Φεντερίκα Πελεγκρίνι: Στους δρόμους του «8 ½»
Η ψυχή του Φεντερίκο Φελίνι ευφραίνεται όταν ένας Ιταλός λέει «αντίο» στην προηγούμενη ζωή του! Ναι, αποκλείουμε τους Αντονιόνι, Παζολίνι, Ντε Σίκα…
Το να αποχαιρετάς μια περίοδο που σε σημάδεψε είναι «φελινική» εντολή! Το να φεύγεις από τη «Γλυκιά Ζωή» (Dolce Vita) σημαίνει ότι ετοιμάζεσαι για τη μεγάλη εξερεύνηση, την αναζήτηση του νέου εαυτού.
Αυτό το υπαρξιακό, αναστοχαστικό, φιλοσοφικό υπόβαθρο, διατρέχει το εμβληματικό «8 ½» του Φελίνι. Ο μεγάλος δημιουργός σε αυτό το φιλμ αναρωτιέται για το «μετά», αναπολεί και επαναφέρει το «χθες» που τον σημάδεψε.
Μνήμες, πρόσωπα, γεγονότα, όλα, περνάνε μέσα από το ονειρικό, το νοσταλγικό, το παιδικό φίλτρο. Κυρίως το τελευταίο, το παιδί που έφυγε και όμως «ζει» μέσα μας. Το παιδί που πασχίζουμε να κρατήσουμε. Το παιδί που θέλουμε να βλέπουμε που και που στον καθρέφτη. Το παιδί που δεν θέλει θλιμμένους στη γιορτή του και γελά με την ψυχή του όταν έρχεται το μεγάλο φινάλε.
Γι’ αυτό, όταν ένας Ιταλός εγκαταλείπει αναγκαστικά το παιχνίδι, ο Φελίνι είναι αυτός που τον αποχαιρετά τελευταίος! Η Φεντερίκα Πελεγκρίνι δεν θα μπορούσε να αφήσει τους δρόμους του «8 1/2», δεν θα μπορούσε να αγνοήσει το ανέμελο βάδισμα του κλόουν.
Η Φεντερίκα Πελεγκρίνι -αυτή η χαρισματική κολυμβήτρια- στο νερό χάνεται, βρίσκεται και συνοδεύει το παιδικό, «φελινικό», χαμόγελο.
Η περηφάνεια του παρελθόντος-μέλλοντος!
Ανατρέχοντας στο παρελθόν, τρέχεις να προλάβεις αυτό που άφησες πίσω, τρέχεις να προλάβεις αυτό που θα σε προσπεράσει.
Διαβάζεις για την Πελεγκρίνι ότι αγωνίστηκε για τελευταία φορά στην Ιταλία και έπεσε στην πισίνα μαζί με όλες τις μεγάλες αντίπαλες της από το παρελθόν. Να, το παρελθόν, να τα πρόσωπα που γνώρισε, την επηρέασαν, τα επηρέασε.
Το «αντίο» της δεν είχε τις ανάσες του κοινού λόγω covid-19, όμως υπήρχαν γιγαντοοθόνες στην πόλη για να βλέπει ο αποκλεισμένος κόσμος, να βλέπει την ανέμελη παράσταση της Πελεγκρίνι. Η πόλη, το Ριτσιόνε, έχει σημασία.
Στα «φελινικά» απομνημονεύματα, στα μαυρόασπρα, ονειρικά, αποσπάσματα, ο τόπος, οι δρόμοι, οι γειτονιές παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του πραγματικού αποτυπώματος.
Όταν, λοιπόν, οι Ιταλοί παρακολουθούσαν στις οθόνες την τελευταία κούρσα της, στην ουσία έβλεπαν τα συναισθήματα, τον πόνο και την περηφάνεια του παρελθόντος-μέλλοντος! Κι αν νομίζετε ότι η κολύμβηση δεν έχει σημασία σε μια χώρα που επικρατεί το ποδόσφαιρο, γελιέστε.
Την ημέρα εκείνη ακούστηκαν μηνύματα, λόγια, που την ευχαριστούσαν για όσα πρόσφερε στον ιταλικό αθλητισμό. Τέτοια «ευχαριστώ» δεν τα λες και δεν τα ακούς εύκολα. Η απόλυτη «φελινική» στιγμή, όμως, ήταν άλλη. Οι διοργανωτές της κούρσας στο Ριτσιόνε της επιφύλαξαν μια έκπληξη: στον αγωνιστικό χώρο βρέθηκαν οι μεγάλες κολυμβήτριες που αντιμετώπισε στην καριέρα της.
Ας χαθούμε, λοιπόν, στο ονειρικό αποτύπωμα της Φεντερικά Πελεγκρίνι.
Ανάμεσα στο 17 και το 5
Τέτοια σημάδια, ανεξίτηλα, ονειρικά, λίγοι αθλητές αφήνουν. Η Πελεγκρίνι φυσικά και ανήκει στις εξαιρέσεις. Δεν έκανε κάτι ιδιαίτερο, κάτι εξεζητημένο. Απλά, αγαπούσε πάρα πολύ την κολύμβηση. Στην τελευταία της διαδρομή της είχαν πει ότι δεν θα ένιωθε την κόπωση. Λογικό.
