Ανάλυση: Ο ανταγωνισμός στα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (graphs)

Δημήτρης Ρούσσος
Ανάλυση: Ο ανταγωνισμός στα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (graphs)
Με τη σεζόν να έχει φτάσει στα «μισά» και τους πρωτοπόρους στις μεγαλύτερες λίγκες της Ευρώπης να έχουν πάρει ξεκάθαρο προβάδισμα, το Statathlon χρησιμοποιεί αριθμούς και δεδομένα σε βάθος ετών, ώστε να καταλήξει στο συμπέρασμα για το επίπεδο ανταγωνισμού στο «Big-5» της Γηραιάς Ηπείρου.

Η κουβέντα περί ενδιαφέροντος, έντασης κι ανταγωνισμού νοηματοδοτείται συχνά ως σπουδαία, έστω κι αν μπαίνει σε πλαίσιο που την παραμορφώνει. Πολλές φορές, ως «ανταγωνιστικό» εννοείται ένα πρωτάθλημα στο οποίο το θέαμα περισσεύει και τα σκορ είναι μεγαλύτερα από το συνηθισμένο. Άλλες φορές, όταν μιλάει κάποιος για βαθμολογία με μικρές αποστάσεις σε κάθε επίπεδο, συγχέεται η αγωνία με την ποιότητα κι αυτόματα γίνεται λόγος για καλής ποιότητας ποδόσφαιρο, έστω κι αν τα παιχνίδια δεν βλέπονται. Δεν είναι πάντα σαφές πως ένα παιχνίδι που λήγει δίχως τέρματα μπορεί να είναι ματσάρα, κάλλιστα όμως, τις περισσότερες φορές, είναι «έκτρωμα» για τον θεατή.

Στην Ελλάδα συνηθίζεται να κάνουμε λόγο για χαμηλού επιπέδου πρωτάθλημα, επειδή συνήθως τα τελευταία χρόνια, ο Ολυμπιακός κατακτούσε με χαρακτηριστική άνεση κι ελάχιστα «στραβοπατήματα» τον τίτλο. Στην πραγματικότητα, ελάχιστη σχέση έχει το ένα με το άλλο, αφού και φέτος, που 4 ομάδες βρίσκονται σε απόσταση «αναπνοής» μεταξύ τους, το ποδόσφαιρο που παίζεται στα γήπεδα της Superleague Σουρωτή είναι κακό. Η διαφορά φέτος είναι οι συγκινήσεις και το επίπεδο ανταγωνισμού, που πολλές φορές αρκεί για να αναβαθμίσει τη διοργάνωση. Όχι όμως να τη μεταμορφώσει.

Τι γίνεται όμως στην υπόλοιπη Ευρώπη, στην οποία πλέον οι Έλληνες οπαδοί «ζουν» καθημερινά και ειδικά τα Σαββατοκύριακα; Είναι τόσο εντατικός ο διαγκωνισμός των ομάδων στην Αγγλία; Γίνεται παραδοσιακά στη Γαλλία η πιο αδιάφορα κούρσα; Ισαπέχουν οι δυο πρώτοι στην Ισπανία με τους αντίστοιχους τεταρτοπέμπτους; Στατιστική και γραφήματα έρχονται να δώσουν απαντήσεις.

Στην έρευνα αναλύονται οι σεζόν στα πρωταθλήματα της Premier League, της La Liga, της Serie A, της Bundesliga και της Ligue 1 από το 2000 μέχρι και το 2017. Ακολουθούν γραφήματα με τη διαφορά βαθμών ανάμεσα στην ομάδα που κατέκτησε τον τίτλο και σ’ εκείνη που την ακολούθησε στη βαθμολογία, στη συνέχεια η απόσταση ανάμεσα στον πρώτο και στον πέμπτο, όπως επίσης και οι διαφορές στα «πατώματα» του πίνακα και στις ομάδες που παρέμειναν στην κατηγορία και σε εκείνες που υποβιβάστηκαν.

