Παναθηναϊκός - AEK με πριμ 5%*, ακόμα καλύτερες αποδόσεις και αμέτρητα ειδικά στοιχήματα! (21+) * Ισχύουν Οροι και Προϋποθέσεις

Ένα σουτ, ένα ολόκληρο παιχνίδι. Το μπάσκετ είναι προσφιλές (και) για τις γρήγορες συναισθηματικές αλλαγές που προκαλεί, καθώς ο γρήγορος ρυθμός, οι ανατροπές στο σκορ και οι αναπάντεχες εξελίξεις αποτελούν εγγενές στοιχείο του παιχνιδιού. Τόσο στο ΝΒΑ, όσο και στο ευρωπαϊκό μπάσκετ, η ικανότητα ενός παίκτη να κρίνει έναν αγώνα στο τέλος, ειδικά με το ύστατο σουτ και η συχνότητα με την οποία ευστοχεί, αποτελεί αντικείμενο στατιστικής καταγραφής και δείκτη των ικανοτήτων του.

Σύμφωνα με μια έρευνα του Πανεπιστημίου του Όρεγκον (2011), οι περισσότεροι παίκτες σουτάρουν κατά 5-10% πιο άστοχα, όσο το παιχνίδι πλησιάζει στο τέλος του, συγκριτικά με το υπόλοιπο διάστημα του παιχνιδιού. Εξάλλου, πολλά αστέρια του ΝΒΑ «έχτισαν» τον μύθο τους μέσα από τα παιχνίδια που κέρδισαν με τέτοια σουτ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Κόμπι Μπράιαντ, που μετρά πάνω από 40 «clutch shots», ενώ αξέχαστο έχει μείνει το «The Shot» του Μάικλ Τζόρνταν απέναντι στους Καβαλίερς το 1989. Ακόμα και στο ευρωπαϊκό μπάσκετ, παίκτες όπως ο Κούκοτς και ο Σπανούλης έχουν κερδίσει επάξια τον τίτλο του «άνθρωπου του τελευταίου προσπάθειας».

Το τι κάνει μια ομάδα στα τελευταία λεπτά ή δευτερόλεπτα κρίνεται πολλές φορές από την τύχη, όμως το πλάνο, το κρύο «αίμα» και η ευστοχία κρίνουν πολλές φορές την τύχη ενός ολόκληρου αγώνα. Η έρευνα μελετά ακριβώς αυτό, δηλαδή την απόδοση παικτών και ομάδων στις τελευταίες φάσεις, στο λεγόμενο «clutch time», ενώ συγκρίνει τις ομάδες και τους ηγέτες τους απ’ αυτή τη σκοπιά.

Για τις ανάγκες της μελέτης, συλλέχθηκαν στοιχεία από τα τελευταία 5’ κάθε αγώνα ή παράτασης, στα οποία μια ομάδα έχει προβάδισμα 5 ή περισσότερων πόντων. Στο «μικροσκόπιο» μπήκαν 90 παιχνίδια του ΝΒΑ και 30 της Euroleague από τη σεζόν 2017 - 2018. Τέλος, η στατιστική καταγραφή έγινε για παίκτες που στο συγκεκριμένο παιχνίδι έχουν: -) επιχειρήσει τουλάχιστον 7 σουτ, -) είτε έχουν σκοράρει σε 5, -) δεν είχαν στο παιχνίδι ποσοστό χειρότερο κατά 10% σε σχέση με τη σεζόν συνολικά.

Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΣΟΥΤ

Το προαιώνιο ερώτημα, μαζί με το «φάουλ ή άμυνα»: στην τελευταία επίθεση, σουτάρουμε για την ισοφάριση με δίποντο ή για τη νίκη με τρίποντο; Υπήρξαν 57 περιπτώσεις, όπου το σκορ ήταν ισόπαλο ή η ομάδα που έχανε με έναν πόντο είχε την τελευταία κατοχή. Σε 33 από αυτές, λήφθηκε η απόφαση για δίποντο (57.9%).

(Πηγή: Statathlon)

Ένα άλλο ενδιαφέρον στατιστικό είναι ότι επιχειρήθηκαν περισσότερα τρίποντα, όταν το παιχνίδι ήταν ισόπαλο, παρά όταν μια ομάδα είχε το προβάδισμα. Η εξήγηση πάντως είναι μάλλον προφανής. Παρόλο που το ποσοστό κάθε παίκτη στα τρίποντα είναι χειρότερα από αυτά στα δίποντα, όταν υπάρχει ισοπαλία, ακόμη κι αν αστοχήσει ένας παίκτης, το παιχνίδι θα πάει στην παράταση και δεν θα χαθεί.

Παρ’όλα αυτά, σε 39 περιπτώσεις όπου μια ομάδα βρέθηκε πίσω στο σκορ με 2 πόντους, στο 64.1% των περιπτώσεων επιχείρησε 2ποντο και όχι 3ποντο! Οι περισσότερες ομάδες επιλέγουν δηλαδή την ασφαλέστερη επιλογή στην πλειοψηφία των φάσεων.

