Το twitter μπορεί να είναι ένα κοινωνικό δίκτυο που χαρακτηριζόταν από τις δημοσιεύεσεις με όριο τους 140 χαρακτήρες μέχρι πρόσφατα, αλλά και από την προώθηση δημοσίου διαλόγου. Μπορεί για τους περισσότερους να είναι ένα μέσο της ατάκας, αλλά κάποιες φορές μέσα από το συγκεκριμένο κοινωνικό δίκτυο μπορεί να προκαλέσει συζητήσεις και προβληματισμούς. Ένα τέτοιο προβληματισμό προκάλεσε ο Βραζιλιάνος δημοσιογράφος Ραφαέλ Ολιβέιρα του ESPN ενσωματώνοντας σε δύο σύντομες φράσεις αυτό που πολλοί αισθάνονται στην χώρα. Την εμφανή ηθική παρακμή που έχει διεισδύσει για τα καλά στο ποδόσφαιρο της Βραζιλίας.

Το tweet το οποίο άνοιξε ένα νέο κύκλο συζήτησης ανέφερε: «Μέσα στο 2017 είχαμε θεατρινισμούς από ποδοσφαιριστή, από ball-boy και προπονητή. Αλλά αυτό που μας απασχολεί είναι γιατί ένας ποδοσφαιριστής ήταν τίμιος απέναντι στον διαιτητή». Για όσους δεν γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στην ποδοσφαιρική κοινωνία της Βραζιλίας, ο Ραφαέλ Ολιβέιρα αναφερόταν σε τρία χαρακτηριστικά περιστατικά.

Em 2017, o futebol brasileiro já teve simulações de árbitro, gandula e treinador. E o tema que mais repercutiu foi um jogador sendo honesto.

— Rafael Oliveira (@OliveiraRafa) 23 April 2017

Πρώτο παράδειγμα ο διαιτητής: Σε ένα από τα ντέρμπι του Ρίο Ντε Τζανέιρο μεταξύ της Βάσκο Ντα Γκάμα και της Φλαμένγκο, ο άλλοτε διεθνής με την Σελεσάο, Λουίς Φαμπιάνο, υπέπεσε σε φάουλ στην μεσαία γραμμή. Ήταν ένα απλό φάουλ το οποίο όμως δικαίως τιμωρήθηκε με κίτρινη κάρτα από τον ρέφερι Λουίς Αντόνιο Σίλβα αφού σταμάτησε μια επικίνδυνη αντεπίθεση της Φλαμένγκο. Η απόφαση αυτήν δεν άρεσε στον Φαμπιάνο με αποτέλεσμα να έρθει πολύ κοντά σε επαφή με τον διαιτητή για να διαμαρτυρηθεί. Από μόνη της η πράξη ήταν αρκετή για δεύτερη κίτρινη και κατά συνέπεια αποβολή, όταν ο Σίλβα έκανε κάτι που άφησε όλους με ανοικτό το στόμα. Ο διαιτητής αποφάσισε να κάνει τον τραυματία και κάνοντας 1-2 βήματα προς τα πίσω έπεσε κάτω σαν να τον είχε χτυπήσει ο επιθετικός της Βάσκο, κάτι που προφανέστατα δεν είχε γίνει αφού και το replay έδειχνε ξεκάθαρα ότι δεν υπήρξε επαφή μεταξύ τους.

Δεύτερο παράδειγμα το ball-boy: Στην Βραζιλία πολλές φορές τα παιδιά πίσω από τις εστίες που είναι επιφορτισμένοι με το να έχουν τις μπάλες δεν είναι παιδιά από τις Ακαδημίες-όπως συμβαίνει σχεδόν παντού-αλλά ενήλικοι οι οποίοι συνάπτουν συνεργασία με τους συλλόγους σε κάθε αγώνα.

