Τι σημαίνει για την Τουρκία και τη Δύση η νίκη του Ερντογάν

Το νέο σύστημα επιτρέπει στον πρόεδρο να διορίζει άμεσα τους υπουργούς του υπουργικού συμβουλίου, του δίνει την εξουσία να εκδίδει διατάγματα και να διορίζει μέλη του δικαστικού σώματος.

Ο Ερντογάν κατάφερε να πάρει μια απλή πλειοψηφία για να κερδίσει την προεδρία, παρόλο που οι ψήφοι για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) μειώθηκαν στο 42,5% από το 49,5% στις προηγούμενες κοινοβουλευτικές εκλογές το 2015.

Ήταν μια μεγάλη νίκη για τον Ερντογάν η οποία όμως ήρθε σε μια πολύ πολωμένη χώρα. Οι ψηφοφόροι του AKP γιορτάζουν, ενώ το άλλο μισό του έθνους είναι βαθιά απογοητευμένο γιατί γνωρίζει ότι αυτό είναι το τέλος της δημοκρατίας, όπως τη γνώριζαν μέχρι τώρα.

Η αντιπολίτευση έδωσε έναν σκληρό αγώνα, αλλά δεν ήταν τελικά αρκετός.

Παρά τις διαμαρτυρίες για νοθεία των εκλογών το ΑΚΡ έσπευσε να πανηγυρίσει τη νίκη του και είναι δεδομένο πως θα υπερασπιστεί αυτή τη νίκη με κάθε κόστος.«Ελπίζω ότι κανείς δεν θα προσπαθήσει να σκιάσει τα αποτελέσματα και να βλάψει τη δημοκρατία προκειμένου να κρύψει τη δική του αποτυχία», είπε ο Ερντογάν σε μια σύντομη ομιλία στην Κωνσταντινούπολη, αναφερόμενος στις καταγγελίες της αντιπολίτευσης.

Ο εκπρόσωπος και αντιπρόεδρος του CHP, Μπουλέντ Τέζκαν, δήλωσε ότι τα δικά τους στοιχεία δείχνουν το τελικό ποσοστό ψήφου του Ερντογάν ήταν κάτω από το 50%, το οποίο έπρεπε να ξεπεράσει για να αποφύγει τον δεύτερο γύρο.

Η Τουρκία δεν έχει exit polls. Αντ 'αυτών, τα μέσα ενημέρωσης να εξαρτώνται από το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Τουρκίας Anadolu για αποτελέσματα κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η όλη διαδικασία μοιάζει με deja-vu που μας υπενθυμίζει το δημοψήφισμα του 2017, στο οποίο η ψήφος «ναι» κέρδισε με μικρή πλειοψηφία, ανοίγοντας το δρόμο για τη συνταγματική αλλαγή. Οι εκλογές της 24ης Ιουνίου ήταν η τελευταία ευκαιρία να αντιστραφεί αυτή η απόφαση. Αυτή ήταν και η χαριστική βολή της Τουρκίας στη δημοκρατία. Οι πολίτες που ψήφισαν για τα κόμματα της αντιπολίτευσης και αυτό που αντιπροσωπεύει θα πρέπει να βρουν έναν τρόπο προσαρμογής στο νέο σύστημα.

Ο απόλυτος άρχοντας

Ο 64χρονος Ερντογάν, στην πολιτική του σταδιοδρομία, ξεπέρασε μια φυλάκιση (ως δήμαρχος), μαζικές διαμαρτυρίες και ακόμη και μια προσπάθεια πραξικοπήματος για να αναδειχτεί ως ο ισχυρός ηγέτης της Τουρκίας, πρώτα ως πρωθυπουργός και στη συνέχεια ως πρόεδρος από το 2014.

Για τους οπαδούς του, ο Ερντογάν δίνει φωνή στη συντηρητική μουσουλμανική πλειοψηφία της Τουρκίας, έχει φέρει νέα επίπεδα οικονομικής ευημερίας και προκαλεί τον σεβασμό της χώρας στη διεθνή σκηνή.

Αλλά οι αντίπαλοι του υποστηρίζουν ότι ο Ερντογάν μεταφέρει την Τουρκία σε μια επικίνδυνη πορεία προς τον αυταρχισμό που θυμίζει τους οθωμανικούς σουλτάνους, σε συνδυασμό με απερίσκεπτη διαχείριση της οικονομίας και μια αυτοκρατορική εξωτερική πολιτική.

