• Αϊντχόφεν χωρίς χαλινάρι
• Ο «ποιητής» Μπος και οι ανέξοδες αμφιβολίες

Ζοσέ Μουρίνιο, Γιούργκεν Κλοπ, Κάρλο Αντσελότι, Πεπ Γκουαρδιόλα. Όλοι τους εκφραστές φιλοσοφικών ρευμάτων. Κάθε πρόσωπο και μια διαφορετική ιδέα για την καθάρια, ιδεατή μορφή του ποδοσφαίρου. Από τον κυνισμό του Μουρίνιο στον συντηρητισμό του Αντσελότι και από το gegenpressing του Κλοπ στο positional play του Γκουαρδιόλα.

Στην περίπτωση του τελευταίου βέβαια ο σύγχρονος εμπνευστής μπορεί να είναι Καταλανός, αλλά η σχολή έχει ολλανδικές καταβολές. Ο Ρίνους Μίχελς φύτεψε τον σπόρο, ο Γιόχαν Κρόιφ τον καλλιέργησε και ο Άγιαξ ως πρωτοπόρος παρουσίασε στον ποδοσφαιρικό κόσμο ένα δικό του ξεχωριστό δημιούργημα τη δεκαετία του 70΄.

Μισό αιώνα αργότερα ωστόσο και με τον Αίαντα να αναπολεί σκυθρωπός τις παλιές δόξες, μια νέα δύναμη του ολλανδικού ποδοσφαίρου ξεπροβάλλει στο προσκήνιο βασισμένη στις ίδιες αρετές. Το όνομά της Αϊντχόφεν και αρχιτέκτονας ο Πέτερ Μπος. Ένας τύπος ξεροκέφαλος, ενοχλητικά ιδεαλιστής!

Πιθανότατα δεν διάβασε ποτέ Μακιαβέλι, δεν εκτίμησε ποτέ το δόγμα ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα. Για εκείνον μάλιστα μάλλον ισχύει το αντίθετο. Τα μέσα καθορίζουν τον σκοπό, σε μια απόπειρα αυτολοκλήρωσης. Προς το παρόν βέβαια κάθε προσπάθεια αποδόμησης της ιδιαίτερης φιλοσοφίας του δεν χρίζει επιτακτικής ανάγκης. Όποια άλλωστε κι αν είναι η αλήθεια, εκείνος έχει φροντίσει ώστε σκοπός και μέσα να χορεύουν σαν ζευγάρι προς την ίδια κατεύθυνση.

Αϊντχόφεν χωρίς χαλινάρι

Στην πρώτη του σεζόν στον πάγκο έχει καταφέρει να τα προσμίξει σε ένα τέλειο μείγμα που έχει χαρίσει στην Αϊντχόφεν το απόλυτο! Ένα σερί με 8/8 νίκες που την έχουν φέρει στην κορυφή της Eredivisie και με τα δίχυα των αντιπάλων κάθε φορά να... αναστενάζουν με παράπονο από τα γκολ που φορτώνουν. Το ενεργητικό των 27 γκολ μιλάει από μόνο του για μια ομάδα εξαιρετική με τη μπάλα στα πόδια, αλλά και που ταυτόχρονα δεν είναι ευάλωτη αμυντικά. Με μόλις δυο γκολ κατά της η Αϊντχόφεν ισορροπεί σε μια λεπτή γραμμή που ορίζει το τέλειο, ακροβατώντας πάνω της με τρόπο καλλιτεχνικό.

Μια προσωπική δικαίωση για έναν προπονητή που έχει δεχθεί ουκ ολίγα πλήγματα υστεροφημία του, αλλά που έχει επιστρέψει δυναμικά για να υπερασπιτεί τα δικά του πιστεύω. Η Αϊντχόφεν άλλωστε είναι μια ομάδα δομημένη πάνω στα δικά του ιδεώδη. Επιθετικό ποδόσφαιρο που βασίζεται στα υψηλά ποσοστά κατοχής, ασφυκτικό πρέσινγκ και το 4-3-3 που επιτρέπει την αρμονική πραγμάτωση όλων μέσα στον αγωνιστικό χώρο.

Ο Μπος βέβαια δεν χρειάστηκε να προβεί σε ριζικές αλλαγές για να επιβάλει αυτή την ταυτότητα στους Ολλανδούς. Ήδη από την περσινή περίοδο ο Ρουντ Φαν Νίστελροϊ είχε καταφέρει να βγει δεύτερος στο πρωτάθλημα στηριζόμενος σε παρόμοιες αρχές, με τον Μπος ουσιαστικά να συνεχίζει το έργο του αλλά με ακόμα περισσότερη ένταση. Ακόμα κι αν εκείνος δεν είχε στη διάθεσή του παίκτες όπως οι Τσάβι Σιμόνς, Κόντι Χάκπο και Ιμπραχίμα Σανγκαρέ που αποχώρησαν όλοι πριν από την έναρξη της φετινής σεζόν, έχει βρει άλλους για να αναπληρώσουν επάξια τη θέση τους στο χορτάρι.

