Class of ’88!

Ο Χοσέ Βιριάτο δεν κατόρθωσε ποτέ να κάνει τη μεγάλη καριέρα του προπονητή που ονειρευόταν. Έμοιαζε περισσότερο με έναν συγγραφέα, ο οποίος δεν κατόρθωσε να γράψει ένα best seller, ωστόσο κυκλοφόρησε δυο-τρία βιβλία άξια λόγου. Ο Πέντρο Σάντος ήταν το ένα. Ο Ντιόγκο Σαλομάο το δεύτερο. Και ο Ζοσέ Κάρλος Γκονσάλβες Ροντρίγκες το τρίτο. Χωρίς η αρίθμηση να σχετίζεται με χρονολογική σειρά ή με την αξιολόγηση των… έργων του. Η χρονιά του 1988 ήταν ξεχωριστή και η σεζόν του 2010 αξιομνημόνευτη για την άσημη Casa Pia. Εκεί, όπου βρέθηκε κατά τύχη σε παιδική ηλικία ο τρίτος της παρέας που λέγαμε. Ο Ζέκα, όπως του το κόλλησαν από μικρό, αφού η γειτονιά του έσφυζε από Χοσέ Κάρλος!

«Θυμάμαι ότι πήγαινε εκεί προπόνηση ένας συμμαθητής μου στο νηπιαγωγείο. Μου είπε μια μέρα να πάμε μαζί και από τότε κόλλησα». Το ποδόσφαιρο θα έμπαινε από τότε στη ζωή μου μικρού, που γεννήθηκε στις 31 Αυγούστου του 1988 στη Λισσαβώνα και μεγάλωσε με εικόνες από τη Σπόρτιγκ, ομάδα την οποία υποστηρίζει στην πατρίδα του. Είδωλό του ήταν ο Ζινεντίν Ζιντάν και ο… εχθρός Ρούι Κόστα, ενώ όνειρο – το οποίο ακόμα κρατάει – η φανέλα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Η εξέλιξή του στο ποδόσφαιρο δεν μοιάζει με τις υπόλοιπες ιστορίες. Δεν τον ανακάλυψαν με νεαρή ηλικία, δεν ξενιτεύτηκε πριν ενηλικιωθεί, δεν όρισε κόντρα σε θεούς και δαίμονες τη μοίρα του. Έμεινε στο σχολείο και πορεύτηκε με εκείνο, καθώς δεν ήξερε τι του ξημέρωνε στο ποδόσφαιρο. «Ήταν στόχος μου να τελειώσω το λύκειο. Ίσως και να μπορούσα να ήμουν καλύτερος μαθητής, αλλά ακόμα κι έτσι είμαι ικανοποιημένος που το έκανα», θα απαντήσει όταν σε μια συνέντευξη, ο δημοσιογράφος θα του εκφράσει τον ενθουσιασμό του για τον μεστό και άρτιο λόγο του. Κομπλιμέντο, το οποίο ο Ζέκα, αποδέχτηκε με ταπεινότητα, όπως και τα περισσότερα άλλωστε.

Ταπεινός θα παρέμενε και καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας του στην μικρή Casa Pia. Έναν ιστορικό σύλλογο της Λισσαβώνας, που έχει παίξει μόλις μια φορά στη μεγάλη κατηγορία κι αυτή ήταν προπολεμικά, ενώ έκτοτε βολοδέρνει μεταξύ τρίτης και τέταρτης κατηγορίας. Εκεί, δηλαδή, που βολόδερνε και ο Ζέκα για έντεκα χρόνια. Στην αρχή σαν δεξί μπακ, θέση απ’ την οποία ξεκίνησε την καριέρα του και σταδιακά… ανερχόμενος προς το κέντρο. Το Pina Manique, έδρα της ομάδας του, θα έμενε έντεκα χρόνια. Τμήματα τζούνιορ, παίδες, έφηβοι, άντρες, τριετές συμβόλαιο και μια παραλίγο ευκαιρία που ποτέ δεν ολοκληρώθηκε.

«Όταν ήμουν ακόμα παιδί, πήγαμε σε ένα τουρνουά στο Αλεντέχο, όπου ήταν και η Σπόρτιγκ. Με ζήτησαν και πήγα κι έκανα ακόμα και προπόνηση μαζί τους, όμως ποτέ κανείς δεν μου είπε τίποτα». Δεν τον πείραξε και ιδιαίτερα… Γύρισε στους φίλους του και συνέχισαν να παίζουν στις μικρές κατηγορίες. Πάντα με οδηγό και μέντορα τον Χοσέ Βιριάτο. «Ήταν ο προπονητής μου από παιδί και με έχρισε ακόμα και αρχηγό. Έχουμε πολύ δυνατή σχέση, ξεχωριστό δέσιμο και μιλάμε ακόμα. Ειλικρινά ήταν ο προπονητής που με βοήθησε να γίνω αυτό που είμαι».

Summer of ’10!

