Ο Οτο και ο μήνας που δεν έχει εννιά!

Δεν ξέρω εάν απόψε θα καταφέρουμε να νικήσουμε τους Φινλανδούς, αλλά κοιτάζοντας το ημερολόγιο νιώθω πιο αισιόδοξος από άλλες φορές που τους βρήκαμε στο δρόμο μας...

Ευτυχώς σήμερα είναι 5 Σεπτεμβρίου και όχι 9 , διότι σε πείσμα της ανεμελιάς την οποία έχει ως νόημα η έκφραση «και ο μήνας έχει εννιά», η ενάτη ημέρα του ενάτου μηνός συνήθως δεν είναι καλή για την Εθνική ομάδα μπάσκετ.

Παρεμπιπτόντως για την ερμηνεία αυτής της παροιμίας η οποία έγινε ακόμη και τραγούδι (που το είπε πρώτος ο Νίκος Γούναρης) υπάρχουν διάφορες εκδοχές, οπότε διαλέγουμε και παίρνουμε...

Σύμφωνα με την αρχαιοελληνική εκδοχή, που λανσάρισε ο Πυθαγόρας, ο αριθμός 9 συμβολίζει την αρμονία της φύσης, σύμφωνα με τη... μουσουλμανική εκδοχή, ο ένατος μήνας συμβολίζει την ξενοιασιά και τη ραστώνη του Ραμαζανιού, ενώ σύμφωνα με τη νεοελληνική, που είναι κιόλας η επικρατέστερη, η ενάτη εκάστου μηνός ήταν χαρμόσυνη διότι εκείνη τη μέρα πληρώνονταν οι δημόσιοι υπάλληλοι!

Γελώ τώρα που το γράφω, αλλά στην εποχή μας, η παροιμία μοιάζει με ανέκδοτο και μάλιστα της κατηγορίας του black humor, διότι στην Ελλάδα που τελεί υπό το κράτος του

Μνημονίου δεν υπάρχουν λεφτά για τις πληρωμές (τους) και οσονούπω δεν θα υπάρχουν ούτε δημόσιοι υπάλληλοι!

Στις 9 Σεπτεμβρίου του 1922 (μετά τη Μικρασιατική καταστροφή) παραδόθηκε η Σμύρνη στους Τούρκους, στις 9 Σεπτεμβρίου του 1926 στην Αθήνα εκδηλώθηκε το κίνημα του Κονδύλη το οποίο άφησε πίσω του 300 νεκρούς, στις 9 Σεπτεμβρίου του 1993 έπεσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη και πάει λέγοντας....

Πάει λέγοντας και πάει κλαίγοντας για τις δυο ήττες που έχει υποστεί η Εθνική από τη Φινλανδία μια τέτοια αποφράδα μέρα!

Κτυπώ κιόλας ξύλο να μην της τύχει άλλο κακό στις 9 Σεπτεμβρίου του 2017 στην Κωνσταντινούπολη, όπου ενδέχεται να παίζει για την πρόκριση της στην οκτάδα του Εurobasket, με αντίπαλο ο οποίος θα εξαρτηθεί σε έναν βαθμό και από το σημερινό αποτέλεσμα.

Στις 9 Σεπτεμβρίου του 1984 λοιπόν ήταν γραφτό να χάσουμε τα αυγά, τα πασχάλια και κυρίως τα καλάθια από τους Φινλανδούς και μάλιστα στην ίδια πόλη (Ελσίνκι) όπου θα ξανασυναντηθούμε σήμερα, στο πλαίσιο του Challenge Round του Ευρωμπάσκετ της επόμενης χρονιάς το οποίο εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο φιάσκο στην ιστορία της «Επίσημης αγαπημένης»!

Ήμουνα νιος και γέρασα από τότε, αλλά αυτή την ήττα δεν θα την ξεχάσω ποτέ, χώρια που την εξέλαβα ως αστείο στο πρώτο άκουσμα της, αλλά εντέλει αποδείχτηκε πως (για την Εθνική) ο εκ Ροβανιέμι ορμώμενος Αι Βασίλης ήταν μια ετεροχρονισμένη μούφα!