Κατά την διάρκεια του αγώνα για το Copa Sudamericana μεταξύ της Κορίνθιανς και της Ουνιβερσιδάδ Ντε Τσίλε ένας από τους υποτιθέμενους ball-boy καθυστέρησε την εξέλιξη του παιχνιδιού προκαλώντας την οργή των παικτών της Ουνιβερσιδάδ. Ένας από αυτούς πήγε κοντά του για να πάρει την μπάλα και ήρθε σε επαφή μαζί του. Αφού το σκέφτηκε για κάποια δευτερόλεπτα ο υποτιθέμενος ball-boy έπεσε εντυπωσιακά θυμίζοντας κάποιον κακό που τον γαζώνουν με πολυβόλο.

Τρίτο παράδειγμα ο προπονητής: Η Ιντερνασιονάλ του Πόρτο Αλέγκρε, μια από τις πιο γνωστές ομάδες της χώρας με εγχώριους και διεθνείς τίτλους, πλέον αγωνίζεται στην δεύτερη κατηγορία της Βραζιλίας. Προπονητής της ομάδας είχε αναλάβει ο άλλοτε κεντρικός αμυντικός της Βραζιλίας και της Ρόμα, Αντόνιο Ζάγκο και γνωστός για τις όχι και τόσο δημοκρατικές του απόψεις για τους μαύρους αθλητές, προσποιήθηκε σε αγώνα της Ιντερνασιονάλ να εκμαιεύσει την αποβολή αντίπαλου παίκτη μετά. Το βίντεο που ακολουθεί δείχνει και τα τρία περιστατικά.

Juiz. Gandula. Treinador.
É muita firula pra pouco futebol. pic.twitter.com/hW2eHzkNZj

— Sem Firulas (@sem_firulas) 24 April 2017

Οι... τσαρλατανισμοί εκ μέρους των ποδοσφαιριστών στο Brazileirao είναι πλέον τόσο σύνηθες που πλέον τα περισσότερα από αυτά τα περιστατικά περνάνε απαρατήρητα και μάλιστα από ορισμένους θεωρούνται και κάτι το φυσιολογικό. Τα τρία αυτά παραδείγματα σε διάστημα λίγων ημερών, αλλά και η δεύτερη φράση του στο tweet του Ολιβέιρα (Αλλά αυτό που μας απασχολεί είναι γιατί ένας ποδοσφαιριστής ήταν τίμιος απέναντι στον διαιτητή) είναι που άνοιξε ξανά την κουβέντα για το αν τελικά το να κερδίζεις ακόμα και με άνομα μέσα είναι πλέον ο σκοπός των ομάδων.

Και η κουβέντα άνοιξε ξανά επειδή ένας ποδοσφαιριστής της Σάο Πάολο πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα αποφάσισε να κάνει το αυτονόητο διορθώνοντας με ειλικρίνεια μια λανθασμένη διαιτητική απόφαση με την οποία θα είχε κέρδος η ομάδα του.

Η Σάο Πάολο αντιμετώπιζε την Κορίνθιανς σε ένα από τα κλασικά ντέρμπι της χώρας και της πόλης του Σάο Πάολο. Ο επιθετικός της «Τιμάο», Τζο (άλλοτε της Μάντσεστερ Σίτι) διεκδικούσε την μπάλα με τον κεντρικό αμυντικό της Σάο Πάολο Ροντρίγκο Κάιο και τον τερματοφύλακα των «τρικολόρε», Ρενάν Ριμπέιρο. Ο Ριμπέιρο μόλις αισθάνθηκε επαφή έπεσε κάτω και άρχισε να σφαδάζει από τον πόνο σε μια προσπάθεια να ξεγελάσει τον διαιτητή και να κερδίσει την αποβολή του Τζο. Και το κατάφερε. Ο άρχοντας του αγώνα έπεσε στην παγίδα κι έδειξε την κίτρινη κάρτα κάρτα στον έκπληκτο επιθετικό της Κορίνθιανς.

