Ιστορίες του παλιού κινηματογράφου vol. 72 (pics & vids)
ME THN EΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ ΤΗΣ Bergmann Kord
Ο Φώσκολος των δικαστικών δραμάτων και ο Κούρκουλος των αξιών και του ήθους
O Nίκος Φώσκολος αποτελεί απο μόνος τους ένα τεράστιο κεφάλαιο στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, του θεάτρου και της τηλεόρασης. Είχε και έχει πολλούς και μεγάλους θαυμαστές, αλλά και μεγάλους επικριτές. Οι τελευταίοι του καταλογίζουν σεναριακές υπερβολές, τυποποιημένους χαρακτήρες, αλλά και εμμονές σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να τον κατηγορήσει ότι δεν αγαπούσε αυτό που έκανε και ότι στο παρελθόν δεν άφησε παρακαταθήκη ταινίες και σενάρια πραγματικά διαμάντια, με την πολύτιμη συμβολή βεβαίως μεγάλων ηθοποιών. Το κακό με τον Φώσκολο είναι ότι σήμερα περισσότεροι θυμούνται τις τηλεοπτικές σειρές που γύριζε τη δεκατία του 90 στην ελληνική τηλεόραση (Λάμψη, Καλημέρα Ζωή κ.α.), σειρές που πράγματι παρουσίαζαν σεναριακές υπερβολές και όχι τις σπουδαίες ταινίες που γύρισε τη δεκαετία του 1960. Ωστόσο δεν μπορεί – και θα ήταν άδικο – οι σειρές αυτές (που όμως σημείωναν για πολλά χρόνια πολύ υψηλές τηλεθεάσεις) να απαξιώσουν την μεγάλη συμβολή του στην ιστορία της Τέχνης. Η σειρά-θρύλος «Ο Άγνωστος Πόλεμος» που προβάλλονταν στην ελληνική κρατική τηλεόραση στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και κατά τη διάρκεια της προβολής της νέκρωναν οι δρόμοι, είναι ένα σημαντικό δείγμα των ικανοτήτων του. Και φυσικά δεν ήταν το μόνο. Η συνεργασία του με τον Φιλοποίμην Φίνο και δεκάδες σπουδαίους σκηνοθέτες τη χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφο, είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μοναδικών ελληνικών ταινιών, που μέχρι σήμερα συγκινούν τους σινεφίλ, έστω κι αν η ελληνική τηλεόραση δεν τις προβάλλει πλέον, ή τις προβάλλει πολύ σπάνια.
Μετρ στα δικαστικά δράματα
Ένα μεγάλο κεφάλαιο στις ταινίες που γύρισε ο Φώσκολος αποτελούν τα δικαστικά δράματα, στα οποία διέπρεψε. Ας αναλογιστεί ο καθένας πόσο δύσκολο είναι να καθηλώσει ένας σεναριογράφος ή ένας σκηνοθέτης τον θεατή, βάζοντάς τον να παρακολουθεί τα δρώμενα σε μια δικαστική αίθουσα, με στατική δράση, χωρίς εναλλαγή σκηνικών, χωρίς προβολή εντυπωσιακών τοπίων, χωρίς εφέ, χωρίς περιπετειώδη δράση. Και ο Φώσκολος το πέτυχε πολλές φορές αυτό. Με την πολύτιμη συμβολή βέβαια των σπουδαίων ηθοποιών που είχαν την δυναμική και το υποκριτικό μέγεθος να «σηκώσουν» αυτό το βάρος. Μια από τις ταινίες αυτές ήταν το δικαστικό δράμα «Κατηγορώ τους ανθρώπους», ταινία που γυρίστηκε το 1965 από την Φίνος Φιλμ, σε σενάριο Φώσκολου και σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου. Με πρωταγωνιστή τον Νίκο Κούρκουλο, έναν ηθοποιό τεράστιου βεληνεκούς, ο οποίος αναδείχθηκε μέσα από τις ερμηνείες ρόλων που του εμπιστεύθηκε ο Φώσκολος, σε εποχές που δεν ήταν ακόμα ο σταρ που όλοι ξέρουμε σήμερα.