Κάποιος Μάρτι Σαγιαντίλα, κάποιος Πέρτι Μαρτίλα κάποιος Ταπόνεν, κάποιος Λαϊτίνεν, κάποιος Κόσκινεν και κάποιοι άλλοι που (όπως θα ΄λεγε κι ο συχωρεμένος ο Κατσιφάρας) δεν τους

ήξερε ότι ο θυρωρός της πολυκατοικίας τους, νίκησαν έναν Γιαννάκη, έναν Φασούλα, έναν Ανδρίτσο, έναν Σταυρόπουλο, έναν Φιλίππου, έναν Γκέκο, έναν Κατσούλη, έναν Κοκολάκη και κυρίως έναν Γκάλη, ο οποίος έβαλε 41 πόντους, αλλά εις μάτην!

Εις μάτην απέβη και όλη η επιχείρηση: μια απροσδόκητη και αδιανόητη κασκαρίκα σε συνέχειες, διότι σε αυτό το Τουρνουά την Εθνική την... περιποιήθηκε ο κάθε πικραμένος (όχι μονάχα Φινλανδός, αλλά και) Βούλγαρος, Πολωνός και δεν συμμαζεύεται!

Στον αντίποδα, η ελληνική ομάδα νίκησε μονάχα την Ουγγαρία και την Αγγλία με αποτέλεσμα να αποκλειστεί από την τελική φάση του Ευρωμπάσκετ, που έγινε την επόμενη χρονιά στη Γερμανία και να εξοικονομήσει δυνάμεις για τον θρίαμβο του ’87 στην Αθήνα!

Αυτό είναι που λένε ουδέν (φινλανδικόν) κακόν αμιγές (ελληνικού) καλού!

Είκοσι εννέα χρόνια οι «Suomi» μας βάρεσαν και πάλι στο ψαχνό και μάλιστα την ίδια ημερομηνία και δη ανήμερα των γενεθλίων του Χάνο Μότολα (09/09/1976) και του Τεέμου Ράνικο (09/09/1980).

Στις 9 Σεπτεμβρίου του 2013 στο Κόπερ της Σλοβενίας ήταν στραβό το κλήμα το ‘φαγε και ο γάιδαρος. Τι εννοώ; Σαν να μην έφτανε το γεγονός ότι ο Σπανούλης (που είχε τραυματιστεί πάνω στο πόδι του Σβεντ στο ματς με τη Ρωσία και δεν έπαιξε με την Ιταλία ) επέστρεψε με 17 πόντους, αλλά είχε επίσης 0/6 τρίποντα και επτά λάθη, μας προέκυψε και ο σεληνιασμένος Πέτερι Κόπονεν και την κάτσαμε τη βάρκα!

Στις 9 Σεπτεμβρίου του 2013, λοιπόν, η Φινλανδία νίκησε την Ελλάδα με 86-77 και αυτή η δεύτερη απανωτή ήττα (μετά από εκείνη από την Ιταλία) έριξε την Εθνική στην τρίτη θέση του Δ’ ομίλου και προδιέγραψε την αποτυχία της στη δεύτερη φάση: στη Λιουμπλιάνα, όπου νίκησε την Ισπανία, αλλά ηττήθηκε από τη Σλοβενία και την Κροατία, έμεινε έξω από την οκτάδα και επέστρεψε το ίδιο βράδυ με την ουρά στα σκέλια στην Αθήνα.

«Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» είχα γράψει τότε, επικαλούμενος τη φράση του Χαριλάου Τρικούπη για να επισημάνω τη χρεοκοπία του αγωνιστικού στιλ και της φιλοσοφίας που κόμιζε εκείνη η ομάδα. Δεν ξέρω εάν το «ουκρανικό μοντέλο» το οποίο ζήλευε και κατέθεσε ως πρόταση ο Τρινκιέρι, θα απέβαινε πιο αποτελεσματικό, αλλά σε κάθε περίπτωση η ήττα από τους Φινλανδούς μας ξεγύμνωσε σε όλα τα επίπεδα.

