Με τη μυρωδιά της Αδριατικής στα ρουθούνια να υπενθυμίζει ότι ο άνθρωπος γεννήθηκε μέσα στο νερό, δημιουργήθηκε το θαύμα του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Η μεγάλη και σπουδαία Γιουγκοπλάστικα, η ομάδα που στιγμάτισε το Κύπελλο Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης, νυν Ευρωλίγκα, από το 1989 έως το 1991.

Τρία διαδοχικά τρόπαια, κάθε ένα εξ αυτών και μία έκπληξη, ένα «χτύπημα» απέναντι σε υπερδυνάμεις: Το 1989, άπειρη, μπασκετική σε ποδοσφαιρομάνα πόλη, κατάφερε και έπληξε τη Μακάμπι Τελ Αβίβ στον τελικό του Μονάχου. Το 1990 στη Σαραγόσα, με το θηρίο Μπαρτσελόνα, σίγουρο για την εντός έδρας επικράτηση.

Το 1991 στο Παρίσι, όταν αποκαλείτο Ποπ 84, με τον Μπόζα Μάλκοβιτς στο αντίπαλο στρατόπεδο, τεχνικός της εκ νέου φιναλίστ Μπαρτσελόνα, τον Ντίνο Ράτζα στη Ρώμη πια, προπονητή τον Ζέλικο Παβλίσεβιτς και… παλτό από πολυεστέρα τον Άιβι Λέστερ, αλλά και τον… πρόγονο του Φελίπε Ρέγιες, Ζόραν Σάβιτς, να κάνει γιο-γιο την καταλανική front line με Όντι Νόρις και Χοσέ Πικουλίν Ορτίθ.

Το ποίημα της πόλης, το όνομα της οποίας ίσως βγαίνει από το φυτό ασπάλαθος, όπως είχε πει ο Αριστείδης Καμάρας στη συνέντευξη Τύπου των προκριματικών του Champions League το 1995, όταν ο Παναθηναϊκός έπαιξε με τη Χάιντουκ, φορούσε κίτρινα. Ήταν πολύ ψηλό και παράλογα αδύνατο, όπως ο Τόνι Κούκοτς και είχε μπλαζέ βλέμμα, δυναστική συμπεριφορά και φορούσε ζακέτες, όπως ο Μπόζινταρ Μάλκοβιτς.

Στις 6 Απριλίου συμπληρώθηκαν 28 χρόνια από τη μεγάλη παράσταση στο Olympia Halle του Μονάχου όπου μπήκαν οι βάσεις του ιστορικού three-peat και οι Βέλιμιρ Περάσοβιτς, Ζόραν Σάβιτς, Λούκα Παβίτσεβιτς, Ζόραν Σρετένοβιτς και Γιαν Τάμπακ μοιράζονται τις αναμνήσεις τους στο Gazzetta Weekend Journal για τη σπουδαιότερη ομάδα στη σύγχρονη ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Τη Γιουγκοπλάστικα που υποχρέωσε τους απανταχού μπασκετικούς στο μεγαλύτερο what if. Τι θα γινόταν, λοιπόν, αν ο Τόνι Κούκοτς, ο Ντίνο Ράτζα και τα υπόλοιπα τρομερά «μωρά» του Μάλκοβιτς είχαν την ευκαιρία να «ωριμάσουν» στο Σπλιτ;

ΛΟΥΚΑ ΠΑΒΙΤΣΕΒΙΤΣ (1987-1991)

