• Στον κόσμο του αδιανόητου
• Εικαστική ομορφιά

Το ευαγγέλιο που δεν διαβάστηκε, δεν γράφτηκε, παρά μόνο τραγουδήθηκε. Τα στόματα ενώθηκαν, τα σώματα αγκαλιάστηκαν και τα δάκρυα έγιναν ποτάμι ορμητικό. “Κύλα Ιορδάνη, κύλα…” ψέλνουν και η οργή φουσκώνει, ο πόνος πνίγεται και η απελπισία ξεσπά και όποιος αντέξει. Και αντέχει αυτός που έχει πεθάνει χίλιες φορές! Ο βασανισμένος, ο ανέστιος, ο απογυμνωμένος, ο μόνιμα εκτεθειμένος. Η αλυσίδα σπάει, το μαστίγιο σταματά να σφυρίζει και πλέον ο αέρας έχει όλες τις μυρωδιές, όχι μόνο αυτή του φόβου, της αγωνίας για τη διατήρηση της ζωής… Το λευκό γίνεται μαύρο και το μαύρο γίνεται λευκό, οι διαχωρισμοί παύουν να υφίστανται και η μονή διάκριση είναι άνθρωπος-απάνθρωπος. Η καταπιεστική, τυραννική κουλτούρα μένει, αλλά δεν είναι μόνη της. Δεν κυριαρχεί, δεν είναι παντοδύναμη. Η αδυναμία μπορεί να γίνει αντίσταση και να κάνει το ποτάμι να κυλήσει ξανά, να βαπτίσει τους καταπιεσμένους στο ιερό μένος, να τους κάνει άγγελους-τιμωρούς. Απέναντι στην εκδίκηση της εξουσίας, η εκδίκηση της λύτρωσης, της ελευθερίας. Και όταν το τραγούδι το ευαγγελίου τελειώνει, η ψυχή βγάζει φτερά και πετά, ανυψώνεται, σώζεται, φωτίζεται, ατσαλώνεται. Οι αλυσίδες της σκλαβιάς σκουριάζουν και μένει μόνο το κροτάλισμα τους παντοτινή υπενθύμιση. Το G-Weekend Journal παρουσιάζει την ταινία “12 Χρόνια Σκλάβος”.

Στον κόσμο του αδιανόητου

Ο Στηβ ΜακΚουήν στην ταινία που θύμισε τις παλιές πληγές των ΗΠΑ, τις πληγές της σκλαβιάς, της δουλείας. Πότε δεν ήταν εύκολο να θέμα για καλλιτεχνική απεικόνιση, όμως ο άγγλος δημιουργός τόλμησε να αντιπαρατεθεί μαζί του. Το “12 Χρόνια Σκλάβος” βασίζεται στην αληθινή ιστορία του Σόλομον Νόρθαπ, ελεύθερου μαύρου που έπεσε θύμα απαγωγής και πουλήθηκε ως δούλος. Η απόλυτη δικαιοδοσία πάνω στο σώμα και τη ψυχή ενός ανθρώπου ήταν η βάση και το κίνητρο για τον ΜακΚουήν. Ακόμη και τώρα η εντύπωση και η ένταση της δεν αλλάζει: πώς γίνεται το χρώμα του δέρματος να ορίζει τη θέση και τη μοίρα ενός ανθρώπου; Πώς γίνεται ο λευκός να εκμεταλλεύεται τον μαύρο; Στον κόσμο του αδιανόητου, του παράλογου, μόνο μια απίστευτη ιστορία θα μπορούσε να γίνει οδηγός κατανόησης και αποκωδικοποίησης. Η ιδιοκτησία και η δίψα για εξουσία δεν έχουν όρια και αιτία καμία. Η αφορμή της φυλετικής “διαφοράς” γίνεται αισχρή δικαιολογία αναίσχυντων πράξεων, επικίνδυνων συμπεριφορών και διαιώνισης αποκρουστικών σκέψεων. Ο ΜακΚουήν, λοιπόν, στην ωμότητα αντιπαραθέτει ωμότητα, στον κυνισμό κυνισμό και στη βία δύναμη ψυχής. Το αντιρατσιστικό, ιστορικό του δράμα εντυπωσίασε, συγκλόνισε και τιμήθηκε με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας το 2014. Βλέποντας την ταινία νιώθεις τη σύγκρουση ομορφιάς-ασχήμιας, δύναμης σώματος με δύναμη ψυχής, καρδιάς.

Εικαστική ομορφιά

Ο Σόλομον Νόρθαπ, Αφροαμερικανός οικογενειάρχης, ζει ελεύθερος στην προεμφυλαική Νέα Υόρκη. Μορφωμένος, με μουσική παιδεία (παίζει βιολί), παντρεμένος με δύο παιδιά, απολαμβάνει την ελευθερία του. Δουλέμποροι όμως τον παγιδεύουν και τον μεταφέρουν στον Νότο των ΗΠΑ για να πουληθεί ως σκλάβος. Στην αρχή δηλώνει επίμονα την ταυτότητα του, αλλά κανείς δεν πιστεύει ότι είναι μαύρος και ελεύθερος. Υποτάσσεται στη μοίρα του και προσπαθεί να επιβιώσει. Η επιβίωση όμως δεν οδηγεί στην πρόοδο και μόνο η απελπισία μπορεί να ωθήσει τον σκλάβο στην ανθρώπινη κατάσταση. Ο Σόλομον Νόρθαπ αντιλαμβάνεται το αδιέξοδο και η αναζήτηση της αλληλεγγύης είναι αυτή που θα του δώσει τη ζωή του πίσω.

Ο ΜακΚουήν επιλέγει την άμεση, ρεαλιστική αφήγηση, αποφεύγοντας μελοδραματισμούς και άσκοπους συναισθηματισμούς. Η αφήγηση ακολουθεί το οριακό των χαρακτήρων και όταν κορυφώνεται γίνεται ήρεμα και γαλήνια. Ο ΜακΚουήν εκμεταλλεύεται το φυσικό τοπίο και κάθε πλάνο είναι γεμάτο εικαστική ομορφιά. Στα δυνατά σημεία η φωτογραφία του φιλμ από τον Σιν Μπόμπιτ και η μουσική του Χανς Ζίμερ. Δυνατές ερμηνείες από τους Τσιουέτελ Έτζιοφορ, Μάικλ Φασμπέντερ, Λουπίτα Νιόνγκο. Εκτός από Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, το φιλμ κέρδισε στην κατηγορία Διασκευασμένου Σεναρίου και σε αυτή του Β’ Γυναικείου Ρόλου για τη Λουπίτα Νιόνγκο.