Μάικλ Τζάκσον: Μόνος στη “Χώρα του Πρέπει”

Ο Μάικλ Τζάκσον ήταν καλλιτέχνης που μπορούσε να κάνει τα πάντα! Να χορέψει, να τραγουδήσει, να προκαλέσει, να προσφέρει θέαμα με τρόπο που κανείς άλλος πριν απ' αυτόν δεν μπορούσε. Το επίθετο που τον χαρακτηρίζει είναι “ξεχωριστός”. Γιατί; Διότι κάθε φορά ήθελε να δώσει κάτι παραπάνω, να απελευθερώσει την καλλιτεχνική δημιουργία από συμβάσεις, νόρμες κι άλλους περιορισμούς και να την κάνει αναπόσπαστο κομμάτι της αχαλίνωτης φαντασίας του! Και το έκανε! Το έκανε με στυλ και ομορφιά και το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να είναι κάτι μεγάλο και εντυπωσιακό αυτό που θα έδινε στο κοινό. Σε αυτόν τον τρόπο σκέψης βάσισε την καριέρα του και τη ζωή του. Την προσοχή των άλλων ήθελε να τραβήξει, όχι για να ικανοποιήσει μόνο τη ματαιοδοξία του, αλλά για να δει όλος ο κόσμος ότι το μεγαλείο δεν υπάρχει αν δεν το ανακαλύψεις εσύ ο ίδιος. Κάθε τραγούδι, βίντεο κλιπ, συναυλία, διαφημιστικό, όλα, ήταν και μια δήλωση μεγαλείου. Όχι τυχαία, φρόντιζε να είναι έτσι δίχως να γίνεται κακόγουστος, ανόητα προκλητικός. Όταν ακούς τα τραγούδια του, ή όταν φέρνεις στο μυαλό τις εικόνες του, διακρίνεις το πάθος και τη λαχτάρα του να ψυχαγωγήσει το κοινό, να το κάνει να “ταξιδέψει” μαζί του, να μπει στο κόσμο που όλα είναι δυνατά. Γι' αυτό και έπρεπε να δείχνει, να είναι, συγκλονιστικός, λαμπερός, αξεπέραστος...

Ο Μάικλ Τζόζεφ Τζάκσον γεννήθηκε στην πόλη Γκάρι (Gary) της κομητείας Lake County στην Ιντιάνα. Είδε το πρώτο φως στις 29 Αυγούστου 1958. Ο δεύτερος νεότερος από τα έξι αδέρφια του. Ξεκίνησε την καριέρα του σε ηλικία 5 ετών, καθώς ήταν μέλος των “Jackson 5”, γκρουπ που είχε οργανώσει ο πατέρα του Τζο. Το 1968 το συγκρότημα, που αρχικά ονομαζόταν “Jackson Brothers”, εντάσσεται στο δυναμικό της δισκογραφικής εταιρείας “Motown Records”. Η πεντάδα έκανε αμέσως εντύπωση. Τα τέσσερα πρώτα τραγούδια που ξεχώρισαν –“I Want You Back”, “ABC”, “The Love You Save”, “I’ ll Be There”- ανέβηκαν στην κορυφή των chart το 1970.

Ο Μάικλ ήταν στο επίκεντρο, αυτός που έκανε τα πάντα. Χειριζόταν πολύ καλά τα φωνητικά, χόρευε με ενέργεια και φινέτσα και παρουσίαζε υψηλού επιπέδου σόου. Το 1971 αρχίζει να ηχογραφεί μόνος του ενώ συνεχίζει τις εμφανίσεις με τα αδέρφια του, τα οποία το 1975 αφήνουν τη “Motown” (εκτός του μεγαλύτερου αδερφού που παντρεύτηκε την κόρη του ιδρυτή της “Motown”) και Προσχωρούν στη “Epic”. Τρία χρόνια μετά ο Μάικλ πραγματοποιεί το κινηματογραφικό του ντεμπούτο παίζοντας στον “Μάγο του Οζ”. Ο κινηματογράφος όμως δεν θα ήταν το πεδίο που θα μεγαλουργούσε.

