ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Πασαρέλα, Μπαρέζι, Μουρ, Σιρέα, Ιέρο, Μπεκενμπάουερ κτλ ανήκουν στην κατηγορία λίμπερο και θα μπουν σε άλλο αφιέρωμα. Στο ξεκίνημα αυτού του αφιερώματος ξεχωρίζουμε τις δύο θέσεις. Αυτοί ουδέποτε έπαιξαν μαν του μαν. Όσο για τον Μαλντίνι που γράφουν ορισμένοι, είχε μπει πρώτος στους αριστερούς μπακ!

Tο θέμα σηκώνει πολλή κουβέντα. Το 10 είναι μικρό νούμερο για να τους χωρέσεις όλους όσους έχεις στην κούτρα σου. Αυτό όμως είναι που το καθιστά ξεχωριστό. Στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι το 10 το καλό, μα οι 10... οι καλύτεροι. Η αρχή έγινε με τους τερματοφύλακες, ακολούθησαν οι αριστεροί και δεξιοί αμυντικοί και σειρά παίρνουν τώρα οι στόπερ. Εμείς επιχειρούμε μια –υποκειμενική– αξιολόγηση για τους κορυφαίους στις 11 θέσεις του ποδοσφαίρου.

Οι πιο... αδικημένοι
Ο στόπερ, αυτός δηλαδή που σταματάει. Ο... μαντουμαδόρος, που συνηθίζει να λέει και ο Νίκος Αλέφαντος. Μετά τον τερματοφύλακα είναι εκείνος που κάνει τα λιγότερα χιλιόμετρα στο γήπεδο και προφανώς και ο λιγότερο τεχνίτης. Η δουλειά του είναι άχαρη. Ενώ σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι συμμετέχουν στην προσπάθεια για την πεμπτουσία, δηλαδή το γκολ, εκείνος τους το χαλάει.

Μπαλαδόρους δεν τους λες. Διαθέτουν όμως τεράστια ψυχικά αποθέματα. Συνήθως είναι ψηλοί (σίγουρα πάντως όχι κοντοί), ταχείς, ικανοί με το κεφάλι, δυνατοί, διαθέτουν σε αυξημένο βαθμό το χαρακτηριστικό της αυτοθυσίας και πολύ σπάνια επιτίθενται (το πολύ σε κάποια στημένη φάση). Έως και το 1990 είχαν δίπλα τους και έναν λίμπερο που έπαιζε πιο πίσω. Μια σκούπα δηλαδή, τον λεγόμενο και sweeper ή αλλιώς σέντερ μπακ, ο οποίος ήξερε περισσότερη μπάλα και ήταν πιο εγκεφαλικός. Από το Μουντιάλ της Ιταλίας όμως και έπειτα, σταδιακά επικράτησαν τα δίδυμα των στόπερ που ενίοτε γίνονταν και τρεις και έπαιζαν στην ευθεία.

Η επιλογή έγινε με βάση τους πλέον πολυσύνθετους (όσο μπορεί να είναι τέτοιος ένας στόπερ) στην εν λόγω θέση. Αυτούς που είχαν όλο το πακέτο που αναφέραμε πιο πάνω συν τη συμβολή σε κατάκτηση τίτλων. Σε αυτή τη λίστα κυριαρχούν οι Ιταλοί (3). Ίσως θα μπορούσαν βέβαια να υπάρχουν και ορισμένοι άλλοι που βρίσκονται εκτός αυτής. Οπως για παράδειγμα οι σύγχρονοι Γίργκεν Κόλερ (Γερμανός), Κάρλος Γκαμάρα (Παραγουανός), Φαμπιάν Αγιάλα (Αργεντινός), Γιαπ Σταμ (Ολλανδός) ή οι παλαιότεροι Ερνστ Χάπελ (Αυστριακός), Μπίλι Ράιτ (Αγγλος), Πιέτρο Ράβα (Ιταλός). Εμείς κάναμε τις επιλογές μας και επιχειρηματολογούμε επ' αυτού.

