Η μερική απασχόληση είναι λύση ανάγκης για επιχειρήσεις και εργαζόμενους

Gazzetta team
Η μερική απασχόληση είναι λύση ανάγκης για επιχειρήσεις και εργαζόμενους
Διέξοδο στη μερική απασχόληση βρίσκουν οι περισσότερες επιχειρήσεις και εργαζόμενοι.

Μπορεί ακόμα στην Ελλάδα, η αναλογία εκείνων που εργάζονται με μερική απασχόληση να είναι μόλις 1 στους 10 εργαζόμενους, σημαντικά χαμηλότερα από άλλες χώρες της ΕΕ, ωστόσο χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αλλά και εργαζόμενοι βρίσκουν διέξοδο σε αυτήν.

Αν και η μερική απασχόληση είναι διεθνώς μια επεκτεινόμενη πρακτική - τις τελευταίες δεκαετίες - που αποσκοπεί στη διευκόλυνση αφενός των επιχειρήσεων να ρυθμίζουν καλύτερα το κόστος λειτουργίας τους με βάση τις διακυμάνσεις της ζήτησης και αφετέρου των εργαζόμενων εκείνων που θα ήθελαν να απασχοληθούν αλλά όχι στη βάση πλήρους ωραρίου, καθώς σπουδάζουν, μεγαλώνουν παιδιά ή θέλουν να αυξήσουν το εισόδημά τους με μια δεύτερη εργασία, η οικονομική κρίση έχει αλλάξει σημαντικά τα δεδομένα.

Σε περιόδους ύφεσης όπως αυτή στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία, η μερική απασχόληση γίνεται πολλές φορές αναγκαστική επιλογή και για τις επιχειρήσεις, αλλά και για τους εργαζόμενους. Στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ) δείχνουν ότι σε περιόδους υψηλής ανεργίας αυξάνεται η αναζήτηση εργασίας του μέχρι τότε μη οικονομικά ενεργού πληθυσμού (κυρίως νέων, συνταξιούχων και γυναικών), που και αυτό μάλλον ενισχύει την λύση της μερικής απασχόλησης.

Στην Ελλάδα, το 9,5% του εργατικού δυναμικού απασχολείται σήμερα 20,5 ώρες εβδομαδιαίως κατά μέσο όρο, ενώ το 2008 τα αντίστοιχα μεγέθη ήταν 5,7% και 20,5 ώρες εβδομαδιαίως. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην ΕΕ-28 ήταν 20,4% με 20,2 ώρες το 2016 και 18,4% με 19,9 ώρες το 2008. Συνεπώς, η μερική απασχόληση είναι σήμερα στην Ελλάδα διπλάσια σε μέγεθος απ’ ό,τι ήταν πριν την κρίση, αλλά ακόμη μισή σε μέγεθος απ’ ό,τι στην ΕΕ-28 κατά μέσο όρο όπου το ποσοστό της μερικής απασχόλησης είναι 2 στους 10.

Η κλαδική κατανομή της μερικής απασχόλησης δείχνει ότι, και στην Ελλάδα και στην ΕΕ-28, κλάδοι με μικρότερη μερική απασχόληση είναι οι κλάδοι που συμμετέχει το δημόσιο ή υπάρχει έντονος συνδικαλισμός ή όπου ο ανταγωνισμός είναι περιορισμένος. Στη μεταποίηση, όπου ο ανταγωνισμός γενικά ανθεί, τα ποσοστά μερικής απασχόλησης είναι σχετικώς χαμηλά, και σχεδόν στο ίδιο επίπεδο και στην Ελλάδα και στην ΕΕ-28, αναδεικνύοντας το γεγονός ότι χρήση μηχανολογικού εξοπλισμού με βάρδιες στην παραγωγική διαδικασία δεν ευνοεί την εργασία με μερική απασχόληση. Για παράδειγμα, στη δημόσια διοίκηση, μόνο το 0,9% του εργατικού δυναμικού απασχολείται σε μερική απασχόληση στην Ελλάδα (με μέσο όρο 9,5%) ενώ στην ΕΕ-28 το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 13,5% (με μέσο όρο 20,4%). Στον κλάδο ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, τα ποσοστά μερικής απασχόλησης ανέρχονται σε 2% στην Ελλάδα και 5% στην ΕΕ-28. Και στην άλλη πλευρά του ανταγωνιστικού τόξου, στον τουρισμό και το εμπόριο π.χ., η μερική απασχόληση στην Ελλάδα ανέρχεται σε 10,5% και 16,4% αντιστοίχως, ενώ στην ΕΕ-28 τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 33,2% και 23,7%. Στη μεταποίηση, τα αντίστοιχα ποσοστά μερικής απασχόλησης είναι πολύ κοντά (6,1% στην Ελλάδα και 7,8% στην ΕΕ-28).

Σύμφωνα με τη μελέτη του ΣΕΒ «στην Ελλάδα της κρίσης και της μεγάλης ανεργίας, η μερική απασχόληση αποτελεί μία διέξοδο για επιχειρήσεις που αγωνίζονται να επιβιώσουν σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία δραματικής πτώσης του τζίρου, και που η παραγωγική τους διάρθρωση επιτρέπει αντίστοιχο προγραμματισμό για τις θέσεις εργασίας. Το θετικό είναι ότι διασώζονται θέσεις εργασίας που είναι πλέον αρκετές, έστω και με μειωμένη συμμετοχή στην παραγωγή που μπορεί όμως να βελτιωθεί στα πρώτα σημάδια της ανάκαμψης. Η δυσάρεστη εξέλιξη είναι ότι σε κάποιους τομείς της αγοράς, ιδιαίτερα στις λιγότερο οργανωμένες επιχειρήσεις, αναπτύσσονται παράλληλα πολλές φορές, πρακτικές της αδήλωτης ή μερικά αδήλωτης εργασίας».

Η διόγκωση της μη πλήρους απασχόλησης στα χρόνια της κρίσης είναι εντυπωσιακή σύμφωνα με τα στοιχειά του ΣΕΒ. Η πλήρης απασχόληση, από 79% των νέων συμβάσεων πρόσληψης το 2009 διαμορφώνεται σε 46% περίπου το 2016, σημειώνοντας μάλιστα ελαφρά αύξηση σε σχέση με το ιστορικά χαμηλό 44,5% το 2015. Η αναστροφή της πτωτικής τάσης το 2016 είναι οριακή, και οφείλεται κυρίως στη μείωση της εκ περιτροπής απασχόλησης, ¾ της οποίας οδήγησαν σε αύξηση της μερικής απασχόλησης και ¼ σε αύξηση της πλήρους απασχόλησης, καθώς η ανεργία αποκλιμακώνεται. Σε κάθε περίπτωση, για τις νέες προσλήψεις η εκ περιτροπής απασχόληση, έχει αυξηθεί από το 4% στο 15% του συνόλου μεταξύ 2009 και 2016, αντιστοίχως, η μερική απασχόληση από το 17% στο 40%. Και, βεβαίως, το ποσοστό της μερικής απασχόλησης στην Ελλάδα είναι στο 50% περίπου του αντίστοιχου ποσοστού στην ΕΕ-28.

Συνεπώς, οι προσδοκίες ότι τα ποσοστά αυτά μακροπρόθεσμα θα ανατραπούν ριζικά υπέρ της πλήρους απασχόλησης καθώς βγαίνει η χώρα από την κρίση, μάλλον προσκρούουν στην διεθνή τάση για αύξηση του ποσοστού της ελαστικής απασχόλησης και των νέων μορφών εργασίας αναφέρει ο ΣΕΒ.

Πηγή: koolnews.gr