“Take the ball, pass the ball”: Πεπ, ένας ηγέτης που πείθει τον ποδοσφαιριστή να πηδήξει απ' το μπαλκόνι

Περίπου δυο μήνες πίσω έγραψα ένα σημείωμα με τις σκέψεις μου σχετικά με την αξία της σειράς ντοκιμαντέρ “All or nothing: Manchester City”, που δίνει μια πολύ καλή ευκαιρία στον θεατή να εισχωρήσει στον εσωτερικό κόσμο του ποδοσφαίρου της κορυφαίας ποιότητας και να αντιληφθεί καλύτερα πώς διευθύνεται μια ποδοσφαιρική ομάδα της ελίτ από έναν μάνατζερ. Σήμερα, έχοντας μόλις παρακολουθήσει το “Take the ball, pass the ball”, μια ταινία – ντοκιμαντέρ για την Μπαρτσελόνα του Πεπ Γκουαρδιόλα, βρίσκομαι και πάλι στη θέση να προτείνω ανεπιφύλακτα σε κάποιον που αγαπά να μαθαίνει το ποδόσφαιρο να δώσει περίπου δύο ώρες από τη ζωή του για να κατανοήσει καλύτερα και βαθύτερα τα “πώς το έκανε ο Πεπ;” ζητήματα που αφορούν μια από τις καλύτερες ομάδες που εμφανίστηκαν ποτέ στην ιστορία του ποδοσφαίρου, την Μπαρτσελόνα της περιόδου 2008 – 2012.

Το “Take the ball, pass the ball” δεν είναι ντοκιμαντέρ της ίδιας φύσης με αυτό που έφτιαξε το Amazon για την Σίτι του Γκουαρδιόλα. Οχι μόνο επειδή ο Γκράχαμ Χάντερ, ο δημοσιογράφος – συγγραφέας του βιβλίου “Barca – The making of the greatest team in the world” και η εταιρεία του δεν είχαν αντίστοιχο διαθέσιμο προϋπολογισμό με αυτόν που είχε το Amazon, ούτε μόνο επειδή ο Χάντερ δεν είχε την πρόσβαση που είχε το Amazon σε αποδυτήρια, προπονητικό κέντρο και ξενοδοχεία για να τοποθετήσει κάμερες και να καταγράψει τη ζωή της Μπαρτσελόνα του Γκουαρδιόλα, αλλά κυρίως επειδή ο δημοσιογράφος επένδυσε στις συνεντεύξεις – συζητήσεις που έκανε με τους πρωταγωνιστές της εποχής, βάζοντάς τους τις ερωτήσεις των οποίων οι απαντήσεις δίνουν πολλές εξηγήσεις για αυτά που έβλεπαν τα μάτια μας από την Μπάρτσα του Πεπ.

Ο Ανρί, ο Τσάβι, ο Ινιέστα, ο Βαλντές, ο Πουγιόλ, ο Μαστσεράνο, ο Μπουσκέτς, ο Ντάνι Αλβες, ο Αμπιντάλ, ο Ετό, ο Γκούντγιονσεν, ο Τσιγκρίνσκι, ο Κάρικ, ο Καπέλο, και ο Μέσι βρίσκονται μπροστά σου και συμμετέχουν, οι περισσότεροι πολύ παραστατικά σε μια συζήτηση αναβίωσης εκείνης της εποχής. Και ειδικά οι μεγαλύτεροι, αυτοί που τα αντιλαμβάνονταν καλύτερα τότε και έχουν προλάβει να τα φιλοσοφήσουν βαθύτερα σήμερα, έχουν πολλές και πολύ διαφωτιστικές απαντήσεις στις ερωτήσεις που συνθέτουν την απάντηση στην “πώς το έκανε ο Πεπ;” κύρια ερώτηση σχετικά με το έργο τέχνης που παρουσίασε για τέσσερα χρόνια.

Αυτό το ντοκιμαντέρ, που είναι η καταγραφή μιας προσπάθειας που έκανε ο Χάντερ να κατανοήσει καλύτερα και να καταφέρει να εξηγήσει πώς δημιουργήθηκε η Μπαρτσελόνα της εποχής 2008 – 2012 δεν απευθύνεται μόνο στους οπαδούς της Μπάρτσα και τους θαυμαστές της δουλειάς του Γκουαρδιόλα. Είναι η οπτικοακουστική παρουσίαση μιας διατριβής πάνω στην επιστήμη της διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού. Κι είναι κυρίως αυτό το πολύτιμο νόημα που δίνει αξία σε αυτή τη δουλειά που μόλις κυκλοφόρησε.