«Τα καλύτερα, τα πιο όμορφα πράγματα στη ζωή δεν μπορείς να τα δεις, ούτε να τα αγγίξεις. Πρέπει να τα νιώσεις με την καρδιά σου! Όταν, λοιπόν, θυμάμαι το Μόναχο και ό,τι έγινε στο Olympia Halle το 1989, έχω την ίδια αίσθηση περηφάνιας, χαράς και επιτυχίας! Την ίδια στιγμή, όμως, αισθάνομαι στεναχώρια, μελαγχολία και κυρίως νοσταλγία για εκείνες τις στιγμές, όταν όλοι μας παίζαμε για μια ομάδα και μια πατρίδα που πλέον δεν υπάρχουν. Η Γιουγκοσλαβία πέθανε στον πόλεμο, διαλύθηκε σε επτά κομμάτια από το μίσος και τη διχόνοια! Επίσης, δεν μπορώ να πιστέψω ότι πέρασαν ήδη 28 χρόνια! Ακόμα και τώρα έχω μπροστά στα μάτια μου τους συμπαίκτες μου, τους προπονητές και τους 100.000 φιλάθλους που μας περίμεναν στο αεροδρόμιο».

«Μια ομάδα ήλθε από το πουθενά και κέρδισε τους πάντες σε τρία χρόνια, δημιουργώντας ένα αξεπέραστο κατόρθωμα και συντηρώντας ακόμα τον μύθο της! Αυτή, ακριβώς, η σπέσιαλ κατάσταση στηρίχθηκε σε μια σειρά από ιδανικές συγκυρίες, συνθέτοντας έτσι μια από τις πιο δυνατές ομάδες που εμφανίστηκαν ποτέ, εκτός ΝΒΑ. Αρχικώς, τίποτα δεν θα γινόταν αν δεν υπήρχε η σωστή οργάνωση. Ο Νταμίρ Σόλμαν και ο Ζέλικο Γέρκοφ (σ.σ. βετεράνοι της Γιουγκοπλάστικα) πλαισίωσαν το προπονητικό τιμ που στο μεταξύ έκανε εξαιρετική δουλειά με τα μεγάλα ταλέντα της Κροατίας: Τον Κούκοτς, τον Ράτζα, τον Περάσοβιτς και τον Σόμπιν. Ακολούθως ανέλαβε ο Σλάβνιτς ενώ η διοίκηση ρίσκαρε όμως δικαιώθηκε με τον Μάλκοβιτς, ο οποίος ήταν βοηθός προπονητής στον Ερυθρό Αστέρα, έχοντας τη στήριξη του προφέρορα Άτσα Νίκολιτς. Εκείνη, λοιπόν, η πενταετία που χτίστηκε η Γιουγκοπλάστικα ήταν ένα από τα καλύτερα προπονητικά προγράμματα στην Ευρώπη! Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είχε να κάνει με την επιλογή παικτών. Το… supporting cast, αν θες, του Κούκοτς και του Ράτζα (γέλια). Ήλθαν, λοιπόν, ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς, ο Ζόραν Σρετένοβιτς, εγώ και στη συνέχεια ο Σάβιτς. Οι προπονητές έδιναν μεγάλη βάση όχι μόνο στο ταλέντο αλλά και στον χαρακτήρα. Αυτό, ακριβώς, έκανε τη διαφορά σε σχέση με τις άλλες ομάδες της Γιουγκοσλαβίας όπως η Παρτίζαν, η Τσιμπόνα, η Μπόσνα Σαράγεβο, ο Ερυθρός Αστέρας ή, αν θες, η Μπαρτσελόνα, το Μιλάνο, η Μακάμπι, ο Άρης και η ΤΣΣΚΑ. Όλοι οι παίκτες της Γιουγκοπλάστικα έδιναν τα πάντα για την ομάδα. Ήταν το τέλειο μοντέλο»!

«Πως τα καταφέραμε στο Παρίσι; Πραγματικά δεν ξέρω»!