Ο δήμιος της Εθνικής σε αυτό το ματς λεγόταν Πέτερι Κόπονεν. Ο τότε παίκτης της Χίμκι (και νυν της Μπαρτσελόνα) αποδείχθηκε untouchable καθώς σκότωσε την ελληνική άμυνα σε φάσεις pick n’ roll ως επί το πλείστον και πέτυχε 29 πόντους με 5/8 δίποντα, 5/7 τρίποντα και 4/4 βολές, συνεπικουρούμενος από τον Μουουρίνεν (15π.) και τον γνώριμο μας από το ελληνικό πρωτάθλημα με το Μαρούσι και την Καβάλα, Σον Χαφ (13).

Τώρα βεβαίως πέρα από τον Κόπονεν και τα υπόλοιπα μέλη της παλιάς συμμορίας , ο Χένρικ Ντέτμαν έχει στη διάθεση του και το υβρίδιον του Ντιρκ Νοβίτσκι: τον ηλικίας 20 ετών και τρεισήμισι μηνών, χαρισματικό, και ασφαλώς πολλά υποσχόμενο, Λάουρι Μαρκάνεν που από τη νέα σεζόν θα κοσμεί το ρόστερ των Σικάγο Μπουλς.

Για να μην προκαλούνται εσφαλμένες εντυπώσεις, δεν χρειάζεται το ημερολόγιο να δείχνει 9 Σεπτεμβρίου για να μας κάνουν χουνέρια οι Φινλανδοί απέναντι στους οποίους η Εθνική έχει να επιδείξει επτά νίκες και πέντε ήττες σε 12 αγώνες...

Στο δε Ελσίνκι, όπου συναντιόμαστε απόψε, το σκορ των μεταξύ μας αγώνων είναι 1-1. Πριν από το 73-78 της 9ης Σεπτεμβρίου του 1984, οι δυο ομάδες είχαν αναμετρηθεί στην ίδια πόλη στις 18 Μαίου του 1977, πάλι στο πλαίσιο του Challenge Round του Ευρωμπάσκετ της ίδιας χρονιάς. Εκείνο το βράδυ η Εθνική στον πάγκο της οποίας βρισκόταν ο αείμνηστος Ρίτσαρντ Ντουξάιρ επικράτησε με 85-79 (Κοκολάκης 5, Γιαννουζάκος 12, Σακελλαρίου 8, Κορωναίος 8, Πετρόπουλος 2, Παπαγεωργίου 18, Αλεξανδρής 6, Κόντος 14, Καστρινάκης 11, Διάκουλας 9), αλλά αυτή η νίκη, όπως και εκείνη επί της Ρουμανίας με 90-85 δεν ήταν αρκετή για να αποτρέψει την παταγώδη αποτυχία: τέτοια ήταν διότι εκτός από τους Γάλλους (96-88) και τους Τούρκους (87-90), την Εθνική την είχαν ρίξει στο καναβάτσο και οι... Αυστριακοί (65-82)!!!

Το γαϊτανάκι των αγώνων ανάμεσα στις δυο ομάδες είναι παλιό, μάλιστα οι Φινλανδοί εκκίνησαν με τρεις νίκες σε ισάριθμα ματς, προτού πάρει το πρώτο ροζ φύλλο η Ελλάδα.

