Ίσως η πλέον χαρακτηριστική φράση των αντιλήψεων του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σχετικά με το πραξικόπημα του περασμένου καλοκαιριού είναι ότι «όταν τελειώσει αυτή η ιστορία, η Τουρκία ή θα έχει μεγαλώσει ή θα έχει μικρύνει». Προφανώς ο Τούρκος πρόεδρος δεν μπήκε σε αυτή τη διαδικασία με σκοπό να μικρύνει τη χώρα του. Άλλοι ηγέτες θα επέλεγαν να επικεντρωθούν στο μέτωπο εκείνο που κινδυνεύουν περισσότερο. Στην περίπτωση της Τουρκίας, είναι οι αυτόνομες κουρδικές περιοχές στα τουρκοσυριακά σύνορα.

Εκεί, ακριβώς όπου τα τελευταία τέσσερα χρόνια ζει και εργάζεται ο Στέφανος Δέδας. Ο Έλληνας κόουτς της Γκαζιαντέπσπορ, ο οποίος εκπροσωπεί επάξια την ελληνική προπονητική σχολή στο εξωτερικό όπου εργάζεται τα τελευταία χρόνια! Η κατάσταση στη γειτονική χώρα δείχνει να έχει ξεφύγει έπειτα από την πρόσφατη δολοφονία του Ρώσου πρέσβη και τα τρομοκρατικά χτυπήματα στην Κωνσταντινούπολη και την ευρύτερη τουρκική επικράτεια.

Παράνοια, θυμός και, κυρίως, φόβος φουντώνουν. Ο κόουτς Δέδας μίλησε στο gazzetta.gr για τις τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία, παραδέχεται ότι τα «τυφλά» χτυπήματα έχουν γίνει πλέον... συνήθεια και εξηγεί ότι οι παίκτες του κάνουν πλάκα πριν από τις πτήσεις ώστε να αντιμετωπίσουν χιουμοριστικά την κατάσταση. Τονίζει πως η οικογένειά του και ο ίδιος αποφεύγουν συγκεκριμένα μέρη πριν από κάποια έξοδό τους και αποκαλύπτει ότι ο πρώην χορηγός-ιδιοκτήτης της ομάδας του συνελήφθη έπειτα από το πραξικόπημα του καλοκαιριού!

Κατ' αρχάς, πόσο επηρεάζεται ένας ξένος και δη Έλληνας που εργάζεται στην Τουρκία αυτή την περίοδο, βλέποντας σε πολύ συχνή βάση εικόνες από τρομοκρατικά χτυπήματα και επιθέσεις δολοφονίας;
«Είναι δεδομένο ότι αυτή η άρρωστη κατάσταση μάς επηρεάζει και, συγχρόνως, μάς έχει γίνει συνήθεια! Κάθε λίγο και λιγάκι διαβάζουμε ή βλέπουμε στις ειδήσεις και το Internet ότι έγινε ένα τρομοκρατικό χτύπημα σε κάποια πόλη στην Τουρκία. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ακολουθούμε τη ρουτίνα μας. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Ξέρεις... Γήπεδο - προπόνηση - σπίτι. Κι όλα αυτά, με προσοχή! Ίσως ακουστεί σκληρό, όμως είναι ρεαλιστικό. Το βλέπουμε σαν έναν ιό κι απλώς αναρωτιόμαστε πού θα χτυπήσει την επόμενο εβδομάδα ή τον επόμενο μήνα! Σε ό,τι αφορά το ότι είμαι Έλληνας, δεν παίζει κανέναν απολύτως ρόλο. Όλοι, λίγο-πολύ, έχουμε το ίδιο αίσθημα απέναντι σε αυτή την κατάσταση. Και οι Τούρκοι, και οι Αμερικανοί και εγώ! Γνωρίζω ότι πρέπει να μείνω συγκεντρωμένος στη δουλειά μου, έχοντας πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου ότι δεν εργάζομαι στο πιο... ασφαλές μέρος του κόσμου. Σε επαγγελματικό επίπεδο, το τούρκικο πρωτάθλημα είναι η κορυφαία επιλογή και γι' αυτό ακριβώς παίρνω το ρίσκο, αν θες, με σκοπό να βοηθήσω την καριέρα μου και την οικογένειά μου».

«Κάνουμε πλάκα πριν από τις πτήσεις μας»!