«Είναι πολύ δύσκολο να πανηγυρίσεις συνεχόμενους τίτλους σε αυτές τις διοργανώσεις. Αν, λοιπόν, θεωρεί κανείς ότι το back2back είναι δύσκολο, το three - peat είναι σχεδόν αδύνατο! Θυμηθείτε, για παράδειγμα, τι έγινε στη δική μας περίπτωση στο Παρίσι, το 1991. Όλα ήταν εναντίον μας! Αρχικώς, ο κόουτς Μάλκοβιτς είχε φύγει για την Μπαρτσελόνα. Αποκτήσαμε, μεν, έναν πολύ καλό προπονητή, τον Ζέλικο Παβλίσεβιτς, όμως το πρόγραμμα άλλαξε από τη μια στιγμή στην άλλη. Η συγκεκριμένη αλλαγή από μόνη της ενδεχομένως έφτανε για να μας επηρεάσει όμως δεν ήταν η μόνη. Ο Ντίνο Ράτζα έφυγε για τη Ρόμα, ο Ιβάνοβιτς για την Τζιρόνα και ο Σόμπιν για τον Άρη. Χάσαμε, δηλαδή, τους τρεις από τους πέντε βασικούς μας! Επίσης, δεν έγινε κάποια ουσιαστική προσθήκη στο ρόστερ εκτός από τον ρούκι Άιβι Λέστερ που ήλθε στα μέσα της χρονιάς και έπαιζε μόνο στην Ευρωλίγκα. Οι αλλαγές ήταν μέσα στο πρόγραμμα. Ο κόουτς είχε καλύτερη προσφορά ενώ ο κόσμος και η ομάδα είχαν χορτάσει! Δεν υπήρχε πια η… πείνα των προηγούμενων χρόνων. Τώρα, πως τα καταφέραμε; Δεν ξέρω! Πραγματικά δεν ξέρω! Δεν ήμασταν τόσο καλοί σε σχέση με το Μόναχο και τη Σαραγόσα. Η Σκαβολίνι και η Μπαρτσελόνα που νικήσαμε στο Final 4 ήταν καλύτερες από εμάς! Μάλλον αρνηθήκαμε να παραδεχτούμε ότι δεν ήμασταν τόσο καλοί».

«Θα μας βλέπατε μπροστά σας για πολλά-πολλά χρόνια»

«Αν ο προπονητής έμενε μαζί μας και η Γιουγκοπλάστικα συνέχιζε το ίδιο πρόγραμμα με την ίδια αγάπη, την ίδια λειτουργία, την ίδια φροντίδα και ικανότητα όπως έκανε ως εκείνο το σημείο, θα μας βλέπατε μπροστά σας για πολλά-πολλά χρόνια! Ξέρεις ποιο ήταν το σκεπτικό σε εκείνη την ομάδα; Ξεχνούσαμε τα πάντα στην επόμενη προπόνηση! Πανηγυρίσαμε την Ευρωλίγκα και σκεφτόμασταν ήδη το επόμενο παιχνίδι. Η Γιουγκοπλάστικα ήθελε τα πάντα και τα ήθελε τώρα! Οι προπονητές μας έλεγαν συνέχεια πως η επιτυχία θρέφει την επιτυχία (nothing succeeds better than success). Θα συνεχίζαμε, λοιπόν, να μεγαλώνουμε μαζί με την ομάδα και θα συνεχίζαμε να νικάμε. Για να καταλάβεις τις συγκρίσεις, ο Παναθηναϊκός θα ήταν πολλά χρόνια στην κορυφή όμως ο Σισκάουσκας αποφάσισε να αποχωρήσει για ένα καλύτερο συμβόλαιο ενώ ο Σπανούλης έφυγε για το ΝΒΑ».

«Τρεις 20άχρονοι βασικοί στο Olympia Halle»!

