Σούταρε, αγόρι μου!

Από όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις που έχω επισκεφτεί, η Μόσχα είναι εκείνη που κάνει περισσότερο από κάθε άλλη το βίο αβίωτο. Τα χαώδη μποτιλιαρίσματα κάνουν τις μετακινήσεις μαρτύριο, οι τιμές είναι απλησίαστες για το ταπεινό βαλάντιο, οι ανισότητες ξεπερνούν κάθε γνωστό προηγούμενο, η διαφθορά οργιάζει, η παρακμή είναι καθεστώς, η κοινωνία μοιάζει αποκτηνωμένη. Κάποτε ήταν άπορη, αλλά υπερήφανη και φιλόξενη. Σήμερα, η υπερηφάνεια έχει εξατμιστεί. Μαζί και η φιλοξενία. Kαι η ευγένεια.

Στη Μόσχα του 2011, τη μητρόπολη των γκάνγκστερς, των μαυραγοριτών, των γιάπηδων και των μικροαπατεώνων, τα πάντα αγοράζονται με μία καλή τιμή. Είναι μία σύγχρονη «γη της ευκαιρίας», κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των επιτήδειων. Οι επτά στους δέκα πολίτες της, όμως, δεν έχουν χρήματα για να αγοράσουν το παραμικρό. Οι λαμπερές βιτρίνες που θυμίζουν Λας Βέγκας απευθύνονται στους νεόπλουτους του σύγχρονου ρωσικού θαύματος.

Για κάποιον απροσδιόριστο λόγο, η Μόσχα του 2011 μου θυμίζει μάλλον τα θέρετρα της Ταϊλάνδης όπου όλα επιτρέπονται, ή το Ατλάντικ Σίτι του Boardwalk Empire και των εκκολαπτόμενων μαφιόζων, παρά τη σύγχρονη Αμερική που μαϊμουδίζουν οι μεγαλοσχήμονες ολιγάρχες της ρωσικής κοινωνίας.

Στις εκλογές του 2012, την καρέκλα του Πούτιν θα διεκδικήσει μεταξύ άλλων ο μεγιστάνας Βλαντιμίρ Πρόχοροφ, ιδιοκτήτης των Νιου Τζέρσεϊ Νετς και ίσως μελλοντικός εργοδότης του Κιριλένκο. Θα κατέβει, λέει, ως άνθρωπος του λαού και προστάτης των αδικημένων. Η προσωπική του περιουσία υπολογίζεται σε 18 δισεκατομμύρια δολάρια.

Χτισμένη το 1979, η σάλα «Αλεξάντερ Γκομέλσκι» είναι μία μικρή, όχι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη, νησίδα σοβιετικής αισθητικής στην καρδιά της πόλης, μακριά πάντως από τα λαμπερά της φώτα. Την περιστοιχίζουν παλιές αποθήκες. Ο Αντρέι Κιριλένκο, παρακολούθησε τον αποψινό αγώνα από τις παλαιικές της εξέδρες. Κοστουμαρισμένος. Αν μη τι άλλο, αυτός κατέκτησε την Αμερική με τον ιδρώτα του προσώπου και του κορμιού του, χωρίς κουμπούρια και χωρίς σωματοφύλακες.

Δίχως αυτόν, η ΤΣΣΚΑ είναι, υποτίθεται, ομάδα συμβατικής τεχνολογίας. Με πιο αργά ποδάρια, χωρίς παιχνίδι «above the rim», με λιγότερη φαντασία, δίχως μπρίο, με άμυνα που αμύνεται σωστά αλλά δεν τσακίζει κόκαλα. Έστω και έτσι, αποδείχθηκε καρύδι υπερβολικά σκληρό για τον Παναθηναϊκό. Διότι, απλούστατα, ο Παναθηναϊκός του 2011-12 είναι –και αυτός- ομάδα συμβατικής τεχνολογίας.

«Ο Παναθηναϊκός του Δεκεμβρίου», θα με διορθώσουν όσοι θυμούνται την περυσινή μεταμόρφωση. «Ο Παναθηναϊκός που για οποιονδήποτε λόγο έχει Διαμαντίδη δύο διαστάσεων», θα απαντήσει η ταπεινότης μου. Ο Διαμαντίδης που αρνείται να κοιτάξει το αντίπαλο καλάθι δεν είναι ο ίδιος «3D» που θαυμάζει σύσσωμη η Ευρώπη.

