Καλά είχες καταλάβει, ο γιαλός ήταν στραβός

Καλά είχες καταλάβει, ο γιαλός ήταν στραβός

Καλά είχες καταλάβει, ο γιαλός ήταν στραβός

bet365

Ο Βασίλης Σαμπράκος απευθύνεται προς όλους αυτούς που εκτιμούσαν, σέβονταν και αντιλαμβάνονταν τον Φερνάντο Σάντος ως έναν καλό προπονητή προτού συμβεί το χθεσινό θαύμα της Πορτογαλίας.

Οπως θα δεις παρακάτω, αυτό που παρακολούθησα στη διάρκεια του τελευταίου μήνα από την Πορτογαλία στα γήπεδα της Γαλλίας δεν μου προκάλεσε το ίδιο μεγάλη έκπληξη με αυτή που βίωσαν ακόμη και αρκετοί Πορτογάλοι, οι οποίοι ζούσαν με την προσδοκία αλλά όχι με το όραμα της κατάκτησης του Euro 2016. Λογικό, ακόμη και για αυτούς, να μην έβλεπαν τόσο μακριά και τόσο ψηλά, διότι εκείνοι, σε αντίθεση με εμάς, δεν είχαν ζήσει και δεν είχαν μελετήσει τον Φερνάντο Σάντος σε μια μεγάλη διοργάνωση. Σε αντίθεση με εμάς, τους Ελληνες, που τον είδαμε να είναι αποτελεσματικός και να οδηγεί την Ελλάδα σε υπερβάσεις τόσο σε επίπεδο Euro όσο και σε επίπεδο Παγκοσμίου Κυπέλλου, οι Πορτογάλοι αναγνώριζαν την αξία του προπονητή που τους έκανε ομάδα και τους έφτασε στην τελική φάση του Euro 2016, αλλά επειδή ήξεραν ότι η ομάδα τους υστερούσε πολύ σε ατομικά ποιοτικά χαρακτηριστικά έναντι των αντιπάλων της και επειδή έβλεπαν ότι ο Κριστιάνο Ρονάλντο δεν μπορούσε να φτάσει ψηλότερα από το περίπου 70% της απόδοσής του, δεν ήλπιζαν πολύ. Γι' αυτό άλλωστε και δεν βγήκαν μαζικά στους δρόμους μετά από την πρόκριση στον τελικό. Δεν πίστευαν όσο ο Σάντος και οι ποδοσφαιριστές του. Μάλλον πίστευαν λιγότερο ακόμη και από εμάς, τους Ελληνες.

Η KingBet μου είχε ζητήσει προτού αρχίσει το Euro2016 ένα κείμενο με τις προβλέψεις μου. Και έγραψα "ποντάρω στην Πορτογαλία".

Στην εξέλιξη του τουρνουά, στη φάση των ομίλων, γινόταν εμφανές ότι μια ομάδα που ζούσε υπό την εξάρτηση του αρχηγού της, ο οποίος λειτουργούσε πολύ επηρεασμένος από την εμμονή του να σπάσει τα ιστορικά ρεκόρ που κυνηγούσε και να “φωνάξει” με τις ατομικές επιδόσεις του ότι είναι ο καλύτερος, δυσκολευόταν πολύ. Δεινοπάθησε η Πορτογαλία για να περάσει τη φάση των ομίλων. Κι εκεί άρχισε να γίνεται πολύ εμφανής η επιρροή που ασκούσε ο Σάντος στον Κριστιάνο προκειμένου να τινάξει ο CR7 από την πλάτη του τον εκνευρισμό των ρεκόρ και να βρει νόημα να αναλάβει τις ευθύνες του ηγέτη, του καθοδηγητή, του εμψυχωτή της ομάδας του, αυτού που παρασύρει με τη στάση, τη συμπεριφορά και την απόδοσή του όλους τους υπόλοιπους. Ο τρόπος, η μέθοδος του Σάντος αποδείχθηκε πολύ καλά μελετημένη και προετοιμασμένη. Σε όσα έγραψα στο προηγούμενο σημείωμά μου, τα οποία είναι, νομίζω, διαφωτιστικά, θα συμπληρώσω όσα άκουσα να λέει ο Λουίς Φίγκο: “Με τον Κριστιάνο είτε τα πας πολύ καλά είτε πολύ κακά. Δεν ξέρω τι ακριβώς κάνει ο Φερνάντο και καταφέρνει να διατηρεί τόσο καλή ισορροπία στα αποδυτήρια την ώρα που ο Κριστιάνο απολαμβάνει τόσο ειδική μεταχείριση, αλλά είναι προφανές ότι ο προπονητής το κάνει τόσο αποτελεσματικά που οι άλλοι παίκτες δεν δείχνουν να ενοχλούνται καθόλου”.