(Πηγή: Statathlon)

Τελευταία περίπτωση, αυτή στην οποία μια ομάδα βρίσκεται πίσω στο σκορ με τρεις. Τότε το τρίποντο αποτελεί μάλλον μονόδρομο, όπως φαίνεται από τα στατιστικά.

(Πηγή: Statathlon)

ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΑΠΟΦΑΣΗ

Εκτός φυσικά από το σουτ που θα πάρει η ομάδα, σημαντικότερο ίσως για τους προπονητές είναι ο παίκτης που θα αναλάβει να νικήσει το χρονόμετρο. Οι σούπερ-σταρς και οι ξένοι μιας ομάδας είναι αυτοί που πολλές φορές πληρώνονται παραπάνω, προκειμένου να βγαίνουν μπροστά στα δύσκολα και φυσικά να πετυχαίνουν.

Ο Ράσελ Ουέστμπρουκ είναι ένα καλό παράδειγμα. Ο MVP του NBA για το 2017 αποτελεί την κύρια επιθετική απειλή των Θάντερ, προσπαθώντας τουλάχιστον 20 σουτ ανά αγώνα, ενώ σε πολλά παιχνίδια καταγράφει ποσοστο χειρότερο από 35 - 40%. Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι αυτός που παίρνει τα κρίσιμα σουτ στο τέλος των παιχνιδιών, όταν αυτό χρειάζεται, επιδιώκοντας να γίνει ο «ήρωας» της Οκλαχόμα.

Εντούτοις, πετυχαίνει μόνο στις 11 από τις 30 προσπάθειές του! Αυτό από μόνο του καθιστά ενδιαφέρον το ερώτημα, αν οι σταρ της κάθε ομάδας είναι ο κατάλληλος να πάρει το κρίσιμο σουτ στο τέλος. Για παράδειγμα, σύμφωνα με το ESPN, τη σεζόν 2016/17 ο Ρούντι Γκέι σκόραρε στα 17 από τα 38 «clutch shots» του, όντας ο μόνος που σκόραρε με ποσοστό καλύτερο του 35%.

Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι κορυφαίοι 20 παίκτες σε ευστοχία εντός πεδιάς (FG%) κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων κανονικών σεζόν στο NBA.

(Πηγή: Statathlon)

Από τον κατάλογο, που περιλαμβάνει ορισμένα ονόματα που προκαλούν εντύπωση, προκύπτει και το ερώτημα αν πρέπει να επιλέγεται ένας παίκτης «ψημένος» σε τέτοιες καταστάσεις ή κάποιος που σκοράρει πολύ στο συγκεκριμένο παιχνίδι. Ο Τζόρνταν είχε πει πως «δεν σκεφτόμουν ποτέ τις συνέπειες ενός χαμένου μεγάλου σουτ. Όταν το κάνεις αυτό, βάζεις στο μυαλό σου την αποτυχία».

Η ΣΥΓΚΡΙΣΗ

Το πρώτο βήμα είναι η ανάλυση της «μοιρασιάς» της τελευταίας προσπάθειας κι αν αυτή καταλήγει στα χέρια του «ηγέτη» ή εκείνου με «καυτό» χέρι εκείνο το βράδυ. Η στατιστική δείχνει πως στο 69% των περιπτώσεων, οι προπονητές εμπιστεύονται αυτόν που… «been there, done that», είτε βρίσκεται σε καλή κατάσταση εκείνη τη χρονική στιγμή είτε όχι. Αντίθετα, εντύπωση προκαλεί το «φτωχό» 9.2% για τους παίκτες που δεν είναι ηγέτες, αλλά συμβαίνει να έχουν ευστοχήσει πολύ στον συγκεκριμένο αγώνα.

(Πηγή: Statathlon)

Με βάση πάντως το FG%, τα αποτελέσματα που προκύπτουν είναι πολύ ενδιαφέροντα. Οι «μη ηγέτες», που παίζουν καλά στο παιχνίδι, έχουν εξαιρετικές επιδόσεις, σίγουρα καλύτερες από τους «ηγέτες» που επίσης έχουν παίξει καλά στον αγώνα! Ακόμα πιο εμφατικό είναι το ποσοστό για τους σταρ που δεν έχουν σκοράρει αξιόλογα μέχρι την ώρα του τελευταίου σουτ, που πάντως σίγουρα έχει περισσότερες πιθανότητες να ευστοχήσει από οποιονδήποτε άλλον συμπαίκτη του σε παρόμοια κατάσταση.

(Πηγή: Statathlon)

Το τελευταίο γράφημα αναπαριστά το FG% της τελικής προσπάθειας μιας ομάδας, ανάλογα με το FG% του παίκτη που σουτάρει, κατά τη διάρκεια όλου του αγώνα, πριν την τελευταία προσπάθεια.

(Πηγή: Statathlon)

Διαβάστε την πρωτότυπη έρευνα εδώ: Understanding Clutch Time Decisions : Myths and Truths

To Statathlon είναι η πρώτη ελληνική startup που ασχολείται με την πρωτογενή επιστημονική έρευνα στο χώρο του αθλητισμού. Περισσότερα στο http://statathlon.com/