Δεδομένου πως ο αριθμός των ομάδων ποικίλλει ανά πρωτάθλημα, αφού, για παράδειγμα, η Premier League και η La Liga έχουν 20 ομάδες, ενώ η Bundesliga 18, όπως είχε και η Ligue 1 μέχρι το 2004 και η Serie A ως το 2002, εκεί όπου «λείπουν» ομάδες, χρησιμοποιούνται δυο υποθετικές, με τον μέσο όρο βαθμών σε κάθε πρωτάθλημα, ώστε να μην υπάρχουν ανισότητες. Εξάλλου, δεν λαμβάνονται υπόψιν τιμωρίες με αφαίρεση βαθμών, όπως αυτές εις βάρος της Πάρμα το 2015 ή της Γιουβέντους το 2006.

ΠΟΙΑ ΑΓΓΛΙΑ;

Στον πρώτο πίνακα εξηγείται η διαφορά βαθμών ανάμεσα στον πρώτο και στον δεύτερο της βαθμολογίας. Εκεί βλέπουμε αρχικά την πτώση της διαφοράς στο Νησί, όπου ο μέσος όρος διαμορφώνεται στους 7.28 πόντους. Πιο ισορροπημένη ωστόσο είναι η κατάσταση στην Ισπανία, όπου μόλις 5.5 βαθμοί χωρίζουν κάθε χρονιά τις δυο πρώτες ομάδες. Στη Γερμανία η διαφορά βρίσκεται στους 8.1 πόντους, στην Ιταλία στους 7.5 και στη Γαλλία 8.5, η μεγαλύτερη όλων. Στις τρεις τελευταίες τα πράγματα είναι συχνά αρκετά ξεκάθαρα, ως προς τον πρωταθλητή, αφού έχουν τουλάχιστον μια σεζόν στην οποία η ομάδα αυτή κατέκτησε τον τίτλο με περισσότερους από 20 βαθμούς διαφορά. Στην Αγγλία η αντίστοιχη διαφορά είναι 18 βαθμοί, ενώ στην Ισπανία 15.

Πηγή: Statathlon

Ακολουθούν σύντομα σχόλια για κάθε πρωτάθλημα. Σε παρένθεση είναι το πλήθος των διαφορετικών ομάδων που σήκωσαν την κούπα.

La Liga (6): Το επίπεδο ανταγωνισμού στην κατηγορία είναι το υψηλότερο σε αυτές τις θέσεις, ειδικά από το 2014 μέχρι το 2017 που ο πρωταθλητής δεν αποσπάστηκε ποτέ τελικά με περισσότερους από 3 βαθμούς! Αξιοσημείωτο είναι το ότι, αντίστοιχα με τους Άγγλους στα μέσα των ’00s, η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα και η Ατλέτικο Μαδρίτης, που διεκδικούν μέχρις εσχάτων την κούπα, κυριαρχούν και στο Champions League. Από το 2007 ως το 2013 η κατάσταση ήταν σαφώς πιο flat.

Premier League (5): Στην Αγγλία η μεγαλύτερη διαφορά εντοπίζεται το 2000, όταν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (91) άφησε πολύ πίσω την Άρσεναλ (73). ‘Εκτοτε κάθε σεζόν οι δυο πρώτες ομάδες συντηρούσαν την αγωνία ως το τέλος, ακόμα και τη διετία 2005-2006 που κυριάρχησε η Τσέλσι και το επόμενο διάστημα (2007-2009) που ξαναπήρε τα ηνία η Γιουνάιτεντ. Σε αυτό το διάστημα το επίπεδο ανταγωνισμού παρέμενε πολύ υψηλά, γεγονός που εξηγεί τις παρουσίες των αγγλικών συλλόγων σε ημιτελικούς και τελικούς του Champions League.