Ο Ροντρίγκο Κάιο όμως, ο οποίος ήταν αυτός που είχε έρθει σε επαφή με τον Ριμπέιρο, πήγε στον διαιτητή και τον ενημέρωσε ότι ο Τζο δεν είχε ακουμπήσει τον συμπαίκτη του και ότι κακώς είχε βγάλει την κίτρινη κάρτα. Θα περίμενε κανείς μετά το τέλος του αγώνα ο Κάιο να δεχτεί τα συγχαρητήρια όλων, αλλά τα σχόλια που ακούστηκαν για την ειλικρίνειά του ήταν απίστευτα. Ειδικά ο παρτενέρ του στο κέντρο της άμυνας, Μαϊκόν, μιλώντας στους εκπροσώπους του Τύπου στην μεικτή ζώνη δήλωνε δυσαρεστημένος από την στάση του συμπαίκτη τονίζοντας ότι τόσο αυτός όσο και η υπόλοιπη ομάδα είναι απογοητευμένοι από την πράξη του. «Θα προτιμούσα να κλαίει η μητέρα του αντιπάλου μου παρά η δική μου», είχε δηλώσει σε μορφή υπερβολής.

Αυτή η απλή πράξη fair play, η οποία σε όλες τις άλλες χώρες θα ήταν πράξη θαυμασμού και κάτι το απολύτως φυσιολογικό, στην Βραζιλία έχει αποτελέσει αντικείμενο της μεγαλύτερης ποδοσφαιρικής συζήτησης του έτους. Δεκάδες ώρες τηλεοπτικής συζήτησης και εκατοντάδες στήλες έχουν αφιερωθεί στο συγκεκριμένο θέμα και το αν ο αμυντικός της Σάο Πάολο έκανε το σωστό. Το περιστατικό αυτό όμως έχει ανοίξει μια πιο μεγάλη κουβέντα για το κατά πόσο η νίκη ή η αθλητική συμπεριφορά είναι πιο σημαντική.

Σε μια χώρα που οι πολίτες της είναι ασεβείς σε όλους τους κοινωνικούς θεσμούς, ακόμα και στους ποδοσφαιρικούς τα τέσσερα αυτά παραδείγματα έφεραν στην επιφάνεια αυτό που θεωρείται κοινό μυστικό στην Βραζιλία, πως οι ευρύτερες πολιτιστικές αξίες και η ηθική της κοινωνίας αντικατοπτρίζονται πλήρως στις ενέργειες των παικτών στον αγωνιστικό χώρο. Μια από τις πρώτες απαντήσεις στο tweet του Ολιβέιρα έδειξε ξεκάθαρα την εν γένει νοοτροπία. «Βοήθεια. Αυτή η χώρα έχει πιάσει πάτο», ανέφερε μια ανάρτηση κάτω από το post του δημοσιογράφου.

Ο σπουδαίος Τοστάο, παγκόσμιος πρωταθλητής στο Μουντιάλ του 1970, και μια από τις πλέον σεβαστές φωνές στο ποδόσφαιρο της Βραζιλίας, στην καθημερινή του στήλη σε εφημερίδα του Σάο Πάολο, αναφέρθηκε στα περιστατικά αυτά και τις επιπτώσεις του, κάνοντας έναν παραλληλισμό με τα πολιτικά σκάνδαλα που ταλανίζουν την χώρα τα δύο τελευταία χρόνια. «Το ποδόσφαιρο μας αντικατοπτρίζει πλήρως την εικόνα της κοινωνίας μας. Υπάρχει το φάουλ αλλά και το fair play. Συγχαρητήρια στον Ροντρίγκο Κάιο», ανέφερε στο άρθρο του.

Τα τέσσερα αυτά παραδείγματα δείχνουν ξεκάθαρα την ηθική και ψυχική κατάσταση που υπάρχει στην Βραζιλία. Μια χώρα που αντιμετωπίζει θέματα δυσπιστίας και απάτης, σε όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας ζωής και έτσι είναι ίσως φυσικό να συμπεριλαμβάνεται και το ποδόσφαιρο σε αυτά.

Τελικά, η έρευνα για την πολιτική διαφθορά στην Βραζιλία υπήρξε καταλυτική για την αλλαγή στην πολιτική νοοτροπία, και όλοι ελπίζουν πως η ενέργεια του Ροντρίγκο Κάιο θα αποτελέσει το καλύτερο κίνητρο για περισσότερη ειλικρίνεια και λιγότερη εξαπάτηση και στα ποδοσφαιρικά δρώμενα της χώρας του καφέ.