Σε ό,τι αφορά την Γκαζιάντεπσπορ, οι ξένοι παίκτες έχουν εκφράσει προβληματισμό ή ανησυχία για τις τελευταίες εξελίξεις;
«Κάποιοι από τους Αμερικανούς μας αγωνίζονταν και πέρσι εδώ, κάποιοι άλλοι βιώνουν για πρώτη φορά αυτή τη διαδικασία. Είναι γεγονός ότι υπάρχει ένας προβληματισμός. Όχι με την έννοια «κόουτς τι γίνεται; τι κάνουμε από εδώ και πέρα;». Αντιμετωπίζουμε αυτή την κατάσταση πιο πολύ... χιουμοριστικά και σαρκαστικά ώστε να μην μας πάρει από κάτω! Λέμε, για παράδειγμα: "Παιδιά, πάμε στο αεροδρόμιο. Τι ώρα πετάμε; Ελπίζω να μην γίνει τίποτα εκεί»! Συζητάμε μεταξύ σοβαρού και αστείου, έχουμε συμβιβαστεί με την ιδέα πως όπου κι αν πάμε, ενδεχομένως να γίνει κάτι, επομένως προσπαθούμε να μην αγχωνόμαστε περισσότερο. Είναι δεδομένο ότι οι παίκτες επηρεάζονται, όμως γνωρίζουν ότι η τουρκική λίγκα είναι η μεγάλη ευκαιρία τους. Σε οικονομικό κι επαγγελματικό επίπεδο, επομένως παίρνουν κι αυτοί το ρίσκο! Σίγουρα, η κατάσταση στην Τουρκία είναι extreme, όμως βλέπουμε τι γίνεται και στην Ευρώπη. Είναι θέμα τύχης. Προσεύχεσαι να μην βρεθείς στο λάθος σημείο, τη λάθος στιγμή».

«Υπάρχει στρατηγική πριν βγούμε από το σπίτι»

Πως βιώνεις την κατάσταση σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή όπως το Γκαζιαντέπ, που βρίσκεται μεν μακριά από την Κωνσταντινούπολη ή την Άγκυρα, όμως είναι κοντά στα νοτιοανατολικά σύνορα της χώρας;
«Προσωπικά, είναι η τέταρτη χρονιά μου στο Γκαζιαντέπ. Είμαι εδώ μαζί με την οικογένειά μου, με τη σύζυγό μου και τα δυο αγοράκια μου. Ο μεγάλος είναι τεσσάρων ενώ ο μικρός γεννήθηκε το καλοκαίρι του 2015. Η ζωή έχει αλλάξει σε σχέση με τις αρχές. Όταν ήλθαμε εδώ, το 2013, δεν υπήρχαν τέτοιες εντάσεις. Πλέον είμαστε πιο προσεκτικοί στις μετακινήσεις μας. Αποφεύγουμε, για παράδειγμα, τις συγκεντρώσεις όπου μαζεύεται πολύς κόσμος. Παιρνάμε καλά, είμαστε άνετα και δεν υπάρχει φόβος γιατί κινούμαστε σε μέρη που, θεωρητικά, δεν αποτελούν στόχο. Πριν από κάθε έξοδό μας, προσπαθούμε να αναλύσουμε τη λογική των χτυπημάτων! Αν υπάρχει λογική... Υπάρχει ένα είδος στρατηγικής! Ποια μέρα πρέπει να βγεις, που να πας και τι να αποφύγεις, με βάση ό,τι έχει προηγηθεί: Χτυπήματα σε αστυνομία, στρατό και δημόσια κτίρια. Επιθέσεις σε συγκεντρώσεις και κοινωνικές εκδηλώσεις που ταυτίζονται με Κούρδους κλπ. Γενικώς, έχουμε συνηθίσει».

Σε ό,τι αφορά την καθημερινή ζωή εκεί; Έχουν επηρεαστεί οι ρυθμοί ζωής;
«Δεν φοβόμαστε και σε αυτό παίζει ρόλο και η δουλειά μου. Όταν, για παράδειγμα, πας να παίξεις ματς με τη Φενέρ και βλέπεις 10.000 κόσμο, μισοί-μισοί οι φίλαθλοι, λες ότι μπορεί να γίνει κάτι κακό αλλά είσαι τόσο αφοσιωμένος στη δουλειά σου, που δεν το σκέφτεσαι. Το κίνητρό μου να δουλέψω σε αυτό το επίπεδο με κάνει να παραβλέπω τους κινδύνους που θα μπορούσε να κρύβει αυτή η περιοχή. Το Γκαζιαντέπ είναι μια πόλη που ζούνε... όλοι! Όλες οι συγκρουόμενες παρατάξεις μένουν εδώ. Κούρδοι, Σύροι και Τούρκοι. Βέβαια, τα πιο φανατικά κομμάτια του πληθυσμού μένουν πιο ανατολικά».

