Το «μολών λαβέ» των Σπερς (Νο 2)

Από τη στιγμή που προανήγγγειλα ότι θα υποκύψω στον πειρασμό να επανέλθω στην υπόθεση των Σπερς, δεν είχα άλλη επιλογή, αλλά, διάβολε, δεν βαρυγκομώ κιόλας: στο κάτω κάτω είναι πολύ ευχάριστο για κάποιον που αγαπά το μπάσκετ να καταπιάνεται με μια ομάδα, που όπως έγραψα και τις προάλλες, έχει ξεπεράσει προ πολλού τα στενά όρια ενός (επαγγελματικού) οργανισμού και εξελίχθηκε σε θεσμό και σε μπασκετικό ίδρυμα!

Πρόκειται όντως ένα «foundation», που λένε και οι Αμερικανοί, μάλιστα αυτόν τον τίτλο χρησιμοποίησε ο Σαμ Αμικ, σε ένα σχετικό άρθρο του, το οποίο δημοσιεύθηκε την Τρίτη στην «USA Today», με την επισήμανση ότι το ίδρυμα των Σπερς είναι βαθύτερο από τον Πόποβιτς και από τον Ντάνκαν.

Συμφωνώ και επαυξάνω, άλλωστε ακόμη κι αν δεν είχαν στεφθεί πρωταθλητές οι λεγάμενοι, πάλι θα αποτελούσαν ένα (οικουμενικό) παράδειγμα προς μίμηση, ειδικότερα δε στην Ελλάδα, όπου το μπασκετικό αισθητήριο δεν λαθεύει συχνά...

Το παράδειγμα των Σπερς ξεπερνάει κατά πολύ τους πέντε τίτλους που έχουν κατακτήσει σε έξι σειρές τελικών. Ξεπερνάει κατά πολύ επίσης το "σκεπτόμενο" (όπως θα έλεγε ο Πεδουλάκης) ή το οριζόντιο (σύμφωνα με την άποψη του Τρινκιέρι) και σε κάθε περίπτωση το ελκυστικό μπάσκετ που παίζουν. Τολμώ να πω ότι ξεπερνάει επίσης τα ρεκόρ που έχουν πετύχει, τη μακροβιότητα τoυ βασικού πυρήνα τους, την επιτυχημένη μετάγγιση του νέου αίματος και την εμπέδωση της πολύ ξεχωριστής φιλοσοφίας που διέπει τη λειτουργία τους, εντός κι εκτός παιδιάς...

Περισσότερο από τον σεμνό, ευγενικό, ευπροσήγορο και αξιολάτρευτο ιδιοκτήτη Πίτερ Χολτ, περισσότερο από τον δαιμόνιο τζένεραλ μάνατζερ RCMπιούφορντ, περισσότερο από τον αιώνιο έφηβο Τιμ Ντάνκαν, περισσότερο από τους δυο σωματοφύλακες του (Πάρκερ, Τζινόμπιλι), περισσότερο από κάθε Λέοναρντ, που εμφανίζεται ως Ντ' Αρτανιάν, η διαχρονική αξία των "Silver andBlack" φέρει στην ετικέτα της ένα ονοματεπώνυμο...

Μη βιαστείτε να υποθέσετε ότι εννοώ τον Γκρεγκ Πόποβιτς, διότι τον λεγάμενο δεν θα τον ήξερε ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας του (που έλεγε και ο Κατσιφάρας, αποτίοντας τα δέοντα στον Αντρέα Παπανδρέου) εάν δεν υπήρχε ο Λάρι Μπράουν!

Όταν λοιπόν ο (γεννημένος στο Σικάγο από Σέρβο πατέρα και Κροάτισσα μητέρα) Πόποβιτς αποφοίτησε από την Αεροπορική Ακαδημία των ΗΠΑ και μάλιστα με bachelor στον τομέα των... σοβιετικών σπουδών, το μπάσκετ δεν ήταν η προτεραιότητα του. Στο βιογραφικό σημείωμα του η τριετία από το 1970 έως το 1973 παρουσιάζει κενά και είναι η εποχή, κατά την οποία (ευρισκόμενος σε διατεταγμένη υπηρεσία από τη CIA) περιόδευε ανά την Ευρώπη, έχοντας ως προκάλυψη το μπάσκετ.

