Η τακτική εξέλιξη της εθνικής Αγγλίας

Ανεξαρτήτως έκβασης της πορείας της, η Αγγλία πορεύεται στο Μουντιάλ του 2018 έχοντας έναν «κανονικό» προπονητή. Ο Γκάρεθ Σαουθγκέιτ έζησε τις παραξενιές και τις παραδόσεις της FA και όταν κλήθηκε να αναλάβει το πρότζεκτ της ηλεκτρικής καρέκλας του Ομοσπονδιακού τεχνικού της πρώτης ομάδας, το έκανε έχοντας ένα σύγχρονο στιλ διαχείρισης, το οποίο έδειχνε να απέχει από τα συνηθισμένα κολλήματα του παρελθόντος. Φάνηκε από τις κλήσεις του και κυρίως από το ότι έκρινε με βάση την αγωνιστική φόρμα, προσθέτοντας στο pool των παικτών που θα έβγαζαν την τελική αποστολή παιδιά από ομάδες όπως η Μπέρνλι και παίρνοντας μαζί του τον Πόουπ, αφήνοντας εκτός τον Χαρτ.

Ο βοηθός του, Στιβ Χόλαντ, είχε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με τους απεσταλμένους στο Ρεπίνο, στη βάση των «Τριών Λιονταριών» στη Ρωσία. Ο Independent δημοσίευσε ένα κομμάτι τους, το οποίο βοηθάει όχι μόνο να αντιληφθούμε την όλη διαδικασία, αλλά και μερικά πράγματα για τη φιλοσοφία και τον τρόπο δουλειάς του προπονητή και του τεχνικού τιμ.

Ήταν στην ίδια χώρα, πέρυσι, όπου ο Σαουθγκέιτ και ο Χόλαντ επινόησαν τον σχηματισμό με τρεις κεντρικούς αμυντικούς. Έχοντας παρακολουθήσει το προηγούμενο καλοκαίρι παρακολουθώντας από κοντά το Euro U-21 και το Κύπελλο Συνομοσπονδιών, στο οποίο αγωνίστηκαν αρκετοί από τους πιθανούς τους αντιπάλους στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Ο Άγγλος τεχνικός στο ξεκίνημα άλλαξε το 4-3-3 σε 4-2-3-1, αναζητώντας περισσότερα στηρίγματα στον Χάρι Κέιν. Η Αγγλία έπαιζε προκριματικά και ο ίδιος δεν ήθελε μια θεραπεία-σοκ, αλλά μια ομαλή μετάβαση στο νέο στιλ παιχνιδιού η οποία δεν θα επηρέαζε το δρομολόγιο προς την τελική φάση του Μουντιάλ.

Στο τελευταίο ματς των προκριματικών με την Λιθουανία δοκιμάστηκε για πρώτη φορά σχήμα με τριπλέτα στην άμυνα. Όπως τόνισε ο Χόλαντ στους Άγγλους, στόχος ήταν ο σχηματισμός να δώσει στην ομάδα καλύτερες πιθανότητες να διατηρεί το μηδέν στην άμυνα, έχοντας ταυτόχρονα περισσότερο έλεγχο του παιχνιδιού με τη μπάλα στα πόδια. Όταν η Τσέλσι κατέκτησε το Πρωτάθλημα, ο Χόλαντ ήταν βοηθός του Κόντε. Γνώριζε πολύ καλά το στιλ παικτών και τις απαιτήσεις του 3-4-3. Το τέσταραν, στο φιλικό με τη Γερμανία στο Ντόρτμουντ, με τον Σμόλινγκ ακόμα βασικό κεντρικό αμυντικό και τους Γουόκερ και Μπέρτραντ στις πτέρυγες.

Το συμπέρασμά τους ήταν ότι δεν είχαν την ισορροπία που απαιτούσε το παιχνίδι τους στον άξονα. Έτσι, αποφάσισαν να θυσιάσουν έναν από τους πλάγιους επιθετικούς για να βάλουν έναν ακόμα μέσο, έχοντας παράλληλα τη δυνατότητα να παίξουν με δύο επιθετικούς. «Έχουμε καλούς κεντρικούς επιθετικούς, όπως δείχνουν τώρα ο Κέιν και ο Στέρλινγκ. Αν παίξουμε 4-3-3 ή 4-2-1-3 τότε μπορεί να παίξει μόνο ένας». Το 3-5-2 λοιπόν ήταν γεγονός. «Τρεις κεντρικού αμυντικοί, που θεωρούσαμε ότι ήταν ούτως ή άλλως καλή επιλογή, τρεις στον άξονα που είναι καλύτεροι από δύο και δύο κεντρικοί επιθετικοί που νομίζουμε ότι είναι καλύτεροι από έναν, με δεδομένο και το στιλ των παικτών που έχουμε», πρόσθεσε ο Χόλαντ.