Serie A (5): Η κατάσταση «ξέφυγε» το 2007, όταν η Γιουβέντους υποβιβάστηκε κι αντίστοιχα την τριετία 2013-2016, που η «Γηραιά Κυρία» ήταν ασυναγώνιστη εντός συνόρων. Παρά την εντύπωση που κυριαρχεί, στην Ιταλία η βαθμολογική εξέλιξη στην κορυφή δεν είναι και τόσο πιο… βαρετή από το αγγλικό, ως προς τον πρωταθλητή (7.5>7.28). Οι 22 βαθμοί του 2007 είναι η τρίτη μεγαλύτερη διαφορά στο γράφημα στη χρονική περίοδο που εξετάζεται. Από το 2008 ως το 2012 η διαφορά δεν ξεπέρασε ποτέ τους 10 βαθμούς, όμως αντίστοιχα από το 2013 ως το 2015 δεν έπεσε και κάτω απ’ αυτούς.

Ligue 1 (8): Πρόκειται για την τελευταία επιλογή για όποιον θέλει να παρακολουθήσει ένα πρωτάθλημα που όλα κρίνονται στο τέλος. Σπάνια ζουν θρίλερ οι Γάλλοι φίλαθλοι, με τη μεγαλύτερη απόσταση που καταγράφεται στο γράφημα να αφορά τη λίγκα τους (31 το 2016). Χαρακτηριστικές είναι οι μικρές διαφορές στην εποχή της κυριαρχίας της Λυών, στις αρχές του αιώνα κι αντίστοιχα οι τεράστιες σ’ αυτή της Παρί. Τέλος, επειδή ο ανταγωνισμός αφορά και ποιοτικά στοιχεία που δεν μπορούν να παρατηρήσουν οι αριθμοί, πρέπει να σημειωθεί πως από το 2008 ως το 2013, δηλαδή για 6 σεζόν, κάθε χρόνο κι άλλη ομάδα πανηγύρισε τον τίτλο!

Bundesliga (5): Εκεί η κατάσταση μοιάζει αρκετά με αυτή στην Αγγλία, αφού μια «ήρεμη» χρονιά διαδέχεται μια με ένταση ως το φινάλε. Από το 2009 ως το 2013 η κατάσταση ξέφυγε, ενώ έκτοτε σπάνια (2014) έπεσε διαφορά κάτω από τους 10 βαθμούς. Οι 23 της περιόδου 2012/13 ανάμεσα στη Μπάγερν Μονάχου και τη Ντόρτμουντ είναι η δεύτερη ψηλότερη στο γράφημα.

Η ΙΣΠΑΝΙΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ

Στο επόμενο γράφημα παρουσιάζεται η διαφορά μεταξύ της πρώτης και της 5ης θέσης. Στη Ligue 1, ενώ πάγια η απόσταση ήταν κάτω από τους 25 πόντους, τα τελευταία δύο χρόνια μεγαλώνει, ενώ στη La Liga αυξήθηκε απότομα τη διετία 2010-2012 και έκτοτε μειώνεται. Στη Bundesliga ο μέσος όρος των βαθμών που χωρίζουν τις δυο θέσεις είναι ο υψηλότερος όλων στο διάστημα 2013-2017. Όπως παρατηρεί κανείς, στην Αγγλία οι αποστάσεις είναι οι χαμηλότερες εδώ και μια δεκαετία.

Πηγή: Statathlon

La Liga: Το πρωτάθλημα παραμένει χωρισμένο, αφού ένα «γκρουπ» αφορούν τους μεγάλους, ακολουθούν 4-5 ομάδες που διεκδικούν έξοδο στην Ευρώπη, πίσω τους είναι εκείνες που ούτε κινδυνεύουν, μα δεν διεκδικούν και κάτι παραπάνω και στο τέλος είναι οι ομάδες που παλεύον για τη σωτηρία τους. Η διαφορά 1ου-5ου διαμορφώθηκε πολύ ψηλά μετά το 2009 και παραμένει σταθερά ψηλότερα από όλα τα υπόλοιπα πρωταθλήματα.

