Πώς μια υποτροφία αλλάζει τη ζωή νεαρών προσφύγων

Όταν ο Αμπντάλλα α(λ) Σαμίρι (Abdullah al Shammiri) ξεκινούσε το μακρύ ταξίδι της προσφυγιάς ως «ανιθαγενής» ή «άπατρις» από το Κουβέιτ προς την Ευρώπη, σε αναζήτηση όχι απλώς μιας καλύτερης τύχης, όπως πολλοί άλλοι πρόσφυγες, αλλά ...«ταυτότητας», δεν είχε ίσως κατά νου πως τα βήματα της ζωής του θα τον οδηγούσαν στην Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη. Αυτό που σίγουρα δεν φανταζόταν ήταν πως θα τού δινόταν η ευκαιρία να σπουδάσει, με υποτροφία, σε ιδιωτικό κολλέγιο «χτίζοντας» με γνώσεις το μέλλον του.

Ο 22χρονος Αμπντάλλα είναι ένας από τους 16 πρόσφυγες που παρακολουθούν μαθήματα το τρέχον εξάμηνο, στο Αμερικανικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης- Anatolia College, στο πλαίσιο του προγράμματος «Education Unites: From Camp to Campus», που «τρέχει» η πρέσβεια των ΗΠΑ στην Αθήνα, σε συνεργασία με το εν λόγω κολλέγιο, το Deree-Αμερικανικό Κολλέγιο Αθηνών, και το Perrotis College-Αμερικανική Γεωργική Σχολή, προσφέροντας υποτροφίες ανώτερης εκπαίδευσης σε συνολικά 100 πρόσφυγες στην Αθήνα και 100 στη Θεσσαλονίκη για το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018.

«Με λένε Αμπντάλλα α(λ) Σαμίρι και είμαι από το Κουβέιτ, 22 ετών. Είμαι ανιθαγενής» συστήνεται, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, και το «ανιθαγενής» το λέει στα ελληνικά σαν να θέλει να μας κάνει να καταλάβουμε γιατί κάποιος από μια από τις πλουσιότερες χώρες του Αραβικού Κόλπου ξεκίνησε το μακρύ ταξίδι για τη βόρεια Ευρώπη.

Στο Κουβέιτ, οι «μπιντούν», όπως ονομάζεται η κοινότητα των ανιθαγενών ή απάτριδων (bidun σημαίνει χωρίς στα αραβικά) αποτελούν κομμάτι του συνολικού πληθυσμού, αντιμετωπίζονται ως παράνομοι και ως εκ τούτου στερούνται δικαιωμάτων. Ο συνολικός αριθμός τους είναι άγνωστος, ενώ από τον ΟΗΕ και ανθρωπιστικές οργανώσεις υπολογίζονται περίπου σε 100.000 (συνολικά ο αριθμός των ανιθαγενών ή απάτριδων σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, είναι περίπου 12 εκατομμύρια).

«Πρώτα μπήκα (στην Ελλάδα) από τη Μυτιλήνη -ως πρόσφυγας φυσικά- και "κόλλησα" για λίγο στην Ειδομένη όσο ήταν ακόμη ανοιχτά (τα σύνορα)» λέει ο Αμπντάλλα, περιγράφοντας το ταξίδι του. Κι ενώ ο αρχικός προορισμός του ήταν η βόρεια Ευρώπη άλλαξε, όπως λέει, γνώμη στην πορεία και «...ήθελα να μείνω στη Θεσσαλονίκη, να δω πώς είναι και στάθηκα τυχερός».

«Εννοώ», εξηγεί, «ότι πήρα αυτό που χρειαζόμουν, που ήταν να αναγνωριστώ από το σύστημα και να έχω τα δικαιώματά μου, πήρα μια υποτροφία που πολλοί προσπαθούν σκληρά να αποκτήσουν -μια πολύ καλή κίνηση- και νομίζω ότι δεν είναι άσχημα να μείνω εδώ».

Ο Αμπντάλλα δεν κρύβει τη χαρά του για το γεγονός ότι τού δόθηκε μια μοναδική ευκαιρία εκπαίδευσης, όπως λέει, και ευχαριστεί από καρδιάς τόσο την αμερικανική πρεσβεία για την υποτροφία όσο και τους ανθρώπους του Κολλεγίου, που τον βοηθούν να κάνει «το μεγαλύτερο βήμα» στη ζωή του, αφού, όπως εξηγεί, «γεννήθηκα ανιθαγενής χωρίς καν το δικαίωμα να πάω σ’ ένα κανονικά δημόσιο γυμνάσιο».

Αυτός είναι, άλλωστε, και ο στόχος του προγράμματος «From Camp to Campus», να δώσει τη δυνατότητα σε νέους πρόσφυγες να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, να τούς παρέχει γνώσεις, δεξιότητες και μονάδες σπουδών, που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν είτε στην Ελλάδα είτε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα μετακινηθούν στο μέλλον, να τους βοηθήσει να ενταχθούν σε ένα περιβάλλον σπουδών, αλλά και να τους προσφέρει ένα όραμα για το μέλλον τους.

Το πρόγραμμα προσφέρει δύο μαθήματα ανά σπουδαστή ανά εξάμηνο (Φθινόπωρο 2017 και Άνοιξη 2018). Τα μαθήματα περιλαμβάνουν προπαρασκευαστικά μαθήματα Αγγλικών, μαθήματα σε διάφορους τομείς με βάση τις γνώσεις των συμμετεχόντων, καθώς και επαγγελματική κατάρτιση.