Μετά από τόσα χρόνια, τόσες κούρσες, πόσο να βάραινε πάνω της άλλη μία; Το σώμα μπορεί να αντέχει, όμως η ψυχή είναι που πονά περισσότερο. Παραλίγο να κλάψει στο φινάλε. Συνήλθε εγκαίρως και αγωνίστηκε.
Η Πελεγκρίνι είναι ξεχωριστή, δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Ξεκινάς να διαβάζεις το βιογραφικό της και αμέσως στέκεσαι σε δύο κατορθώματα:17 χρόνια καριέρα και πέντε Ολυμπιακοί Αγώνες! Ανάμεσα σε αυτά τα δύο νούμερα -το 17 και το 5- βρίσκεται η αγωνιστική διαδρομή και η επαφή της με το άπειρο!
Κάθε αθλητής που κάνει παγκόσμια, ακατάρριπτα, ρεκόρ, κερδίζει το κομμάτι του διαχρονικού που του αναλογεί. Για την Πελεγκρίνι αυτό υπάρχει στο χρόνο (1:52.98) που σημείωσε στα 200μ. ελεύθερο σε 50αρα πισίνα.
Η «θεϊκή» Φεντερίκα ξεκίνησε τις προσπάθειες κολύμβησης πριν αρχίσει καλά-καλά να περπατάει. Οι γονείς της την πήγαν σε πισίνα για να δοκιμάσει τις δυνάμεις της. Συνηθισμένο σε λαούς που έχουν επαφή με το υγρό στοιχείο.
Και το νερό σμίλεψε το σώμα, διαμόρφωσε τις αιχμές και μορφοποίησε τη συνείδηση της Ιταλίδας. Τα αναμενόμενα, τα κλισέ, τα συνηθισμένα υπάρχουν και εδώ. Η Πελεγκρίνι ήθελε να γίνει η καλύτερη, ήθελε να φτάσει στις κορυφές του αθλήματος της, ήθελε να τη θυμούνται για τα επιτεύγματα της, ήθελε…
Ναι, όλοι θέλουν, αλλά λίγοι μπορούν διανύσουν πέντε ζωές! Δεν υπάρχει άλλη αναλογία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η πορεία ως εκεί είναι μια ζωή που μπορεί να χαθεί εν ριπή οφθαλμού και ο κόπος να γίνει σκόνη, αέρας αδιάφορος.
Η Πελεγκρίνι, όμως, ήταν παρούσα σε Αθήνα, Πεκίνο, Λονδίνο, Ριο ντε Τζανέιρο, Τόκιο. Και ξέρετε, το σμιλεμένο σώμα και πνεύμα διατήρησαν το σφρίγος τους και η Ιταλίδα προχώρησε με τη βελούδινη γροθιά της ομορφιάς, αυτή, η «Θεά» της ιταλικής κολύμβησης.
Ο δικός της δρόμος
Οι διακρίσεις «μιλούν» από μόνες τους. Δίπλα στο όνομα της ακτινοβολούν τα δύο ολυμπιακά μετάλλια, έξι παγκόσμια πρωταθλήματα (11 μετάλλια) και εφτά χρυσά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. [Λεπτομέρεια: Είναι η μοναδική κολυμβήτρια που έχει κερδίσει μετάλλιο σε οκτώ συνεχόμενα Παγκόσμια Πρωταθλήματα!]
Αναπόφευκτα ήρθαν τα λόγια τα μεγάλα, τα αληθινά, τα συναισθηματικά. Όχι από άσχετους που κρύβονται πίσω από τη θολούρα του παράγοντα, ούτε από δημοσιογράφους που χάνονται στην «αυθεντία» τους.
Οι δηλώσεις των συναθλητριών είναι αυτές που πραγματικά τιμούν και αναγνωρίζουν το μεγαλείο της Πελεγκρίνι. Ψάχνοντας, σταχυολογούμε αυτά που φτιάχνουν το αληθινό προφίλ της Ιταλίδας. Στην ουσία το ξαναφτιάχνουν, μια και όσοι την είδαν να αγωνίζεται ξέρουν… Είναι ζωντανός μύθος, καταλήγει η Φρέγια Άντερσον. Έχει στιλ, κομψότητα. Είναι λαμπρό, θηλυκό, πρότυπο σύμφωνα με την Μελ Μάρσαλ. Για να είμαι ειλικρινής, όλοι τη βλέπουν με δέος, παρατηρεί η Μπέκι Άντλιγκτον.
Όμως ας αφήσουμε τα ευανάγνωστα και ευδιάκριτα κι ας επιστρέψουμε στα «φελινικά» μονοπάτια. Ξεψαχνίζοντας το όνομα «Φεντερικά Πελεγκρίνι» σταματάμε στον παππού της, τον Γκαστόνε. Πρωταθλητής πάλης αναφέρει το βιογραφικό και αμέσως το μυαλό μας πάει στο «La Strada», στον «Ζαμπάνο», τον χαρακτήρα που υποδύθηκε ο Άντονι Κουίν.
