Το αστέρι της παριζιάνικης ποδοσφαιρικής κουλτούρας

Σε αντίθεση με το Λονδίνο των τόσων ομάδων, στο Παρίσι οι ποδοσφαιρικές επιλογές δεν είναι πολλές. Κυρίως, αν σκεφτεί κανείς ότι εκτός από την οικογενειακή παράδοση οι νέοι οπαδοί γεννιούνται από τίτλους και διακρίσεις, η Παρί Σεν Ζερμέν παίζει μπάλα μόνη της. Ωστόσο, τα αμέτρητα εκατομμύρια από το Κατάρ, εκτός από τις λαμπερές μεταγραφές και την μόνιμη παρουσία στο Champions League, άλλαξαν και τη γηπεδική εμπειρία. Τα ultras group διαλύθηκαν, οι τιμές των εισιτηρίων εκτοξεύτηκαν και οι θέσεις που κάποτε φιλοξενούσαν την εργατική τάξη κατέληξαν σε μεγαλοστελέχη, που αρκετές φορές «αναγκάζονται» να μπουν στα γήπεδα. Η εκκαθάριση στους οργανωμένους δεν έμεινε μόνο σε οργανωμένους όπως οι προβληματικοί Boulogne Boys, αλλά διέλυσε κάθε πυρήνα που θα μπορούσε να ζεστάνει την ατμόσφαιρα. Το τραγούδι, το χρώμα, ο θόρυβος δεν υπάρχουν πλέον στο Parc de Princes.

Στις πρώτες μέρες μας στη Γαλλία για την κάλυψη του Euro 2016, ακούσαμε από ανθρώπους που ζουν χρόνια στο Παρίσι να λένε για το πόσο αποστειρωμένη έχει γίνει η ατμόσφαιρα στην Παρί, καταφέρνοντας να «ξενερώσει» οπαδούς που είχαν βιώσει τις παλιές μέρες. Αρκετοί εξ' αυτών, δοκίμασαν την άλλη ομάδα της πόλης. Παρότι δεν παίζει Champions League και δεν διεκδικεί τίτλους. Η Ρεντ Σταρ Παρί τους προσφέρει ξανά τη χαμένη γηπεδική εμπειρία.

Η Ρεντ Σταρ δεν είναι τυχαία ομάδα. Και δεν ήταν τυχαία από την ίδρυσή της, μιας και εμπνευστής του εγχειρήματος ήταν ο θρυλικός Ζιλ Ριμέ, ο «νονός» του Μουντιάλ. Ο Ριμέ ήταν μόλις 24, όταν το 1887 αποφάσισε την ίδρυση ενός ποδοσφαιρικού συλλόγου. Η μοναδική γαλλική ομάδα που προϋπήρχε, ήταν η Χάβρη. Παθιασμένος με το στίβο, το ποδόσφαιρο τον κέρδισε αμέσως και ήταν μέσω της ενασχόλησής του με την ομάδα του Παρισιού που μπολιάστηκε με τη λατρεία για τη μπάλα και την πεποίθηση ότι το άθλημα τούτο μπορεί να ενώσει τον κόσμο. Το 1912, επτά χρόνια πριν θεσπιστεί η Γαλλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, κατέκτησε το πρώτο της Πρωτάθλημα. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ο Ριμέ ήταν πρόεδρος τόσο στη γαλλική Ομοσπονδία όσο και στη FIFA. Ήταν η καλύτερη περίοδος και για τη Ρεντ Σταρ. Σήκωσε τέσσερις φορές το Κύπελλο στη δεκαετία των 20ς. Εκτός από τις επιτυχίες, ο Ριμέ αρνήθηκε να ακολουθήσει την τάση της εποχής. Για να γίνει κάποιος μέλος στο σύλλογο δεν έπαιζε ρόλο η κοινωνική τάξη του. Αυτό κρατά μέχρι σήμερα.

Ένα ακόμα ξεχωριστό στοιχείο ήταν το αγγλικό όνομα, σε αντίθεση με όλες τις υπόλοιπες ομάδες που ακολούθησαν. Υπάρχει μια εκδοχή που θέλει μια Αγγλίδα ευγενή, η οποία ταξίδεψε στο Παρίσι με ένα ατμόπλοιο από την εταιρεία Red Star να δίνει την ιδέα στον αδερφό του Ριμέ. Κάποιοι το συνδέουν με τον. Μπάφαλο Μπιλ, ενώ άλλοι λένε ότι ήταν έμπνευση της Αγγλίδας νταντάς του εμπνευστή. Σε κάθε περίπτωση, το κόκκινο αστέρι προηγήθηκε συμβολικά στη φανέλα της ομάδας από την Οκτωβριανή Επανάσταση, κομμουνιστικά ρεύματα και άλλες επαναστατικές τάσεις οι οποίες το υιοθέτησαν. Προηγήθηκε επίσης οποιαδήποτε άλλης ποδοσφαιρικής ομάδας που το χρησιμοποίησε σαν σήμα, ενώ είναι χαρακτηριστκό πως παρά την ονομασία και το χρώμα του συμβόλου, αυτό της φανέλας είναι το πράσινο!