Premier League: Εκεί συναντάται η χαμηλότερη διαφορά μεταξύ των ομάδων. Δεν έχει περάσει τους 25 βαθμούς από το 2009, ενώ το 2013, το 2014 και το 2016 και το 2017 ήταν η χαμηλότερη μεταξύ όλων των πρωταθλημάτων. Εκεί εντοπίζεται και η ανταγωνιστικότητα, για την οποία φημίζεται το αγγλικό πρωτάθλημα, που πάντως, αν ληφθεί υπόψιν η πορεία των ομάδων στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, δείχνει πως μάλλον εξαντλούνται από τις απαιτήσεις εντός συνόρων ή επιδεικνύουν αυξημένο ενδιαφέρον για τη θέση την οποία κατακτούν στο πρωτάθλημα, αφού συνεπάγεται αυξημένα έσοδα, βάσει του διαμοιρασμού των τεράστιων εμπορικών εσόδων.

Serie A: H απόσταση επηρεάζεται σαφώς από την πρωτοκαθεδρία της Γιουβέντους τα τελευταία χρόνια, ενώ αντίστοιχα η μεγάλη τιμή (39) που είχε το 2007 η απόσταση οφείλεται στην άνετη κατάκτηση του πρωταθλήματος από την Ίντερ. Ενδιάμεσα η Ιταλία δεν ήταν από τις χώρες με τις υψηλότερες διαφορές, ενώ τα δυο τελευταία χρόνια είναι σταθερά μικρότερη από τη Γαλλία και την Ισπανία.

Ligue 1: Παραδόξως, οι διαφορές είναι μικρότερες των άλλων πρωταθλημάτων, ακόμα και κατά την τελευταία πενταετία που η Παρί κάνει «πάρτι». Οι μόλις 4 βαθμοί του 2003 συνιστούν αληθινά εντυπωσιακή επίδοση, τη μικρότερη στο συγκεκριμένο διάστημα.

Bundesliga: Ποτέ ως το 2011 η διαφορά 1ου-5ου δεν ξεπέρασε τους 25 βαθμούς. Εντούτοις, από το 2009 αυξάνεται η απόσταση, με τη Μπάγερν και τη Ντόρτμουντ να αποτελούν συχνότατα την «ελίτ» στη Γερμανία. Πάντως, το συγκεκριμένο πρωτάθλημα είναι το μόνο στο οποίο έχουν παρατηρηθεί αποστάσεις μικρότερες των 9 βαθμών τρείς φορές (7 το 2001, 9 το 2002, 8 το 2009).

«ΣΦΑΓΗ» ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΣΠΑΝΙΑ ΑΓΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ

Στο τελευταίο γράφημα παρατίθεται η διαφορά πόντων ανάμεσα στη 17η ομάδα, που διασώζεται στην κατηγορία και στις ομάδες που καταλήγουν στις θέσεις 18-19-20 και υποβιβάζονται. Στη Bundesliga εντοπίζεται ο μικρότερος μέσος όρος (10.28), με εντυπωσιακή σταθερότητα την τελευταία 10ετία, ενώ αντίθετα στην Premier League εντοπίζονται οι περισσότερες διακυμάνσεις, με την ισορροπία να καθιερώνεται από το 2010 κι έπειτα.

Πηγή: Statathlon

La Liga: Μετά το 2006 οι βαθμοί μεταξύ της μιας ομάδας που σώζεται και των τριών που πέφτουν έχουν μειωθεί, όμως στις περισσότερες περιπτώσεις είναι από 8 έως 15. Ο μέσος όρος διαμορφώνεται στους 11.33 βαθμούς, ενώ συγκριτικά με τις άλλες λίγκες, η κατάσταση είναι αρκετά ισορροπημένη, δίχως μεγάλες αποκλίσεις.

Premier League: Από το 2008 κι έπειτα, ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις (2013, 2016) που η απόσταση των δυο θέσεων είναι χαώδης. Πριν το 2008 βέβαια, σε αρκετές περιπτώσεις, η διαφορά ήταν τεράστια, με τους 25 βαθμούς το 2003 και το 2008 να συνιστούν τη δεύτερη υψηλότερη επίδοση, αλλά και τους δυο το 2005 τη μικρότερη. Ο μέσος όρος είναι 12.55 βαθμοί, δηλαδή η Premier League είναι το πρωτάθλημα στο οποίο τα πράγματα κρίνονται πιο εύκολα από όλα τα άλλα, εκτός της Ισπανίας.

