Ανάλυση: Οι τραυματισμοί σε ποδόσφαιρο, μπάσκετ και βόλεϊ (graphs)

Δημήτρης Ρούσσος
Ανάλυση: Οι τραυματισμοί σε ποδόσφαιρο, μπάσκετ και βόλεϊ (graphs)
Μελετώντας τα στοιχεία του Statathlon, το gazzetta.gr παρουσιάζει τα είδη τραυματισμών που συναντώνται συχνότερα στα δημοφιλέστερα ομαδικά σπορ και τη συχνότητά τους.

Χιρόνα - Μπέτις με 180+ ειδικά στοιχήματα και 10% επιστροφή στις απώλειες! (21+, *Ισχύουν Όροι και Προϋποθέσεις)

Παρότι τα κατορθώματα είναι αυτά που ξεχωρίζουν και αφήνουν έναν αθλητή «αξέχαστο», ακόμα και μετά το τέλος της καριέρας του, όλοι θυμούνται χαρακτηριστικούς τραυματισμούς ή ατυχίες που σημάδεψαν μια καριέρα. Δεν είναι λίγοι μάλιστα οι αθλητές που συνδέονται με την ευπάθειά τους σε αυτούς, με τους δημοσιογράφους να την λαμβάνουν υπόψιν και το κοινό να εκτιμά τους χαλκέντερους ή αντίστοιχα να κρίνει τους πιο αδύναμους σωματικά, που είτε για σοβαρό είτε για λιγότερο σπουδαίο λόγο, μένουν εκτός αγωνιστικής δράσης.

Μαζί με το αναλυτικό σκάουτινγκ και την επεξεργασία αγωνιστικών δεδομένων, στον επαγγελματικό αθλητισμό παγκοσμίως επιδημιολογία των τραυματισμών είναι μια από τις μεγαλύτερες συμβολές της επιστήμης, και ιδιαίτερα της ιατρικής, στον αθλητισμό. Η μελέτη τους έχει δώσει χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με τη συχνότητα, τον τύπο, τη σοβαρότητα ή άλλες παραμέτρους. Εξάλλου, υπάρχουν ποικίλλοι τρόποι για να τραυματιστεί ένας αθλητής. Είτε από σύγκρουση με αντίπαλο ή και με συμπαίκτη, από μια άσχημη πτώση, από χτύπημα της μπάλας, από τον «εξοπλισμό» που φέρουν οι αθλητές, όπως για παράδειγμα στο ποδόσφαιρο από τα παπούτσια.

Στη συγκεκριμένη έρευνα επιχειρείται η καταγραφή των τραυματισμών στο ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το βόλεϊ. Εντοπίζονται οι διαφορές από άθλημα σε άθλημα, ο πιο κοινός στο καθένα, ο χρόνος που χρειάζεται για την αποθεραπεία του αθλητή, ενώ στο τέλος γίνεται και σύγκριση μεταξύ των τριών σπορ.

Τα στοιχεία που εξετάζονται προέρχονται από τις κορυφαίες κατηγορίες στο ποδόσφαιρο και στο μπάσκετ ή και από διεθνή τουρνουά στο βόλεϊ. Για τους σκοπούς της μελέτης αυτής, το ανθρώπινο σώμα χωρίζεται σε 7 «ζώνες»: Κεφάλι & πρόσωπο, βραχίονας (ώμος, αγκώνας, χέρι, δάκτυλα), άνω κορμός (λαιμός, θώρακας και στήθος), πλάτη και σπονδυλική στήλη, κάτω κορμός (κοιλιά, βουβωνική χώρα, πλευρά, ισχίο), άνω πόδι (μηρός) και κάτω πόδι (γόνατο, μοσχάρι, αστράγαλος, πόδι, δάκτυλο). Στην κατηγορία «άλλα» ταξινομούνται οι διάφορες ασθένειες.