«Στον ημιτελικό του Μονάχου παίξαμε με την Μπαρτσελόνα. Στη βασική πεντάδα, λοιπόν, εκτός από τον Ιβάνοβιτς και τον Σόμπιν, έπαιζαν ο Ράτζα, ο Κούκοτς κι εγώ. Ο Ράτζα ήταν 20-21 ετών, ο Τόνι κι εγώ 19-20. Είχαμε, δηλαδή, τρεις 20άχρονους που άρχισαν βασικοί σε τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης! Εκείνη τη στιγμή δεν μας μας ενδιέφερε αν είχαμε απέναντί μας την Μπαρτσελόνα ή τη Μακάμπι που, παρεμπιπτόντως είχαν όλη κι όλη μια ήττα μέσα στη χρονιά, στα μεταξύ τους παιχνίδια. Ήμασταν σε όλο το παιχνίδι μπροστά στο σκορ, πράγμα αδιανόητο κόντρα στον Νόρις, τον Σαν Επιφάνιο, τον Σιμπίλιο και τον Σολοθάμπαλ! Ο τελικός με τη Μακάμπι ήταν πιο εύκολος. Η Μακάμπι είχε την πίεση αφού έπρεπε να κερδίσει τον τίτλο απέναντι στους πιτσιρικάδες όμως εμείς νιώθαμε καλά. Το κοουτσάρισμα στον τελικό ήταν εξαιρετικό, με τακτικές και προσαρμογές που οι αντίπαλοί μας δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν. Αυτό ήταν! Ήμασταν πρωταθλητές Ευρώπης! Μοιραζόμουν το δωμάτιο με τον Ιβάνοβιτς και δεν κοιμηθήκαμε μέχρι την πτήση και την επιστροφή στο Σπλιτ. Αυτό που έγινε στο Μόναχο δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτε άλλο».

«Πάντα θα νιώθω στεναχώρια και νοσταλγία»

«Θεωρώ τον εαυτό μου ευλογημένο που βρέθηκα σε αυτόν τον οργανισμό, με αυτούς τους προπονητές και ανάμεσα σε αυτούς τους σπουδαίους παίκτες. Ήταν μια κατάσταση που γέννησε τρομερά συναισθήματα! Μιλάμε για μια ομάδα που μνημονεύεται ακόμα και σήμερα, έπειτα από σχεδόν 30 χρόνια. Νιώθω, λοιπόν, ότι χρωστάω σε όλους αυτούς τους ανθρώπους. Πάντα, όμως, θα νιώθω αυτή τη στεναχώρια και τη νοσταλγία. Πάντα θα αναρωτιέμαι τι θα γινόταν αν μέναμε όλοι μαζί».

«Το αεροδρόμιο διαλύθηκε κι έκλεισε για ανακαίνιση»

«Η νύχτα μετά το Μόναχο, όταν γυρίσαμε στο Σπλιτ και μας υποδέχτηκε όλη η πόλη! Το αεροδρόμιο… διαλύθηκε από τις δεκάδες χιλιάδες κόσμου κι έκλεισε τους επόμενους μήνες για να γίνει ανακαίνιση! Αλλάξαμε δρομολόγιο και πήγαμε από τον παραλιακό δρόμο αφού δεν υπήρχε άλλος τρόπος να φύγουμε από εκεί. Έπρεπε να διανύσουμε 25 χιλιόμετρα, περάσαμε από επτά χωριά και βλέπαμε όλο τον κόσμο στους δρόμους! Νέα παιδιά, γονείς με μωρά στην αγκαλιά, ηλικιωμένοι άνθρωποι… Όλοι ήταν έξω και πανηγύριζαν μαζί μας, όλοι τους κρατούσαν τα κίτρινα και μαύρα κασκόλ της Γιουγκοπλάστικα! Το κέντρο του Σπλιτ ισοπεδώθηκε από τους πανηγυρισμούς ενώ ένας τύπος σκαρφάλωσε στην κορυφή του καθεδρικού ναού, χωρίς καμία προστασία, για να βάλει τη σημαία της Γιουγκοπλάστικα. Δεν έχω δει ξανά κάτι τέτοιο στη ζωή μου, δεν έχω νιώσει ποτέ ξανά κάτι ανάλογο»!