Η μουσική και η παράσταση μέσω αυτής θα γινόταν ο δικός του κόσμος, αυτός που θα κυριαρχούσε, θα γινόταν “Βασιλιάς της Ποπ”. Μόνος του. Το πρώτο σόλο άλμπουμ, το “Off the Wall” (1979), έδωσε δύο νούμερο ένα τραγούδια (σινγκλ) και πούλησε εφτά εκατομμύρια κόπιες! Αυτό ήταν το πρελούδιο για όσα θα ακολουθούσαν με το ανυπέρβλητο “Thriller”. Κυκλοφόρησε το 1982 και έγινε το πιο ευπώλητο άλμπουμ όλων των εποχών, ενώ συνέβαλλε σημαντικά στο πέρασμα στην εποχή του βίντεο κλιπ. Αυτό για το τραγούδι που έδωσε τον τίτλο του δίσκου, έγινε υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Τζον Λάντις και ήταν μίμηση ταινίας τρόμου σε περιορισμένη διάρκεια. Από τα εννιά κομμάτια του άλμπουμ, τα εφτά βρέθηκαν στην κορυφή των μετρήσεων, ενώ έμεινε δύο χρόνια στη λίστα με τα πιο δημοφιλή. Όσον αφορά τις πωλήσεις; Το νούμερο “ζαλίζει”: Το “Thriller” πούλησε 100 εκατ. δίσκους παγκοσμίως! Επίσης έδωσε στον Τζάκσον οκτώ βραβεία Γκράμι. Το μυστικό της επιτυχίας δεν ήταν τίποτε άλλο από τη δουλειά, την άοκνη προσπάθεια που κατέβαλλε για να αγγίξει την τελειότητα. Ο Βίνσεντ Πάτερσον (χορογράφος και σκηνοθέτης), ο οποίος σκηνοθέτησε πολλές φορές τον Τζάκσον, θυμάται να τον βλέπει να κάνει τέσσερις ώρες πρόβα μια χορευτική σκηνή! Ήθελε να γίνει η συγκεκριμένη κίνηση δεύτερη του φύση. Με τον ίδιο τρόπο “έφτιαξε” το “Moonwalk”. “Το δούλεψε για μέρες, βδομάδες... Πήρε την ιδέα από κάτι παιδιά στον δρόμο και την τελειοποίησε” αναφέρει ο Πάτερσον.

Το επόμενο άλμπουμ ήταν το “Bad”. Κυκλοφόρησε το 1987, πούλησε οκτώ εκατομμύρια κόπιες και έδωσε πέντε τραγούδια στο νούμερο ένα. Το βίντεο κλιπ του ομώνυμου τραγουδιού σκηνοθέτησε ο Μάρτιν Σκορσέζε. Αναμφίβολα άλλος ένας επιτυχημένος δίσκος, όμως όχι για τα δεδομένα του Μάικλ Τζάκσον. Ο πήχης είχε μπει πάρα πολύ ψηλά και όριο γι' αυτόν δεν υπήρχε.

Η απροσμέτρητη επιτυχία δεν τον προστάτεψε. Ήταν σε εκείνο το χρονικό σημείο, λίγο μετά το “Bad”, που η προσωπική του ζωή ξεκίνησε να επισκιάζει την καλλιτεχνική. Συνέχισε φυσικά να δημιουργεί και να δίνει συναυλίες μένοντας έτσι κοντά στο κοινό, όμως η κοινή γνώμη δεν τον πρόσεχε πια μόνο για το έργο του. Τα προσωπικά του ζητήματα ήταν αυτά που ενδιέφεραν περισσότερο τον κόσμο, τους θαυμαστές, τα ΜΜΕ...

