H Μάριον Τζόουνς
24/03/2022
ΣΤΙΒΟΣ

Μάριον Τζόουνς: Ο χαμένος τα παίρνει όλα!

Η «σούπερ Μάριον» ρίσκαρε τα πάντα, τζόγαρε στην τσόχα της ζωής και στο τέλος κέρδισε ό,τι δεν είχε ποτέ.

Η Μάριον Τζόουνς δεν θα ξεφύγει ποτέ από τον κούφιο ήχο των ζαριών! Στη σκέψη της θα αναδεύονται και στην ετυμηγορία τους θα καταθέτει τον ιδρώτα και το αίμα της. Και κάπου εδώ, λόγος μουσικός, γνωστός, ελληνικός, έρχεται και μας μιλά και μας εξηγεί το στοίχημα «Μάριον Τζόουνς».

Ηλεκτρισμένες λέξεις και η πνιχτή, μα κρυστάλλινη, λαλιά του μπαγλαμά να συνοδεύει τη φωνή που ροκάρει, σώζει τη βραχνάδα και βάφει το αγέραστο λευκό. Και ναι, οι αποστάσεις καλύπτονται, εκμηδενίζονται και η ζαριά πέφτει σαν ευχή και σαν καταδίκη και η νότα ξεσπά και πετά και πιάνεται στην καρδιά, «φωνάζει» στην θολωμένη σκέψη που όλο γυρνά και χάνεται, δεν υπολογίζει τίποτα, παρά μόνο την έξαψη του τζόγου.

Τα χέρια της Μάριον Τζόουνς πάντα θα έχουν το κοκάλινο δίχτυ και πάντα τζογάρουν με το όνειρο και την ελπίδα. Η μουσική δυναμώνει και οι στίχοι «καίνε» και λένε κάτι που κάθε παίκτης ξέρει και συνειδητά αγνοεί: ο χαμένος τα παίρνει όλα!

Και έτσι απλά, η αμερικανίδα αθλήτρια αφήνει τα κομμάτια της να λιώσουν πάνω από τους στίχους του Γιάννη Αγγελάκα. Η Μάριον Τζόουνς επιβεβαιώνει πως καμία παρτίδα δεν τελειώνει και καμία δεν κερδίζεται, καμία.

Ο παίκτης -κάθε παίκτης- δεν έχει τύχη απέναντι στην τύχη και μόνο ο χαμένος τα παίρνει όλα!

image

Τα όνειρα και οι εφιάλτες στα χέρια της!

Η περίπτωση της Μάριον Τζόουνς ανήκει στα σαιξπηρικά όνειρα που έγιναν εφιάλτες. Ο Σαίξπηρ έφτιαξε την αχλή-περίβλημα και μέσα έκλεισε τα βασικά ανθρώπινα συστατικά: φιλοδοξία, αλήθεια, ψέμα, έρωτας, τύψεις, αγάπη, φόνος.

Το σύννεφο του συγγραφέα χρωματίστηκε από τον λόγο τον ποιητικό και αποκάλυψε την ευλογία και την τραγωδία της ανθρώπινης φύσης. Ο Σαίξπηρ με τα λόγια του έβαλε το αίμα στα χέρια των ανθρώπων και τους άφησε να διαχειριστούν την πτώση τους. Αυτή είναι η πορεία και η κατάληξη του ανθρώπου!

Η Μάριον Τζόουνς θα μπορούσε να είναι ο στρατηγός Μάκβεθ και η Λαίδη Μάκβεθ! Τα όνειρα και οι εφιάλτες στα χέρια της, όπως και το αίμα. Υπάρχει, όμως, μια διαφορά: Το αίμα είναι δικό της! Η Τζόουνς εξουδετέρωσε τους ανταγωνιστές της και ξέχασε πως το αίμα που δίνεις για δόλιο σκοπό, δόλια σε πνίγει.

Όταν το δράμα κορυφώθηκε, ζήτησε συγγνώμη και έμεινε μόνη. Αυτή θα ήταν και η καταδίκη της, η απόλυτη μοναξιά. Φυσικά και το χρυσάφι έφυγε από τα χέρια της, όπως και η εξουσία.