Ένας άλλος προπονητής θα τον βοηθούσε να βγει από την αφάνεια και να αρχίζει να πιστεύει περισσότερο στα όνειρά του. Ο ασφαλέστερος τρόπος για να πραγματοποιήσεις, άλλωστε, τα όνειρά σου είναι να δει κάποιος άλλος αυτό που μπορείς να γίνεις. Ο Μανουέλ Φερνάντεζ, προπονητής τότε της Βιτόρια Σετουμπάλ, ήταν ο δρόμος του Ζέκα προς την αναγνώριση. Η διασταύρωση των δρόμων τους, όμως, έγινε μάλλον με τυχαίο τρόπο. «Παίζαμε με την Αλσοτσετένσε, ομάδα στην οποία αγωνιζόταν ο γιος του Τιάγκο. Εκείνη την ημέρα, ο Μανουέλ Φερνάντεζ ήταν στον πάγκο, όμως στο τέλος του αγώνα δεν μου μίλησε κανείς και δεν είχα αντιληφθεί τίποτα. Στον δεύτερο γύρο, όταν παίξαμε στην έδρα τους, ήρθε ο Τιάγκο και μου είπε ότι ο πατέρας του θέλει το τηλέφωνό μου. Του το έδωσα, όπως και του μάνατζερ μου».

Ο Ζέκα θα γινόταν για πρώτη φορά αντικείμενο διαπραγμάτευσης, έστω κι αν ο ίδιος δεν μπορούσε να το πιστέψει. «Στις εφημερίδες διάβαζα για διάφορους παίκτες που θα πάρει η Βιτόρια και οι οποίοι έπαιζαν στη θέση μου. Σκεφτόμουν ότι δεν πρόκειται να γίνει τίποτα, αλλά τελικά διαψεύστηκα». Ο Πορτογάλος μέσος σε ηλικία 21 ετών θα έπαιρνε την πρώτη του μεταγραφή. Το ίδιο καλοκαίρι ο Ντιόγκο Σαλομάο έφυγε με προορισμό τη Σπόρτιγκ και ο Πέντρο Σάντος για την Λεϊσόες. Ο Χοσέ Βιριάτο είχε ξαφνικά πολλές ιστορίες να διηγηθεί και πολλά πράγματα να πει. «Ο Ζέκα θα κάνει μεγαλύτερο ξεπέταγμα από τον Σόλομον. Έχει καρδιά στο μέγεθος της γης και είναι ακούραστος μέσα στο γήπεδο. Ίσως να μην φύγει μέσα σε ένα χρόνο από τη Βιτόρια, αλλά η εξέλιξη του θα είναι ραγδαία. Είμαι σίγουρος ότι θα αδράξει την ευκαιρία και δεν θα την αφήσει να πάει χαμένη. Είναι γεννημένος επαγγελματίας ποδοσφαιριστής».

Ο παίκτης του θα τον δικαιώσει. Στο Σετουμπάλ θα δημιουργήσει εκ νέου δεσμούς… αίματος με τον προπονητή του, συνήθεια την οποία ακολουθεί σε όλη του την καριέρα. Θα κάνει ντεμπούτο στις 14 Αυγούστου του 2011 κόντρα στην Μαρίτιμο και θα αναγκάσει όλη την Πορτογαλία να ασχοληθεί μαζί του, όταν στο αγαπημένο του «Estadio Da Luz» θα είναι εντυπωσιακός κόντρα στην Σπόρτινγκ. «Ήταν η σπουδαιότερη στιγμή μου στην πρώτη κατηγορία», θα πει στο φινάλε της σεζόν, μιλώντας για την εμπειρία που αποκόμισε σε αυτούς τους δώδεκα μήνες. «Ένιωσα τη διαφορά σε επαγγελματικό επίπεδο. Η προπόνηση ήταν πιο έντονη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και πρωτύτερα δεν έκανα σκληρή δουλειά. Όταν ο προπονητής μου είπε να ζεσταθώ για να μπω στο παιχνίδι, ένιωθα το άγχος που έχει ένα μικρό παιδί. Μόλις, όμως, ακούμπησα τη μπάλα πρώτη φορά, όλα πέρασαν».

Εκείνη την ημέρα θα μιλήσει και για τον προπονητή του. Τον δεύτερο που θα έχει στην καριέρα του και τον δεύτερο τον οποίο θα μνημονεύσει. «Είναι ένας από τους σπουδαιότερους ανθρώπους που έχω γνωρίσει στο ποδόσφαιρο. Πιστεύω ότι ήταν ο ιδανικός άνθρωπος για να με βοηθήσει να εξελιχθώ ως ποδοσφαιριστής και ως προσωπικότητα», θα πει για τον Μανουέλ Φερνάντες, τον οποίο θα χρειαζόταν να αποχωριστεί γρήγορα… Γιατί θα ερχόταν κάποιος ακόμα για να ωθήσει το όνειρό του προς την πραγματικότητα.

Ευρωπαϊκό όνειρο!