Πρώτη συνεργασία Ν. Φώσκολου – Ντ. Δημόπουλου
Πολλά τα ισχυρά όπλα της ταινίας αυτής. Πρώτα από όλα ήταν η πρώτη ταινία στην οποία συνεργάστηκαν υποδειγματικά ο Φώσκολος και Ντίνος Δημόπουλος, κάτι που αποτυπώθηκε στην οθόνη. Η χημεία τους ήταν εξαιρετική και το timing που γυρίστηκε η ταινία βρήκε και στους δύο σπουδαίους κινηματογραφιστές σε μεγάλο δημιουργικό οίστρο. Θα ήταν βέβαια άδικο να μην σημειώσει κανείς ότι πολύ μεγάλο μερίδιο στην μεγάλη επιτυχία της ταινίας αυτής είχε και το πολύ δυνατό καστ ηθοποιών, στο οποίο εκτός από τον Νίκο Κούρκουλο ανήκαν οι Τζένη Ρουσσέα, Γιάννης Βόγλης, Φλωρέτα Ζάννα, Μάνος Κατράκης, Άγγελος Αντωνόπουλος, Ελεάνα Απέργη, Σπύρος Καλογήρου, Λαυρέντης Διανέλλος, Βάσος Ανδρονίδης. Πραγματικός γαλαξίας ηθοποιών, το υποκριτικό μέγεθος των οποίων «ζαλίζει» όποιον γνωρίζει τον ελληνικό κινηματογράφο και θέατρο. Γιατί μπορεί η ερμηνεία του Κούρκουλου στην ταινία, στον ρόλο ενός νέου και φιλόδοξου εισαγγελέα να είναι συγκλονιστική, ωστόσο άλλο τόσο «δυνατές» είναι οι ερμηνείες της Τζένης Ρουσσέα, της Φλωρέτα Ζάννα, του Γιάννη Βόγλη, του Άγγελου Αντωνόπουλου, του Σπύρου Καλογήρου, του Λαυρέντη Διανέλλου, αλλά και – ίσως πάνω από όλους – του Μάνου Κατράκη.
Ο Κούρκουλος ως φιλόδοξος εισαγγελέας
Η υπόθεση της ταινίας είναι η εξής: Ο εισαγγελέας Φίλιππος Λιάνας αναλαμβάνει μια μεγάλη δίκη για φόνο. Ως νέος και φιλόδοξος θέλει να ανέλθει στα ανώτερα κλιμάκια του δικαστικού σώματος, εντυπωσιάζοντας το συμβούλιο προαγωγών, μέσα απο μια πολύ σημαντική δίκη, η οποία έχει αποσπάσει το μεγάλο ενδιαφέρον της κοινωνίας και του Τύπου. Η Σοφία Ρούσου δικάζεται για τον φόνο του ζωγράφου Αλέξη Πλατωνίδη ή Άριελ. Ο Λιάνας είναι παντρεμένος και η νεαρή γυναίκα του είναι την ίδια περίοδο της διεξαγωγής της δίκης ιδιαίτερα νευρική. Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας ο Λιάνας ανακαλύπτει πως η σύζυγός του θα έπρεπε να δικάζεται και όχι η Ρούσσου, καθώς εκείνη ήταν που πριν μερικά χρόνια είχε βρεθεί στη θέση της νυν κατηγορουμένης και τελικά εκείνη είχε σκοτώσει τον Πλατωνίδη, καθώς ο τελευταίος την εκβίαζε επειδή αρνήθηκε να την παντρευτεί. Ο Λιάνας συγκλονίζεται από την αποκάλυψη και ξεκινά μέσα του μια μάχη για το αν θα πρέπει να αποκαλύψει την αλήθεια σώζοντας μια αθώα γυναίκα, αλλά διαλύοντας την ίδια στιγμή την δική του ζωή ή να θάψει το μυστικό και να συνεχίσει τη ζωή του με την γυναίκα του, με την οποία αγαπιούνται πραγματικά. Ωστόσο, οι αξίες και το ήθος του δεν του επιτρέπουν να μην πει την αλήθεια και στην αγόρευσή του αποκαλύπτει πως πραγματικός ένοχος είναι η γυναίκα του. Φυσικά, το δικαστήριο συγκλονίζεται με το σθένος και την ακεραιότητά του, την οποία