Κι σαν άλλος σαιξπηρικός ήρωας με τις σκιές και τα φαντάσματα συνομιλεί και ακόμη τον ένοχο δεν μπορεί να τον σκοτώσει!

image

Η παραδοχή του ψέματος

Η αθλητική αυτοχειρία της Τζόουνς ολοκληρώθηκε μ’ ένα γράμμα που έγραψε. Ίσως ο πιο άμεσος και εξομολογητικός τρόπος να παραδεχθείς το μεγάλο καλό και το μεγάλο κακό. Τα γράμματα της δεν ήταν γαλάζια, μα κομμάτια από τη σάρκα της και στο μήνυμα της παραδεχόταν τη χρήση αναβολικών ουσιών πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000 στο Σίδνεϋ.

Το γράμμα δημοσιεύθηκε στη «Washington Post» και εκεί ο αμερικανικός λαός διάβασε την απολογία, τη συγγνώμη της… Η συγχώρεση ως κατάσταση και ως αίτημα δεν μπορούσε να βρει χώρο. Εξάλλου, σε περιπτώσεις όπως της Τζόουνς, ο μόνος φιλόξενος τόπος είναι αυτός της λήθης και των Ερινυών.

Η Τζόουνς όμως δεν μπορούσε να τα έχει όλα. Στη λήθης το πηγάδι έριξε τον εαυτό της και άφησε το κούφιο σώμα της ακίνητο θήραμα στις χθόνιες θεότητες. Η αμερικανίδα αθλήτρια δεν παραβίασε τη φυσική και ηθική τάξη πραγμάτων επειδή πήρε παράνομες φαρμακευτικές ουσίες, αλλά επειδή υποστήριξε το ψέμα τους!

Για χρόνια αρνούνταν την ενοχή της, την αφρόντιστη αδυναμία της. Η Τζόουνς πίστεψε ότι η ουσία που της έδωσε ο προπονητής της, ο Τρέβορ Γκράχαμ, ήταν λάδι λιναρόσπορου! Ο Γκράχαμ, όμως, συνόδευσε την προσφορά του και με μια προειδοποίηση.

Όπως σημείωνε η πρώην σπρίντερ στο γράμμα της «έπρεπε να υποψιαστώ ότι κάτι συνέβαινε όταν μου είπε να μην πω τίποτα σε κανέναν». Το λάδι λιναρόσπορου αποδείχτηκε ότι ήταν ουσία που ενισχύει την απόδοση. Το κατασκευασμένο ψέμα την εξύψωσε και την έριξε με φόρα στη γη.

Στις 11 Ιανουαρίου 2008 καταδικάστηκε σε εξάμηνη φυλάκιση, ενώ λίγους μήνες πριν είχε παραδώσει τα ολυμπιακά (και όχι μόνο) μετάλλια της.

image

Εκτίναξη, κατάκτηση, πτώση

Το όνειρο ξεκινά με τη γέννηση, ταυτίζεται με αυτήν και στο πρώτο φως όλα μοιάζουν εφικτά. Η Μάριον Τζόουνς γεννήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 1975 στος Λος Άντζελες. Μεγαλώνει χωρίς πατέρα (εγκατέλειψε την οικογένεια όταν η Μάριον ήταν μωρό) και χωρίς πατριό (πεθαίνει μετά από εγκεφαλικό).

Η απώλεια θα γίνει μόνιμη κατάσταση και σύντροφος καταδυναστευτικός. Στου θανόντες προστίθεται και ο ετεροθαλής αδελφός της Άλμπερτ και ο αθλητισμός είναι η μόνη διέξοδος. Το μαύρο χέρι που σαρώνει χρόνους, τόπους και ανθρώπους, την κινητοποιεί και την αναγκάζει να βρει την εκτίναξη-απόδραση.