Σε κάθε περίπτωση, ο Ερντογάν είναι εδώ για να μείνει, παίρνοντας τη νίκη την Κυριακή στις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές που θεωρήθηκαν ως η μεγαλύτερη πρόκληση της καριέρας του ενάντια σε μια αναζωπυρωμένη αντιπολίτευση.

«Τώρα είναι η ώρα να εργαστούμε, να παραμερίσουμε τις εντάσεις από την εκλογική περίοδο και να επικεντρωθούμε στο μέλλον της χώρας», δήλωσε στην ομιλία του μετά τη νίκη.

Πρωταθλητής «βαρέων βαρών»

Εάν υπήρχε ένας παγκόσμιος διαγωνισμός για τη νίκη σε εκλογές, ο Ερντογάν θα θεωρούσε τον εαυτό του ως τον αδιαμφισβήτητο - και αήττητο - πρωταθλητή βαρέων βαρών του κόσμου.

Από τότε που ήρθε στην εξουσία το κυβερνών κόμμα του, ο Ερντογάν έλαβε μέρος σε 14 εκλογές - έξι νομοθετικές εκλογές, τρία δημοψηφίσματα, τρεις τοπικές εκλογές και δύο προεδρικές ψήφους - και τις κέρδισε όλες.

Γνωστός στον εσωτερικό του κύκλο ως «beyefendi» (κύριος) και στους θαυμαστές ως «reis» (ο επικεφαλής), ο Ερντογάν υπερηφανεύεται για το γεγονός ότι μπορεί να νικήσει όσους των αμφισβητούν.

Η μόνη μικρή «ήττα» - μέχρι στιγμής - ήρθε στις εκλογές του Ιουνίου 2015, όταν το ΑΚΡ κέρδισε τις περισσότερες ψήφους, αλλά έχασε τη συνολική του πλειοψηφία για πρώτη φορά.

Ο Ερντογάν όμως απέκλεισε την προοπτική ενός συνασπισμού, λέγοντας ότι τέτοιες κυβερνήσεις ανήκαν στις ημέρες της «παλιάς Τουρκίας». Προκήρυξε νέες εκλογές τον Νοέμβριο του 2015, όπου αποκαταστάθηκε η πλειοψηφία του κόμματος.

Συνέχισε με ένα δημοψήφισμα (του Απριλίου 2017) για ένα νέο σύνταγμα που καταργεί το αξίωμα του πρωθυπουργού και οι κριτικοί του είπαν ότι έμοιαζε να επιθυμεί αν εξουσιάζει τη χώρα ως αυτοκράτορας, αλλά και πάλι σημείωσε μια σχετικά μικρή νίκη.

Πως είδαν τη νίκη Ερντογάν στη Δύση

Ο κόσμος παρακολουθεί εδώ και πολύ καιρό αυτό που συμβαίνει στη γειτονική μας χώρα. Και θα συνεχίσει να το κάνει, αφού η Τουρκία δεν είναι σύμμαχος που θα μπορούσε εύκολα να εγκαταλειφθεί. Εν τω μεταξύ, οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση, κυρίως με την Ευρώπη, αναμένεται να συνεχίσουν να ακροβατούν πάνω σε ένα τεντωμένο σκοινί, πιθανώς περισσότερο για τους Ευρωπαίους ομολόγους του Ερντογάν παρά για τον ίδιο τον πρόεδρο, αφού έχει τώρα την δικαιολογία που χρειάζεται για να ασκήσει νόμιμα την εκτεταμένη εξουσία του. Την ασκεί βέβαια ήδη με αφορμή της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που συνεχίζεται από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.

Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίσει να αναστείλει επίσημα την ενταξιακή διαδικασία με την Τουρκία, αυτό σημαίνει ότι θα αγνοήσει το άλλο μισό της χώρας που αγωνίζεται για τη δημοκρατία. Εάν δεν την αναστείλουν, τότε το μπλοκ θα πρέπει να βρει έναν τρόπο να αντιμετωπίσει μια χώρα που παραβιάζει συνεχώς τις αξίες στις οποίες στηρίζεται η ΕΕ. Η σιωπή των παγκόσμιων ηγετών μετά τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των εκλογών υποδηλώνει ότι θα υπάρξει προσοχή όσον αφορά την αντιμετώπιση της Τουρκίας.

Πηγή: reader.gr