Ο Μάικλ εκτός στούντιο, σκηνής, ήταν απρόβλεπτος. Παράδειγμα. Αν και είχε κερδίσει εκατομμύρια δολάρια δεν ήξερε πώς να τα χειριστεί. Το 1988 πλήρωσε 17 εκατ. δολάρια για να αγοράσει ράντσο στην Καλιφόρνια έκτασης 2600 στρεμμάτων! Του έδωσε το όνομα “Η χώρα του Ποτέ” και έφτιαξε σε αυτό πάρκο ψυχαγωγίας, ζωολογικό κήπο, κινηματογράφο, πληρώνοντας 35 εκατ. δολάρια. Η συντήρηση της “Neverland” ήταν δαπανηρή, όπως και ο τρόπος ζωής του ιδιοκτήτη της. Στα τέλη της δεκαετίας του '90 άρχισε να δανείζεται από τράπεζες για να εξυπηρετεί τον εαυτό και τα χρέη του. Το 1998 πήρε από την “Bank of America” δάνειο ύψους 140 εκατ. δολαρίων και δύο χρόνια μετά αυξήθηκε στα 200 εκατομμύρια! Η εικόνα αυτή δείχνει άνθρωπο επιπόλαιο και απερίσκεπτο. Όχι ακριβώς. Η εγγύηση για τα υπέρογκα δάνεια ήταν το 50% του μεριδίου του από τη δισκογραφική “Sony/ATV”. Στην ουσία επρόκειτο για χαρτοφυλάκιο με χιλιάδες τραγούδια, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων σε 259 των Έλτον Τζον και Πωλ ΜακΚάρτνεϋ. Ακόμη και τώρα θεωρείται (το χαρτοφυλάκιο) από τα πολυτιμότερα στον χώρο της μουσικής. Εδώ, λοιπόν, έχουμε την εικόνα ενός ατόμου έξυπνου, διορατικού, ώριμου και το 1985 έδειξε ότι είναι και κυνικός, πονηρός... Πλήρωσε 47.5 εκατ. δολάρια για να αγοράσει την “ATV”, την εταιρεία που είχε τα δικαιώματα των τραγουδιών των “Beatles”. Ποιος τον είχε συμβουλέψει να επενδύσει σε αυτόν τον τομέα; Ο Πωλ ΜακΚάρτνεϋ! Δέκα χρόνια μετά θα πουλήσει το 50% του μεριδίου του στη “Sony” για 90 εκατ. δολάρια και θα φτάσουμε στη “Sony/ATV”.

Η καριέρα του Μάικλ Τζάκσον τελείωσε όταν κατηγορήθηκε για σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκου. Πότε δεν συνήλθε, ποτέ δεν μπόρεσε να αποκαταστήσει την εικόνα του. Κι ας αθωώθηκε. Θλιβερή υπόθεση που προσέλκυσε εκπροσώπους του Τύπου απ’ όλο τον κόσμο.

Ο Τζάκσον κατηγορούνταν από 15χρονο, που είχε επιζήσει του καρκίνου, πως τον μέθυσε και τον κακοποίησε αρκετές φορές. Ο μικρότερος αδερφός του κατέθεσε ότι είδε τον Τζάκσον να θωπεύει το αγόρι σε άλλες δύο περιπτώσεις. Μετά από 14 εβδομάδες καταθέσεων και εφτά ημερών διαβουλεύσεων, το δικαστήριο εξέδωσε αθωωτικές αποφάσεις για όλες τις κατηγορίες που είχαν απαγγελθεί στον Τζάκσον: τέσσερις για κακοποίηση ανηλίκου, μία για προσπάθεια κακοποίησης ανηλίκου, μία για συνέργεια σε παράνομες πράξεις και οκτώ για πιθανή παροχή αλκοόλ σε ανήλικους. Εάν κρινόταν ένοχος, μπορούσε να μείνει μέχρι και 20 χρόνια στη φυλακή! Αντίθετα, έφυγε ελεύθερος από το δικαστήριο προσπαθώντας να σώσει –μάταια- την καριέρα του.

