Το θέμα σηκώνει πολλή κουβέντα. Το 10 είναι μικρό νούμερο για να τους χωρέσεις όλους αυτούς που έχεις στην κούτρα σου. Αυτό όμως είναι που το καθιστά ξεχωριστό. Στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι το 10 του καλό, μα οι 10 οι καλύτεροι. Από σήμερα και για της 10 επόμενες Κυριακές, θα επιχειρήσουμε μία -υποκειμενική είναι η αλήθεια- αξιολόγηση για τις 11 θέσεις του ποδοσφαίρου.

Η αρχή γίνεται από εκεί που ξεκινάει και μία ομάδα: τον τερματοφύλακα. Οι υποψήφιοι ήταν πολλοί. Ίσως κάποιοι που έμειναν εκτός, να έπρεπε να βρίσκονται εντός. Ντασάεβ, Φαν ντερ Σάρ Καρβαχάλ (ο Μεξικανός με τα πέντε Μουντιάλ), Καν, Σίλτον, Πρεντόμ, Ταφαρέλ, Αρκονάδα, Θουμπιθαρέτα, Ζένγκα και ένα σωρό άλλοι θα μπορούσαν να κοντράρουν ορισμένους της δικής μας λίστας. Εμείς πάντως κάναμε μια επιλογή και επιχειρηματολογούμε επί τούτου.

* Στη φωτογραφία απεικονίζεται το άγαλμα του Λεβ Γιασίν.


10. ΖΑΝ ΜΑΡΙ ΠΦΑΦ
Πιθανώς να ξενίζει η παρουσία του στη λίστα. Ωστόσο, ο Βέλγος υπήρξε μαζί με τους Χανς φαν Μπρόκελεν, Ρινάτ Ντασάεβ, Ντίνο Τζοφ ο κορυφαίος της δεκαετία (1978-88). Οι συμπατριώτες του του πιστώνουν πως από αυτόν ξεκίνησαν οι μεγαλύτερες επιτυχίες της Εθνικής Βελγίου. Οι εκπληκτικές εμφανίσεις του συμπλήρωναν ιδανικά μια εξαιρετική ομάδα που έφτασε στον τελικό του EURO 1980 και στην τέταρτη θέση στο Μουντιάλ του 1986. Επίσης οδήγησε την άσημη Μπέβερεν (βασικός από τα 18 του) στο πρωτάθλημα (1979), για να ακολουθήσει η προαγωγή στην Μπάγερν (τρεις τίτλοι και ένας χαμένος τελικός Πρωταθλητριών το 1987).

9. ΧΑΝΣ ΦΑΝ ΜΠΡΟΚΕΛΕΝ
Η επιλογή είναι αμφιλεγόμενη. Εδώ θα μπορούσε να βρίσκεται και ο Έντουιν Φαν ντερ Σάαρ. Ο Φαν Μπρόκελεν όμως είναι πραγματικός μύθος και ίσως με το πέρασμα των χρόνων να καταστεί τέτοιος και ο συμπατριώτης του που αποσύρθηκε το καλοκαίρι. Τα καλύτερά του τα έκανε με την Αϊντχόφεν (6 πρωταθλήματα), αλλά και την Εθνική Ολλανδίας. Και με τις δύο υπήρξε ο θεμελιώδης λίθος για τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους. Δεν ήταν μόνο το απίστευτο ένστικτό του, αλλά και η ικανότητά του να πιάνει πέναλτι (περισσότερα από 20 σε επίσημα ματς). Μάλιστα οι σημαντικότερες αποκρούσεις του από τα 11 βήματα χάρισαν κούπες το 1988. Στον τελικό του Πρωταθλητριών που είχε φτάσει στα πέναλτι (0-0 με την Μπενφίκα), ψάρεψε τον Βελόσο στην τελευταία εκτέλεση (6-5), ενώ στον τελικό του EURO κόντρα στη Ρωσία (2-0), είχε κάνει το ίδιο κατά τη διάρκεια του αγώνα με τον Ιγκόρ Μπελάνοβ.

8. ΡΙΚΑΡΝΤΟ ΘΑΜΟΡΑ
Αναμφίβολα ο κορυφαίος του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Με σήμα κατατεθέν την τραγιάσκα, το ζιβάγκο έδωσε την αφορμή για να γραφτούν δεκάδες ιστορίες για χάρη του. Οι περισσότερες εξ αυτών υμνούσαν το θάρρος του. Όπως σε εκείνο το Ισπανία-Αγγλία του 1929, όπου οι Ίβηρες νίκησαν 4-3 (η πρώτη ήττα των Άγγλων από μη βρετανική ομάδα), ενώ εκείνος έπαιζε με σπασμένο στέρνο! Αγωνίστηκε και στην Μπαρτσελόνα και στη Ρεάλ και κατηγορήθηκε ταυτόχρονα ως Καταλανός εθνικιστής, αλλά και ως οπαδός του Φράνκο. Εκείνος πάντως δήλωνε Ισπανός. Έκλεισε την καριέρα του στη χώρα με την κορυφαία απόκρουσή του, στον πρώτο τελικό Μπάρτσα-Ρεάλ στο Κύπελλο (1936), χαρίζοντας την κούπα στους Μαδριλένους.