Οι καπνισμένες κάννες του 33χρονου Λουκ Ντε Γιονγκ υποστηρίζονται από τους δυο εξτρέμ τεχνίτες Νόα Λανγκ και Μπακαγιόκο που έχουν έφεση στην δημιουργία και το γκολ. Συνεπικουρούμενοι από ένα σύνολο με αστείρευτες δυνάμεις που επιβάλλει ένα πνιγηρό ρυθμό με συνεχόμενα κύματα πίεσεις προς τον αντίπαλο, η μπροστινή τριάδα αναγκάζει την Αϊντχόφεν να κάνει όνειρα για τον τίτλο.

Ο «ποιητής» Μπος και οι ανέξοδες αμφιβολίες

Την ίδια στιγμή βέβαια οι αμφιβολίες και οι επικρίσεις δεν λείπουν για τους Ολλανδούς. Μπορεί άλλωστε στο πρώτο δίμηνο να τα έχουν πάει περίφημα, αλλά η φιλοσοφία του Μπος δεν πείθει αρκετούς. Τουναντίον, πολλές φορές θεωρείται η συνταγή της αποτυχίας του. Ο Μπος άλλωστε είναι ένας τύπος δογματικός για το ποδόσφαιρο. Πρόκειται για κάποιον που ο πραγματιστής Ζοσέ Μουρίνιο θα αποκαλούσε «ποιητή» με μπόλικη δόση ειρωνίας για να τον περιγράψει.

Η μοίρα μάλιστα εξύφανε με τέτοιο τρόπο τον ιστό της ωστέ σε πρώτη ανάγνωση ο Πορτογάλος να δικαιωθεί σε μια τέτοια υπόθεση. «Το υψηλό πρέσινγκ ήταν δύσκολο γιατί η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έπαιζε μόνο μακρινές μπάλες, δεν έπαιρνε κανένα ρίσκο και έπαιζε μόνο σε δεύτερες μπάλες. Ήταν ένα βαρετό παιχνίδι» εξηγούσε ο Πέτερ Μπος μετά την ήττα του στον τελικό του Europa League από τους Κόκκινους Διάβολους πίσω στο 2017.

Ο Πορτογάλος τότε είχε διδάξει στον Άγιαξ του ένα σκληρό μάθημα, το οποίο βέβαια ο Ολλανδός δεν είχε ποτέ πρόθεση να υιοθετήσει. Για τον ίδιο άλλωστε ο σκοπός του ποδοσφαίρου είναι πολύ διαφορετικός από ένα νικηφόρο αποτέλεσμα. «Πάσες στα πλάγια, πάσες προς τα πίσω, βαθιές μπαλιές, αυτά δεν ανήκουν στο ποδόσφαιρο που αγαπώ. Θέλω να ζητοκραυγάζω όταν βλέπω μπάλα. Θέλω να είναι διασκεδαστικό. Αυτός είναι και λόγος που θέλω να κάνω τις ομάδες μου να παίζουν με τρόπο που αρέσει στους οπαδούς» εξηγούσε για τη φιλοσοφία του. Ακόμα κι όταν οι ίδιες του οι ιδέες τον προδίδουν, ο Ολλανδός τις αγκαλιάζει όλο και περισσότερο.

Εκείνος άλλωστε καθόταν στον πάγκο της Ντόρτμουντ στο περίφημο 4-4 απέναντι στη Σάλκε στο ντέρμπι της κοιλάδας του Ρουρ. Όταν το προβάδισμα με 4-0 των Βεστφαλών εξανεμίστηκε μέσα σε ένα ημίχρονο, φέρνοντας τον Μπος σε πολύ δύσκολη θέση. Η αφέλεια είναι η πρώτη κατηγορία που τού προσάπτεται σε οποιονδήποτε πάγκο κι αν καθίσει. Το γεγονός πως είναι πρόθυμος να πεθάνει με τις ιδέες του, ακόμα κι όταν εκείνες δεν αποδίδουν ερείσματα μέσα στο χορτάρι.

Για τον ίδιο βέβαια τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει σημασία. Γεννήθηκε φιλόσοφος, θεωρεί τον εαυτό του «entertainer» με την παραδοσιακή έννοια του όρου. Έχει φτάσει σε σημείο να παραδεχθεί πως ο ποδοσφαιριστής Μπος δεν θα χωρούσε στα πλάνα του προπονητή. Του ιδεολόγου. Του αφελή. Μπορεί και να είναι έτσι. Μπορεί πράγματι το δόγμα του να είναι εκείνο που θέτει ταβάνι στο βιογραφικό του.

Όταν ωστόσο βλέπεις αυτόν τον χείμαρρο στα χρώματα της Αϊντχόφεν να πνίγει με ένταση και αλεγκρία κάθε αντίπαλο, αλήθεια πως μπορείς να παρεξηγήσεις το δικό του My Way;