«Μετά το πραξικόπημα συνέλαβαν τον χορηγό-ιδιοκτήτη της Γκαζιαντέπ»

Πως αντιδράσατε το περασμένο καλοκαίρι όταν έγινε το πραξικόπημα στην Τουρκία; Τι σας είπε η οικογένειά σας; Υπήρξε σκέψη να αποχωρήσετε από την ομάδα;
«Εκείνη την περίοδο περιμέναμε να δούμε τι θα γίνει με την ομάδα κι αν επρόκειτο να συνεχίσει η προηγούμενη διοίκηση. Μετά το πραξικόπημα, λοιπόν, ο μέχρι πρότινος χορηγός που ήταν συγχρόνως και ιδιοκτήτης της Γκαζιάντεπσπορ, συνελήφθη ως μέλος της αντιπολίτευσης! Το πραξικόπημα, όσον αφορά τον σύλλογο, ήταν ένα τεράστιο πλήγμα έπειτα από μια εξαιρετική περσινή σεζόν, όπου παίξαμε στα playoffs της TBL. Δεν ξέραμε αν θα κατεβούμε στο πρωτάθλημα, δεν γνωρίζαμε καν αν θα λειτουργήσει η ομάδα! Για κάποιο διάστημα πιστεύαμε ότι δεν θα γυρίσουμε στην Τουρκία, ότι η Γκαζιαντέπσπορ θα κατεβάσει ρολά και θα χάσουμε τα δεδουλευμένα από πέρσι, λόγω των προβλημάτων. Κυρίως, όμως, ήταν περίεργο και άσχημο να βλέπεις τους φίλους και συνεργάτες του σε κατάσταση πανικού! Να μην ξέρουν τι συμβαίνει... Ήταν ένα αίσθημα πρωτόγνωρο για εμένα. Ναι, μεν, η Τουρκία ιστορικά έχει προβλήματα με την Ελλάδα, αλλά δουλεύοντας στο Γκαζιαντέπ έχω δεθεί με πολύ κόσμο εκεί. Ζούσαμε την ίδια αγωνία, είχαμε τις ίδιες σκέψεις και τα ίδια συναισθήματα».

«Δεν θα σου βάλουν ταμπέλα επειδή είσαι Έλληνας»

Η σχέση σας με την πόλη και τους ανθρώπους εκεί; Πως αντιμετωπίζουν έναν Έλληνα προπονητή στη μεγαλύτερη πόλη της νοτιοανατολικής Τουρκίας;
«Στο Γκαζιαντέπ υπάρχει πάρα πολύ καλή σχέση ανάμεσα στον κόσμο και την ομάδα. Είναι τρομερό συναίσθημα, ακόμα κι όταν χάνουμε, να δέχεσαι μηνύματα στήριξης από τους φιλάθλους στο Facebook ή στο Twitter. Υπάρχει μια εκτίμηση προς το πρόσωπό μου, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Ειδικά, μάλιστα, όταν μαζεύονται 7.000 Τούρκοι στα ματς με τη Φενέρ, την Μπεσίκτας και τη Γαλατάσαρα και σε χειροκροτούν για την προσπάθειά σου! Ίσως να μην καταλαβαίνουν τόσο πολύ αν η Γκαζιαντέπ παίζει καλά το πικ-εν-ρολ ή βγάζει καλές άμυνες, όμως τους αρέσει που παθιάζομαι όταν κοουτσάρω και οι παίκτες ανταποκρίνονται στο μπάσκετ που θέλω: Το επιθετικό παιχνίδι, με πολύ "κυνήγι" σε όλες τις φάσεις. Νιώθω πως εδώ είναι το σπίτι μου. Οι άνθρωποι στο Γκαζιαντέπ δεν θα σου βάλουν ταμπέλα επειδή είσαι Έλληνας! Σίγουρα, το να είσαι Έλληνας στη Σμύρνη είναι πολύ πιο.... ευαίσθητο ζήτημα σε σχέση με εδώ. Έχω δεθεί με τους ανθρώπους και την ομάδα, εξάλλου τέσσερα χρόνια δεν είναι και λίγα για έναν άνθρωπο που δεν είναι τόσο υπομονετικός (γέλια). Είναι το ιδανικό μέρος για να χτίσεις και να βάλεις τις βάσεις της καριέρας σου».

«Οι Τούρκοι νιώθουν ότι πρέπει να ανήκουν κάπου»

Τι λένε οι ίδιοι οι Τούρκοι για ό,τι γίνεται γύρω τους; Φοβούνται; Έχουν εμπιστοσύνη στον Ερντογάν και την πολιτική του ή απλώς... δεν μπορούν να κάνουν κάτι άλλο;
«Γενικώς, μιλάμε για μια ιδιαίτερα πολιτικοποιημένη κοινωνία. Αισθάνονται ότι πρέπει να ανήκουν κάπου και είναι φανατικοί με την κυβέρνηση ή την αντιπολίτευση. Υπάρχει έντονο πολιτικό κλίμα αντίστοιχο με αυτό που βίωσα εγώ στην Ελλάδα όταν ήμουν παιδί, στα τέλη των 80s, αρχές των 90s. Τότε που γίνονταν εκλογές και παρέλυε η χώρα. Γενικώς, δεν θέλω να μπω στο μυαλό τους και δεν θέλω να κάνω αυτές τις συζητήσεις ανοιχτά γιατί οι εποχές είναι περίεργες. Θα μείνω σε αυτό που προανέφερα. Ότι οι Τούρκοι αισθάνονται έντονα ότι πρέπει να ανήκουν κάπου».