Το χρονικό άρχισε να γράφεται στις 3 Μαίου του 1961 στο Βελιγράδι, όπου οι Φινλανδοί, στο πλαίσιο της τελικής φάσης του Ευρωμπάσκετ, επιβλήθηκαν με 77-71 (Αμερικάνος 10, Αλιμπράντης, Χρηστέας 25, Οικονόμου 13, Κοντοβουνήσιος 2, Τσίκας 3, Μπούσιος, Μουρούζης 18, Γούσιος, προπονητής ο Φαίδων Ματθαίου). ΄

Μας νίκησαν πάλι στο πλαίσιο του Προολυμπιακού Τουρνουά, στις 7 Ιουνίου 1964 στη Γενεύη με 73-67 και στις 31 Μαίου του 1968 στη Σόφια με 85-79, ενώ ακολούθησαν έξι απανωτές νίκες της Εθνικής: το σερί διακόπηκε στις 9 Σεπτεμβρίου του ’84 στο Ελσίνκι, ακολούθησε η νίκη μας με 81-61 την 1η Σεπτεμβρίου στο Βίλνιους και ύστερα (9 Σεπτεμβρίου 2013) ήρθαν οι... μέλισσες του Κοπόνεν, στο Κόπερ!

Οι Φινλανδοί είχαν μέχρι πρότινος σποραδικές παρουσίες στο Εurobasket: απουσίασαν από το 1967 (όταν βγήκαν έκτοι στο Ελσίνκι) μέχρι το 1977, ύστερα έπεσαν σε χειμερία νάρκη που κράτησε 18 χρόνια και από το 1995 (οπότε κατέλαβαν τη 13η θέση στην Αθήνα) επανεμφανίστηκαν στη σκηνή το 2011 στη Λιθουανία όπου λίγο έλειψε να τινάξουν την μπάνκα στον αέρα!

Σε εκείνο το Εurobasket ηττήθηκαν την 1η Σεπτεμβρίου στο Αλίτους με 81-61 (Μπουρύσης 19, Ζήσης 14) από εμάς που τους είχαμε κιόλας άχτι (επειδή αρνιόντουσαν να συνυπογράψουν το νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας από την Ευρωζώνη), αλλά στη συνέχεια νίκησαν τη Βοσνία/Ερζεγοβίνη και το Μαυροβούνιον κι ενώ είχαν φτιάξει τις βαλίτσες τους για να γυρίσουν πίσω, τις άνοιξαν κι άρχισαν πάλι να τις αδειάζουν!

Η Ελλάδα νίκησε την Κροατία, οι Σκοπιανοί καθάρισαν τους Βόσνιους και όπως έλεγε γελώντας εκείνο το βράδυ ο τηλεσχολιαστής της φινλανδικής τηλεόρασης, «βρήκα τον μπελά μου γιατί είχα υποσχεθεί στη γυναίκα μου ότι την Τρίτη θα έχω γυρίσει στο σπίτι»!

Γύρισε όντως Τρίτη στο σπίτι του, αλλά μετά από μια εβδομάδα διότι, στη συνέχεια οι «Suomi» νίκησαν και τη Γεωργία, ενώ παρά λίγο (60-68) να κοπανήσουν και τους Σλοβένους και να βρεθούν στην οκτάδα!

Οι Φινλανδοί έχουν να επιδείξουν ως κορυφαία στιγμή στην μπασκετική ιστορία τους την 6η θέση στο Εurobasket του 1967, του οποίου υπήρξαν οι οικοδεσπότες. Σε εκείνη την ομάδα η οποία κατατάχθηκε ψηλότερα από κάθε άλλη χώρα της Δυτικής Ευρώπης (πίσω από Σοβιετική Ένωση, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία, Βουλγαρία και Ρουμανία) αγωνίζονταν μερικοί από τους καλύτερους παίκτες που έχει αναδείξει η «χώρα των χιλίων λιμνών»: ο (πρώτος ριμπάουντερ της διοργάνωσης) Βέικο Βαίνιο, ο Γιόρμα Πιλκεβάρα, ο Μάρτι και ο Κάρι Λίιμο, με προπονητή τον μέντορα του φινλανδικού μπάσκετ, Καλέβι Τουομίνεν, ο οποίος έμεινε στον πάγκο από το 1956 έως το 1970!