Ο «Ζαμπάνο» ήταν παλαιστής του δρόμου, επιδείκνυε τη δύναμη του μέσα από θεατρικού ύφους νούμερα. Και πώς συνδέεται η πάλη με την κολύμβηση; Μα, με την αντοχή και την ομορφιά του σώματος! Το να παλεύεις, το να κολυμπάς, απαιτεί ανθεκτικότητα, το καλό, καθαρά, κορμί είναι η βάση της προσπάθειας σου.
Η Πελεγκρίνι είχε και ανθεκτικό και κρυστάλλινης ομορφιάς σώμα. Και όπως στην ταινία ο δρόμος είναι δύσκολος, άγριος, μοναχικός, έτσι και στην πισίνα.
Το νερό και τα πλακάκια είναι η μόνη συντροφιά…
Όμορφη, όπως τα παιδιά στο νερό
Η Πελεγκρίνι θα μπορούσε να συγκριθεί σε δημοφιλία -στη χώρα της- μόνο με τις μεγάλες ιταλίδες ντίβες του σινεμά. Τα ονόματα των Σοφία Λόρεν, Τζίνα Λολομπρίτζιτα, κάνουν χώρο για τη «Θεά» της ιταλικής κολύμβησης. Οι ακόλουθοι της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεπερνούν το ενάμιση εκατομμύριο!
Ανήκει στα σύμβολα μόδας της Ιταλίας και εμπνέει κορίτσια και γυναίκες της πατρίδας της. Το ποια είναι πραγματικά και πόση δύναμη κρύβει μέσα της, το έδειξε σε έναν τηλεοπτικό μονόλογο. Στη σατιρική εκπομπή «Le lene» κοίταξε την κάμερα και είπε: «Πάντα πάλευα για όσα πίστευα. Εκτέθηκα και υπερασπίστηκα ανθρώπους που αγαπώ, χωρίς να με νοιάζουν οι συνέπειες. Όλα αυτά ήταν μέρος του παιχνιδιού. Υπήρξε, όμως, κάτι που με έβαλε σε σκέψεις: κολύμπησα απέναντι σε άλλες γυναίκες για χρόνια. Παρ’ όλα αυτά, αναμετρήθηκα περισσότερες φορές με άντρες! Πώς είναι δυνατόν;».
Φυσικά ήξερε τι έλεγε. Πολλοί άντρες περίμεναν την αποτυχία της και σκόπιμα αμαύρωναν την εικόνα της χρησιμοποιώντας σεξιστικά στερεότυπα. Από τις σχέσεις της μέχρι και τα… σπυράκια που είχε στην εφηβεία της! Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 ήταν 16 ετών και άντρας σχολιαστής στο ραδιόφωνο είπε γελώντας πως τα σπυράκια «οφείλονται στην αυξημένη τεστοστερόνη»!
Η Πελεγκρίνι ανήκει στις γυναίκες που δεν αποφεύγουν τη σύγκρουση με τον σεξισμό και την αντρική καταπίεση. Μιλάει για το αυτονόητο, την ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα. Έχει τοποθετηθεί δημόσια για την ανισότητα στις αμοιβές και για την απαξίωση του γυναικείου αθλητισμού από άντρες συναδέλφους της.
Η (σχεδόν) αψεγάδιαστη εικόνα της «αγγίζει» αυτήν του Ρότζερ Φέντερερ και το παιδί μέσα της «συνομιλεί» με το φωτεινό χαμόγελο του Βαλεντίνο Ρόσι. Οι δύο ανήκουν σε αυτούς που θαυμάζει κι αν απομονώσετε το «αψεγάδιαστο» και το «χαμόγελο», τότε θα φτάσουμε στην ουσία του «φελινικού» πνεύματος. Θα πάμε πέρα από το κυνήγι της τελειότητας, την άνευ όρων διασκέδαση και τον εφιάλτη του επόμενου βήματος.
Θα φτάσουμε εκεί που όλα είναι ελεύθερα και αυθεντικά. Στην περίπτωση του Φελίνι ήταν ο κόσμος των παιδιών και του τσίρκου, στην περίπτωση της Φελίνι είναι ο κόσμος του νερού και της μοναχικής διαδρομής.
Και ναι, της αξίζει ο τίτλος της «Θεάς». Όχι επειδή είναι φαντασμένη και ξιπασμένη, όχι.
Της αξίζει επειδή τιμά τη θνητή πλευρά μας, αυτήν στην οποία είμαστε αδύναμοι, ατελής και τόσο, μα τόσο, όμορφη, όπως τα παιδιά στο νερό.
Πηγές
-«As career of Federica Pellegrini comes to a close, tributes pour in for Legend» [swimmingworldmagazine]
-«Federica Pellegrini. Profile» [Fina.org]
Ακολούθησε το GWomen στο instagram
Στείλε μας νέα, ιδέες, προτάσεις, απορίες για τον γυναικείο αθλητισμό στο [email protected]