Η επόμενη μέρα της δικαστικής του περιπέτειας τον βρήκε εκτός ΗΠΑ, στο Μπαχρέιν. Ήταν προσκεκλημένος του Σικ Αμπντουλάχ, γιου του κυβερνήτη της χώρας βασιλιά Χαμάντ μπιν Ίσα Αλ-Καλίφα. Ο Τζάκσον δεν γύρισε ξανά στο ράντσο του. Έμεινε για πολλά χρόνια στο Μπαχρέιν, το Ντουμπάι και την Ιρλανδία και προσπαθούσε να διαχειριστεί τα οικονομικά του προβλήματα.

Το 1991 το κοινό ακούει το “Dangerous”. Οι πωλήσεις όμως δεν είναι οι αναμενόμενες, η απήχηση του αρχίζει να φθίνει. Η μίξη ποπ και R&B αντικαθίσταται από τη χιπ-χοπ, είδος με το οποίο ο Τζάκσον δεν ένιωσε άνετα ποτέ. Το τελευταίο του άλμπουμ, το “Invincible” (2001), ήταν αντικειμενικά κακό και η μουσική του είχε “χαθεί” στις ιδιαιτερότητες της προσωπικής του ζωής. Παντρεύτηκε τη Λίζα Μαρί Πρίσλεϊ το 1993 και μετά την Ντέμπι Ρόου με την οποία απέκτησε δύο παιδιά. Το τρίτο, ο Prince Michael, γεννήθηκε με τεχνητή γονιμοποίηση από άγνωστη μητέρα.

Την τελευταία δεκαετία η ζωή και η μουσική του δεν άρεσαν. Παρ’ όλα αυτά, η συνεισφορά του στην ποπ και στην έκφραση, απεικόνιση του πιο άγριου, επιθετικού και πιο ώμου λαϊκού στοιχείου υπήρξε αδιαμφισβήτητη. Βέβαια, αυτό έγινε με χάρη και φινέτσα, με αυτοπεποίθηση και σιγουριά, με άγνοια κινδύνου και με την αθωότητα ενός χαμένου παιδιού. Ο Μάικλ Τζάκσον κατάφερε να ενώσει μαύρους και άσπρους με τη μουσική του. Τα άλμπουμ “Off theWall”, “Thriller”, έγιναν γέφυρα που σφράγισε τη μουσική σύμπνοια, ουράνιο τόξο που όλα τα χρώματα ήταν πιθανά και ανεκτά. Ο ίδιος, πότε στο μαύρο, πότε στο άσπρο… πάντα όμως στη “Χώρα του Ποτέ”, με τη φαντασία να τον συντροφεύει και να τον παίρνει μαζί της. Για πάντα. Ο Μάικλ Τζάκσον έγινε είδωλο, αλλά ο ίδιος δεν είδε ποτέ αυτό που έβλεπαν οι άλλοι. Αυτός έβλεπε πάντα το παιδί που ήταν στοιχειωμένο από την υποχρέωση να πετύχει, να μη σταματήσει να ψυχαγωγεί τον κόσμο. Αυτός έβλεπε την εικόνα του να αλλάζει και προσπάθησε να κρυφτεί από τον χρόνο. Αυτός έβλεπε το παιδί που διαρκώς απομακρυνόταν απ’ αυτόν, τον μικρό Μάικλ να τρέχει πίσω από τα παιδικά χρόνια που έγιναν ενήλικες υποχρεώσεις. Αυτός έβλεπε ότι δεν μπορούσε να πετάξει και ήταν θλιμμένος. Η φωνή του παιδιού “ζούσε” μέσα του και τον οδηγούσε στο πουθενά και σε πτήσεις δίχως προορισμό.

Πηγές

-“Michael Jackson (1958-2009)” (Rolling Stone Magazine)

-“A Star Idolized and Haunted, Michael Jackon Dies at 50” (New York Times)