Στη συνέχεια ο Πόποβιτς πέρασε έξι χρόνια ως ασίσταντ κόουτς του μετέπειτα δικού του βοηθού στους Σπερς Χανκ Εγκαν και παράλληλα πήρε τοmaster στις αθλητικές επιστήμες από το πανεπιστήμιο του Ντένβερ και το 1979 ανέλαβε την πρώτη δουλειά του ως head coach, στην άσημη κολεγιακή ομάδα Pomona-Pitzer, που αγωνίζεται στην τρίτη κατηγορία του NCAA!

Κανείς ποτέ δεν ξέρει τι του επιφυλάσσει η ζωή, αλλά ενδεχομένως ο Πόποβιτς θα έμενε στην αφάνεια, εάν ο θεός και η τύχη δεν έστελναν στο δρόμο του τον Λάρι Μπράουν, ο οποίος τη σεζόν 1985-86 τον στρατολόγησε ως εθελοντή βοηθό του! Εκείνη τη χρονιά ο «Pop», όντας μαγεμένος από την προσωπικότητα και από τη φιλοσοφία του επονομαζόμενου «Godfather» (Νονός), παράτησε τη δουλειά του και μετακόμισε στο Κάνσας για να δουλέψει μαζί με τον κατά εννέα έτη πρεσβύτερο του προπονητή ο οποίος αποτελούσε το είδωλό του.

Η σεζόν της μαθητείας λειτούργησε ευεργετικά και για τους δυο: ο μεν άγουρος και μαθητευόμενος προπονητής, Πόποβιτς απέκτησε τον μέντορα που χρειαζόταν, ο δε Μπράουν βρήκε τον βοηθό που θα του φαινόταν χρειαζούμενος στην επόμενη επιχείρηση του στο ΝΒΑ...

Το καλοκαίρι του 1988 ο Αγγελος Δρόσος κάλεσε τον Μπράουν ν' αναλάβει την τεχνική ηγεσία των Σπερς (στη θέση του Μπομπ Βάις) κι αυτός όταν κάθισε να καταρτίσει το επιτελείο του ήξερε σε ποιον έπρεπε να απευθυνθεί: είχε εκτιμήσει τον Πόποβιτς από τη συνεργασία τους στους Τζέιχοκς κι όταν του τηλεφώνησε για να του προτείνει να τον πλαισιώσει, η απάντηση ήταν ένα μεγαλοπρεπές και πολύ εμφατικό «ναι». Ο Γκρεγκ πέταξε τη σκούφια του και για τα επόμενα τέσσερα χρόνια ήταν ο εξ απορρήτων του Μπράουν στους Σπερς, έχοντας από κάτω του στην ιεραρχία τον τωρινό τζένεραλ μάνατζερ των πρωταθλητών του ΝΒΑ, τον RCMπιούφορντ.

Η συνεργασία τους υπήρξε αγαστή και διήρκεσε τέσσερα χρόνια, μέχρι το καλοκαίρι του 1992, όταν ο διάδοχος του Δρόσου, Ρεντ ΜακΚομπς αποφάσισε να ξηλώσει όλη την ομάδα εργασίας. Τότε χώρισαν οι δρόμοι τους, καθώς ο μεν Μπράουν ανέλαβε την τεχνική ηγεσία των Κλίπερς, ο δε Πόποβιτς βρήκε στέγη στους Γουόριορς, στο πλευρό του Ντον Νέλσον κουβαλώντας μαζί του από το Σαν Αντόνιο στο Γκόλντεν Στέιτ τον μετέπειτα «στρατηγό» του στους Σπερς , Εηβερι Τζόνσον!