Και φτάσαμε στον τελικό. Εκεί όπου ο Σάντος κλήθηκε να διαχειριστεί την “μου χτύπησε ο Ρονάλντο και πρέπει να βγει” ειδική κατάσταση. Ισως είναι περιττό στη δεδομένη στιγμή να αναλύσω το πόσο αποτελεσματικά λειτούργησε η αλλαγή στον σχηματισμό, αυτό το άλλοτε 4-1-4-1 κι άλλοτε 4-5-1. Και δεν θα επαναλάβω τα περί των επιλογών των ποδοσφαιριστών που στελέχωσαν την Πορτογαλία. Αλλού κρύβονται τα νοήματα:

Το αριστούργημα του Σάντος στον τελικό, πέρα από τις τεχνικές επιλογές, ήταν ο τρόπος που μεταχειρίστηκε τον Ρενάτο Σάντσες. Στη διάρκεια των προηγούμενων ημερών είχε καλέσει δυο βράδια τον πιτσιρίκο στο δωμάτιό του για να τον βοηθήσει να απαλλαγεί από τον εκνευρισμό που του προκάλεσε όλη αυτή η φασαρία περί της αληθινής ηλικίας του και να τον προετοιμάσει ψυχοπνευματικά για την συμμετοχή του στον τελικό. Ολα αυτά δεν αποδείχθηκαν αποτελεσματικά στο πρώτο διάστημα του τελικού. Ο μικρός ήταν ο πιο επηρεασμένος από το άγχος σε μια ομάδα πνιγμένη από άγχος στο πρώτο 15'λεπτο. Η συντηρητική έκδοση του Σάντος δεν θα είχε καν δώσει φανέλα βασικού σε έναν 18χρονο σε νοκ αουτ ματς του Euro, πόσο μάλλον στον τελικό. Η safe επιλογή ενός προπονητή στη θέση του, κατά την εξέλιξη του τελικού, θα ήταν να σπαταλήσει δεύτερη αλλαγή νωρίς, μετά την αναγκαστική του Κριστιάνο στο 25', προκειμένου να βγάλει τον Ρενάτο προτού πληρώσει ακριβά την κακή ψυχική κατάσταση του μικρού. Ο Σάντος όμως ρίσκαρε, επέμεινε, του έδωσε χρόνο να συνέλθει, του άλλαξε τη θέση μετά την αποχώρηση του Κριστιάνο και δικαιώθηκε γι' αυτό, αφού ο Ρενάτο κατάφερε να “μπει” στο ματς. Στα 61 του ο προπονητής εξελίσσεται, ωριμάζει, επιχειρεί και επιτυγχάνει υπερβάσεις. Γίνεται καλύτερος. Και την ίδια ώρα δεν χάνει τον άνθρωπο και τις ανθρώπινες αρχές από μέσα του. Αυτές οδηγούν τη συμπεριφορά του. Γι' αυτό και βρήκε κουράγιο στο 79'ο λεπτό του τελικού, δηλαδή του σημαντικότερου ματς της καριέρας του, κι ενώ ήταν στο 0-0 και δεχόταν πίεση η ομάδα του, να χαμογελάσει, να αστειευτεί, να ελαφρύνει τον Ρενάτο Σάντσες κατά την αντικατάστασή του. Ο Σάντος έχει πει ότι στις προπονητικές επιλογές του αφήνει έξω την καρδιά. Στην μεταχείριση και την αντικατάσταση του Ρενάτο όμως δεν ξέχασε ότι μπροστά του είχε ένα 18χρονο παιδί, το οποίο έπρεπε να δεχθεί σωστά το ερέθισμα της αλλαγής και να μη νιώσει ότι υπήρξε λίγος στο παιχνίδι. Διότι, όπως πολλές φορές έχει επαναλάβει, “το ποδόσφαιρο δεν το γεύεσαι, δεν αξίζει αν δεν είναι βασισμένο στις αρχές της ζωής, στις αρχές σου”. Ολο αυτό που έγινε το βράδυ της Κυριακής στο Παρίσι ήταν ακόμη ένα μάθημα ζωής, πολύ πιο ουσιαστικό από τα highlights ενός αγώνα που όλοι θα ξεχάσουν.

