Ο Γιάο Μινγκ μπορεί να περηφανεύεται ότι συνέβαλλε στην άρση του παραπετάσματος μεταξύ Δύσης-Ανατολής! Στο μπάσκετ φυσικά, αλλά η πολιτική δεν σταματά ποτέ. Εκτυλίσσεται διαρκώς και με κάθε πρόσφορο μέσο. Ακόμη και με την πορτοκαλί μπάλα! Η άφιξη του στον αδηφάγο κόσμο του ΝΒΑ το 2002, ήταν καταλυτική για να αλλάξει η θέαση του οργανισμού απέναντι στους αλλοδαπούς παίκτες. Οριστικά. Σε όλα τα επίπεδα. Ο Κινέζος δεν έγινε αποδεκτός μόνο αγωνιστικά, αλλά και πολιτισμικά και κατά μία έννοια και πολιτικά. Γιατί; Διότι έδειξε στους Αμερικανούς πόσο μοιάζουν και σε αυτόν τον τομέα. Συνεπώς, το “άγνωστο” και “επικίνδυνο” ασιατικό προϊόν δεν μπορούσε να είναι ανοίκειο. Διαφορετικό στην κοψιά, ναι. Διαφορετικό στην κουλτούρα, ναι. Ίδιο όμως στην έκφραση της υπεροχής και στη φιλοδοξία της κυριαρχίας.

Δισεκατομμύρια μάτια πάνω του

Ο Γιάο δεν είχε περιθώριο αποτυχίας. Έπρεπε επί τη εμφανίσει να αποδείξει ότι όχι μόνο άξιζε το νο1 στο ντραφτ του 2002 (από τους Χιούστον Ρόκετς) αλλά, κυρίως, ότι μπορούσε να μακροημερεύσει. Να εδραιωθεί. Να καρφώσει τη σημαία της Κίνας στο Έβερεστ του παγκόσμιου μπάσκετ. Η πίεση, λοιπόν, ήταν τεράστια με το “καλημέρα”. Τα πεπραγμένα στη ρούκι σεζόν θα είχαν αντίκτυπο μεγαλύτερο από τον ίδιο και την ομάδα του. Και πώς αλλιώς θα μπορούσε να γίνει; Ο σέντερ των Ρόκετς ήταν ο πρώτος Κινέζος με καλές πιθανότητες να γίνει σταρ και ο πρώτος διεθνής παίκτης που επιλέχθηκε στην πρώτη θέση του ντραφτ χωρίς ποτέ να έχει να παίξει στις ΗΠΑ. Δισεκατομμύρια μάτια ήταν πάνω του παρακολουθώντας κάθε του κίνηση. Ο Γιάο έπρεπε να είναι υπόδειγμα πολίτη, υποταγμένος στη θέληση της κινεζικής αθλητικής ιεραρχίας, πιστός στην εθνική ομάδα και ικανός να αποδείξει ότι μπορεί να τα καταφέρει απέναντι στους καλύτερους.

Κέρδισε και το κοινό

Όλα τα παραπάνω έπρεπε να τα κάνει μπροστά σε ένα κοινό δύσπιστο, σχεδόν εχθρικό και σίγουρα αρνητικά διακείμενο απέναντι του. Ο κόσμος, η πλειοψηφία του, ήθελε να δει το Γιάο να αποτυγχάνει! Ο Τζεφ Βαν Γκάντι, προπονητής του για τέσσερα χρόνια, το επιβεβαιώνει και προσθέτει ότι “δεν ήθελαν να τον δουν να πετυχαίνει”.