Η τελευταία πινελιά αποφασίστηκε στα φιλικά του Νοεμβρίου, με αντιστροφή του τριγώνου στον άξονα. Οι δύο κόφτες παρείχαν μεν περισσότερη ασφάλεια και έδιναν τη δυνατότητα στους πλάγιους της αμυντικής τριπλέτας να παίρνουν περισσότερες πρωτοβουλίες στην ανάπτυξη, όμως μεσοπιθετικά υπήρχαν μειονεκτήματα. Στα φιλικά του Μαρτίου αυτό άλλαξε. Ένα εξάρι, δύο οκτάρια. Αρχικά τον Λίνγκαρντ και τον Όξλεϊντ-Τσάμπερλεϊν, ο οποίος έκανε εξαιρετική χρονιά, στη συνέχεια απέναντι στη Νιγηρία τον Ντέλε Άλι, ο οποίος σε συνεργασία με τις κινήσεις του Λίνγκαρντ και του Στέρλινγκ δημιουργούσε έξτρα συνθήκες κινδύνου στο αντίπαλο 1/3. Η στρατηγική για το Μουντιάλ είχε πλέον βγει, με τελευταία πινελιά τον Γουόκερ στην τριπλέτα της άμυνας και όχι στην πλευρά, σε ένα ρόλο που ταίριαζε περισσότερο σε αυτόν που είχε στη Μάντσεστερ Σίτι, παρά σε αυτόν της Τότεναμ.

«Αυτό που νομίζω παρουσιάζει ενδιαφέρον, είναι ότι στα τελευταία τέσσερα παιχνίδια μας η επίθεση του αντιπάλου άλλαξε τρεις φορές για να προσαρμοστεί απέναντί μας», είπε χαρακτηριστικά ο Χόλαντ. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον, από μια ευρύτερη οπτική, είναι ότι ο Σαουθγκέιτ δεν έφτιαξε μια ομάδα που να παίζει το παραδοσιακό ποδόσφαιρο των Άγγλων, ούτε έπεσε στις κλασικές παγίδες των Ομοσπονδιακών. Μελέτησε τις ομάδες που κυριάρχησαν στην Premier League τα τελευταία χρόνια, ανέλυσε την προσαρμογή των παικτών του σε συγκεκριμένες καταστάσεις με και χωρίς τη μπάλα, έψαξε πολύ λεπτομερώς τα στοιχεία που πρέπει να προσθέτει η κάθε μονάδα στο σύνολο και κατέληξε στην σύνθεσή του.

Αρχικά, με μεγάλη σημασία στο build up και την συνεισφορά των αμυντικών στην ανάπτυξη. Οι σφιχτές τακτικές στα γήπεδα της Ρωσίας προσφέρουν μέτρα στους κεντρικούς αμυντικούς και η πρεμιέρα με την Τυνησία ήταν ένα καλό παράδειγμα για τον τρόπο που οι τρεις της άμυνας μπορούν να φτιάξουν παιχνίδι όταν το αντίπαλο πρέσινγκ είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στους «μοχλούς» του άξονα. Από μια ωραία πάσα του Μαγκουάιρ που έκοψε την άμυνα στη μέση απευθείας στον Κέιν, δημιουργήθηκε η ευκαιρία, η οποία έφερε το κόρνερ και στη συνέχεια το πρώτο γκολ. Η δική τους παρουσία με την μπάλα θα παίξει σημαντικό ρόλο και στα υπόλοιπα ματς, τουλάχιστον του ομίλου.

Ακόμα, ο Σαουθγκέιτ εστιάζει στην πίεση και τις ευκαιρίες από το επιθετικό τρανζίσιον, όπου σε ένα γρήγορο κλέψιμο μπορούν να βγουν με προϋποθέσεις ουσιαστικά πέντε παίκτες, συμπεριλαμβανομένου και του πλάγιου αμυντικού στην πλευρά που εκδηλώνεται η επίθεση. Με το κάθε οκτάρι να προσφέρει διαφορετικά στοιχεία και την εναλλαγή τους ανάλογα με τον αντίπαλο να έχει το δικό της νόημα, η φαρέτρα του δείχνει ότι μπορεί να βγάλει άσους στο μανίκι.

Η αποθέωση από την κατακραυγή συχνά έχει διάρκεια 90 λεπτά. Και η διψασμένη για τίτλους, αλλά χορτασμένη από απογοητεύσεις Αγγλία είναι μαθημένη σε αυτό. Ανεξαρτήτως, επαναλαμβάνουμε, του που θα φτάσει στο Μουντιάλ, με τον Σάουθγκεϊτ τα «λιοντάρια» δείχνουν ότι έχουν ένα πλάνο σε εξέλιξη, μια εθνική προσαρμοσμένη στα δεδομένα της εποχής και με καλή επικοινωνία σε όλο το οικοδόμημα της FA. Αρκεί να μην πέσει θύμα της υστερίας...