Το bonus σε όλη αυτή την ιστορία είναι η συμπεριφορά του τραυματία Κριστιάνο στην ανάπαυλα του ημιχρόνου, εντός αποδυτηρίων, και στον πάγκο καθ' όλη τη διάρκεια του β' ημιχρόνου και της παράτασης. Οι ξένοι σοκαρίστηκαν με τη στάση, τη συμπεριφορά, το ομαδικό πνεύμα που ανάβλυζε από τις κινήσεις και τις φωνές του, διότι έβλεπαν για πρώτη φορά τον Κριστιάνο να είναι πραγματικός ηγέτης μιας ομάδας. Στα δικά μας μάτια, που έχουν δει πώς είχε μεταχειριστεί τους – για τα ελληνικά δεδομένα – σταρ που συνάντησε σε ΑΕΚ, ΠΑΟΚ, Εθνική Ελλάδας, όλο αυτό δεν είχε καμία έκπληξη: ήταν ακόμη ένας που τιθασεύτηκε και έμαθε πώς να βάζει το “εγώ” στην υπηρεσία του “εμείς”. Αυτό είναι ένα από τα SOS μαθήματα που διδάσκει ο Σάντος, δεν θα έμενε αδιάβαστος ο Κριστιάνο.

Και φτάνουμε στο μεγαλείο του. Διαβάζω από χθες βράδυ τον έναν μετά τον άλλο αρκετούς αναλυτές του Euro 2016 να τον αναδεικνύουν στη φυσιογνωμία των Πρωταθλητών Ευρώπης. Συνέβη επειδή αποχώρησε τόσο νωρίς ο Κριστιάνο Ρονάλντο κι έτσι αναδείχθηκε το σχέδιο, η συγκέντρωση στην εκτέλεσή του, τα ψυχικά αποθέματα, οι μετατροπές του σχεδίου, οι βοήθειες από τον πάγκο. Ολα αυτά ήρθαν να “φωνάξουν” ακόμη και στο γυμνό μάτι ότι η Πορτογαλία αναδείχθηκε για πρώτη φορά στην Ιστορία της σε πρωταθλήτρια με μια μέτρια φουρνιά ποδοσφαιριστών και με τον σούπερ σταρ της, που είναι ένας εκ των κορυφαίων του πλανήτη, να βγαίνει νοκ άουτ στο 25'. Ακόμη και το ποιον του ιστορικού πλέον σκόρερ βοήθησε προκειμένου να μεταδοθεί το μήνυμα. Ιστορικός σκόρερ έγινε ένας Εντερ. Ενας φορ του ενός γκολ σε 23 συμμετοχές με την Πορτογαλία. Ενας φορ για τον οποίο πριν έναν χρόνο, όταν η Σουόνσι βρήκε λόγο (τον οποίο μετάνιωσε σκληρά, αφού δεν σκόραρε ποτέ γι' αυτήν) να δώσει 5 εκατ. λίρες στην Μπράγκα προκειμένου να τον αγοράσει ο πορτογαλικός Τύπος έγραψε το “δεν γίνεται, ο Εντερ τους έχει κάνει βουντού”. Ακόμη κι αυτή ήταν μια συνωμοσία της Ιστορίας υπέρ του Σάντος προκειμένου να επικοινωνήσει το “ατομικά οι περισσότεροι παίζουμε σε μικρότερα πρωταθλήματα από τους αντιπάλους μας, αλλά όλοι μαζί γινόμαστε μια ομάδα που δεν μπορείς να νικήσεις”, που δήλωσε ο Ράφαελ Γκερέιρο. Ενα δόγμα που είναι υπεύθυνο για πολλές από τις υπερβάσεις που έχει πετύχει μέχρι σήμερα ο Σάντος. Ηταν σαν η Δικαιοσύνη να παρήγγειλε στην Ιστορία να τοποθετήσει τον Πορτογάλο προπονητή εκεί που του αξίζει, φωτίζοντας τη δουλειά του και επιβραβεύοντας με ένα εκ των λαμπρότερων βραβείων τον προπονητικό του βίο, ο οποίος δεν απέχει σε αρχές και δόγματα από τον ανθρώπινο βίο του.

