Ο δυσλεκτικός λόρδος Σπυρίδων!

Στο (αναπάντεχο ή αναμενόμενο, καμιά σημασία δεν έχει) χάλκινο μετάλλιο της Κορακάκη συγκινήθηκα...

Στο χρυσό της κι όταν άκουσα τον εθνικό ύμνο ήμουν μόνος στο σπίτι και (ομολογώ πως) δάκρυσα, μαζί της...

Στο (σχεδόν βέβαιο, έστω κι αν οι Βραζιλιάνοι έκαναν διάφορες... μουστισούρες, όπως τη αλλαγή του στρώματος της προσγείωσης) χρυσό του Πετρούνια και στη θέα του πάνω στο βάθρο σε στάση προσοχής βούρκωσα μαζί του, αλλά προσπάθησα επιμελώς να το κρύψω, επειδή βρισκόμουν σε δημόσιο χώρο...

Χθες πάλι την ώρα που ο Σπυράκος έδινε τον υπέρ πάντων αγώνα για να ακουμπήσει πρώτος αυτή την καταραμένη πλάκα του τερματισμού, έπαθα κάτι πολύ χειρότερο: ανατρίχιασα σύγκορμος και την ίδια στιγμή άρχισα να αλαλάζω και αυτή ήταν από τις ελάχιστες φορές στην καριέρα μου, που δεν ήξερα πώς να διαχειριστώ τα συναισθήματα μου..

Μετέδιδα τη συγλονιστική κούρσα από το booth του ΟΤΕ, παρέα με τον παλιό πρωταθλητή και νυν προπονητή Μίλτο Κανελλόπουλο και με όλο αυτό το θρίλερ που εξελίχθηκε μέχρι τη στιγμή της απονομής, που επικύρωσε το αποτέλεσμα, έπαθα μια...ψυχολογία, που έλεγε και ο μακαρίτης ο Μπιθικώτσης!

Τον Σπύρο δεν τον συμπαθώ απλώς, αλλά τον γουστάρω κάργα. Δεν τον αγαπώ, τολμώ να πω ότι τον λατρεύω. Δεν τον θεωρω μεγάλο αθλητή, αλλά έναν από τους μεγαλύτερους, που έχει βγάλει αυτή η δόλια η Ψωροκώσταινα!

Το δε μετάλλιο του νομίζω πως είναι από άλλο... ανέκδοτο: δεν είναι ούτε ασημένιο, ούτε χρυσό (στην καρδιά μας, σύμφωνα με το παλιό κλισέ), ούτε πλατινένιο, που σημαίνει πως ξεπερνάει και το χρυσό.

Είναι το κάτι άλλο!

Είναι ένα μετάλλιο βουτηγμένο στο αλμυρό νερό της Κοπακαμπάνα, προϊόν μιας μοναδικής υπέρβασης, που μονάχα αυτός θα μπορούσε να τη διαπράξει, ως τέλειο έγκλημα!

Είναι ένα μετάλλιο, που προτού το φορέσει στο λαιμό του και το χαϊδέψει με τρυφεράδα, το είδε να βρέχεται από τον ιδρώτα μιας ολόκληρης ζωής στις πισίνες, στις θάλασσες, στα ποτάμια και στις λίμνες...

Είναι ένα μετάλλιο, που έγινε μούσκεμα πριν από τέσσερα χρόνια στο Χάιντ Παρκ, όταν του ξέφυγε (το χάλκινο) την τελευταία στιγμή και ξέσπασε σε λυγμούς...

Αυτό το μετάλλιο-το λέω και το εννοώ-είναι μια κατηγορία μόνο του, ανάμεσα στα 119 που έχει κατακτήσει η Ελλάδα εδώ και 120 χρόνια...

Αυτό το μετάλλιο (σκέπτομαι τώρα εάν πρέπει να γράψω τη λέξη, αλλά την μπουμπουνίζω κι ο θεός να με συχωρέσει) είναι το πιο αρχ...άτο που θα κοσμεί την ελληνική αθλητική πινακοθήκη εις τους αιώνας των αιώνων!

