Προεδρική κούρσα για... έναν

Δέκα είναι οι υποψήφιοι -αριθμός ρεκόρ στην πορτογαλική μεταπολιτευτική ιστορία- που την 24η Ιανουαρίου διεκδικούν να αντικαταστήσουν τον σοσιαλδημοκράτη (PSD) Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα στην προεδρία της χώρας.

Μια αναμέτρηση η οποία πιθανόν να μην καταλήξει σε δεύτερο γύρο, αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις που φέρνουν πρώτο, με ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, τον κομματικό διάδοχο του Καβάκο Σίλβα, ακαδημαϊκό, δημοσιογράφο, δημοφιλέστατο τηλεοπτικό σχολιαστή και πρώην πρόεδρο του PSD, Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα.

Οι δυσοίωνες προοπτικές για τους σοσιαλιστές του PSD καταδείχθηκαν από τη στιγμή της ανακοίνωσης των υποψηφιοτήτων, καθώς επισήμως στηρίζουν την πρώην πρόεδρο του κόμματος, Μαρία ντε Μπελέμ, αλλά ένα τμήμα τους -δυσαρεστημένο με την ηγεσία του Κόστα- τάχθηκε υπέρ της ανεξάρτητης υποψηφιότητας του πρύτανη του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας, Αντόνιο Σαμπάιο ντα Νόβα, ενώ ένας ακόμη πρώην βουλευτής του κόμματος, ο Ενρίκε Νέτο, κατεβαίνει ως ανεξάρτητος.

Ακολουθούν, απέχοντας πολύ κατά τις δημοσκοπήσεις, ο βουλευτής Εντγκαρ Σίλβα, υποψήφιος του Κομμουνιστικού Κόμματος, και η υποψήφια από το Μπλόκο της Αριστεράς, η ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος του κόμματος, Μαρίζα Ματίας.

Ολοι οι υποψήφιοι αναλώθηκαν σε μεγαλόστομες υποσχέσεις, σαν να πρόκειται για βουλευτικές εκλογές και όχι για την ανάδειξη προέδρου, ο οποίος δεν νομοθετεί ούτε εφαρμόζει πολιτικές. Μάχη «υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης και κατά των ανισοτήτων» επαγγέλλεται ο Ρεμπέλο ντε Σόουζα.

Εξεύρεση λύσεων στα κρίσιμα προβλήματα της χώρας και αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης υπόσχεται η Μαρία ντε Μπελέμ. Δεν έλειψαν και υποψήφιοι, όπως ο ανεξάρτητος Βιτορίνο Σίλβα, ο οποίος, για να πείσει πως αντιλαμβάνεται τα προβλήματα των πολιτών, κοιμήθηκε ένα βράδυ με άστεγο στο κέντρο της Λισαβόνας.

Στην πράξη, ο πρόεδρος έχει τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο κατά νόμων, να διαλύσει το Κοινοβούλιο, να προκηρύξει εκλογές και να επιλέξει σε ποιον θα αναθέσει τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Πρόεδρος και πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένοι να συνυπάρξουν σε μια σχέση που κάθε άλλο παρά ανέφελη έχει υπάρξει στην Πορτογαλία, όταν οι εκπρόσωποι των δύο αξιωμάτων δεν συμπίπτουν κομματικά. Είναι ενδεικτική η κρίση του 2004, όταν ο τότε σοσιαλιστής πρόεδρος Ζοζέ Σαμπάιο διέλυσε το Κοινοβούλιο έπειτα από μια σύντομη θητεία του κεντροδεξιού Πέντρο Σαντάνα Λόπες, επικαλούμενος «πολιτική αστάθεια».

Αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, η συνύπαρξη της κυβέρνησης Κόστα με έναν συντηρητικό πρωθυπουργό σαν τον Ρεμπέλο θα μπορούσε να είναι εκρηκτική.

Πηγή: efsyn.gr