ΖΟΡΑΝ ΣΡΕΤΕΝΟΒΙΤΣ (1986-1991)

«Το… ντεπόζιτο είναι γεμάτο συναισθήματα! Κυρίως, όμως, νιώθω ιδιαίτερη τιμή και περηφάνια αφού αγωνίστηκα στην καλύτερη ομάδα του 20ου αιώνα! Υπήρχε ταλέντο. Άφθονο ταλέντο, νιάτα και τρέλα. Έχουν περάσει σχεδόν 30 χρόνια όμως καμιά άλλη ομάδα δεν έχει πετύχει αυτό που καταφέραμε. Όλη αυτή η κατάσταση φαίνεται πλέον πολύ ρομαντική αφού ήμασταν τα παιδιά του Μπόζα Μάλκοβιτς που έψαχναν την τύχη τους ωστόσο σήκωσαν το Κύπελλο Πρωταθλητριών κόντρα στη Μακάμπι και την Μπαρτσελόνα! Η Γιουγκοπλάστικα ήταν ξεχωριστή επειδή ακριβώς ήταν ενωμένη και αφοσιωμένη σε αυτό που έκανε στο 100%! Δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά. Υπήρχε επίσης άφθονο ταλέντο».

«Είχαμε απέναντί μας τον... ωκεανό»

«Πέρασαν πολλές σπουδαίες ομάδες τα τελευταία χρόνια στην Ευρωλίγκα. Η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, ο Παναθηναϊκός, ο Ολυμπιακός, η Ρεάλ Μαδρίτης και η Μακάμπι Τελ Αβίβ όμως καμία από αυτές δεν κατάφερε να κάνει το three-peat. Ίσως καμία από αυτές δεν αποδέχτηκε τη φιλοσοφία του μπάσκετ όπως την αντιληφθήκαμε εμείς στην Γιουγκοπλάστικα. Τι θα γινόταν, λοιπόν, αν όλοι αυτοί οι παίκτες συνέχιζαν μαζί για κάποια χρόνια ακόμα; Θα είχαμε κατακτήσει σίγουρα πολλά ευρωπαϊκά. Θα σαρώναμε τα πάντα! Ήμασταν η πιο νεανική ομάδα και είχαμε απέναντί μας τον… ωκεανό! Τον Σαν Επιφάνιο, τον Νόρις, τον Μπάρλοοου και τον Γκάλη. Ήταν απλώς ένα κίνητρο για να αποδείξουμε ότι μπορούμε να κερδίσουμε οποιονδήποτε».

«Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας μας πήγε πίσω. Έπειτα από το 1992 και το Κύπελλο Πρωταθλητριών της Παρτίζαν στην Κωνσταντινούπολη, καμία άλλη ομάδα από την πρώην Γιουγκοσλαβία δεν κατάφερε να διακριθεί. Από ένα σημείο και μετά, τα ταλέντα έφευγαν μαζικά στο εξωτερικό, επομένως κανείς δεν μπορούσε να φτιάξει μια πραγματικά καλή και δυνατή ομάδα που θα είχε διάρκεια. Νιώθαμε μέλη μιας ευλογημένης γενιάς! Για εμάς, το μπάσκετ ήταν πάνω από όλα. Θέλαμε να βγούμε εκεί έξω και να διασκεδάσουμε το παιχνίδι. Πριν από τους μεγάλους αγώνες, βρισκόμασταν σε ένα δωμάτιο με ανθρώπους που σε βοηθούσαν μόνο και μόνο με το να τους κοιτάζεις και να τους ακούς».