Λίγα λεπτά μετά την απονομή του έστειλα το εξής μήνυμα στο κινητό τηλέφωνο του: "Σε ευγνωμονώ για τη χαρά, για τη συγκίνηση, για την υπερηφάνεια και για την ανατριχίλα. Σε ευγνωμονώ εξ ονόματος ενός ολόκληρου λαού για ένα όνειρο που το έκανες πραγματικότητα και το μοιράστηκες μαζί μας. Σε ευγνωμονώ γιατί μας δίδαξες με τον πιο συγκλονιστικό τρόπο πως είναι να πέφτεις και να σηκώνεσαι ξανά”.

Εάν τον είχα μπροστά μου εκείνη τη στιγμή, μπορεί να του έλεγα κι άλλα, πολύ περισσότερα, πιο συγκινητικά, πιο κολακευτικά. Αλλά, διάβολε, μπορεί να μην του έλεγα και τίποτε. Θα προτιμούσα να τον σφίξω στην αγκαλιά μου και να του δώσω ένα μεγάλο φιλί, ως ελάχιστο φόρο αναγνώρισης και τιμής σε έναν μέγιστο αθλητή και σε ένα σπουδαίο παιδί...

Τον Γιαννιώτη τον πρωτογνώρισα πριν από καμιά εικοσαριά χρόνια, όταν ακόμη ασχολούμουν ενεργά και επί καθημερινής βάσεως με την κολύμβηση και το πόλο, που (για να λύσω κιόλας την απορία κάποιων έκπληκτων αναγνωστών) είναι οι πρώτες και οι μεγάλες καψούρες μου...

Θυμάμαι μια σκηνή πριν από δέκα έξι χρόνια, στο Ολυμπιακό χωριό του Σίδνεϊ, όπου καθόμασταν δίπλα δίπλα σε ένα πεζούλι, μαζί με τα υπόλοιπα παιδιά της ομάδας της κολύμβησης και τα άκουγα να εξομολογούνται τα όνειρα τους. Δυο χρόνια αργότερα, στο Βερολίνο, ο Πίπης ο φακιδομύτης μαζί με τον Νίκο Ξυλούρη, τον Γιάννη Κοκκώδη και τον Θανάση Οικονόμου χάρισαν στην Ελλάδα το παρθενικό μετάλλιο της σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και εκείνη η "ιερή σκυταλοδρομία" αποτέλεσε σημείο αναφοράς της ελληνικής κολύμβησης...

Μετά από πέντε χρόνια, όντας ήδη φιναλίστ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ο Σπύρος αποφάσισε να δοκιμάσει τα όρια, τις αντοχές και την (κερκυραϊκή, ποτισμένη με το αγγλικό φλέγμα και την πειραιώτικη μαγκιά) τρέλα του και το ΄ριξε στον Μαραθώνιο βαδίζοντας στα χνάρια του λόρδου Βύρωνα, του Μανώλη Βελισσάριου και του Ιάσωνα Ζηργάνου!

Ναι, ναι, αυτό είναι αλήθεια. Πλάκα πλάκα ο επιφανής Αγγλος φιλέλλην Τζορτζ Γκόρντον Μπάιρον (απόγονος του οποίου μπορεί να λογίζεται ο Σπύρος, ως έλκων την εκ μητρός Μπρέντα Σουίνι, καταγωγής του από το Λίβερπουλ) θεωρείται ο προπομπός του αθλήματος του open water. Στις 3 Μαΐου του 1810 ο λόρδος Βύρων διέσχισε τον Ελλήσποντο και αυτή η μετάβαση του μέσω του στενού των Δαρδανελίων από την Ευρώπη προς την Ασία αναφέρεται ως ο πρώτος καταγεγραμμένος Μαραθώνιος κολύμβησης στη σύγχρονη ιστορία!

Το 1930 ο πρόσκοπος Μανώλης Βελισσάριος το 1930 και το 1949 ο αξιωματικός του ελληνικού στρατού και κολυμβητής μεγάλων αποστάσεων, Ιάσων Ζηργάνος διήλθαν το στενό της Μάγχης, μάλιστα ο δεύτερος το διέπλευσε άλλες τρεις φορές, προτού βγει τραγικό θάνατο στις 27 Σεπτεμβρίου 1959 επιχειρώντας να περάσει το κανάλι ανάμεσα στην Ιρλανδία και τη Σκωτία. Μετά από δέκα επτά ώρες κι αφού είχε κολυμπήσει είκοσι επτά χιλιόμετρα έχασε τις αισθήσεις του στα παγωμένα νερά της παλίρροιας και εκεί άφησε την τελευταία πνοή του, παρά την ιατρική επέμβαση για καρδιακές μαλάξεις με τη χρήση ενός σουγιά!