Serie A: Κατά μέσο όρο, όλα αυτά τα χρόνια η απόσταση είναι 14.61, η μεγαλύτερη σε σχέση με τα άλλα πρωταθλήματα. Σε κανένα από τα χρόνια αυτά δεν υπάρχει κάποιο αξιομνημόνευτο «θρίλερ» παραμονής, με την τάση να είναι φυσιολογικά προς τα πάνω.

Ligue 1: Ο μέσος όρος πόντων διαφοράς είναι 12.22, αν και πρόσφατα η κατάληξη της σεζόν ανέδειξε εντελώς απρόβλεπτο φινάλε, με ανατροπές και μάχες μέχρι τέλους. Η περσινή σεζόν των τριών βαθμών είναι χαρακτηριστική.

Bundesliga: Με 10.28 βαθμούς να χωρίζουν τον 17ο από τον 20ο, στη Γερμανία οι συγκινήσεις είναι περισσότερες από οπουδήποτε αλλού. Εξάλλου, εκεί βλέπει κανείς και τη μεγαλύτερη σταθερότητα κατά την τελευταία δεκαετία.

Τέλος, για να εξακριβωθεί η ακρίβεια των στοιχείων που τέθηκαν υπό έρευνα και η αντιπροσωπευτικότητά τους, το Statathlon χρησιμοποιεί τη μέθοδο της τυπικής απόκλισης. Η τυπική απόκλιση είναι ένας στατιστικός όρος που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της ποσότητας μεταβλητότητας γύρω από έναν μέσο όρο. Όσο περισσότερο τα δεδομένα απέχουν από το μέσο όρο, τόσο μεγαλύτερη είναι η τυπική απόκλιση.

Η ανάλυση μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης ομάδας των πινάκων του πρωταθλήματος οδηγεί σε μερικά ενδιαφέροντα ευρήματα. Η La Liga θεωρείται η πιο ανταγωνιστική στην κατηγορία αυτή (3.96), ακολουθούμενη από την Premier League, η οποία έρχεται δεύτερη (4.54), τη Serie A (6.07), την Bundesliga (6.45) και τέλος τη Ligue 1 (7.21).

Ωστόσο, στην ανάλυση μεταξύ της πρώτης και της πέμπτης ομάδας τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η Premier League είναι στην πρώτη θέση (6.55), η Serie A ακολουθεί στη δεύτερη θέση (7.48), η Ligue 1 είναι τρίτη (8.05) και η Bundesliga είναι τέταρτη (9.48). Η La Liga είναι η λιγότερο ανταγωνιστική λίγκα (9.81), καθώς υπάρχει σαφώς χαμηλότερο επίπεδο ανταγωνιστικότητας μεταξύ της πρώτης και της πέμπτης ομάδας ή ακόμα και κάτω.

Στην τελευταία κατηγορία, μεταξύ της δέκατης έβδομης και της εικοστής ομάδας, η Bundesliga έχει το υψηλότερο επίπεδο ανταγωνιστικότητας (4.00) και η υπόλοιπη κατάταξη έχει ως εξής: Serie A (4.80), La Liga (5.10), Ligue 1 (6.20) Premier League (7.33). Με απλά λόγια, οι ομάδες που προσπαθούν να αποφύγουν την υποβιβασμό έχουν καλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν στη Bundesliga, όπου η αγωνία θα μπορούσε να διατηρηθεί μέχρι τον τελευταίο αγώνα, από ό, τι στην Premier League, όπου το θέμα υποβιβασμού τελειώνει πολύ πιο γρήγορα και ντροπιαστικά για πολλές ομάδες.

<To Statathlon είναι η πρώτη ελληνική startup που ασχολείται με την πρωτογενή επιστημονική έρευνα στο χώρο του αθλητισμού. Περισσότερα στο http://statathlon.com/>

Μπορείτε να βρείτε την πρωτότυπη έρευνα εδώ: The Most Competitive Football League through Data Analysis

Διαβάστε ακόμη τις υπόλοιπες έρευνες του Statathlon για το gazzetta.gr:

Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.

 

Τελευταία Νέα