αναγνώρίζει και η ίδια του η γυναίκα (την υποδύεται η Τζένη Ρουσσέα), η οποία δεν αντιστέκεται στην απόφασή του και έστω και υποσυνείδητα, την υιοθετεί. Είναι συγκλονιστική η σκηνή που συναντιούνται οι δυο τους στο περιθώριο της δίκης και η γυναίκα του τον ρωτάει τι αποφάσισε να κάνει. Αποδέχεται στωϊκά την απόφασή του και δεν κάνει καμία κίνηση να του αλλάξει γνώμη. Δεν είναι λοιπόν καθόλου περίεργο το γεγονός ότι μέσα από αυτή την ταινία, ο Κούρκουλος θα διαμορφώσει το προφίλ που θα τον καθορίσει και θα τον καθιερώσει ως μεγάλο στάρ του ελληνικού κινηματογράφου. Ένα προφίλ που τον ήθελε να υποδύεται πάντα στις ταινίες ρόλους ενός ανθρώπου που αγωνίζεται για το σωστό και το δίκαιο ενάντια στις αντιξοότητες της ζωής και της κοινωνίας. Και ως τέτοιο να τον αγαπήσει το κοινό. Ο ίδιος είναι πραγματικά συγκλονιστικός στην τελική του αγόρευση, λίγο πριν την έκδοση της απόφασης του δικαστηρίου, όταν μέσα από έναν μοναδικό μονόλογο ξεδιπλώνει σε λίγα μόλις λεπτά το τεράστιο υποκριτικό του μέγεθος. Πρόκειται για μια σκηνή που μπορείς να την δεις δεκάδες φορές, ξανά και ξανά, θέλοντας να απολαύσεις την υποκριτική μαεστρία του ίδιου.
Η μεγάλη στιγμή της Βίκυς Μοσχολιού
Η ταινία στην πρώτη της κινηματογραφική προβολή (Μάρτιος 1966) έκοψε 536.375 εισιτήρια και βρέθηκε στην 4η θέση στο σύνολο των 101 ταινιών που προβλήθηκαν στους ελληνικούς κινηματογράφους τη σεζόν 1965-1966. Η υπέροχη μουσική – εντελώς υποβλητική, «δένει» αρμονικά με την εξέλιξη της ταινίας –, είναι του Γιάννη Μαρκόπουλου, ενώ στην ταινία αυτή εμφανίζεται η υπέροχη Βίκυ Μοσχολιού, που ερμηνεύει μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της καριέρας της, το τραγούδι «Πέρα από τη θάλασσα». Η φωτογραφία είναι του Νίκου Καβουκίδη και η σκηνογραφία του Μάρκου Ζέρβα. Σε δεύτερους ρόλους εμφανίζονται στην ταινία οι ηθοποιοί Λιάκος Χριστογιαννόπουλος, Δημήτρης Μπισλάνης, Κώστας Γεννατάς, Γιώργος Μπέλλος, Γιάννης Κάσδαγλης, Θεόδωρος Σαρρής, Γκόλφω Μπίνη, Στράτος Παχής, Νίκος Πασχαλίδης, Γιώργος Διαλεγμένος. Είναι πραγματικά άδικο που μια τόσο σημαντική ταινία έχει να προβληθεί από την ελληνική τηλεόραση πάνω από 25 χρόνια. Ο κινηματογραφικός πλούτος της χώρας μας δεν μπορεί να αξιολογείται πάντα με εμπορικούς όρους, έστω κι αν μιλάμε εδώ για ιδιωτικά κανάλια. Κάπου εδώ έχει ευθύνη και η ελληνική κρατική τηλεόραση, που τέτοιες ταινίες διαμάντια τις έχει απορρίψει ουσιαστικά και δεν δίνει την ευκαιρία και στα νέα παιδιά να τις απολαύσουν και να συνειδητοποιήσουν τη διαφορά μιας ποιοτικής ταινίας από μια εμπορική. Το «εύπεπτο» - αλίμονο - , δεν πρέπει να γίνει μόνιμη επωδός για κανέναν...
Περιμένουμε σχόλια, απόψεις και παρατηρήσεις στο mail μας.