Η Φινλανδία συμμετείχε επίσης μέσω wild card στο Μundobasket του 2014 (22η θέση) και σε δύο Ολυμπιακά Τουρνουά, καταλαμβάνοντας την 9η θέση το 1952 στο σπίτι της και τη 11η το 1964 στο Τόκιο.

Σε 16 συμμετοχές σε Eurobasket, συμπεριλαβανομένης και της εφετινής, οι «Λύκοι» έχουν απολογισμό 51 νίκες και 73 ήττες σε 124 αγώνες. Πήραν το βάπτισμα του πυρός στη διοργάνωση το 1939 στο Κάουνας, όπου έγιναν ο σάκος του πυγμάχου όλων των αντιπάλων τους, καθώς σε επτά ματς σημείωσαν μόλις 70 πόντους και δέχτηκαν 540! Διαδοχικά οι Φινλανδοί ηττήθηκαν με 76-11 από τη Γαλλία, με 63-13 από την Ιταλία, με 108-7 από τη Λετονία, με 91-1 από την Εσθονία, με 46-13 από την Πολωνία, με 112-9 από τη Λιθουανία και με 45-16 από την Ουγγαρία!

Ο προπονητής των σημερινών αντιπάλων της ελληνικής ομάδας, Χένρικ Ντέτμαν οδήγησε την Εθνική Γερμανίας στην κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου στο Μουντομπάσκετ του 2002 στην Ιντιανάπολις και στην κατάληψη της τέταρτης θέσης στο Ευρωμπάσκετ του 2001 στην Τουρκία. Σε αυτή τη διοργάνωση μάλιστα η Γερμανία προκάλεσε αποπληξία στην Ελλάδα, νικώντας την (χάρη στα αλλεπάλληλα pick n’ roll του Πέσιτς με τον Νοβίτσκι) στο μπαράζ με 80-75, ενώ είχε βρεθεί πίσω με 44-22!

Το φινλανδικό μπάσκετ μπήκε για τα καλά στη ζωή μας όχι ακριβώς από σπόντα, αλλά για έναν αστείο και για έναν σοβαρό λόγο σε ανύποπτο χρόνο: ήταν όντως αστείο το όνομα της (αντιπάλου του Αρη στον προκριματικό γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών της σεζόν 1990-91) Ουουσικαουπούνκι που

γνώρισε δυο συντριπτικές ήττες με 140-91 και 116-92. Αλλά ήταν πολύ σοβαρό και παραμένει ακατάρριπτο μέχρι σήμερα στα Κύπελλα Ευρώπης το ρεκόρ του Νίκου Γκάλη ο οποίος στο ένα από τα δυο ματς μοίρασε 23 ασίστ!

Τα χρόνια πέρασαν και ξαφνικά η χάρη ενός Ελληνα μπασκετμπολίστα έφτασε μέχρι τη Φινλανδία, ενώ πέντε Φινλανδοί αγωνίστηκαν στο ελληνικό πρωτάθλημα. Ο επανακάμψας στο Αιγάλεω (για να βαράει μεταξύ άλλων και το ταμπούρλο στην εξέδρα) Ακης Καλλινικίδης υπήρξε μέλος της Πιιλοσέτ που εδρεύει στην πόλη Τούρκου. Την αντίθετη πορεία διάνυσαν κάμποσοι συμπατριώτες του οποίου βρήκαν κατά καιρούς στέγη στην ελληνική Α1: ο Κούισμα και ο Κουμπουλάινεν στη Δάφνη, ο Μότολα και ο Νίκιλα στον Αρη, ο Χαφ στο Μαρούσι και στην Καβάλα, ο Νουουτίνεν στον Αρκαδικό και ο Αχονεν στον Κολοσσό Ρόδου.