ΤΟ 63% ΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΤΟ ΧΡΟΝΟ

Στο άθλημα με τις πιο δυνατές σωματικές επαφές από αυτά που εξετάζονται, ενδιαφέρον συγκεντρώνει η μελέτη με βάση τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από την Eredivisie, σύμφωνα με τα οποία εντοπίζονται 6.3 τραυματισμοί για κάθε 1000 ώρες παιχνιδιού. Παράλληλα, περίπου το 63% των παικτών αναφέρει τουλάχιστον έναν τραυματισμό κατά τη διάρκεια της σεζόν (Stubbe et al., 2015).

Συγκεκριμένα, έχουν καταγραφεί 500 τραυματισμοί από ποδοσφαιριστές από το 2008 μέχρι σήμερα, με τη μέση ηλικία των αθλητών να είναι στα 25,8 χρόνια ζωής (τυπική απόκλιση 4,1).

Φυσιολογικά και άνευ εκπλήξεως, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το κατώτερο μέρος του ποδιού είναι το σημείο που «βασανίζει» περισσότερο τους ποδοσφαιριστές (42.2%). Ο αστράγαλος, τα δάχτυλα ή η γάμπα τίθενται αυτονόητα συχνότερα σε κίνδυνο. Εξάλλου το 80% των ελαφρών τραυματισμών συμβαίνει όταν ένας παίκτης κάνει/δέχεται τάκλιν, ενώ το 100% των σοβαρών τραυματισμών προέρχεται όταν ένας παίκτης δέχεται τάκλιν. Επόμενοι σε συχνότητα είναι οι τραυματισμοί που σχετίζονται με το μηρό (31%). Εξάλλου, εντύπωση προκαλεί το πολύ χαμηλό 2.4% των τραυματισμών στο κεφάλι, την ώρα που το 16,5% των ενεργειών ενός ποδοσφαιριστή είναι άλμα για μια κεφαλιά (Rahnama, Reilly & Lees, 2002).

(Πηγή: Statathlon)

Στο παραπάνω γράφημα φαίνεται εξάλλου ότι τα χέρια (4%), η πλάτη (5.4%) και ο άνω κορμός (3.2%) βρίσκονται ευνόητα χαμηλότερα σε ποσοστό, αφού στο ποδόσφαιρο δεν συμμετέχουν ενεργά στις προσπάθειες των παικτών. Ο μηρός, ο αστράγαλος και το γόνατο είναι τα μέρη που πλήττονται συχνότερα.

(Πηγή: Statathlon)

Μεταξύ των τεσσάρων θέσεων παιχνιδιού (τερματοφύλακες, αμυντικοί, μέσοι, επιθετικοί), οι δυο τελευταίες θέσεις είναι αυτές, στις οποίες παρατηρούνται οι περισσότερες πιθανότητες τραυματισμού στη γάμπα ή στον αστράγαλο ή στον μηρό, δεδομένου ότι δέχονται τα περισσότερα (σκληρά) μαρκαρίσματα, αλλά και ότι παίζουν πολύ με τη μπάλα στα πόδια, επιχειρώντας πάσες ή σουτ.

Ο μέσος χρόνος απουσίας από τα γήπεδα είναι 22,8 ημέρες (τυπική απόκλιση 30,6). Η πλειοψηφία των τραυματισμών αναγκάζει τους ποδοσφαιριστές να απέχουν από 3 ως 14 ημέρες και να χάνουν ένα για κάθε τρία παιχνίδια της ομάδας τους. Λιγότερο από 2% των παικτών λείπουν για μικρότερο χρονικό διάστημα, ενώ στο γόνατο και στον μηρό συμβαίνουν οι πιο σοβαρές ζημιές, αντίθετα με τις ασθένειες και τις γάμπες.