Ευτυχώς χθες στα πολύ πιο ήρεμα, ζεστά, ασφαλή και κοσμοπολίτικα νερά της Κοπακαμπάνα ο Σπυράκος ούτε πνίγηκε, ούτε λιποθύμησε, ούτε έχασε τις αισθήσεις του, ούτε έπαθε σκοτοδίνη όπως το 2008 στο Πεκίνο. Τούτη τη φορά, μετά από δυο απόπειρες σε Ολυμπιακούς Αγώνες (19ος το 2008, 4ος το 2012), ο Σπύρος εκπλήρωσε το απωθημένο του και ένιωσε να λυτρώνεται η ψυχούλα του. Και πώς; Στα 36 χρόνια του, απέναντι σε πολύ νεότερους, κόντρα σε θεούς και δαίμονες και ενώ στα μέσα της κούρσας βρισκόταν στην 22η θέση...

Αλλά εκείνη η φατσούλα που ήταν κρυμμένη στο άσπρο σκουφάκι και στα κόκκινα γυαλάκια είναι όντως πολύ σκληρή για να πεθάνει. Die hard που λένε και στο σινεμά!

Δεν ξέρω εάν ο Σπύρος είναι η κολυμβητική εκδοχή του Μπρος Γουίλις στην ταινία, αλλά θαρρώ πως θα μπορούσε να πρωταγωνιστήσει σε ένα άλλο -λιγότερο γνωστό, φιλμ του οποίου ο τίτλος ταιριάζει γάντι στο σκληρό και ζόρικο άθλημα του: το “Open Water”, ένα ψυχολογικό θρίλερ τρόμου που γυρίστηκε το 2003, απλώς εκεί ανακατεύονται και οι καρχαρίες!

Αυτό που πέτυχε χθες το μεσημέρι ο Γιαννιώτης ξεπερνάει τη λογική, ίσως και τη φαντασία: τη δική μας λογική και τη δική μας φαντασία, διότι τα δικά του μέτρα εκτείνονται σε άλλες σφαίρες από τις ημέτερες.

Ο άθλος του ξεπερνάει το βάθρο και το μέταλλο ξεπερνάει το μετάλλιο. Στο (προαποφασισμένο και δεδηλωμένο) κύκνειο άσμα του ο Σπυρέτος έδωσε έναν αγώνα, που ήταν ο έσχατος, αλλά και ο υπέρτατος της καριέρας του: έναν αγώνα στον οποίο δεν κατέθεσε μόνο το ταλέντο και την επιθυμία του, αλλά και τον μόχθο, τον ιδρώτα, τα δάκρυα και το αίμα του, όπως είχε πει ο Γουίνστον Τσόρτσιλ, στις 13 Μαίου του 1940, κατά τον ιστορικό λόγο που εκφώνησε στη Βουλή των Κοινοτήτων του αγγλικού κοινοβουλίου.

Κατέθεσε επίσης το όνειρο, το όραμα, τον πόνο, τον πόθο, την αφοσίωση, τη στοχοπροσήλωση, την αυταπάρνηση, τις θυσίες, τους καημούς, την παλικαριά, τη μεγάλη καρδιά, την παλικαριά, την τρέλα, του, ακόμη και το... σιφίλιασμα του, όπως είχε πει ο ίδιος μετά τον θρίαμβο του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2013 στη Βαρκελώνη.

Κατέθεσε,κοντολογίς, όλες αυτές τις αξίες, τις αρετές και τις αρχές, που (τολμώ να γράψω ότι) όλοι θα θέλαμε να μεταλαμπαδεύσουμε και να κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας για να γίνουν σαν τον Γιαννιώτη.

Τολμώ να γράψω ότι όλα αυτά επίσης συνιστούν την ανεκτίμητη προίκα του ανθρώπου, που (με το συμπάθιο, Ισμήνη) όσοι μπαμπάδες έχουν κόρη θα τον ήθελαν για γαμπρό τους!