Α και κάτι ακόμη: ένας από τους επιφανέστερους πρεσβευτές του φινλανδικού μπάσκετ δεν είναι ούτε παίκτης, ούτε προπονητής, αλλά ο 53χρονος διαιτητής Καρλ Γιούνγκεμπραντ, ο οποίος βγήκε στο... κλαρί σε ηλικία 22 ετών (ντεμπουτάροντας μάλιστα σε αγώνα Αρης- Τρέισερ Μιλάνο) και έχει συνδέσει το όνομα του με όλες τις μεγάλες διοργανώσεις σε εθνικό και συλλογικό επίπεδο.

Μιας και το ΄φερε η κουβέντα πέρα από το μπάσκετ, οι αθλητικές παρτίδες ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Φινλανδία είναι πολλές, μεγάλες και διαχρονικές, άλλες ένδοξες και άλλες για να ριχτούν στη λήθη...

Στις 15 Ιουλίου του 1952, στο Τάμπερε, στο πλαίσιο του προκριματικού γύρου του Προολυμπιακού Τουρνουά του ποδοσφαίρου η Ελλάδα γνώρισε την ήττα από τη Δανία με 2-1, σε ένα ματς που έμεινε στην ιστορία για την εκπληκτική απόδοση του Νίκου Πεντζαρόπουλου. Εξαιτίας των αιλουροειδών εκτινάξεων του, που απέτρεψαν κιόλας ένα πολύ μεγαλύτερο σκορ, ο διεθνής τερματοφύλακας του Πανιωνίου επονομάσθηκε «ο ήρωας του Τάμπερε», ενώ οι ξένοι, αντιπαραβάλλοντας με τον θρυλικό Ισπανό τερματοφύλακα τον αποκάλεσαν «νέο Θαμόρα».

Τις ίδιες μέρες (Ιούλιος του ’52) η Εθνική ομάδα μπάσκετ συμμετείχε στο αντίστοιχο Προολυμπιακό Τουρνουά του Ελσίνκι, όπου γνώρισε δύο ήττες από την Ουγγαρία και νίκησε το Ισραήλ. Αυτά τα ματς εξελίχθηκαν σε αντικείμενο debate, διότι οι παίκτες (με την ιστορική τεκμηρίωση του διαπρεπούς δημοσιογράφου Πέτρου Λινάρδου) υποστήριζαν ότι επρόκειτο για κανονική συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες και διεκδικούσαν για λογαριασμό τους την πρωτοκαθεδρία.

Μετά από 15 χρόνια στο Τάμπερε και στο Ελσίνκι έλαμψε το υπέρλαμπρο άστρο του Γιώργου Κολοκυθά. Ο συχωρεμένος «Μύτος» αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ στο Ευρωμπάσκετ του 1967 με μέσο όρο 22.9 πόντους, τίτλο τον οποίο διατήρησε και στη διοργάνωση του 1969 στη Νάπολι και στην Καζέρτα. Μάλιστα στο Τάμπερε και στο Ελσίνκι θυμούνται ακόμη τα ξενύχτια του Κολοκυθά και του Γκούμα, που την κοπάναγαν κάθε βράδυ από το ξενοδοχείο και γύριζαν την ώρα που ήδη είχαν ξυπνήσει οι Σοβιετικοί και έκαναν την πρωινή γυμναστική τους!

Το Ελσίνκι ξανασυνδέθηκε με το ελληνικό ποδόσφαιρο σαν σήμερα πριν από δέκα έξι χρόνια: στις 5 Σεπτεμβρίου του 2001 με το ντεμπούτο (στον πάγκο της Εθνικής) του Οτο Ρεχάγκελ, που κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικό και πολλά υποσχόμενο υπήρξε. Σε αντίθεση με ό,τι έμελλε να συμβεί στη συνέχεια, εκείνη η βραδιά απέβη μαρτυρική, διότι οι Φινλανδοί –στο πλαίσιο της προκριματικής φάσης του Μουντιάλ του 2002- συνέτριψαν τους μετέπειτα πρωταθλητές Ευρώπης με 5-1!