(Πηγή: Statathlon)

3 ΣΤΟΥΣ 5 ΜΠΑΣΚΕΤΜΠΟΛΙΣΤΕΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΟΠΩΣ ΟΙ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΕΣ

Οι ποιοτικές διαφορές που φαντάζεται κανείς πως υπάρχουν στο μπάσκετ δεν επιβεβαιώνονται. Μπορεί να μιλάμε για ένα άθλημα με εντελώς διαφορετικές απαιτήσεις, τόσο αναφορικά με τη σωματοδομή, όσο και τα χαρακτηριστικά, ωστόσο οι τραυματισμοί, συγκριτικά με το ποδοσφαιρο, είναι ίδιοι.

Με βάση 350 περιστατικά στο NBA από το 2013 κι έπειτα, βγήκαν τα αντίστοιχα συμπεράσματα για το μπάσκετ. Αξίζει να σημειωθεί πως η φύση του αθλήματος, με ομάδες να διανύουν μεγαλύτερες περιόδους χωρίς «ανταγωνιστικά» παιχνίδια, όπου οι προπονητές σκόπιμα επιμηκύνουν το χρόνο απουσίας ενός τραυματία, ώστε να επανέλθει απολύτως υγιής, δεν ελήφθησαν υπόψιν τέτοιες περιπτώσεις, ώστε να μην αλλοιωθούν τα αποτελέσματα.

Ας δούμε τα συμπεράσματα: Η μέση ηλικία των τραυματιών 27,7 έτη (τυπική απόκλιση 4,3). Εκεί εντοπίζεται πως 3 στους 5 τραυματισμούς συμβαίνουν στο κάτω πόδι (50.3%), λόγω της έντονης χρήσης τους στο παιχνίδι, αν σκεφτεί κανείς πως το μπάσκετ ως άθλημα απαιτεί 35 έως 46 κάθετα άλματα ανά αγώνα, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα να υποστούν ζημιά οι μυς που βρίσκονται στον αστράγαλο, το γόνατο, το ισχίο ή ακόμα και στους ώμους ή και στον βραχίονα.

(Πηγή: Statathlon)

Σε αντίθεση με το ποδόσφαιρο, οι τραυματισμοί που σχετίζονται με τον αστράγαλο, όπως τα διαστρέμματα, είναι οι πιο συνηθισμένοι (70). Οι τραυματισμοί στο γόνατο (54) ακολουθούν στη δεύτερη θέση, ενώ οι γάμπες (26), η πλάτη (29) και οι μηροί (30) βρίσκονται αρκετά χαμηλότερα στη σχετική λίστα.

(Πηγή: Statathlon)

Eνδιαφέρον έχει το συμπέρασμα πως οι τραυματισμοί του αστραγάλου συμβαίνουν συχνότερα στους γκαρντ και αυτοί στο γόνατο στους φόργουορντ και στους σέντερ. Με δεδομένο πως οι «κοντοί» κινούνται περισσότερο στο γήπεδο και κερδίζουν περισσότερα φάουλ, χρησιμοποιούν τα σημεία του κάτω ποδός περισσότερο, περίπου όσο και οι ποδοσφαιριστές (Vanderlei et al., 2013).

Οι μπασκετμπολίστες απουσιάζουν κατά μέσο όρο από τα γήπεδα για 18,4 ημέρες, με τους τραυματισμούς να αποδεικνύονται κατά κύριο λόγο ήπιοι, καθώς μόνο σε 53 από τις 350 περιπτώσεις οι παίκτες μένουν εκτός δράσης για διάστημα μεγαλύτερο των 4 εβδομάδων. Στο ποδόσφαιρο ο αντίστοιχος αριθμός είναι 114.

(Πηγή: Statathlon)

MIA ΑΠ’ ΤΑ ΙΔΙΑ ΣΤΟ ΒΟΛΕΪ

Άθλημα χωρίς επαφή, σε αντίθεση με τα δυο προηγούμενα, αλλά με παρόμοιους τραυματισμούς. Το 54.1% του συνολικού αριθμού χτυπημάτων, που φτάνουν τους 4.5 ανά 1000 ώρες παιχνιδιού, συμβαίνουν στο κάτω μέρος του ποδιού, καταρρίπτοντας την αίσθηση πως στο βόλεϊ τα χέρια είναι περισσότερο επισφαλή και πως ο τραυματισμός στα γόνατα ή τους αστραγάλους αποφεύγονται, λόγω της απουσίας επαφών. Το 20.9% είναι σαφώς υψηλότερο σε σχέση με το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ, αλλά όχι όσο θα περίμενε κανείς.