Η δομή του πορτογαλικού ποδοσφαίρου, μοιάζει περισσότερο από οποιασδήποτε άλλης χώρας με το ελληνικό. Ή τουλάχιστον το ελληνικό, όπως συνηθίζαμε να το ξέρουμε εδώ και δεκαετίες. Τρεις ομάδες να διεκδικούν τους τίτλους, καμιά σφήνα πού και πού (σ.σ. με τη διαφορά ότι στη «σφήνα» επιτρέπεται και να το κατακτήσει) και πολλοί φιλόδοξοι κομήτες να εμφανίζονται και να εξαφανίζονται. Λογικά, λοιπόν, και η ιεράρχηση των φιλοδοξιών του Ζέκα να μοιάζει με εκείνη του Έλληνα ποδοσφαιριστή. «Θέλω να παίξω σε μια εκ των τριών μεγάλων ομάδων, να καταφέρω να αγωνιστώ στο εξωτερικό και το μεγαλύτερό μου όνειρο είναι να παίξω στην Εθνική», εξομολογούταν δειλά, όταν άρχισε να γίνεται γνωστό το όνομά του.

Το πρώτο όνειρο θα το… πηδούσε για χάρη του Παναθηναϊκού. Στα μέσα Ιουλίου του 2011 θα γίνει γνωστό ότι ο Ζεσουάλντο Φερέιρα θέλει έναν συμπατριώτη του μέσο και στις 29 του μήνα η μεταγραφή θα έχει ολοκληρωθεί έναντι περίπου 400.000 ευρώ. «Μπορώ να παίξω οπουδήποτε στη μεσαία γραμμή, εκτός από αμυντικός μέσος. Είτε στα πλάγια είτε στον άξονα. Όπου και να με βάλει όμως ο προπονητής μου, θα δώσω το 100%», έλεγε ο Ζέκα, δίνοντας συστάσεις για τον εαυτό του, όμως οι καλύτερες συστάσεις θα έρθουν στο γήπεδο. Ο Πορτογάλος θα κάνει ντεμπούτο ως αλλαγή στο ατυχές ματς για τον Παναθηναϊκό, με την Μακάμπι στο Ισραήλ, όμως σταδιακά θα εξελιχθεί σε έναν από τους καλύτερους παίκτες του και αρωγούς στην εντυπωσιακή πορεία του τριφυλλιού ως Δεκέμβριο του 2012.

Με αποκορύφωμα τις δύο τελευταίες αγωνιστικές του Νοεμβρίου, όταν και έμοιαζε να βρίσκει θεραπεία για την αχίλλειο πτέρνα στο παιχνίδι του, το γκολ. Στις 27 Νοεμβρίου άνοιξε το σκορ για τον Παναθηναϊκό κόντρα στον ΟΦΗ, αλλά ακόμα πιο σημαντικό ήταν το γκολ που είχε πετύχει μια εβδομάδα πριν, κόντρα στον Ολυμπιακό στο Στάδιο Καραϊσκάκη. «Ήταν μια υπέροχη στιγμή. Είχα κάποιες καλές ευκαιρίες στα προηγούμενα παιχνίδια και έψαχνα το πρώτο μου γκολ. Τελικά το πέτυχα στο ντέρμπι κι αυτό είναι κάτι ιδιαίτερο για μένα και την ομάδα μου», θα δήλωνε στους συμπατριώτες του, προσθέτοντας: «Την Κυριακή δεν βγήκα από το σπίτι με αποτέλεσμα να μη συνειδητοποιήσω την αντίδραση του κόσμου. Τη Δευτέρα πήγα για φαγητό και συνάντησα μερικούς φίλους της ομάδας, οι οποίοι έστησαν ένα τρελό πανηγύρι. Με αποθέωσαν. Στο συγκεκριμένο μέρος κανείς δεν υποστήριζε τον Ολυμπιακό και αυτό με χαροποίησε. Ήμουν σχεδόν ήρωας».

Ο ήρωας θα χανόταν, όπως και ο Παναθηναϊκός στους επόμενους μήνες που ακολούθησαν. Θα χανόταν ακόμα περισσότερο στο μέτριο ξεκίνημα της φετινής χρονιάς, μέχρι να έρθει και για εκείνον το ξέσπασμα. Μόνο που ήταν διαφορετικό από εκείνο των υπολοίπων… Ίσως γιατί του έλειπε ο τρίτος άνθρωπος με τον οποίο ταυτίστηκε. «Ο Φερέιρα είναι το κάτι άλλο. Νομίζω πως πριν έρθω στον Παναθηναϊκό αγωνιζόμουν με το 10% των δυνατοτήτων μου, ενώ εδώ πιστεύω πως έχω πιάσει το 60% με 70%», έλεγε πέρυσι στους συμπατριώτες του και μιλούσε διαρκώς για έναν δάσκαλο. Σε εκείνον που χθες αφιέρωσε το γκολ… Στον δάσκαλό του με αγάπη!