ΒΕΛΙΜΙΡ ΠΕΡΑΣΟΒΙΤΣ (1985-1992)

«Η πρώτη λέξη που έρχεται στο μυαλό μου βλέποντας ξανά τις τελευταίες στιγμές στο Μόναχο και ό,τι ακολούθησε τον αγώνα με τη Μακάμπι στο Olympia Halle είναι φιλοδοξίες! Μεγάλες φιλοδοξίες μιας ομάδας που ήθελε να κατακτήσει τον κόσμο! Η Γιουγκοπλάστικα ήταν μια παρέα που δεν νοιαζόταν για το ποιον είχε απέναντί της και το Σπλιτ είναι μια πόλη που ήξερε να πανηγυρίζει τις επιτυχίες όσο καμιά άλλη! Εκείνη η ομάδα, λοιπόν, στηρίχτηκε στα ταλέντα της Κροατίας. Τον Τόνι Κούκοτς και τον Ντίνο Ράτζα, κυρίως, που εξελίχτηκαν σε μεγάλους σταρ και έκαναν υπέροχη καριέρα, τον Σόμπιν κι εμένα ενώ τα επόμενα χρόνια ήλθε ο Σρετένοβιτς, ο Ιβάνοβις και άλλοι. Ήταν τρία απίθανα χρόνια. Ό,τι έγινε την περίοδο 1989-1991 ήταν μια επανάσταση»!

«Τα επόμενα χρόνια ο Κούκοτς, ο Ράτζα και ο Τάμπακ έπαιξαν στο ΝΒΑ, ο Σάβιτς αγωνίστηκε στις καλύτερες ομάδες τις Ευρώπης, ο Σόμπιν και ο Λούκα Παβίτσεβιτς έπαιξαν επίσης σε σπουδαία κλαμπ. Όλοι τους έκαναν πραγματικά μεγάλη καριέρα. Η Γιουγκοπλάστικα του 1989 έβγαλε, επίσης, πέντε προπονητές (σ.σ. Σρετένοβιτς, Ιβάνοβιτς, Περάσοβιτς, Παβίτσεβιτς, Τάμπακ)»!

«Ερχόταν ο πόλεμος και οι Σέρβοι μας χειροκροτούσαν»!

«Μετά το Κύπελλο Πρωταθλητριών στο Παρίσι, η Γιουγκοπλάστικα κατέκτησε το τελευταίο πρωτάθλημα της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας. Κάναμε το 3-0 στη σειρά με την Παρτίζαν, κερδίσαμε το τελευταίο ματς στο Βελιγράδι με 25-30 πόντους, φύγαμε από το γήπεδο και όλος ο κόσμος σηκώθηκε όρθιος για να μας χειροκροτήσει! Ήταν περίεργο εκείνο το standing ovation αφού ξέραμε ότι ο πόλεμος δεν ήταν μακριά όμως είχαμε κερδίσει τον σεβασμό! Τελικά, κάναμε το triple-crown πριν καταρρεύσει η Γιουγκοσλαβία και αρχίσει ο εμφύλιος».

Όταν ο Μάλκοβιτς έπεσε έξω

«Πριν από εμάς υπήρχε η Τσιμπόνα του Ντράζεν. Για την ακρίβεια, η Τσιμπόνα και η Παρτίζαν έπαιζαν για να σκοράρουν 100 πόντους σε κάθε παιχνίδι και να κερδίζουν με μεγάλες διαφορές. Ο κόουτς Μάλκοβιτς, λοιπόν, μας εξήγησε πως όλοι μπορούν να το κάνουν αυτό, επομένως, ας παίξουμε άμυνα! Μας έλεγε συνεχώς ότι η άμυνα είναι ζήτημα θέλησης. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την κουβέντα που μας είπε πριν από τον τελικό στο Μόναχο. "Είναι ένα παιχνίδι, βγείτε εκεί έξω και απολαύστε το! Δεν ξέρετε αν θα έχετε ποτέ ξανά στη ζωή σας την ευκαιρία να παίξετε σε έναν τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών". Όπως αποδείχτηκε, είχαμε κι άλλες!».

