Tom Brown's School Days

Gazzetta team
Tom Brown's School Days
Με αφορμή την δολοφονία του Βαγγέλη Γιακουμάκη μια αναφορά στoν 19o αιώνα που στην Βρετανία ξεκίνησε το bullying γιατί οι θρήνοι και οδυρμοί δεν πρόκειται να κάνουν τίποτα.

Όταν ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κάθεται και τον χτίζουν μέσα στο γραφείο του είναι άδικο να ζητάμε ευθύνες από έναν διευθυντή ΤΕΙ που δεν μπορεί να επιβάλει την τάξη σε μια ομάδα κρητικών νταήδων. Επειδή το αντικείμενο ανάμεσα στην καλή και την κακή βία έχει εξαντληθεί και στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πια θεσμοί να προστατεύουν στην περίπτωση της δολοφονίας του Βαγγέλη Γιακουμάκη δεν νομίζω ότι μπορούσε να γίνει κάτι περισσότερο από αυτό που έγινε. Αυτό που έχουμε μάθει να αποκαλούμε «το κακό» αφού έτσι ακούγεται σαν να συμβαίνει από μόνο του και να μην έχει κανένας ευθύνη και όλος ο Τύπος και τα social media να πέφτουν στην εύκολη λύση του θρήνου. Αφού το να θρηνεί κάποιος είναι εύκολο αλλά να κάνει κάτι θέλει κόπο και δυσαρεστεί κόσμο.

Το bullying που έκανε δύσκολη την ζωή του Βαγγέλη Γιακουμάκη χωρίς να δικαιολογείται είναι ενδημικό στα σχολεία και ιδιαίτερα στα ιδιωτικά. Είναι η τάση των παιδιών και εφήβων να σχηματίζουν ομάδες και να τρομοκρατούν όποιον είναι διαφορετικός από τους ίδιους. Χαρακτηριστικό το σύνθημα «Εδώ μόνο εμείς» που γράφουν οι οπαδοί των ομάδων στους τοίχους για να τρομοκρατήσουν τους οπαδούς των άλλων ομάδων. Το φαινόμενο εντείνεται σε χώρους που τα παιδιά μένουν εσωτερικά, όπως την Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων ή τα αγγλικά public schools όπου δημιουργήθηκε ο όρος.

Ο κλασικός bully του public school είναι ο Flashman στο «Tom Brown’s school days» το Thomas Hughes . Το βιβλίο αναφέρεται στην θητεία του Thomas Arnold στις δεκαετίες ανάμεσα στο 1830-60 στο Rugby σαν head master όταν αναμόρφωσε το σχολείο δίνοντας του την μορφή που έχουν τα public schools μέχρι σήμερα. Σχολεία τα οποία εκτός από μόρφωση, χαρακτήρα και αθλητικές ικανότητες φτιάχνουν ανθρώπους που σέβονται τους κανονισμούς. Ανάμεσα στους οποίους υπάρχει το hazing δηλαδή το δικαίωμα των μεγαλύτερων τάξεων να κάνουν καψόνια στους μικρούς. Με μία διαφορά τα καψόνια είναι συγκεκριμένα, εγκεκριμένα από την διοίκηση του σχολείου και ομαδικά. Ο Flashman είναι ο δειλός μαθητής των μεγαλυτέρων τάξεων που του αρέσει να βασανίζει τους μικρούς. Μέχρι που ξεσηκώνονται οι μικροί, τον δέρνουν και αυτός ταπεινωμένος εγκαταλείπει το σχολείο. Υπάρχουν λεπτομέρειες που στα σημερινά μέτρα περιπλέκουν την ιστορία. Οπως ότι ο Tom Brown αρνείται να καταγγείλει την συμπεριφορά του Flashman αφού θα ήταν δόσιμο, κάτι που το σχολείο όχι μόνο δέχεται αλλά το περιμένει. Το μήνυμα είναι ότι το σχολείο ακόμα και στο καψόνι έχει κανόνες και αυτός που παίρνει τους κανόνες στα χέρια του λέγεται bully και παίρνει πόδι.

Θα πείτε τι σχέση μπορεί να έχει μια νουβέλα για ένα σχολείο της μέσης βικτοριανής εποχής με την γαλακτοκομική σχολή των Ιωαννίνων και μια ομάδα ορεσίβιων κρητικών που έβγαζε τα απωθημένα της σε έναν ανήμπορο συμπατριώτη της. Πολλά και τίποτα. Τίποτα αυτή την στιγμή στο χάος των ανωτάτων σχολών. Πολλά αν στόχος δεν είναι οι ουτοπίες ότι η βία στα σχολεία θα εξαφανισθεί αλλά ότι από ένα σημείο πρέπει να ελέγχεται και αν η λύση είναι η αστυνομία κοιτώνων so be it. Η λύση δεν είναι οι θρήνοι και οδυρμοί, που η ελληνική δημοσιογραφία τα τελευταία χρόνια διακρίνεται. Ούτε το γίνουμε νταήδες, στους νταήδες, που είναι μια μορφή αυτοδικίας που μας έφερε σε αυτό το χάλι. Η λύση είναι εφαρμογή των νόμων. Που ισχύει ανεξάρτητα από το ποιος υπουργός παίρνει τηλέφωνο και αν τα παιδιά είναι φοιτητές ή κάτι άλλο. Η εφαρμογή του θα είναι ο καλύτερος επικήδειος αντί των συνηθισμένων θρήνων στην μνήμη του Βαγγέλη Γιακουμάκης.

Υ.Γ Στην δεκαετία του ’70 ο George Mac Donald Fraser έγραψε μια ιστορία βιβλίων με πρωταγωνιστή τον Flashman, δηλαδή τον bully του Tom Brown’s School Days. Ο Flashman κατατάσσεται στο East India Company Army και αντίθετα με τον Tom Brown που ηρωικά σκοτώνεται από τον πρώτο μήνα με διάφορες απατεωνιές πηγαίνει από την μία στην άλλη επιτυχία. Το βιβλίο είχε γραφτεί σαν αντίδραση στην βικτοριανή ηθική και στον κινηματογράφο τον Flashmanείχε παίξει ο Malcolm Mac Dowel.