Είμαι πολύ μικρός σε μέγεθος να γράψω για τον Γιαννιώτη: το εννοώ αυτό διότι με πρόλαβε ο... Νίκος Καζαντζάκης, που θαρρώ πως περιέγραψε ιδανικά το κατόρθωμα του Γιαννιώτη στον πρόλογο του στην “Αναφορά στον Γκρέκο”...

Αρπάχτηκα, λέει ο μεγάλος συγγραφέας, με λαχτάρα από το χέρι σου, πασαλειμμένο ήταν με πολύχρωμες μπογιές, θαρρείς ζωγράφιζε ακόμα, έκαιγε. Άγγιξα το χέρι σου, πήρα φόρα και δύναμη, μπόρεσα να μιλήσω:

-Παππού αγαπημένε, είπα, δώσ’ μου μια προσταγή.

Χαμογέλασε, απίθωσε το χέρι απάνω στο κεφάλι μου, δεν ήταν χέρι, ήταν πολύχρωμη φωτιά, ως τις ρίζες του μυαλού μου περεχύθηκε η φλόγα.

-Φτάσε όπου μπορείς, παιδί μου…

Η φωνή του βαθιά, σκοτεινή, σαν να’ βγαινε από το βαθύ λαρύγγι της γης.

Έφτασε ως τις ρίζες του μυαλού μου η φωνή του, μα η καρδιά μου δεν τινάχτηκε.

-Παππού, φώναξα τώρα πιο δυνατά, δώσ’ μου μια πιο δύσκολη, πιο κρητικιά προσταγή.

Κι ολομεμιάς, ως να το πω, μια φλόγα σούριξε ξεσκίζοντας τον αέρα, αφανίστηκε από τα μάτια μου ο αδάμαστος πρόγονος με τις περιπλεμένες θυμαρόριζες στα μαλλιά του κι απόμεινε στην κορφή του Σινά μια φωνή όρθια, γεμάτη προσταγή, κι ο αέρας έτρεμε:

-Φτάσε όπου δεν μπορείς!

ΥΓ-1: Φτάσε, όπου δεν μπορείς; Εάν το διαβάσει αυτός ο Σπυράκος, θα βάλει τα γέλια και θα πει “Πριτς, που δεν μπορώ”!

ΥΓ-2: Τόσα χρόνια, βαρέθηκα να γράφω άρθρα με τίτλο είτε το “Σκάσε και κολύμπα” (που ο ίδιος μου είπε κάποτε πως θα είναι ο τίτλος της αυτοβιογραφίας του,http://www.gazzetta.gr/ article/526850/spyro-skase- kai-kolympa), είτε το “Δεν επνίγη ενώ εκολύμβα” (σε παραλλαγή του περίφημου άρθρου του συχωρεμένου του Θόδωρου Σγουρδαίου). Βαρέθηκα επίσης να του αφιερώνω διάφορες πειραγμένε εκδοχές του ύμνου της αγαπημένης του Λίβερπουλ (“Υou 'll never swim alone”, “Υou 'll never cry alone”). Τώρα που βάζει τους τίτλους τέλους και μάλιστα με χρυσά (ή έστω ασημένια) γράμματα, τώρα που κατεβαίνει από τη σκηνή, τώρα που φεύγει και αφήνει ένα ανεκτίμητο legacy, νομίζω ότι η ευγνωμοσύνη για όσα έπραξε, όσα πέτυχε και όσα μας δίδαξε είναι το στοιχειώδες χρέος...

ΥΓ-3 Τιμής ένεκεν ως ασημένιος Ολυμπιονίκης και επί τη αποχωρήσει του από την ενεργό δράση, ο Σπύρος έπρεπε να επιλεγεί και μάλιστα ομοφώνως και ομοθύμως από την ΕΟΕ ως σημαιοφόρος της ελληνικής ολυμπιακής ομάδας την Κυριακή το βράδυ.

ΥΓ-4: Όλα αυτά που πέτυχε και μας τα αφήνει ως αθλητική διαθήκη ο Σπύρος δεν είναι ούτε λίγα, ούτε ευκαταφρόνητα ως έργα και ημέραι ενός παιδιού που όταν πήγαινε στη Β' Λυκείου και δεν τα κατάφερνε με τα μαθήματα του, ένας καθηγητής είπε στους γονείς του “Μην κρίνετε αυστηρά το παιδί. Δεν το καταλαβαίνετε; Είναι δυσλεκτικό”!