Μετά το ντραφτ, οι Μπιλ Σίμονς, Ντικ Βαϊτάλ και Τσαρλς Μπάρκλεϊ, ηγήθηκαν της άτυπης εκστρατείας εναντίον του Γιάο. Προέβλεπαν ότι ο Κινέζος, αργά ή γρήγορα, θα γελοιοποιηθεί. Μάλιστα, ο “Σερ” Τσαρλς υποσχέθηκε ότι θα φιλήσει τον κώλο του Κένι Σμιθ στην τηλεόραση αν ο Γιάο σκόραρε ποτέ 19 πόντους. Στα πρώτα εφτά ματς είχε 14 πόντους και 4 ριμπάουντ μέσο όρο. Οι “εχθροί” άρχισαν να αγχώνονται και η ήττα τους δεν μπορούσε να αποτραπεί. Στις 17 Νοεμβρίου 2002 έκανε την πρώτη του μεγάλη εμφάνιση. Σημείωσε 20 πόντους, με 9/9 σουτ απέναντι στους Λέικερς. Ο Μπάρκλεϊ, τελικά, φίλησε τα οπίσθια ενός γαϊδάρου-κούκλα, αγορασμένη από τον Σμιθ.

Οι τάπες στον Σακίλ και τα κινέζικα ψηφοδέλτια

Το συγκεκριμένο παιχνίδι ήταν η αρχή της ανόδου και η καλύτερη απάντηση στο αρνητικό στερεότυπο για τους Ασιάτες και τον ρατσισμό που εισέπρατταν. Ο Γιάο έδειχνε περισσότερο σαστισμένος παρά θυμωμένος. Επίσης, δεν έχασε την ψυχραιμία του απέναντι στα υποτιμητικά σχόλια του Σακίλ Ο' Νιλ. Όταν βρέθηκαν αντιμέτωποι, ο Κινέζος τον έκοψε δύο φορές και με δικό του καλάθι στην παράταση έδωσε τη νίκη στους Ρόκετς. Κανείς δεν αμφέβαλλε, πια, αν ανήκε ή όχι στο ΝΒΑ.

Η επιτυχία του χαιρετίστηκε θερμά και προκάλεσε ευφορία στην Κίνα. Όλα τα ματς των Ρόκετς είχαν τηλεοπτική κάλυψη και τα προϊόντα του συλλόγου, αυθεντικά και μη, βρίσκονταν παντού στη χώρα. Παρεμπιπτόντως, η φανέλα του Γιάο παραμένει δημοφιλής ακόμη και σήμερα. Και στις δυο πλευρές. Το ΝΒΑ άρχισε να προσφέρει ψηφοδέλτια για το Ολ Σταρ στα κινέζικα, όπως στα αγγλικά και τα ισπανικά. Οι συμπατριώτες του τον στήριξαν φυσικά και τον έστειλαν πιο πάνω και από τον Σακίλ.

Μονοπάτι για την Κίνα

Ο ίδιος, βέβαια, όντας σεμνός δεν παρασυρόταν σε μεγαλοστομίες και το μόνο που έλεγε ήταν πως “δεν είμαι ήρωας. Απλώς κάνω τη δουλειά μου”. Όπως και να χει, η πρώτη του αγωνιστική περίοδος στο ΝΒΑ ήταν πολύ καλή. Τελείωσε με 13.5 πόντους, 8.2 ριμπάουντ και 1.8 μπλοκ ανά αγώνα και ήρθε δεύτερος στην κούρσα του ρούκι της χρόνιας πίσω από τον Αμάρε Στουνταμάιρ. Ο Γιάο έπαιζε κοντά και μακριά από το καλάθι ενώ έτρεχε στο γήπεδο καλύτερα απ' ό,τι αναμενόταν. Η ικανότητα του να αντέχει την πίεση συνέβαλλε στο εντυπωσιακό της παρουσίας του στις ΗΠΑ και το ΝΒΑ. Εισήχθη στο Hall of Fame και αυτό το οφείλει πάνω απ' όλα στη συμβολή του στο άνοιγμα του μπάσκετ στην Κίνα και στον τρόπο που χειρίστηκε τον εαυτό του σε όλο αυτό. Δεν λύγισε, δεν υποχώρησε, δεν φοβήθηκε. Κράτησε τη χάρη και την αξιοπρέπεια του.

Πηγή: Slam