Δείχνει να τα καταφέρνει και το 1991 καταρρίπτει το εθνικό ρεκόρ στα 200μ στο επίπεδο του σχολικού αθλητισμού (Γυμνάσιο). Ασχολείται και με το μπάσκετ και δείχνει ότι μπορεί να κάνει καριέρα και εκεί! Η Τζόουνς ψάχνει το δικό της «Ελ Ντοράντο» και φαίνεται ότι έχει τις σωματικές ικανότητες γι’ αυτό.

Ο πυρετός της δόξας, όμως, αφήνει και ίχνη που πληγώνουν. Πριν ακόμη ενηλικιωθεί συνδέεται με απαγορευμένες ουσίες διότι δεν εντοπίστηκε σε αιφνίδιο έλεγχο. Ο δικηγόρος Τζόνι Κόχραν την απαλλάσσει και αυτή συνεχίζει να κατακτά τις διαδρομές και να ακολουθεί τα ρολόγια, κατεβάζει τους χρόνους και το μέλλον γίνεται διάφανο και λαμπερό.

Κάποιοι τραυματισμοί στο μπάσκετ την επηρεάζουν και επιλέγει τον κλασικό αθλητισμό. Η μοναξιά του στίβου συντροφεύει τη μοναξιά του πρωταθλητισμού και η Τζόουνς ετοιμάζεται να βαδίσει σε κακοτράχαλα και γεμάτα πόνο μονοπάτια. Από το 1997 ως το 2003 πρέπει να διαχειριστεί μόνο τον σωματικό πόνο.

Ο κόπος και η αποδοχή του υψηλού ρίσκου της δίνουν διακρίσεις σε παγκόσμια πρωταθλήματα και φυσικά στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι επιτυχίες μεγεθύνουν ικανότητες, καλύπτουν τα ελαττώματα και γεννούν την αλαζονεία.

Πριν το Σίδνεϋ δηλώνει: «Θα κατακτήσω πέντε χρυσά μετάλλια στην Αυστραλία» και παραλίγο να το καταφέρει! Έρχεται πρώτη στα 100μ., 200μ., και 4Χ400 και τρίτη στο μήκος και στα 4Χ100. Γίνεται η πρώτη αθλήτρια στίβου που ανεβαίνει πέντε φορές στο βάθρο σε μια ολυμπιακή διοργάνωση.

Η προσπάθεια αποφέρει καρπούς, οι πληγές της προπόνησης και των επιλογών μένουν ανοικτές και η Τζόουνς τα δέχεται και τα αντέχει όλα. Η αλαζονεία εκθρέφει την απληστία και η «σούπερ Μάριον» ζητά 20 χιλιάδες ευρώ για μια συνέντευξη!

Η κορυφή έχει κατακτηθεί, αλλά η ομίχλη δεν έχει διαλυθεί. Η πτώση έρχεται και θα ναι εκκωφαντική.

image

Η οδός προς το ψέμα

Η πρόσκρουση από την πτώση της Τζόουνς διέλυσε το πολύχρωμο παραπέτασμα της αδύναμης κοινωνίας. Σκεφτείτε λίγο… Βρισκόμαστε στα τέλη του 20ου αιώνα και στις αρχές του 21ου. Ο δυτικός κόσμος σωρεύει πλαστικές εικόνες, ιλουστρασιόν χαμόγελα και «σκληρά» νομίσματα. Το κυνήγι της επιτυχίας γίνεται η μία και μοναδική οδός προς το ψέμα της ξέγνοιαστης ζωής. Η κατάσταση οδηγεί την πράξη και το ζητούμενο γίνεται μέσο και ασυλλόγιστη έκφραση. Το εύκολο κέρδος φτιάχνει χάρτινες ζωές που αρκεί η αφέλεια και ο τυχοδιωκτισμός για να καούν.

Καθώς πέφτει η Τζόουνς (2003) τα αβαρή πετράδια αιωρούνται και προδίδουν τη γύμνια της γυναίκας και την άτακτη υποχώρηση του κοινωνικού συνόλου. Οι λέξεις «τετραϋδρογεστρινόνη» (η ουσία που έπαιρνε η Τζόουνς), «Balco» (αμερικάνικο εργαστήριο που χορηγούσε παράνομες ουσίες), «ψέματα» (αυτά που είπε στους πράκτορες του FBI) διαλύουν τα γυάλινα ρεκόρ και τον μασκαρεμένο κόσμο μας.