7. ΖΕΠ ΜΑΓΙΕΡ
Ίσως να είχε τα καλύτερα ρεφλέξ από κάθε άλλον στην Ιστορία. Γι’ αυτό το λόγο τον αποκαλούσαν και ως «η γάτα του Άνζινγκ». Πιστός από τα γεννοφάσκια του στην Μπάγερν (536 παρουσίες), έζησε μαζί της τη χρυσή εποχή της ομάδας. Για την επιτυχία των τριών διαδοχικών Πρωταθλητριών (1974, 1975, 1976), των τεσσάρων πρωταθλημάτων, των ισάριθμων Κυπέλλων και του Διηπειρωτικού του 1976 έχει ιδιαίτερα μεγάλο μερίδιο. Και την πατρίδα του όμως την υπηρέτησε πιστά με 95 συμμετοχές, όλες ως βασικός. Με τη Νασιονάλμανσαφτ κατέκτησε το Μουντιάλ του 1974 και το EURO του 1972. Κουβαλάει όμως μέχρι σήμερα έναν καημό: ότι δεν έπιασε ούτε ένα πέναλτι στον χαμένο τελικό του EURO του 1976 από την Τσεχοσλοβακία, με τη διάσημη εκτέλεση του Αντόνιν Πανένκα. Είναι ο μοναδικός Γερμανός τερματοφύλακας που βραβεύτηκε ως κορυφαίος παίκτης σε τρεις σεζόν (1975, 1977, 1978).

6. ΝΤΙΝΟ ΤΖΟΦ
Σύμφωνα με την IFFHS είναι ο 3ος καλύτερος του 20ού αιώνα. Ηγέτης με τα όλα του, το 1982 έγινε ο γηραιότερος (40 ετών, 4 μηνών, 13 ημερών) που έχει κατακτήσει ποτέ το Μουντιάλ. Το σημαντικότερο ρεκόρ όμως που εξακολουθεί να κατέχει, είναι το σερί των 1.142 λεπτών (1972-74) που διατήρησε απαραβίαστη την εστία της Γιουβέντους σε διεθνείς αγώνες. Επίσης ήταν αναπληρωματικός στην κατάκτηση του EURO 1964 και στον χαμένο τελικό του Μουντιάλ του 1970. Με 112 παρουσίες στην Εθνική είναι τρίτος στη λίστα (Καναβάρο, Μαλντίνι), ενώ με τη Γιούβε πανηγύρισε έξι πρωταθλήματα. Το ταλέντο του δεν ήταν τόσο ξεχωριστό, όσο η απίστευτα γερή κράση του, η οποία του επέτρεψε να αγωνιστεί σε όλα τα ματς επί 19 σεζόν της καριέρας του.

5. ΤΖΙΑΝΛΟΥΙΤΖΙ ΜΠΟΥΦΟΝ
Έπιασε τις 110 παρουσίες με το εθνόσημο και συνεχίζει. Πρόκειται για εν ενεργεία θρύλο που αν και ακόμα συνεχίζει να αγωνίζεται, έχει αναρριχηθεί στην πιο δύσκολη κορυφή, αυτή του ανταγωνισμού με τους καταπληκτικούς Ιταλούς τερματοφύλακες του παρελθόντος. Από όλους εκείνους, μόνο ο Ντίνο Τζοφ διέθετε εφάμιλλη ηγετική προσωπικότητα, αλλά υστερούσε σε αθλητικά προσόντα. Σούπερ στην κατάκτηση του Μουντιάλ (2006) και μεταξύ άλλων καλύτερος πορτιέρε της Serie Α οκτώ φορές, κάτι που αποτελεί ρεκόρ (1999, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2008), κορυφαίος της περασμένης δεκαετία από την IFFHS, παραμένει στα 34 του το Α στη Γιουβέντους και τη Σκουάντρα Ατζούρα.

