Παζολίνι: Δεν έκρυψε τίποτα! (vid & pics)

Παζολίνι: Δεν έκρυψε τίποτα! (vid & pics)

bet365

Ο αδικοχαμένος καλλιτέχνης υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους του παγκόσμιου σινεμά. Τολμηρός, ανυποχώρητος, μοναδικός ως προς την κινηματογραφική του έκφραση μας έδωσε ταινίες αληθινά εντυπωσιακές.

Ο καλλιτέχνης πρέπει να παίρνει θέση για όσα συμβαίνουν στην κοινωνία. Να στρατεύεται. Στρατευμένη τέχνη όμως σημαίνει διαλέγω ιδεολογικό, πολιτικό ακόμη και θρησκευτικό στρατόπεδο. Η ελευθερία χάνεται και δημιουργώ σε περιβάλλον ασφυκτικό και ελεγχόμενο. Ο καλλιτέχνης απέναντι στην αντίφαση και στο όριο της ακύρωσης! Η καλλιτεχνική δημιουργία όταν περιχαρακώνεται χάνει τη δυναμική της και η εμβέλεια της περιορίζεται. Όχι πως δεν μπορούν να γίνουν μεγάλα και σημαντικά έργα ακόμη και σε αυτό το πλαίσιο. Ωστόσο, όταν το όριο δεν το ορίζει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, τότε κάτι χάνεται, ο πυρήνας της δημιουργίας διαταράσσεται. Ο στρατευμένος καλλιτέχνης παραμένει καλλιτέχνης αλλά έχει ένα αστερίσκο να τον ακολουθεί, μια αμφιβολία να του αντιστέκεται. Όχι στην περίπτωση του Πιερ Πάολο Παζολίνι. Για τον Ιταλό δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση, καμία υπόνοια και κάθε προσπάθεια να πληγεί το έργο του πέφτει στο κενό. Ο Παζολίνι δεν χαρίστηκε σε κανέναν, δεν υπήρξε μικροπρέπεια και φτήνια σε ό,τι έκανε. Κάθε ταινία κι ένα ολοκληρωτικό χτύπημα σε πολιτική, θρησκεία, κοινωνία. Η αφετηρία και βάση των έργων του στη σοσιαλιστική μεριά, όμως ο έλεγχος δικό τους, απόλυτος, δίχως να συγχωρεί και να απαλλάσσει. Κάθε πλάνο και μια ενοχλητική αλήθεια, για όλους. Ο Παζολίνι δεν έκρυψε τίποτα και γι' αυτό θα τον τιμάμε πάντα.

Απέναντι στην αντίδραση

Ο Παζολίνι στάθηκε απέναντι σε όλα τα σημαντικά. Πήρε θέση, αλλά τον τελικό λόγο τον είχε πάντα αυτός, πάντα. Αυτή είναι η ειδοποιός διαφορά. Ακόμη κι αν ιδεολογικά υπήρχε ένας δρόμος, ο Παζολίνι έβλεπε, περπατούσε και στους υπόλοιπους. Δεν έκανε μονόπλευρη πολεμική ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα και την άρχουσα τάξη, τη θρησκεία. Οι “φιλμικές” του δηλώσεις αφορούσαν πρωτίστως την Αριστερά, διότι υποδείκνυε το κενό αντιπροσώπευσης, έκφρασης και τον κίνδυνο να καλυφθεί το κενό από τη στείρα αντίδραση. Αυτός είναι ο βασικός αφηγηματικός, πολιτικός άξονας στον οποίο αναπτύσσει τις ιστορίες και τη διαλεκτική του. Στο “Mama Roma” υποστηρίζει το δικαίωμα στην αλλαγή και την αποδοχή από τις συντηρητικές κοινωνίες, αναδεικνύει οπισθοδρομικές αντιλήψεις και τις δυσκολίες συγκρότησης, αντοχής της οικογένειας. Όταν δεν υπάρχει στήριγμα τα φαινόμενα αποσύνθεσης είναι πιο εύκολα. Στο “Χοιροστάσιο” ασχολείται με την πλεονεξία και την αδυναμία συλλογικής, ουσιαστικής, δράσης. Η έκφραση του κυνική και ακραία, αλλά στο τέλος, αν δεν προσέξεις, τρώγεσαι! Και φυσικά στο εμβληματικό “Salo ή 120 μέρες στα Σόδομα” επιτίθεται με ορμή στον φασισμό, αναδεικνύει τη νοσηρότητα και την πνευματική τύφλωση, όμως μέσω αυτού του ισχυρού τρόπου τονίζει εμμέσως και την ανάγκη διατήρησης του μαχητικού πνεύματος από την άλλη πλευρά. Για τον Παζολίνι κάθε ταινία και μια δήλωση, τόσο καλά μελετημένη που γινόταν αξίωμα και είτε το δεχόσουν είτε το πολεμούσες. Σίγουρα όμως ήταν δήλωση που δεν σε άφηνε αδιάφορο, προκαλούσε για να κινητοποιήσει και στο τέλος να ανατρέψει. Για τον Παζολίνι μόνο αυτός ο τρόπος υπήρχε για να εξωτερικεύσει την έμπνευση και τα αισθήματα του. Πώς, λοιπόν, να εγκλωβιστεί σε ντιρεκτίβες και κομματικά θέσφατα όταν υπηρετούσε πιστά την κοσμοθεωρία του. Ο Παζολίνι δεν θα δεχόταν ποτέ χειραγώγηση και καθοδήγηση και τα κομματικά στεγανά ήταν ανίσχυρα για να τον περιορίσουν. Πολιτικό το σινεμά του; Ναι, αλλά με την απαραίτητη αποστασιοποίηση, γι' αυτό δίκαιο, έντιμο, τολμηρό, ριζοσπαστικό.