Ο Καζλάουσκας και ο Σφαιρόπουλος γνωρίζουν καλά τα χούγια του. Του έκοψαν τον προφανή διάδρομο προς το καλάθι της ΤΣΣΚΑ και τον άφησαν να πελαγοδρομεί στα πέριξ αναζητώντας την ιδανική πάσα. Σε 6-7 περιπτώσεις, τη βρήκε και την εκτέλεσε χωρίς πρόβλημα, με όπλο την τεχνική και τη μεγαλοφυία του. Άλλοτε, εγκλωβίστηκε και έκανε τον Παναθηναϊκό να μοιάζει ομάδα δίχως δημιουργία.

Δεν αναφέρομαι μόνο στον αποψινό αγώνα, αλλά και σε εκείνον της Αθήνας. Σε 45+40 λεπτά κονταροχτυπήματος με την ΤΣΣΚΑ, ο αρχηγός του Παναθηναϊκού πέτυχε ακριβώς ένα καλάθι εντός παιδιάς. Γνωρίζουμε, πλέον, ότι δεν υπάρχει Ολυμπιακός χωρίς Σπανούλη και ότι υπάρχει ΤΣΣΚΑ δίχως Κιριλένκο. Υπάρχει Παναθηναϊκός χωρίς Διαμαντίδη;

Είτε με Κιριλένκο είτε χωρίς αυτόν, η ΤΣΣΚΑ δεν είναι ομάδα που θα νικηθεί από τον Καλάθη, το Σμιθ, το Σάτο και το φάντασμα του Σάρας. Ο Παναθηναϊκός χρειάζεται Διαμαντίδη τριών διαστάσεων για να τη ρίξει στο καναβάτσο.

Αργά το βράδυ μετά το ματς, ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς καθόταν με ολιγομελή παρέα στο μπαρ του ξενοδοχείου Crowne Plaza στο World Trade Center της Μόσχας και απολάμβανε ένα νυχτερινό ποτό. Έδειχνε σκεπτικός. Η τολμηρή του απόφαση να ξεκινήσει το β' ημίχρονο χωρίς Διαμαντίδη, έστω τον Διαμαντίδη των δύο διαστάσεων, έφερε την καταστροφή. Η ΤΣΣΚΑ έκανε σερί 9-0 πριν προλάβει ο Σέρβος να πάρει τάιμ-άουτ για να ξαναβάλει τον παίκτη που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ομάδας του. Αυτό το δίλεπτο τελείωσε τον Παναθηναϊκό.

"Ο Διαμαντίδης είναι ο καλύτερος παίκτης του Παναθηναϊκού, ξέρει καλά το μπάσκετ και θα παίζει με όποιον τρόπο θέλει", απάντησε ο Ομπράντοβιτς, κάπως εκνευρισμένος, όταν του επισήμανα ότι το πρωτοπαλίκαρό του εμφανίστηκε άτολμο και δεν απείλησε παρά ελάχιστα το αντίπαλο καλάθι. Είναι προφανές, ότι ο Διαμαντίδης είναι το alter ego του προπονητή πάνω στο παρκέ. Παίρνει μόνος του τις αποφάσεις, χωρίς να δέχεται οδηγίες. Σε ανυποπτο χρόνο, πάντως, ο Ομπράντοβιτς ομολόγησε ότι το αχνό "εγώ" του Διαμαντίδη είναι το μοναδικό του μειονέκτημα. "Αν ήταν πιο επιθετικός, θα γινόταν ο τέλειος μπασκετμπολίστας", έχει πει.

Ο πρωταθλητής Ευρώπης ταξίδεψε στη αφιλόξενη Μόσχα με στολή λωποδύτη, προσπάθησε να αρπάξει τα λάφυρα μέσα από το σπίτι της ομάδας που έγινε αγαπημένο θύμα του το 2007 και το 2009, αλλά επιστρέφει στην Αθήνα γυμνός. Ο σύγχρονος Ρώσος δεν αφήνει κανέναν να βάλει χέρι στην τσέπη του.