Ο κόσμος συνειδητοποιεί (;) ότι δεν υπάρχει εύκολο κέρδος και ανέξοδη επιτυχία. Ο εγωισμός, η άγνοια των πραγματικών οικονομικών, πολιτικών, μεγεθών οδηγεί σε αδιέξοδα και σιωπηλές οπισθοχωρήσεις. Η δανεική ευδαιμονία φτιάχνει μύθους και κόσμους παραμυθένιους και εκεί η Τζόουνς ήταν βασίλισσα. Σε αυτή τη θέση βρέθηκε και η παγκόσμια κοινωνία και το 2008 τα έχασε όλα.

Η Τζόουνς χάνει τα υλικά και κατατρύχεται από τα άυλα. Τα ερωτήματα που στο σκοτάδι κρύβονται και την κατάλληλη στιγμή αποκαλύπτονται δείχνουν τον δρόμο. Ας δούμε τι λένε τα άυλα. Είχε ταλέντο η Τζόουνς; Φυσικά και είχε. Το αξιοποίησε; Ναι. Δούλεψε γι’ αυτό; Φυσικά. Ήξερε ποια ήταν τα όρια της; Όχι. Η προκλητική άγνοια την κατέστρεψε; Ναι. Έπαιξε τη ζωή της στα ζάρια της ντόπας; Ναι. Θυσίασε τον εαυτό της για το κέρδος; Σίγουρα. Τιμωρήθηκε; Ναι. Τα έχασε όλα λοιπόν; Η απάντηση εδώ δεν θα είναι μονολεκτική.

Η Τζόουνς κάλυψε την απόσταση αθλήτρια-πρωταθλήτρια-ολυμπιονίκης με πολλή δουλειά και τεχνητά μέσα. Όταν τα τελευταία τη «σκότωσαν» στο πεδίο του «υπεράνθρωπου», της άφησαν την πάντα φιλόδοξη αθλήτρια. Αυτό δεν θα το χάσει ποτέ, όπως και το μάθημα ζωής που πήρε.

Ο πρώην πρόεδρος της IAAF Λαμίν Ντιακ τη χαρακτήρισε «απάτη» και όταν παίζεις με σημαδεμένη τράπουλα αυτό είσαι. Τα καμένα χαρτιά, όμως, μένουν πάνω σου και η παρτίδα δεν τελειώνει ποτέ. Ανακάτεμα, μοίρασμα και πάνω στην τσόχα της ζωής το φλος ρουαγιάλ να σε καλεί. Αυτό είναι το άπιαστο και όσο το ζητάς τόσο δίνεις και ελάχιστα παίρνεις πίσω και μόλις το καρέ διαλυθεί ακούς ένα «συγγνώμη κυρία μου, χάσατε». Και τότε σηκώνεσαι και ξέρεις ότι ο χαμένος τα παίρνει όλα. Αυτός που χάνει τα λεφτά και τα αγαθά του, κερδίζει τον πόνο, το μάθημα της ασέβειας, τη σοφία που του δίνει η ακύρωση της παντοδυναμίας του και τις εμπειρίες που του προσφέρουν το απαραίτητο κράτημα στη ζωή.

Η Τζόουνς, λοιπόν, είναι ο χαμένος που τα παίρνει όλα και ο τζόγος (της) το θράσος που ενηλικιώθηκε.

Πηγές
-«Report: Jones used steroids for two years before 2000 games» [espn]

-«Θύμα του πρωταθλητισμού ή αριβίστρια;» [Εφ. Καθημερινή, Σπ. Σπανέα]

@Photo credits: eurokinissi, Getty Images/Ideal Image

Ακολούθησε το GWomen στο instagram

Στείλε μας νέα, ιδέες, προτάσεις, απορίες για τον γυναικείο αθλητισμό στο [email protected]