μας στην Αφρική και τη Νότια Αμερική και φυσικά προτάσεις που ξεχωρίζουν από το παγκόσμιο σκάουτινγκ που διαθέτουμε».

Κλείνοντας, αν ερχόταν τις μέρες αυτές που είσαστε στην Ελλάδα ένας πρόεδρος ομάδας και σας μιλούσε για τις οικονομικές δυσκολίες που έχουν οι σύλλογοι, θα τον συμβουλεύατε να ρίξει το βάρος στις ακαδημίες;

«Εξαρτάται λίγο από τις προσδοκίες που υπάρχουν. Γιατί οι περισσότεροι που το αντιμετωπίζουν ως επιχειρηματικό μοντέλο θέλουν γρήγορη επιτυχία και αυτό δεν είναι δυνατόν. Αν αναζητάς ένα σταθερό μοντέλο ανάπτυξης φυσικά και θα έλεγα να επενδύσουν στην ακαδημία να έχουν μια δομή συλλόγου χτισμένη πάνω σε αυτό. Δεν είναι σημαντικό να έχεις μόνο καλή ακαδημία, αλλά να έχεις και πρώτη ομάδα, προπονητή και φιλοσοφία ώστε οι νέοι παίκτες να αισθάνονται καλά και να μπορούν να κάνουν τη μετάβαση. Αυτό είναι το πιο δύσκολο. Το να έχεις μια καλή ακαδημία δεν είναι δύσκολο αν έχεις λεφτά. Το να φέρνεις παιδιά στην πρώτη ομάδα και να προσαρμόζονται είναι το πιο δύσκολο. Χρειάζεσαι καλή σύνδεση και να είναι πραγματικά σημαντικό για σένα το να χρησιμοποιείς τους δικούς σου παίκτες και να τους εξελίσσεις. Συχνά, αυτοί που θα φέρεις ως μεταγραφές είναι καλύτεροι βραχυπρόθεσμα, αλλά οι δικοί σου έχουν καλύτερες προοπτικές μακροπρόθεσμα».