Η ύπαρξή του κόκκινου αστεριού έκανε τον σύλλογο συμπαθή για έναν ακόμα λόγο στα φιλοκομμουνιστικά προάστια του Παρισιού στις μετέπειτα δεκαετίας της ομάδας. Τόσο οι ρίζες, όσο και το σύμβολο έφεραν την εργατική τάξη στις εξέδρες. Η αντιστασιακή ταυτότητα του κλαμπ είναι επίσης άρρηκτα συνδεδεμένη με τον Ρίνο Ντελα Νέγκρα, πρώην παίκτη της ομάδας και μέλος της αντίστασης στα χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Εκτελέστηκε από τους Ναζί για τη συμμετοχή του στην ομάδα Μανουκιάν και το πρόσωπό του ήταν στην αφίσα με την οποία οι κατακτητές γέμισαν την πόλη. Στόχος της «κόκκινης αφίσας» ήταν να προπαγανδίσει ότι αυτοί που εμφανίζονταν ως απελευθερωτές, στην ουσία ήταν εγκληματίες εκτός Γαλλίας. Είχε το αντίθετο αποτέλεσμα.

Η τελευταία φορά που η Ρεντ Σταρ κατέκτησε κάποιον τίτλο ήταν το 1942. Το κύκνειο άσμα της στη μεγάλη κατηγορία ήταν το 1975. Από το 2006 και έπειτα όμως, ξεκίνησε μια μεγάλη αντεπίθεση από την έκτη κατηγορία, η οποία την βρήκε πέρυσι να παλεύει στη Ligue 2 για άνοδο, έχοντας προπονητή τον Ρούι Αλμέιδα, πρώην βοηθό του Ζεσουάλδο Φερέιρα στον Παναθηναϊκό.. Δεν τα κατάφερε, αλλά η πορεία της ξεσήκωσε τον κόσμο. Αρκετοί ήταν οι νοσταλγοί της, κυρίως αριστερών καταβολών. Ωστόσο, η επιστροφή της στη δεύτερη κατηγορία έδωσε διέξοδο σε όλους εκείνους που ασφυκτιούσαν στο περιβάλλον του σύγχρονου ποδοσφαίρου. Ξαναβρήκαν μια ζεστή κερκίδα, μια ποδοσφαιρική ατμόσφαιρα. Μαζί τους ήρθαν σε επαφή με το γήπεδο και κάμποσοι που γοητεύτηκαν από το περιβάλλον του κλαμπ.

«Η Ρεντ Σταρ έχει ακεραιότητα, οι οπαδοί εκτιμούν τις πραγματικές ποδοσφαιρικές της αξίες. Δεν την υποστηρίζεις κυνηγώντας τη δόξα», δήλωνε στο BBC ο Άγγλος Τζον Χάνσον που μετακόμισε στο Παρίσι το 1996 και βρήκε αμέσως ποια ομάδα θα υποστηρίξει. Ο ίδιος την παραλλήλισε με την Σανκτ Πάουλι: «Αμφότερες είναι περήφανες για την ιστορία και την εικόνα τους, γεγονός αντίθετο με εκείνο που αντιλαμβανόμαστε ως "τεχνητό" κλαμπ, το οποίο τρέχει αποκλειστικά σαν επιχείρηση, ο καταναλωτής αντικαθιστά τον οπαδό και ο στόχος είναι ένας: Πωλήσεις, πωλήσεις, πωλήσεις».

Τα πάντα γύρω από το κόκκινο αστέρι σε πράσινο φόντο μυρίζουν «against modern football». To γήπεδό τους, το οποίο κρίθηκε ακατάλληλο για τη Ligue 2 και έτσι αναγκάστηκαν να παίζουν 75 χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι τους, στέκεται περήφανο στο Saint-Ouen. Αποτελεί κάτι σαν φυσικό σύνορο ανάμεσα στο Παρίσι και τα άγρια βόρεια προάστιά του, αποκτώντας συμβολική αξία ενοποίησης των μεν με τους δε. Είναι κάτι που και οι τοπικοί άρχοντες σημειώνουν όταν αναφέρονται στο στόχο του «Grand Paris», της ομαλής δηλαδή διεύρυνσης και της προσπάθειας γεφύρωσης του χάσματος με μέρη όπως το Saint-Ouen και το St Denis.

Το Stade Bauer βρίσκεται εκεί από το 1909, έχοντας αρκετά κομμάτια του κλειστά λόγω της φθοράς του χρόνου, όμως αυτή η old school ατμόσφαιρα που αποπνέει το κάνει ξεχωριστό. Οι οπαδοί απορρίπτουν κάθε ιδέα κατασκευής νέου γηπέδου σε άλλη περιοχή. Ανέλαβαν οι ίδιοι την εκπόνηση ενός σχεδίου ανακαίνισης, το οποίο όμως απέρριψε η τοπική διοίκηση. Λεπτομέρεια: Το Saint-Ouen έβγαλε κεντροδεξιό δήμαρχο για πρώτη φορά, σπάζοντας μια αριστερή παράδοση δεκαετιών. Όλο αυτό ενίσχυσε το εναλλακτικό στάτους του συλλόγου. Έπεσε και η πρόταση μετακόμισης στο κοντινό Stade de France, αλλά τελικά δεν προχώρησε.

Πέρυσι, ο Φρανσουά Ολάντ επισκέφτηκε τις εγκαταστάσεις της Ρεντ Σταρ και αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σημασία των ακαδημιών της στη δουλειά με παιδιά από τα πιο δύσκολα προάστια, έχρισε πρεσβευτή του τουρνουά την επικεφαλής της, Πολίν Γκαμέρ. Ένα απόγευμα στο Parc de Princes, νομίζω πριν το Πορτογαλία-Αυστρία, τα πιτσιρίκια με το αστέρι πέρασαν από τον περιβάλλοντα χώρο φωνάζοντας «Allez les bleus». Η «πολυπολιτισμική με σεβασμό στην διαφορετικότητα Γαλλία» για την οποία μιλούν ξύλινα τόσοι πολιτικοί, ήταν εκεί...