ΖΟΡΑΝ ΣΑΒΙΤΣ (1989-1991)

«Ήλθα στη Γιουγκοπλάστικα το 1989, έπειτα από τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο στο Μόναχο. Ήταν, ουσιαστικά μια ομάδα στην οποία προέκυψαν μέσα σε λίγα μόλις χρόνια ένα σωρό απίθανα ταλέντα κι ένας νεαρός, όσο και φιλόδοξος προπονητής, ο Μπόζα Μάλκοβιτς. Δεν ξέρω αν κάποια άλλη ομάδα στην Ευρώπη δούλεψε τόσο πολύ εκείνη την περίοδο όσο εμείς! Έμεινα δυο χρόνια στο Σπλιτ και θυμάμαι ότι πήραμε μόνο 1-2 ρεπό! Είχαμε προπονήσεις πρωί και απόγευμα. Νομίζω πως η Γιουγκοπλάστικα ήταν η πρώτη ομάδα στην πρώην Γιουγκοσλαβία που καθιέρωσε τις διπλές προπονήσεις. Μπορούσαμε, για παράδειγμα, να παίζουμε βράδυ Κυριακής και την επόμενη μέρα είχαμε προπόνηση στις 10 το πρωί. Κάναμε προπονήσεις 1 και 2 Ιανουαρίου, παλεύαμε συνέχεια ενώ οι συμπαίκτες μου λάτρευαν το μπάσκετ και ήταν υπέροχοι επαγγελματίες».

«Η καλύτερη περίοδος της ζωής μας»

«Ο Ολυμπιακός και η Μακάμπι έμειναν στο repeat. Είναι πολύ δύσκολο να κατακτήσεις τρεις συνεχόμενες χρονιές τον τίτλο στην EuroLeague. Πρέπει να είσαι τυχερός, ικανός και να έχεις τις συγκυρίες με το μέρος σου. Η νοοτροπία, λοιπόν, της Γιουγκοπλάστικα ήταν συγκλονιστική! Το Μόναχο ήταν η... έκρηξη ενώ τα επόμενα χρόνια έπρεπε να αποδείξουμε ότι δεν φτάσαμε τυχαία στην κορυφή. Ήταν, χωρίς αμφιβολία, η καλύτερη περίοδος της ζωής μας! Μπορείτε να φανταστείτε τι θα γινόταν αν όλοι αυτοί οι παίκτες έμεναν μαζί άλλα 6-7 χρόνια; Θα είχαμε εύκολα άλλα 5-6 ευρωπαϊκά! Τη δεύτερη χρονιά ήλθαν τρεις νέοι παίκτες ενώ την επόμενη σεζόν αποχώρησε ο Ράτζα, ο Σόμπιν, ο Ιβάνοβιτς και ο κόουτς Μάλκοβιτς όμως η νοοτροπία μας ήταν η ίδια. Είχαμε την καλύτερη ομάδα στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ».

«Τα τελευταία σουτάκια με τον Παβίτσεβιτς πριν από το Παρίσι»

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ το τελευταίο μας βράδυ στο Σπλιτ, πριν από το ταξίδι στο Παρίσι για το Final 4 του 1991. Είχα βγει για φαγητό με τον Λούκα Παβίτσεβιτς. Ήμασταν και οι δυο πολύ νευρικοί. Του είπα, λοιπόν, "δεν πάμε να ρίξουμε κανένα σουτάκι για να χαλαρώσουμε;". Πετούσαμε στις 9 το πρωί όμως πήγαμε τα μεσάνυχτα στο γήπεδο και κάναμε σουτάκια για δυο ώρες! Στο τέλος πήγαν όλα καλά (γέλια)».