10. ΧΟΣΕ ΝΑΣΑΤΣΙ
Ήταν ο κορυφαίος στη θέση του πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ίσως και ο κορυφαίος Ουρουγουανός ποδοσφαιριστής όλων των εποχών. Ο «Μεγάλος Στρατηγός», όπως τον αποκαλούσαν οι ίδιοι οι συμπαίκτες του στην Πενιαρόλ και τη Σελέστε ήταν εκείνος που έδινε πάντοτε το έναυσμα για τη νίκη. Όπως συνέβη και στον τελικό του πρώτου Μουντιάλ (1930), όταν οι Αργεντινοί προηγούνταν 2-1 στο ημίχρονο. Τότε έβγαλε έναν από τους πιο σημαντικούς λόγους στο ποδόσφαιρο και οι δικοί του γύρισαν τον αγώνα και επικράτησαν 4-2. Δυστυχώς για τον ίδιο και εκείνη τη φουρνιά, η Ουρουγουάη δεν ταξίδεψε στην Ευρώπη για τα δύο επόμενα Μουντιάλ (1934, 1938). Ειδάλλως, μάλλον και αυτά θα ήταν δικά της. Βλέπετε εκείνη ακριβώς η ομάδα κυριαρχούσε εκείνη την εποχή με δύο Χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια (1924, 1928) και τέσσερα Κόπα Αμέρικα (1923, 1924, 1926, 1935). Ψηφίστηκε δύο φορές κορυφαίος παίκτης της Νότιας Αμερικής (1923, 1935), τεράστιο επίτευγμα για αμυντικό, πόσο μάλλον για στόπερ.


(Ο πρώτος από δεξιά με την μπάλα μπαίνει στο «Σεντενάριο» για τον τελικό του Μουντιάλ του 1930)

9. ΜΠΙΛΙ ΜΑΚ ΝΙΛ
Το 2002 ψηφίστηκε κορυφαίος ποδοσφαιριστής της Σέλτικ όλων των εποχών. Τεράστιο επίτευγμα εάν αναλογιστεί κανείς πόσοι παικταράδες πέρασαν παλαιότερα από τους Καθολικούς. Και το ακόμα σημαντικότερο ήταν πως ο τρομερά σκληροτράχηλος αυτός αμυντικός δεν ήξερε και πολλή μπάλα. Τα επιτεύγματά του είναι τεράστια. Στη Σέλτικ αγωνίστηκε σε όλη την καριέρα του (1957-75) και ως αρχηγός σήκωσε εννέα πρωταθλήματα, επτά Κύπελλα, έξι Σούπερ Καπ και κυρίως το Πρωταθλητριών του 1967. Ήταν δηλαδή ο πρώτος Βρετανός που άγγιξε αυτή την κούπα. Γενικότερα θεωρείται ο σημαντικότερος Βρετανός στόπερ και στη Σκοτία τον αποκάλεσαν Καίσαρα. Το πλέον απίστευτο ήταν πως και στα 790 ματς που αγωνίστηκε στην καριέρα του, δεν έγινε αλλαγή ούτε για ένα λεπτό! Όταν αποσύρθηκε στα 35 του, έμπλεξε με το ράγκμπι και κατέκτησε ένα Κύπελλο και έδωσε το «παρών» σε δύο Μουντιάλ στο εν λόγω άθλημα!

8. ΚΛΑΟΥΝΤΙΟ ΤΖΕΝΤΙΛΕ
Εάν δεν είχε χάσει από το Αμβούργο το Πρωταθλητριών του 1983, θα τα είχε κατακτήσει όλα με τη Γιουβέντους, την οποία υπηρέτησε επί 11 χρόνια (1973-84). Μαζί με τους Καμπρίνι, Σιρέα, Μπρίο σχημάτισαν μια αξεπέραστη αμυντική γραμμή. Με τη Γιούβε πανηγύρισε έξι πρωταθλήματα, δύο Κύπελλα Ιταλίας, ένα Κυπελλούχων (1984) και ένα UEFA. Στο μαν του μαν ήταν αξεπέραστος, αλλά δεν τοποθετήθηκε σε υψηλότερη θέση στη λίστα εξαιτίας του αρκετά σκληρού τρόπου με τον οποίο μάρκαρε τον αντίπαλο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αναμέτρηση της Ιταλίας με την Αργεντινή στη β' φάση των ομίλων του Μουντιάλ του 1982. Είχα αναλάβει να φυλάξει τον πρωτοεμφανιζόμενο Μαραντόνα. «Είχα δει δύο διαφορετικά βίντεο με τον τρόπο που έπαιζε», αποκάλυψε μετά το ματς. Στον αγώνα βέβαια τον τάραξε στην κλοτσιά. Τόσες... ψιλές και χοντρές δεν πρέπει να έχει φάει άλλος σε αγώνα Μουντιάλ. Στο φινάλε μάλιστα την είπε και από πάνω στον Ντιεγκίτο, που ήταν γεμάτος μώλωπες: («το ποδόσφαιρο δεν είναι για μπαλαρίνες»). Στο φινάλε βέβαια σήκωσε την παγκόσμια κούπα.