4. ΙΚΕΡ ΚΑΣΙΓΙΑΣ
Και όμως είναι ακόμα 30! Πέραν των άπειρων ατομικών διακρίσεων, του Μουντιάλ (2010), του EURO (2008), των δύο Τσάμπιονς Λιγκ ως βασικός και των εγχώριων τίτλων με τη Ρεάλ, έχει ένα απίστευτο παράσημο. Είναι το Νο 1 των Μαδριλένων από τα 18 του, ενώ τέσσερις μέρες αφότου έγινε 19, έγινε ο νεότερος πορτιέρο που έπαιξε σε τελικό Τσάμπιονς Λιγκ/ Πρωταθλητριών. Με την Εθνική Ισπανίας, όπου επίσης είναι βασικός από τα 19 του, θέλει δύο συμμετοχές για να ξεπεράσει τον πρώτο Άντονι Θουμπιθαρέτα. Πώς λοιπόν να μην τον ονομάσουν οι συμπατριώτες του «ο... Άγιος Ίκερ»;

3. ΓΚΟΡΝΤΟΝ ΜΠΑΝΚΣ
Σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους της δεκάδας, το παλμαρέ του είναι το πλέον πενιχρό. Τις ταπεινές Τσέστερφιλντ, Λέστερ και Στόουκ και τρία Λιγκ Καπ περιλάμβανε το βιογραφικό του, όταν βρέθηκε στην Εθνική Αγγλίας. Η IFFHS τον έχει τοποθετήσει στη δεύτερη θέση των κορυφαίων αν και εμείς θα τον βάλουμε μία θέση πιο πίσω. Προσόν του ο τρόπος που διάβαζε το παιχνίδι, ενώ ήταν ίσως ο πρώτος που έπαιζε και ως λίμπερο, μια και παλιότερα θεωρούνταν λάθος να απομακρύνεται από τη γραμμή του ο τερματοφύλακας. Του πιστώνεται η λεγόμενη και ως κορυφαία απόκρουση όλων των εποχών. Ήταν η αντίδρασή του στην κεφαλιά του Πελέ στο Μουντιάλ του 1970. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε τεράστια συμβολή στην κατάκτηση του τροπαίου από τα Λιοντάρια.

2. ΠΕΤΕΡ ΣΜΑΪΧΕΛ
Για την IFFHS είναι τρίτος. Για μας δεύτερος, αν και θα μπορούσε να βρίσκεται και στην κορυφή. Σίγουρα είναι ο καλύτερος της σύγχρονης εποχής. Σίγουρα ο καλύτερος που έχουμε δει οι νεότεροι. Δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψει κάνεις τις αντιδράσεις του. Τα είχε όλα. Κορμί, ύψος, μυαλό, ρεφλέξ. Όλα στο κόκκινο. Ήταν τέλειος. Και το πιο φοβερό ήταν πως ενώ όλοι οι υπόλοιποι απλά έδιωχναν την μπάλα στα πλονζόν τους, εκείνος την... καπάκωνε. Τίτλοι; Με το σωρό. Από τα εννέα πρωταθλήματα με Μπρόντμπι (3), Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (5), Σπόρτινγκ Λισσαβώνας έως το τρεμπλ του 1999. Εκείνη τη χρονιά ξεχωρίζει μαζί με την απίστευτη κατάκτηση του EURO από τη Δανία του το 1992!

1. ΛΕΒ ΓΙΑΣΙΝ
Δυστυχώς η τηλεόραση δεν ευδοκιμούσε σε εκείνες τις μακρινές εποχές. Οπότε στην περίπτωση της Μαύρης Αράχνης, καθώς δεν υπάρχει η εικόνα για να περιγράψει τις διάσημες 1.000 λέξεις, η αξιολόγησή της ως κορυφαίας κάτω από τα δοκάρια, μπορεί να στηριχθεί μόνο στις αφηγήσεις. Αυτές τον περιγράφουν ως μια μυθική ιπτάμενη μορφή. Κάτι σαν ημίθεος. Λένε επίσης πως έπιασε περισσότερα από 150 πέναλτι και κράτησε απαραβίαστη την εστία του για 270 από τα 812 της καριέρας του. Πως κατέκτησε ακόμα και το πρωτάθλημα Ρωσίας στο χόκεϊ. «Η χαρά που πήρα όταν είδα τον Γιούρι Γκαγκάριν στο διάστημα, ξεπερνιέται μόνο από την απόκρουση ενός πέναλτι», συνήθιζε να λέει ο ίδιος. Για εκείνον οι άλλοι είπαν πολλά. Κολακείες με το σωρό. Κορυφαία όλων που δείχνει το πώς χειριζόταν την μπάλα, ήταν εκείνη του Σάντρο Ματσόλα: «Ο Γιασίν παίζει καλύτερη μπάλα από μένα»! Τρεις παρουσίες σε Μουντιάλ (1958, 1962, 1966 τέταρτη θέση), μία κατάκτηση EURO 1960, φιναλίστ το 1964 και ένα Χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο (1956). Και για κερασάκι... η Χρυσή Μπάλα του 1963 (ο μοναδικός τερματοφύλακας που την έχει κατακτήσει). Μάλλον πρέπει να ήταν ο καλύτερος, έτσι δεν είναι;