Τα επόμενα δυο χρόνια ο «Pop» έμεινε εκτός πάγκων και το 1994 επέστρεψε στο Σαν Αντόνιο που φαίνεται πως (θα) ήταν το πεπρωμένο του: όχι ως προπονητής, αλλά ως τζένεραλ μάνατζερ και ως αντιπρόεδρος της ομάδας, με αφεντικό τον τότε νέο ιδιοκτήτη της ομάδας Πίτερ Χολτ, ο οποίος εξακολουθεί να διαφεντεύει τους Σπερς. Η πρώτη κίνηση του ήταν να επαναφέρει στο Σαν Αντόνιο τον Εηβερι Τζόνσον και να διώξει τον Ντένις Ρόντμαν, που βρήκε καταφύγιο στους Μπουλς με τους οποίους κατέκτησε τρεις σερί τίτλους...

Ο Πόποβιτς έμεινε δυο χρόνια στο πόστο του GM, αλλά τον έτρωγε το σαράκι του προπονητή και όταν στις αρχές της σεζόν 1996-97 η ομάδα σερνόταν (με τρεις νίκες στα πρώτα 18 ματς) και είχε χάσει λόγω τραυματισμού τον Ντέηβιντ Ρόμπινσον, απέλυσε ο ίδιος τον Μπομπ Xιλ (με τον οποίο έκτοτε δεν λέει ούτε καλημέρα) και προήγαγε τον εαυτό του σε headcoach. Ωστόσο η ομάδα δεν είδε χαίρι και προκοπή, πληρώνοντας τους σοβαρούς τραυματισμούς του Ντέηβιντ Ρόμπινσον, του Σον Ελιοτ, του Τσακ Πέρσον και του Βινι Ντελ Νέγκρο.

Εκείνη η σεζόν εξελίχθηκε σε συμφορά, καθώς οι Σπερς σημείωσαν μόλις είκοσι νίκες στα 82 ματς, αλλά ουδέν κακόν αμιγές καλού: ευνοήθηκαν από τη λοταρία και επέλεξαν στο Νο 1 του ντραφτ έναν πρώην κολυμβητή από τις Παρθένους Νήσους, που είχε αποφοιτήσει από το Wake Forest, ήταν ταπεινός και... χαμηλοβλεπούσης και λεγόταν Τιμ Ντάνκαν!

Δέκα επτά χρόνια αργότερα ο Ντάνκαν είναι ακόμη εκεί ως μια σημαία που κυματίζει τον ιστό του φρουρίου του Αλαμο: εκεί παραμένει και ο Πόποβιτς, ως ο μακροβιότερος εν ενεργεία προπονητής στα τέσσερα κορυφαία πρωταθλήματα ομαδικών σπορ των ΗΠΑ, για να σηκώνεται κάθε πρωϊ να κάνει έπαρση αυτής της σημαίας και το βράδυ προτού πέσει για ύπνο να την υποστέλλει...

Δέκα επτά χρόνια, βρέξει-χιονίσει, η ίδια φάμπρικα!

Ανέτρεξα στο παρελθόν του Πόποβιτς για έναν απλούστατο λόγο: για να τεκμηριωθεί το legacy των Σπερς, οι οποίοι όλα αυτά τα χρόνια των κοινών και παράλληλων βίων του Γκρεγκ με τον «BigFundamental» δεν έλειψαν ούτε μια φορά από τα πλέι οφς και κατέκτησαν πέντε τίτλους!

Την προηγούμενη εβδομάδα που ήμουν στο Σαν Αντόνιο ζήτησα από έναν βετεράνο δημοσιογράφο να μου προσδιορίσει με δυο μονάχα λέξεις την ταυτότητα των Σπερς. Δεν το σκέφτηκε καθόλου και μου έδωσε αμέσως την απάντηση, που δεν αφήνει αμφιβολίες...

«Selflessness and sacrifice», τουτέστιν ανιδιοτέλεια και θυσία: αυτές είναι οι δυο βασικές αρετές που καταξίωσαν τους Σπερς στο πέρασμα του (πανδαμάτορος, αλλά όχι γι αυτούς) χρόνου!