7. ΟΣΚΑΡ ΡΟΥΤΖΕΡΙ
Μονάχα ο Νέστορ Φαμπιάν Αγιάλα θα μπορούσε να τον κοντράρει από τη χώρα του. Ωστόσο, λόγω των επιτυχιών του κερδίζει τη μάχη από τον εξίσου εξαιρετικό συμπατριώτη του. Ο «Κεφάλας», όπως τον αποκαλούσαν για την τρομερή ικανότητά του στο ψηλό παιχνίδι, έκανε κάτι φοβερό. Πήρε πρωτάθλημα με τέσσερις διαφορετικές ομάδες από το 1981 έως το 1995. Τα τρία στην Αργεντινή με Μπόκα Τζούνιορς (το '81 μαζί με τον Μαραντόνα), Ρίβερ Πλέιτ και Σαν Λορέντζο, αλλά και με τη Ρεάλ Μαδρίτης. Με τη Ρίβερ πανηγύρισε επίσης το Κόπα Λιμπερταδόρες και το Διηπειρωτικό του 1986. Με την αγαπημένη του Εθνική Αργεντινής (97 συμμ.) κατέκτησε το Μουντιάλ του 1986, αγωνίστηκε στον χαμένο τελικό του 1990 από τη Δυτική Γερμανία και έδωσε το «παρών» στις ΗΠΑ Το 1994. Με 21 αγώνες είναι ο πρώτος Αργεντινός σε παρουσίες σε Κόπα Αμέρικα.

6. ΑΛΕΣΑΝΤΡΟ ΚΟΣΤΑΚΟΥΡΤΑ
Μια ζωή Ροσονέρο. Στη Μίλαν έπαιξε από το 1986 έως το 2007. Αποσύρθηκε στα 41 του. Το καταπληκτικό με αυτόν τον σούπερ στόπερ ήταν το πόσο καθαρός παίκτης υπήρξε. Το κοψίματά του ήταν ταυτόχρονα αποτελεσματικά και με το... γάντι. Το παλμαρέ του ζαλίζει. Πέντε Τσάμπιονς Λιγκ (1989, 1990, 1994, 2003, 2007), τέσσερα ευρωπαϊκά Σούπερ Καπ, δύο Διηπειρωτικά και επτά πρωταθλήματα τα σπουδαιότερα επιτεύγματά του. Στον τελικό του Διηπειρωτικού του 2003 που κρίθηκε στα πέναλτι, αστόχησε και η Μπόκα Τζούνιορς πήρε το τρόπαιο.

5.ΧΟΣΕ ΣΑΝΤΑΜΑΡΙΑ
Ο καλύτερος σε όλη τη δεκαετία του '50. Μπορεί οι Πούσκας, Ντι Στέφανο, Χέντο να έκλεβαν όλη τη δόξα, αλλά οι κατακτήσεις των τεσσάρων εκ των έξι Πρωταθλητριών (1958, 1959, 1960, 1966) οφείλονται στη δική του απίστευτη απόδοση. Με τη Ρεάλ κατέκτησε 5 πρωταθλήματα και ακόμα τόσα στην Ουρουγουάη με τη Νασιονάλ. Αγωνίστηκε σε δύο Μουντιάλ με δύο διαφορετικές χώρες (Ουρουγουάη 1954, Ισπανία 1962). Με τη Σελέστε αναδείχθηκε 4ος στην Ελβετία, αλλά έμεινε με ένα μεγάλο παράπονο. Το 1950 είχε κληθεί στην Εθνική για να παίξει ως μεσοεπιθετικός. Η Νασιονάλ όμως αρνήθηκε να τον αφήσει, με τη δικαιολογία πως ήταν αμυντικός. Κάπως έτσι έχασε την ευκαιρία να χριστεί παγκόσμιος πρωταθλητής.