«Τα μαθήματα με βοηθούν να βελτιώσω τα Αγγλικά μου και να εργαστώ σε διάφορα πεδία, είτε στο ανθρωπιστικό είτε στις επιχειρήσεις, όπου χρειάζεται επαγγελματική ακαδημαϊκή εκπαίδευση» λέει ο Αμπντάλλα, εξαίροντας το επίπεδο σπουδών στο Κολλέγιο, όπου φοιτά, ενώ λέει πως όταν τελειώσει, θέλει να ξεκινήσει τη δική του μικρή επιχείρηση. Και, μάλιστα, όχι στη Γερμανία ή κάποια άλλη χώρα της βόρειας Ευρώπης, αλλά στην Ελλάδα.

Όσο για τη συμβουλή που δίνει σε άλλους νέους ανθρώπους που, όπως και ο ίδιος, αναζητούν μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή, μακριά από τον τόπο που γεννήθηκαν; «Μάθετε μια γλώσσα» τονίζει και για να δώσει έμφαση λέει τη φράση αυτή σε τρεις γλώσσες (αραβικά, ελληνικά, αγγλικά).

«Είναι το καλύτερο όπλο για να εκφραστείς, για να εκφράσεις τι έχεις περάσει, ποιες είναι οι ιδέες και οι ελπίδες σου για το μέλλον και δεν νομίζω πως υπάρχει κάποιος μεταφραστής ή διερμηνέας που να μπορεί να το κάνει καλύτερα από σένα» τονίζει.

Στο ίδιο μήκος κύματος, η 23χρονη Σάλουα Τάμο (Salwa Tamo), με καταγωγή από τη Συρία, που ήρθε ως πρόσφυγας στην Ελλάδα όταν είχαν αρχίσει να κλείνουν τα σύνορα, δηλώνει πανευτυχής που συμμετέχει στο πρόγραμμα, καθώς τα όσα διδάσκεται είναι πολύ σημαντικά για το μέλλον της, ονειρεύεται να ακολουθήσει σπουδές στον κλάδο του "επιχειρείν" και με έμφαση υπογραμμίζει πως «αν θέλεις να πετύχεις, μπορείς να το κάνεις παντού. Δεν χρειάζεται να είσαι στη Γερμανία, για παράδειγμα. Μπορείς και στην Ελλάδα!».

«Δεν ξεκολλάνε από τα βιβλία»

Η ώρα ήταν περασμένες πέντε και παρ’ όλο που το διάλειμμα είχε φτάσει προ πολλού, ο Αμπντάλλα, η Σάλουα και οι υπόλοιποι σπουδαστές του προγράμματος έμοιαζαν...κολλημένοι στα βιβλία τους. «Είναι η πιο ήσυχη τάξη του κολλεγίου, μια τάξη που διψά για μάθηση» έλεγε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μόνα Σεκσέ, συντονίστρια του εν λόγω προγράμματος, στο Κολλέγιο Ανατόλια.

«Τα παιδιά περιμένουν πως και πως να μπουν στο μάθημα, προσέχουν πάρα πολύ, θέλουν να τούς δίνω εργασία για το σπίτι, θέλουν να φτιάξουν τη ζωή τους και πάλι. Είναι χαρούμενοι που γύρισαν στο σχολείο!» τονίζει.

Οι σπουδαστές (συνολικά θα φτάσουν τους 50 στο συγκεκριμένο Κολλέγιο και στα δύο εξάμηνα) θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μαθήματα Αγγλικών και Information Literacy, καθώς και ανώτερου επιπέδου μαθήματα Πληροφορικής, Αγγλικών, Διεθνών Σχέσεων, αλλά και Διοίκησης Επιχειρήσεων, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις πιθανές προηγούμενες σπουδές του υποψηφίου.

Μάλιστα, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Κολλεγίου Παναγιώτης Βλάχος, το Ανατόλια προτίθεται να εξασφαλίσει πλήρεις υποτροφίες για 3-5 πρόσφυγες προκειμένου να βοηθηθούν στην προσπάθειά τους για καλύτερη και ευκολότερη κοινωνική ενσωμάτωση. «Ορισμένοι απ’ αυτούς ίσως μείνουν στην Ελλάδα. Θέλουμε να τους βοηθήσουμε να ενταχθούν ευκολότερα στο κοινωνικό σύνολο. Να κάνουν ένα πρώτο βήμα» λέει.

Η ιδέα για τον σχεδιασμό του προγράμματος «Education Unites: From Camp to Campus» γεννήθηκε στο περσινό "Hack the Camp", ένα δημιουργικό μαραθώνιο που συνδιοργάνωσε η Πρεσβεία των ΗΠΑ, με σκοπό να προτείνει λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες στην Ελλάδα. Εκεί, μία νέα πρόσφυγας μίλησε με πάθος για την επιθυμία της να συνεχίσει τις ακαδημαϊκές της σπουδές καθώς λίγους μήνες νωρίτερα είχε αναγκαστεί να εγκαταλείψει τα Οικονομικά που σπούδαζε και τόσο αγαπούσε, όταν έφυγε από τη Δαμασκό λόγω του πολέμου. Η έκκλησή της για ένα καλύτερο μέλλον μέσω της εκπαίδευσης αποτέλεσε και την έμπνευση για το σχεδιασμό του προγράμματος.

Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