Τα στοιχεία προέρχονται από το πρόγραμμα παρακολούθησης τραυματισμών που έχει εισάγει η Διεθνής Ομοσπονδία του αθλήματος (FIVB) κι ελήφθησαν κατά το διάστημα μεταξύ Σεπτεμβρίου 2010 και Νοεμβρίου 2014. Συνολικά εξετάστηκαν 440 τραυματισμοί.

(Πηγή: Statathlon)

Το υψηλότατο ποσοστό στους τραυματισμούς στο κάτω μέρος των ποδιών μπορεί να εξηγήθεί από τις απότομες και δυνατές προσγειώσεις που επιχειρούν οι αθλητές, αφού επιχειρούν πολλά και ψηλά άλματα στο παιχνίδι. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται πως παίκτες όπως οι διαγώνιοι και οι κεντρικοί μπορεί να επιχειρήσουν ως και 200 άλματα σε ένα παιχνίδι των πέντε σετ, επομένως η καταπόνηση που υφίστανται τα γόνατα (67), οι μηνίσκοι, οι αστράγαλοι (122), τα μετατάρσια και συνολικά τα πόδια τους είναι μεγάλη.

Από κει και πέρα, οι ώμοι (22) και τα δάχτυλα των χεριών (47), λόγω της επαφής με τη μπάλα, μπορούν να υποστούν ζημιά, όχι τόσο ιδιαίτερη στατιστικά πάντως.

(Πηγή: Statathlon)

Όσον αφορά τη σοβαρότητα των τραυματισμών, οι περισσότεροι θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως ήπιοι, αφού σε 285 περιπτώσεις ο παίκτης δεν έχασε περισσότερο από 2 ημέρες προπονήσεων ή αγώνων. Οι σοβαροί τραυματισμοί είναι αρκετά σπάνιοι, κάτι που φαίνεται από το γεγονός ότι λιγότερο από το 3% αυτών άφησαν έναν βολεϊμπολίστα εκτός δράσης για περισσότερο από 4 εβδομάδες.

(Πηγή: Statathlon)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ

Η σύγκριση των αποτελεσμάτων στα τρία αθλήματα απ’ αυτή την οπτική κάθε άλλο παρά αδόκιμη είναι, αφού αποδεικνύουν τις διαφορές τους.

Αξιοσημείωτη είναι η μεγάλη επιβάρυνση των αστραγάλων σε δυο αθλήματα όπου δεν υπάρχουν τάκλιν ή σωματικές επαφές, αλλά υψηλά άλματα κι έντονες προσγειώσεις. Εξάλλου, ο μηρός αποτελεί «αχίλλειο πτέρνα» των ποδοσφαιριστών σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ότι στους παίκτες στο μπάσκετ ή στο βόλεϊ, γεγονός που καταδεικνύει και τις διαφορετικές απαιτήσεις, αλλά και την προπόνηση που καλούνται να κάνουν οι ποδοσφαιριστές για να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα.

Τέλος, σοβαρές διαφορές εντοπίζονται και στον χρόνο απουσίας σε κάθε περίπτωση, με τους τραυματισμούς στο ποδόσφαιρο κατά κύριο λόγο και το μπάσκετ να μετρούν περισσότερα μακροχρόνια «θύματα».

Μπορείτε να διαβάσετε την πρωτότυπη έρευνα εδώ: Epidemiology of Injuries in Prominent Team Sports

To Statathlon είναι η πρώτη ελληνική startup που ασχολείται με την πρωτογενή επιστημονική έρευνα στο χώρο του αθλητισμού. Περισσότερα στο http://statathlon.com/

 

Τελευταία Νέα