(Αριστερά, μαζί με τους Αλφρέδο ντι Στέφανο και Σαντιάγο Μπερναμπέου)

4. ΜΑΡΣΕΛ ΝΤΕΣΑΓΙ
Το πλέον τέλειο κορμί για τη θέση. Τα σωματικά προσόντα σε συνδυασμό με το ότι ήξερε αρκετή μπάλα για στόπερ, γέμισαν με επιτυχίες το παλμαρέ του. Παραδόξως σε επτά χρόνια στο Σαμπιονά (Ναντ, Μαρσέιγ) δεν πανηγύρισε κανέναν εγχώριο τίτλο. Ο κόσμος τον έμαθε καλά όταν η Μαρσέιγ του νίκησε τη Μίλαν στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ (1993). Αμέσως οι Ροσονέρι τον έκαναν δικό τους και με δική του γκολάρα την ίδια σεζόν ολοκλήρωσαν τον θρίαμβο (4-0) επί της Μπαρτσελόνα στο ΟΑΚΑ. Στο Μιλάνο κατέκτησε δύο φορές το Σκουντέτο και ένα Σούπερ Καπ Ευρώπης, κάτι που επανέλαβε τέσσερα χρόνια αργότερα με την Τσέλσι. Με την Εθνική Γαλλίας, της οποίας είναι δεύτερος σε συμμετοχές (116) πίσω από τον Τιράμ, τα πήρε όλα (Μουντιάλ 1998, EURO 2000).

3. ΦΑΜΠΙΟ ΚΑΝΑΒΑΡΟ
Με εξαίρεση τον Φραντς Μπεκενμπάουερ (δις) που όμως έπαιζε και ως αμυντικός μέσος, είναι ο μοναδικός αμυντικός (πόσο μάλλον στόπερ) που βραβεύτηκε με τη Χρυσή Μπάλα. Το βραβείο ουσιαστικά το πήρε, οδηγώντας την Ιταλία στην κορυφή του κόσμου το 2006. Η απόδοσή του σε όλο το Μουντιάλ της Γερμανίας ήταν εξωπραγματική, με αποτέλεσμα οι συμπατριώτες του tifosi να τον αποκαλέσουν «το τείχος του Βερολίνου». Μαζί με τον Νέστα συνέθεσε ένα από τα κορυφαία αμυντικά δίδυμα και κατέκτησαν παρέα εκτός από το Μουντιάλ και το EURO των Ελπίδων του 1994. Αγωνίστηκε στην καλύτερη Πάρμα μαζί με τους Τιράμ, Μπουφόν, Κρέσπο, Βερόν, η οποία με προπονητή τον Αλμπέρτο Μαλεζάνι κατέκτησε το UEFA το 1999 (υπάρχει βίντεο από τότε που τον δείχνει να κάνει ένεση και πλανώνται υποψίες ντόπινγκ), δύο Κύπελλα και ένα Σούπερ Καπ. Δύο Σκουντέτο πήρε με τη Γιουβέντους και ακόμα ένα με τη Ρεάλ Μαδρίτης.

2. ΑΛΕΣΑΝΤΟ ΝΕΣΤΑ
Το εντυπωσιακό είναι πως κατέκτησε σχεδόν τα πάντα με δύο διαφορετικές ομάδες. Εάν το να πανηγυρίσει με τη Μίλαν δύο πρωταθλήματα, ισάριθμα Τσάμπιονς Λιγκ (2003, 2007), ένα Κύπελλο, δύο Σούπερ Καπ Ιταλίας και ακόμα ένα Ευρώπης και ένα Μουντιάλ Συλλόγων είναι λογικό, με τη Λάτσιο ξεπέρασε τον εαυτό του (1 πρωτάθλημα, 2 Κύπελλα, 2 Σούπερ Καπ και 1 Ευρώπης, 1 Κυπελλούχων 1999). Αρχοντιά, ταχύτητα, αντίληψη, κοντρόλ, δύναμη και όλα αυτά με καταπληκτικό στιλ, τον έχρισαν τέσσερις φορές καλύτερο Ιταλό αμυντικό και άλλες τόσε στην καλύτερη ενδεκάδα του Τσάμπιονς Λιγκ. Με την Εθνική Ιταλίας οι επιτυχίες ξεκίνησαν από την πρώτη θέση στο EURO Ελπίδων (1996) και ολοκληρώθηκαν με το Μουντιάλ του 2006. Ενδιάμεσα μέτρησε και έναν χαμένο τελικό EURO από τη Γαλλία (2000).