«Η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε στις αρχές των 90's και μαζί της η σπουδαία λίγκα μας. Είχαμε το καλύτερο πρωτάθλημα στην Ευρώπη με ομάδες από τη Σερβία, την Κροατία, τη Σλοβενία και τα Σκόπια όμως αυτό δεν συμβαίνει πια. Επίσης οι ομάδες δεν μπορούν να κρατήσουν τα ταλέντα τους. Δείτε, για παράδειγμα, τι έγινε με τον Χεζόνια και τον Σάριτς που έφυγαν πολύ νωρίς πριν προλάβουν να λάμψουν! Δεν υπάρχει πια Διαμαντίδης και Ναβάρο, παίκτες δηλαδή που έμειναν για πολλά χρόνια σε έναν σύλλογο, ταυτίστηκαν μαζί του και "δέθηκαν" με την ιστορία και τον κόσμο. Άλλαξαν πολλά από την εποχή της Γιουγκοπλάστικα. Τότε είχαν δικαίωμα συμμετοχής μόνο δυο Αμερικανοί, πλέον όμως η κατάσταση είναι πιο χαλαρή».

ΓΙΑΝ ΤΑΜΠΑΚ (1985-1992)

«Φέρνω στο νου μου εκείνες τις εικόνες και αισθάνομαι νοσταλγία. Νοσταλγία για κάτι που δεν υπάρχει πια. Όχι μόνο για την Γιουγκοπλάστικα ως ομάδα αλλά για εκείνον τον τρόπο ζωής, εκείνη την κουλτούρα, εκείνο το σύστημα που έβγαλε την καλύτερη ομάδα στην Ευρώπη».

«Σαν να γεννήθηκαν για να παίξουν μαζί»

«Το στοιχείο που έκανε ξεχωριστή την Γιουγκοπλάστικα ήταν η απίθανη φουρνιά παικτών που μαζεύτηκαν στο Σπλιτ. Σαν να γεννήθηκαν την ίδια εποχή για να παίξουν μαζί! Οι άνθρωποι της ομάδας μάζεψαν τα μεγαλύτερα ταλέντα και συμπλήρωσαν τα κενά με παίκτες που έλειπαν. Το πιο σημαντικό απ' όλα ήταν οι δικές μας θυσίες και το όραμα που είχαμε για το σπορ».

«Οι κανονισμοί που ίσχυαν εκείνη την εποχή ευνόησαν την Γιουγκοπλάστικα. Δεν ήταν εύκολο για τους παίκτες να φύγουν από τη Γιουγκοσλαβία και να παίξουν στο εξωτερικό. Πλέον μπορείς να φύγεις από πολύ μικρός. Στα τέλη του '80 και τις αρχές του '90 δεν μπορούσες να παίξεις σε άλλη χώρα πριν από συγκεκριμένη ηλικία. Ακόμα και σήμερα, το κλειδί για τις μεγάλες ομάδες είναι να κρατούν τους πιο σημαντικούς παίκτες τους. Έτσι υπάρχει διάρκεια και συνέπεια».

«Στο Μόναχο ήμασταν μια νεανική ομάδα. Αν θυμάμαι καλά, κερδίσαμε το δικαίωμα να παίξουμε στο Final Four στο τελευταίο μας παιχνίδι στη regular season. Ουδείς το περίμενε, ουδείς περίμενε από τη Γιουγκοπλάστικα να φτάσει ως το τέλος της διαδρομής. Ήμασταν νέα παιδιά, εντελώς άγνωστα στην Ευρώπη».

«Η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε και η Σερβία, η Κροατία, η Σλοβενία, η Βοσνία και όλες οι δημοκρατίες έγιναν ανεξάρτητες. Η δεξαμενή από την οποία μπορούσαν να αντλήσουν παίκτες οι ομάδες μίκρυνε. Τα σπορ ενισχύονταν οικονομικά από την κυβέρνηση της Γιουγκοσλαβίας που είχε το καλύτερο πρωτάθλημα στην Ευρώπη. Στη συνέχεια οι λίγκες δεν ήταν πια τόσο δυνατές ενώ ένας 20άχρονος μπορούσε να φύγει από τη χώρα και να παίξει όπου ήθελε».