Δέκα οκτώ χρόνια μετά την ανάληψη της τεχνικής ηγεσίας, ο Πόποβιτς είναι ακάματος, οραματιστής, ιδεολόγος, αλλά και ρεαλιστής, σε σημείο να γίνεται κυνικός. Γίνεται επίσης -ή μάλλον έγινε ήδη- ένας μύθος του μπάσκετ, ένα αληθινό τοτέμ που τηρουμένων των αναλογιών, θεωρείται εφάμιλλος του Φιλ Τζάκσον, του Ρεντ Αουερμπαχ, του Τζον Κούντλα και του Πατ Ράιλι.

Ως εκ τούτου η φιγούρα του θα είναι η επόμενη που θα χαραχτεί ανάγλυφη στο «Mount RushmoreNational Memorial», όπου, ως γνωστόν, βρίσκονται οι μορφές του Τζορτζ Ουάσινγκτον, του Τόμας Τζέφερσον, του Θίοντορ Ρούζβελτ και του Αμπραχαμ Λίνκολν.

Στους τέσσερις πάντα χωρεί κι ένας πέμπτος, είτε πρόκειται για πρόεδρο του αμερικανικού έθνους, είτε για προπονητή!

Είκοσι οκτώ χρόνια μετά τη γνωριμία και τη συνεργασία τους, ο Πόποβιτς ομνύει στο όνομα του Λάρι Μπράουν και τον έχει ως εικόνισμα, ακολουθώντας το βασικό μότο του γκουρού του, το οποίο πριν από τον Γκρεγκ, εισάκουσε ο Μπιούφορντ, που διετέλεσε βοηθός του τόσο στο Κάνσας, όσο και στους Κλίπερς...

Play the right way!

Aναλύοντας το «right way» των Σπερς, ο Μπιούφορντ είπε τις προάλλες το εξής: «Αυτός ο ορθός τρόπος διαφοροποιείται από καιρού εις καιρόν, αλλά παραμένει ορθός και αποτελεσματικός και πάνω σε αυτόν στηρίζεται η διαχρονική επιτυχία μας. Τόσο ο Γκρεγκ, όσο κι εγώ ανατραφήκαμε στο πλευρό του Λάρι Μπράουν, που πάντοτε έλεγε ότι σε κάθε γωνιά ενός δρόμου υπάρχει ένας άστεγος που μπορεί να παίξει το τέλειο μπάσκετ εκτός ορίων, αλλά κυρίως διαθέτει ευήκοον ους. Εμείς λοιπόν βαδίζουμε σε αυτή τη λογική και μεγαλώσαμε κουβαλώντας το φορτίο της...»

ΥΓ: Η ειρωνία της τύχης είναι ότι ως είθισται, ο μαθητής ξεπέρασε τον δάσκαλο: σε 18 χρόνια καριέρας ο Γκρεγκ Πόποβιτς έχει κατακτήσει πέντε πρωταθλήματα και ανακηρύχθηκε τρεις φορές προπονητής της χρονιάς, ενώ ο Λάρι Μπράουν ναι μεν είναι ο μόνος που έχει οδηγήσει οκτώ διαφορετικές ομάδες στα πλέι οφς, ο μόνος ο οποίος έχει κοουτσάρει δυο ομάδες στην ίδια σεζόν, ο μόνος ο οποίος έχει κατακτήσει τίτλο τόσο στο NCAA, όσο και στο ΝΒΑ και συν τοις άλλοις έχει ξεπεράσει τις 1000 νίκες στο ΑΒΑ και στο ΝΒΑ, αλλά χρειάστηκε να περιμένει τριάντα χρόνια για να πιει για μια και μοναδική φορά το νέκταρ από το ιερό δισκοπότηρο (με τους Πίστονς το 2004). Τρία χρόνια νωρίτερα είχε ανακηρυχθεί καλύτερος προπονητής της χρονιάς φτάνοντας στην πηγή με τους Σίξερς, αλλά το παγούρι του τρύπησε μετά τον πρώτο τελικό και εκείνοι που ξεδίψασαν ήταν οι Λέικερς του Τζάκσον, οι οποίοι στους τελικούς της Δύσης είχαν σκουπίσει τους Σπερς του Πόποβιτς...