Ναι, θα μάθεις ή θα επιβεβαιώσεις, ή θα κατανοήσεις καλύτερα τα περί του ποδοσφαίρου της μιας επαφής με όραμα την αριθμητική υπεροχή σε κάθε σημείο του τερέν, θα ξαναθυμηθείς την ιστορία της μεταγραφής του Μέσι, θα δεις να εξηγούνται ορισμένα από τα μεγαλύτερα trademarks – γκολ της Μπάρτσα του Πεπ. Κι όλα αυτά είναι όμορφα, χρήσιμα και ψυχαγωγικά. Το μεγαλύτερο νόημα που περιέχει αυτό το ντοκιμαντέρ όμως είναι το σχετικό με τον τρόπο του Γκουαρδιόλα στην επικοινωνία με τους ποδοσφαιριστές του. Τους ακούς να θυμούνται ότι στην εποχή εκείνη ήταν έτοιμοι να πηδήξουν από μπαλκόνι αν τους το ζητούσε ο Πεπ, ή να δηλώνουν ότι “έμπαινα να παίξω στον τελικό του Champions League και ήμουν απολύτως πεπεισμένος ότι θα νικήσουμε, επειδή μας το είχε πει ο Πεπ ότι θα νικήσουμε” και κάπου εκεί συνειδητοποιείς ότι το μεγαλύτερο χάρισμα, το οποίο αποτελεί πιθανότατα και το μεγαλύτερο συγκριτικό πλεονέκτημα του Γκουαρδιόλα έναντι των υπολοίπων προπονητών της εποχής του είναι η ικανότητα να πείθει, να εμπνέει, να παρακινεί τους ποδοσφαιριστές του και να προκαλεί με τον τρόπο του τις υπερβάσεις.

Σε ένα απόσπασμα του “All or nothing: Manchester City” βλέπεις τον Γκουαρδιόλα να παραδέχεται ότι συχνά δίνει στους ποδοσφαιριστές του απαντήσεις χωρίς βεβαιότητα ότι είναι σωστές. Ως μάνατζερ της ελίτ ο Πεπ έχει αποδεχθεί ότι πρέπει να ζει με αυτή τη συνθήκη, δηλαδή να συναναστρέφεται και να καθοδηγεί παιδιά δίχως να έχει απαντήσεις για όλα, με τη συναίσθηση της ευθύνης που του δημιουργεί το γεγονός ότι τον αντιμετωπίζουν σαν κάποιον που τα ξέρει όλα για το ποδόσφαιρο. Ο Γκουαρδιόλα δεν τα ξέρει όλα. Οσα τους λέει όμως, σε εύκολες και δύσκολες στιγμές, δεν είναι ψέματα, ή τουλάχιστον όχι συνειδητά. Και συνήθως, αν όχι πάντα, είναι τεκμηριωμένα. Κι είναι αυτή η κύρια διαφορά, που τον διαχωρίζει από την μάζα και τον φέρνει στην κορυφή: δεν ζητά μόνο. Φροντίζει να εξηγεί, να δίνει απαντήσεις στα “γιατί;” των εντολών του, συνήθως προτού προλάβει ο ποδοσφαιριστής να αναρωτηθεί. Ο Γκουαρδιόλα συχνά διατάζει, αλλά πάντοτε εξηγεί. Και γι' αυτό πείθει.

Στο τέλος του ντοκιμαντέρ, ο θεατής βλέπει τον Πεπ να απαντά φιλοσοφικά στην “είναι αυτή η Μπαρτσελόνα η καλύτερη ομάδα όλων των εποχών;” ερώτηση. “Θα το απαντήσει ο χρόνος, αν μετά από 25 χρόνια μιλούν για εκείνη την Μπαρτσελόνα με θαυμασμό, αν την θυμούνται πέρα από στατιστικές επιδόσεις και κατακτήσεις τίτλων, θα σημαίνει ότι είχε πράγματι αγαπηθεί από τον κόσμο το ποδόσφαιρο που παίξαμε”, είναι η απάντησή του. Ανεξάρτητα από το αν τη θεωρείς ή όχι την καλύτερη όλων των εποχών, δεν γίνεται να μην θαύμασες το ποδόσφαιρο που έπαιξε η Μπαρτσελόνα στην εποχή του Γκουαρδιόλα. “Αν δεν σου άρεσε, έχεις κάποιο πρόβλημα”, που λέει και ο Τιερί Ανρί στο ντοκιμαντέρ. Αν σου άρεσε και θέλεις να καταλάβεις περισσότερα, το “Take the ball, pass the ball” αξίζει δύο ώρες από τον χρόνο σου. Αν θαυμάζεις τον Γκουαρδιόλα, σου προτείνω να τα δεις αυτά τα δύο ντοκιμαντέρ, για την εποχή του στην Μπάρτσα και την περσινή σεζόν του στη Σιτι, back to back. Θα επιβεβαιώσεις ότι πρόκειται για έναν εκ των καλύτερων ηγετών, αν όχι τον καλύτερο στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Κι αν διαχειρίζεσαι ή διευθύνεις ανθρώπινο δυναμικό, θα σε κάνουν καλύτερο.