1.ΚΑΡΛΕΣ ΠΟΥΓΙΟΛ
Σε σχέση με τους Ιταλούς που θα μπορούσαν επίσης να βρίσκονται στην πρώτη θέση (Καναβάρο, Νέστα) είχε να αντιμετωπίσει ένα «μισμάτς». Οι Ιταλοί είχαν την πολυτέλεια να ανήκουν σε ομάδες που έχουν το αμυντικό κομμάτι στο αίμα τους. Αντιθέτως ο αρχηγός της Μπαρτσελόνα έπαιζε πάντοτε σε φουλ επιθετικά σχήματα. Η συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα, λοιπόν, καθιστούσε τη δουλειά του πολύ δυσκολότερη σε σχέση με τους ανταγωνιστές του.

Από το 2000 αγωνίζεται ασταμάτητα στους Καταλανούς, με τους οποίους έχει κατακτήσει τα πάντα. Πέντε πρωταθλήματα, ένα Κύπελλο, πέντε Σούπερ Καπ Ισπανίας και δύο Ευρώπης, τρία Τσάμπιονς Λιγκ (1006, 2009, 2011), ένα Μουντιάλ Συλλόγων. Δυνατός σαν ταύρος, γρήγορος σαν εξτρέμ, με άλμα σαν καγκουρό και τεχνική σε αρκετά υψηλό επίπεδο (τουλάχιστον για τη θέση), ο Πουγιόλ παραμένει στα 33 του η επιτομή του ολοκληρωμένου στόπερ. Η ψυχραιμία του είναι παροιμιώδης (μόνο ο Νέστα υπήρξε πιο αρχοντικός), ενώ έχει αγωνιστεί με επιτυχία και στα πλάγια, ακόμα και στα αριστερά.

Στην Εθνική Ισπανίας βέβαια παίζει μόνο στην κανονική θέση του. Με τους Φούριας Ρόχας πανηγύρισε κάθε τι καλό (Μουντιάλ 2010, EURO 2008, όπου και στα δύο συμπεριλήφθηκε στη «χρυσή» ενδεκάδα του τουρνουά), ενώ σε προσωπικό επίπεδο έχει αναγνωριστεί από φίλους και αντιπάλους τρεις φορές (2004, 2005, 2009) ως ο κορυφαίος αμυντικός στην Ευρώπη και άλλες τόσες ως ο κορυφαίος στον κόσμο (2008, 2009, 2010).

Ο Ζεράρ Πικέ πριν από λίγο, θέλοντας να εξυμνήσει το πείσμα, την προσήλωση και την επιμονή του παρτενέρ του, δήλωσε πως «είναι ο μόνος που εάν χάναμε με 4-0, θα συνέχιζε να πιστεύει πως μπορούσε να γυρίσει το ματς. Και νομίζω πως θα το πετύχαινε»!

Το TOP-10 με τους τερματοφύλακες μπορείται να το δείτε εδώ: http://www.gazzetta.gr/article/item/234683-top-10-hruson-gadion-vids

Το TOP-10 με τους αριστερούς μπακ μπορείται να το δείτε εδώ: http://www.gazzetta.gr/article/item/236317-top-10-ep-aristera

Το TOP-10 με τους δεξιούς μπακ μπορείται να το δείτε εδώ: http://www.gazzetta.gr/article/item/238515-top-10-epi-dexia

ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Πασαρέλα, Μπαρέζι, Μουρ, Σιρέα, Μπεκενμπάουερ κτλ ανήκουν στην κατηγορία λίμπερο. Στο ξεκίνημα του αφιερώματος ξεχωρίζουμε τις δύο θέσεις. Αυτοί ουδέποτε έπαιξαν μαν του μαν. Όσο για τον Μαλντίνι που γράφουν ορισμένοι, είχε μπει πρώτος στους αριστερούς μπακ!

Και όχι, ο αρθρογράφος δεν είναι με την Μπαρτσελόνα, αλλά με την ταπεινή πλην τίμια Μπέτις!