Το αληθινά διαφορετικό

Ο αιρετικός Ιταλός ξέφυγε γρήγορα από τον “ιταλικό νεορεαλισμό” και έφτιαξε φιλμογραφία στην οποία κυριαρχεί ένας ιδιαίτερος πολιτικός/φιλοσοφικός ακτιβισμός. Δεν αδιαφόρησε βέβαια γι' αυτό το καλλιτεχνικό ρεύμα, αλλά δεν μπορούμε να τον βάλουμε δίπλα στους Ντε Σίκα, Φελίνι, Βισκόντι. Όταν μας δίνει το μνημειώδες “Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο” (1964) περνά στο επίπεδο του “Υπαρξισμού”, μια και αμφισβητεί την έως τότε προσέγγιση στο ζήτημα της πίστης και της απεικόνισης του Ιησού. Όταν καταπιάνεται με την αρχαία ελληνική τραγωδία δείχνει την ιμπρεσιονιστική του γλώσσα και όταν βλέπουμε το “Salo” είναι η στιγμή που κορυφώνεται ο επαναστατικός του λόγος. Προφανώς το ανήσυχο πνεύμα του Παζολίνι δεν μπορούσε να τον αφήσει σε μια “ασφαλή” διαδρομή. Ο Παζολίνι δημιούργησε σε μια περίοδο που η ιταλική κοινωνία προσπαθούσε να βρει τη θέση της στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Η δεκαετία του '60 είναι σημαδεμένη από την “αλλαγή”, ενώ αυτή του '70 από την “κατανάλωση”. Στις ταινίες του θέλει να προχωρήσει η χώρα του κρατώντας τα όποια καλά της παράδοσης και της εξέλιξης. Από τη φτώχεια και την άκριτη λατρεία, στην ανήσυχη σκέψη και την οξεία κριτική. Το τραχύ ύφος ήταν αποτέλεσμα της σιγουριάς του για την ύπαρξη του αληθινά διαφορετικού και γι' αυτό καθηλωτικού.

Πάνω απ' όλα το σενάριο

Οι ταινίες του στηρίζονται στο δυνατό σενάριο και την “επιθετική” χρήση της κάμερας. Ο τρόπος που η εικόνα έρχεται στον θεατή είναι επιβλητικός. Γι' αυτό και κάθε πλάνο είναι δουλεμένο στην εντέλεια, ενώ ο τρόπος που προκαλεί είναι απόλυτα συμβατός με την αφήγηση. Το μοντάζ σφιχτό και καλοδουλεμένο δεν αφήνει κανένα κενό, ενώ για τον Παζολίνι μεγαλύτερη σημασία είχε ο τρόπος που έλεγε την ιστορία. Γι' αυτό και με εξαίρεση την Άννα Μανιάνι στο “Mama Roma”, οι υπόλοιπες ταινίες χαρακτηρίζονται από την εξέλιξη και την αφηγηματική φόρμα. Ο Παζολίνι δολοφονήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1975 στην παραλία της Όστια, κοντά στη Ρώμη. Ακόμη και σήμερα κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι τον φόνο διέπραξε ο Τζουζέπε Πελόσι. Αν θέλετε να έρθετε σε επαφή με το κινηματογραφικό (σ.σ υπάρχει και λογοτεχνικό) έργο του Παζολίνι δείτε: “Mama Roma”, “Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο”, “Θεώρημα”, “Χοιροστάσιο”, “Μήδεια”, “Salo”.

Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.

 

Τελευταία Νέα