Κι είναι κυρίως αυτό το νόημα αυτού εδώ του σημειώματος. Δεν βρίσκω απολύτως κανένα νόημα να απευθυνθώ σε αυτούς που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να καταλάβουν. Δεν έχω κανέναν λόγο να καμαρώσω επειδή τον καιρό που η ΕΠΟ διέπραττε το έγκλημα εγώ φώναζα “έγκλημα”. Δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι είχα κάτι να αποδείξω προς όλους αυτούς που, προκειμένου να δείχνουν ότι νιώθουν καλά φθείροντας τα επιχειρήματα και τον συλλογισμό όλων όσοι φωνάζαμε, επιχειρούσαν να απαξιώσουν τους ισχυρισμούς μου με τα “έφυγε ο κολλητός του και φωνάζει” κλισέ. Αυτό το κείμενο απευθύνεται προς όλους εσάς, τους κανονικούς ανθρώπους, που είχατε αντιληφθεί, είχατε κρίνει, είχατε δει, είχατε εκτιμήσει και γι' αυτό κάνατε τον Σάντος να νιώθει την Ελλάδα δεύτερη πατρίδα του. Αυτό το επίτευγμα της Πορτογαλίας λειτουργεί, ευτυχώς, προς όλους εμάς σαν επιβεβαίωση ότι δεν αρμενίζαμε στραβά. Στραβός ήταν και παραμένει ο γιαλός. Είναι καλό, βοηθάει πολύ, να συμβαίνει καμιά φορά αυτό, να επιβεβαιώνουμε ότι καταλαβαίνουμε καλά, να σιγουρευόμαστε ότι δεν είναι αποτελεσματική η πλύση του εγκεφάλου. Φυσικά αυτή την επιβεβαίωση θα την αντάλλασσα χωρίς σκέψη, αν είχα μηχανή για να γυρίσω τον χρόνο περίπου 2 χρόνια πίσω, με την παραμονή του Σάντος στην Εθνική Ελλάδας. Γνωρίζοντας τα μελλούμενα, θα στερούσα από έναν άνθρωπο για τον οποίο τρέφω πολύ καλά αισθήματα την χαρά να γίνει Πρωταθλητής Ευρώπης και θα τον κρατούσα στην Ελλάδα. Οχι μόνο επειδή η παραμονή του θα ήταν μια παραπάνω εγγύηση για την παρουσία της Ελλάδας στο Euro 2016, αλλά κυρίως επειδή θα εξελισσόταν για ακόμη μια 2ετία το πλάνο του για την οργάνωση του εθνικού ποδοσφαίρου από τη βάση, από την εφηβική ηλικία. Το πλάνο που ξεπατώθηκε σε ένα πρωινό τον Αύγουστο του 2014 από την ΕΠΟ και πήγε στράφι. Αυτό το τρόπαιο, της δημιουργίας μιας πραγματικής σχολής ποδοσφαίρου σε μια χώρα, ήταν πολύ μεγάλο όραμα, διότι θα επηρέαζε την ζωή γενεών. Τόσο μεγάλο, που μπορεί να πειθόταν και ο Σάντος να γυρίσει πίσω τον χρόνο και να παραμείνει, κι ας μη το ζούσε αυτό που σήμερα ζει στη Λισαβόνα.

Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.

Βασίλης Σαμπράκος
Βασίλης Σαμπράκος

Έχει συμπληρώσει 3 δεκαετίες στην αθλητική δημοσιογραφία. Μετά από τόσα χρόνια και τόσα διαφορετικά έργα, δεν λειτουργεί στην δημοσιογραφία για να εκφράζει οπαδικά αισθήματα ή συλλογικές προτιμήσεις. Γράφει και μιλάει για όλους, απευθυνόμενος προς όλους. Και τρελαίνεται στην ιδέα ότι υπάρχει κάπου ένας άνθρωπος, μια μέθοδος ή ένα εργαλείο που θα τον βοηθήσει να κατανοήσει καλύτερα και βαθύτερα το ποδόσφαιρο. Πάνω από όλα, ο Βασίλης Σαμπράκος συστήνεται ως ο συγγραφέας του “Εξηγώντας το θαύμα” ή “The Miracle 2004”, ενός βιβλίου που έφτασε να σταθεί ανάμεσα στα καλύτερα ποδοσφαιρικά βιβλία του 2022 στην Αγγλία.